1. Tona¿ rejestrowy statku.
-pojemnoœæ rejestrowa brutto (tona¿ rejestrowy brutto) jest to ³¹czna pojemnoœæ wszystkich zamkniêtych pomieszczeñ statku wewn¹trz kad³uba i w nadbudówkach. Ustala siê go na podstawie pomiarów ca³ej wew. pojemnoœci statku pod górnym pok³adem, oraz tych nadbudówek, które s¹ przeznaczone do przewozu ³adunków, wyposa¿enia, prowiantu, za³ogi i pasa¿erów.
-pojemnoœæ rejestrowa netto jest to pojemnoœæ pomieszczeñ statku przeznaczonych do przewozu ³adunków i pasa¿erów-tych pomieszczeñ, które s³u¿¹ bezpoœrednio celom zarobkowym statku
-noœnoœæ statku DWT oznacza ciê¿ar jaki statek mo¿e przyj¹æ w granicach swojego maksymalnego zanurzenia.
-noœnoœæ brutto-ciê¿ar ³adunku, paliwa, zapasów, za³ogi i pasa¿erów wraz z baga¿em, jaki statek mo¿e przyj¹æ w granicach max. zanurzenia
-noœnoœæ netto-ustala siê przez odjêcie od noœnoœci brutto ciê¿aru zapasów, paliwa oraz za³ogi i pasa¿erów wraz z baga¿em.
-wypornoœæ-ciê¿ar statku przy danym zanurzeniu [t] -objêtoœæ zanurzonej czêœci podwodnej kad³uba * gêstoœæ wody
-³adunkowa=ciêzar kad³uba + wyposa¿enie + zapasy + za³oga + ³adunek
-bez³adunkowa=ciê¿ar kad³uba + wyposa¿enie + zapasy
2.Wspó³czynnik przestrzennoœci statku-zale¿noœæ pomiêdzy pojemnoœci¹ ³adunkow¹ statku a noœnoœci¹ netto. Okreœla ile cuft lub cbm pojemnoœci ³adunkowej statku przypada na jedn¹ tonê noœnoœci netto statku
Kst=O/Dn O-pojemnoœæ ³adunkowa statku
Liczbê ton ³adunku jak¹ mo¿emy za³adowaæ do danej ³adowni obliczamy:
X=O/Kst O- pojemnoœæ ³adunkowa ³adowni
Wspó³czynnik sztauerski ³adunku wyra¿a stosunek objêtoœci jak¹ zajmuje w danych warunkach okreœlona partia ³adunkowa do jej ciê¿aru. Czyli jak¹ objêtoœæ w ³adowni zajmuje jednostka wagowa okreœlonego ³adunku.
Wspó³czynnik sztauerski uwzglêdnia stratê sztauersk¹.
Wq=K³+S=V/Q+S
Wq-wspó³czynnik sztauerski ³adunku
K³ -wspó³czynnik przestrzennoœci ³adunku
V -objêtoœæ partii ³adunkowej
Q -ciê¿ar partii ³adunkowej
S - strata sztauerska
3. Wykorzystanie noœnoœci i pojemnoœci ³adunkowej-wi¹¿e siê z podzia³em ³adunków na ciê¿kie i lekkie. Jako granicê podzia³u przyjmuje siê wspó³czynnik sztauerski = 40 cuft/t lub te¿ 50. £adunki ciê¿kie maj¹ wspó³czynnik sztauerski mniejszy od 40/50, a lekkie Wq>40/50
Kst>Wq -³adunek ciê¿ki na statku, statek wykorzystany ca³kowicie pod wzglêdem noœnoœci, czêœciowo wykorzystana pojemnoœæ ³adunkowa.
Stopieñ wykorzystania pojemnoœci ³adunkowej
P0=Wq/Kst*100%
Kst<Wq -³adunek lekki dla statku, wykorzystana pojemnoœæ, czêœciowo wykorzystana noœnoœæ
Stopieñ wykorzystania noœnoœci
Pd=Kst/Wq*100%
Kst=Wq -statek wykorzystany optymalnie
4. Kompozycja masy ³adunkowej
x-³adunek ciê¿ki o wspó³czynniku szt. Wq1
y-³ad. lekki o wsp. szt. Wq2
x+y=Dn Dn-noœnoœæ netto
xWq1+yWq2=O O -poj. ³ad. statku
y=(O-Wq1*Dn)/(Wq2-Wq1)
x=(O-Wq2*Dn)/(Wq1-Wq2)
Uzyskujemy odpowiedŸ ile ton ³adunku lekkiegoi ciê¿kiego mo¿na za³adowaæ na analizowany statek, wykorzystuj¹c zarówno poj. ³ad. i noœnoœæ netto.
5. Wymiary liniowe statku
-d³ugoœæ ca³kowita-odleg³oœæ w [m] lub [ft] mierzona w p³aszczyŸnie symetrii wzd³u¿nej statku od najdalej wysuniêtego punktu na dziobie do najdalej wysuniêtego punktu na rufie
-d³ugoœæ miêdzy pionami-j.w.pomiêdzy zewnêtrznymi punktami przeciêcia wodnicy konstrukcyjnej z krawêdzi¹ dziobnicy i tylnicy
-szerokoœæ ca³kowita-odl. mierzona w p³aszcz. poprzecznej w najszerszym miejscu statku
-wysokoœæ boczna-odleg³oœæ mierzona pionowo w po³owie d³. statku miêdzy górn¹ kraw. stêpki, a górn¹ krawêdzi¹ pok³adnika pok³adu g³ównego przy burcie statku
-zanurzenie ca³kowite-odl. mierzona pionowo pomiêdzy konstrukcyjnym przekrojem wodnicowym,a najg³êbiej le¿¹cym punktem kad³uba statku
6. Taryfa w ¿egludze liniowej-zestawienie kwotowañ i zasad ustalania wysokoœci stawek frachtowych pobieranych za przewóz okreœlonych ³adunków w okreœlonych relacjach przewozowych.
Typy
-indywidualne-ka¿demu ³adunkowi przypisana stawka
-klasowe-wiele stawek frachtowych okreœlonych dla poszczególnych klas towarów
-mieszane
Czynniki-podstaw¹ idei stawek frachtowych jest “what traffic can bear”, czyli decyduje wytrzyma³oœæ p³atnicza ³adunku, nie ma zastosowania obliczanie kosztów frachtu na podstawie kosztów armatora, w ¿egludze liniowej stowarzyszenie firm przewozowych decyduje o stawce frachtowej, mimo ¿e koszty przewozowe poszczególnych armatorów s¹ ró¿ne.
Jednostki Frachtowe: tona metryczna 1000 kg, tona angielska 1016 kg, tona ameryk. 907 kg,
1 m3, 1000 stóp3, tona morska 40 stóp3, 1 sztuka, 1 TEU
fracht od wartoœci:
M-od objêtoœci, W -od wagi. M/W -które korzystniejsze
Fracht minimalny-za przewóz ³adunków których ciê¿ar lub objêtoœæ s¹ mniejsze od ustalonych w taryfie jednostek frachtowych.
Dodatki -pobierane ze wzglêdu na dodatkowe koszty ponoszone przez przewoŸnika z racji opakowañ lub ich masy oraz z powodu podniesienia kosztów w³asnych transportu .
- dodatek :
· nadmierna masa (powy¿ej 2-3 ton )
· nadmierne d³ugoœci (10-12 m)
· strefowy - je¿eli statek zawija po ³adunek lub dla jego wy³adowania do portu niebazowego dla wyrównania nadliczbowo poniesionych kosztów zawiniêcia
· administracyjny - w razie stwierdzenie nieprawid³owoœci w ciê¿arze , objêtoœci lub wartoœci ³adunku
-dodatek dro¿yŸniany (surcharge ) - uzasadniony wzrostem kosztów eksploatacji statku ,
stosowany w okresie kiedy istniej¹ przes³anki wzrostu kosztów eksploatacji
· bunkrowy
· portowy
· zwi¹zany z nisk¹ wydajnoœci¹ prze³adunkow¹ portu
· inflacyjny
· walutowy
· kongestyjny
-dodatek za prawo póŸniejszego wyboru portu
Rabaty
· odroczony - polega na p³aceniu przez za³adowców pe³nych stawek frachtowych . Je¿eli w ci¹gu okreœlonego czasu nie oddadz¹ oni swoich ³adunków do przewozu statkami innych linii lub porozumieñ otrzymuj¹ zwrot pewnej czêœci zap³aconego przez nich frachtu 5-10 %
· kontraktowy - za³adowcy podpisuj¹ z przewoŸnikiem umowê na mocy której zobowi¹zuj¹ siê oddawaæ wszystkie ³adunki do przewozu jego statkami .PrzewoŸnicy dysponuj¹ taryfami stawek dwupoziomowych . Ró¿nica miêdzy nimi wynosi 5-10%. wy¿ej wymienieni za³adowcy p³ac¹ stawki ni¿sze . System stawek podwójnych .
Obszar dzia³ania linii - obejmuje porty bazowe wyjœcia ,porty bazowe docelowe i porty podró¿ne. Linie ¿eglugowe d¹¿¹ do kumulacji ³adunków w niewielkiej liczbie portów bazowych ,zarówno w celu zmniejszenia kosztów eksploatacji linii jak i ze wzglêdu na kszta³towanie korzystnej struktury czasu eksploatacji . Porty obs³ugiwane s¹ regularnie , w nich gromadzi siê podstawow¹ masê ³adunkow¹ . Stawki frachtowe z portów bazowych do bazowych s¹ zwykle jednakowe bez wzglêdu na ró¿nicê odleg³oœci i kosztów odleg³oœci .
Fracht w przewozach kontenerowych
1. metoda budowy stawki frachtowej opartej na wartoœci ³adunku - oparcie siê na taryfach tradycyjnych sprzê¿one ze stosowaniem rabatów dla ³adunków skonteneryzowanych oraz wsparte systemem stawek minimalnych od kontenera (value of service )
2. stawka frachtowa oparta na koszcie us³ugi (cost of service ) . metoda stawek kosztowych opiera siê na za³o¿eniu , ¿e w przewozie kontenerów wystêpuj¹ takie same koszty przewozu ka¿dego kontenera i takie same koszty jego prze³adunku, niezale¿nie od zawartoœci. Przy czym koszty daj¹ siê stosunkowo ³atwo ustaliæ. Znaczenie ma tylko wielkoœæ kontenera. System ten nazywany systemem taryfy naturalnej, cechuje siê ujednoliceniem stawek frachtowych dla kontenerów jednakowej wielkoœci.
3. commodity box rates - istota polega na tym, ¿e stawki frachtowe kwitowane s¹ od jednostek objêtoœciowych ³adunku w kontenerze; ich wysokoœæ zale¿y od stopnia wykorzystania kontenera, bez wzglêdu na wartoœæ towaru.
7. Kalkulacje - kalkulacja wstêpna (po zakoñczeniu podró¿y ) zanim wp³yn¹ do agentów rachunki (disbursment ) za koszty
· paliwowe
· olejowe
· za operacje portowe
· pilotowe
· wy¿ywienia za³ogi
· koszty sztauerski
· za pobyt statku w portach
· prowizje agenta
Koszty dziel¹ siê na trzy podstawowe grupy : portowe ,prze³adunkowe . prowizji
Kalkulacja wynikowa - po dostarczeniu tych rachunków
Koszty rodzajowe kosztów bezpoœrednich - koszty jednego statku : paliwo , oleje , smary , op³aty portowe i kana³owe ,koszty za³adunku i wy³adunku , prowizja agencyjna , materia³y sztauerskie ubezpieczenia socjalne , wy¿ywienie pasa¿erów .
Koszty rodzajowe kosztów poœrednich -
s¹ to koszty utrzymania :
koszty za³ogowe ,koszty zu¿ytych materia³ów bez materia³ów sztauerskich , remonty i konserwacje ubezpieczenia rzeczowe koszty dzier¿awy kontenerów dzier¿awa roltrejlerów , koszty ogólnozak³adowe.
Elementy zestawienia frachtowego :
· informacje zestawienia frachtowego np. Gdynia-New York, 2000 ton , stawka frachtowa 150000/ t ,gestia
· informacja zestawienia kosztów za \ wy³adunków i op³at portowych
· zestawienie kosztów i inf. eksploatacyjnych - paliwo , oleje i smary , materia³y sztauerskie ,ubezpieczenia socjalne ,prowizja ,wy¿ywienie pasa¿erów , dobowe koszty utrzymania ,dobowe koszty ogólnozak³adowe itd.
· wyliczenia “ kalkulacja podró¿y” , sprzeda¿ (wp³ywy)-(suma kosztów bezpoœrednich i poœrednich)=zysk
Koszty sta³e - w zwi¹zku z utrzymaniem statku w gotowoœci eksploatacyjnej - utrzymanie statku: za³oga ,ubezpieczenia ,amortyzacja,konserwacjai remonty .
Koszty zmienne :
· koszty ruchu - w zwi¹zku z przejœciem statku morzem( paliwo ,smary ,oleje ,woda )
· koszty ³adunku / prze³adunku
· koszty trasy( portowe i kana³owe )
8. Konferencje ¿eglugowe.
S¹ najpowszechniejszymi porozumieniami armatorów w ¿egludze liniowej. Obejmuj¹ swym zasiêgiem ogromn¹ wiêkszoœæ liniowego serwisu œwiatowego. Konferencje dziel¹ siê na: pasa¿erskie i frachtowe. S¹ porozumieniami œcis³ymi, posiadaj¹ w³asny status przewiduj¹cy prawa i obowi¹zki cz³onka, jak równie¿ warunki przyjêcia do organizacji. Ka¿dy armator zachowuje swoj¹ odrêbnoœæ organizacyjn¹ i wp³ywy inkasuje sam, nie wp³aca ich do puli. Status przewiduje kary dla cz³onków nie stosuj¹cych siê do postanowieñ konferencji.
· otwarte - przyjmuje siê ka¿dego deklaruj¹cego siê armatora (amerykañskie).
· ...
marzenazp