WYKŁAD  I

Prawa natury w świetle badań ekologii

DEFINICJE EKOLOGII:

·        Nauka, której przedmiotem zainteresowań jest całokształt oddziaływań miedzy organizmami i ich

            środowiskiem zarówno ożywionym, jak i nieożywionym (Haeckel, 1869)

·        Nauka o strukturze i funkcjonowaniu przyrody (Odum, 1963)

·        Nauka, która próbuje poznać tajemnice życia na naszej planecie

PODSTAWOWE PRAWA EKOLOGICZNE (Barry Commoner biolog amerykański „The Closing Circle” (1971) „Zamykający się krąg” (1974) )

Barry Commoner (1971):

1. Każda rzecz jest powiązana z wszystkimi innymi rzeczami.

2. Każda rzecz musi się gdzieś podziać             

3. Przyroda wie najlepiej

4. Nie istnieje cos takiego jak obiad za darmo

·        Jaki jest stan wiedzy o funkcjonowaniu ziemskiego ekosystemu?

“Nasza ignorancja jest tak duża, że nie jesteśmy tego świadomi... nie wiemy niemal nic o działalności ziemskiego ekosystemu ... i dopiero zaczęliśmy pojmować charakter planetarnego życia jako całości”

Norman Myers [Capra 1987]

„Ekologia znajduje się dzisiaj na takim etapie rozwoju jak XVIII-wieczna chemia”

January Weiner (1999)

PILNOSC zatem przemawia za przyznaniem w naukach biologicznych okresowego priorytetu badaniom

ekologicznym i taksonomicznym oraz działaniom ochroniarskim – przed klonowaniem i tworzeniem

zmodyfikowanych organizmów, gdyż na naśladujące Boga/Ewolucje działania zawsze będzie czas, a następne

pokolenia popełnia mniej błędów”

Prof.. Ludwik Tomiałojc, Zjazd PTZ, 1999

Bioróżnorodność  na Ziemi zależności w świecie żywym

Dlaczego powinniśmy uczyć się ekologii?

1. By móc lepiej rozumieć świat, w którym żyjemy

2. By stworzyć ekologiczne, naukowe podstawy wszelkich działań praktycznych

„Tak jak biologia molekularna służy zdrowiu człowieka, ekologia gwarantuje zdrowie planety”

Edward O. Wilson (Science 2000)

Ona jest nasza, Ziemia. Zdamy sobie z tego sprawę wcześniej czy później, lecz nie można od tego uciec. Jeżeli nie nauczymy się żyć w harmonii z łańcuchami pokarmowymi, z ekosystemami, stopniowo stracą one równowagę i wtedy umrzemy. Wszystko jest cyklem/kołem i my jesteśmy w nim, nie możemy uciec.

Robert Baden-Powell [Dowd 1991]

WIELCY EKOLODZY

·         EUGENE ODUM (1913 - 2002) najbardziej znany ekolog XX wieku “ojciec ekologii ekosystemu”

              „Podstawy ekologii” (1953)

·         EDWARD OSBORNE WILSON (ur. 1929) jeden z największych autorytetów naukowych w

              świecie w dziedzinie ekologii profesor biologii na Uniwersytecie Harvard uznany entomolog

               Jeden z  twórców współczesnej socjobiologii

·         ALDO LEOPOLD (1887-1948) amerykański ekolog i leśnik „A Sand Country Almanac: And Sketches Here and There” (1948) (biblie amerykańskich rzeczników ochrony przyrody )

              „Zapiski z Piaszczystej Krainy” (2005) “ojciec ekologii dzikiej przyrody „Etyka Ziemi”;

               „Dobre jest tylko to, co służy integralności, trwałości i pięknu społeczności biotycznej. Natomiast to, co

                 temu celowi nie służy jest złe”

               * Mechanizm biotyczny jest tak złożony, i_ jego działanie może nigdy nie zostać w pełni zrozumiałe

               * Konieczne określenie etycznych hamulców działań ludzi w przyrodzie

·        DAVID EHRENFELD Niszczenie przez człowieka świata naturalnego stanowi niebezpieczeństwo dla cywilizacji” (1978) ekolog amerykański Krytyk zachodniego światopoglądu, nawołuje do uznania równości biocentrycznej

·        PAUL EHRLICH ekolog amerykański współtwórca teorii ko-ewolucji, znawca motyli. Ostrzegł świat przed skutkami eksplozji demograficznej (“The Population Bomb” – 1968)

       - wprowadzał zawodowych biologów i ekologów na arenę polityczna (lata 60 i 70-te)

              - zwracał uwagę na immanentna wartość ekosystemów lasów i oceanów

·        Rachel Carson (1907-1964) Biolog, ekolog, pisarz

           - w książce „Silent Spring”(1962) ostrzegała świat przed skutkami użycia substancji chemicznych

           - łączyła wiedze naukowa z głęboką wrażliwością i wyczuciem ekologicznym

·        Jacques-Yves Cousteau (1910-1997) francuski oceanograf nieprzejednany propagator i obrońca ekosystemu morza

·        Lynn Margulis ur. 1938 amerykański mikrobiolog, twórca “teorii endosymbiozy” Symbiosis in Cell Evolution” (1981)

·         JAMES E. LOVELOCK ur. 1919 brytyjski geochemik i ekolog twórca hipotezy Gai

·         Jane Goodall ur. 1934  brytyjski etolog największy znawca i obrońca szympansów prowadzi szeroko zakrojona akcje w celu ich ochrony i przekonania nas o potrzebie ochrony Ziemi i środowiska

·         DIAN FOSSEY (1932-1985)  amerykański zoolog największy znawca goryli górskich, z determinacja walczyła  o ich ochronę

·        BIRUTÉ GALDIKASBRINDAMOUR ur. 1946 światowy autorytet w wiedzy nt. orangutanów założyła the Orangutan Foundation International

RÓŻNORODNOSC BIOSFERY

ZAGADKA RÓ_NORODNOSCI BIOSFERY

- Dlaczego życie na Ziemi odznacza się tak wielka różnorodnością? 

- W jaki sposób doszło do wytworzenia tak wielkiej różnorodności z tak małej ilości substancji fizycznej?

- Dlaczego jest tak wiele gatunków?

- Dlaczego jedne gatunki są pospolite, a inne rzadkie?

- Czy musi być akurat tyle gatunków?

- Czy mogłoby być mniej gatunków, albo więcej?

- Co powoduje, _e gatunki grupują się w zespoły o powtarzalnych właściwościach?

- Ile gatunków występuje na naszej planecie?

- Czy kiedykolwiek będzie można oszacować postępująca utratę różnorodności biologicznej?

Czy w ogóle potrafimy odpowiedzieć na te pytania? Fakt, że potrafimy postawić te pytania, ale wciąż nie

znamy na nie odpowiedzi, sprawia, _e ekologia jest fascynujaca nauka.

Poznanie bioróżnorodnosci Nie ma problemu badawczego o większym bezpośrednim znaczeniu dla ludzkości

Ocena utraty bioróżnorodnosci Sposoby ochrony bioróżnorodnosci

ZAGADKA RÓ_...