Po co organizacja:

- celem przeciwdziałania konkurencji

- ochrona interesów branżowych

Organizacje o zasięgu światowym mają na celu ochronę ludzkości, wykorzystując to do ochrony własnych interesów.

Próba przeciwdziałania zasadom wolnego rynku – jest ochroną interesów branżowych. Organizacje branżowe –inaczej korporacyjne.

ORGANIZACJE KORPORACYJNE  współpracują  w celu ochrony interesów branżowych; deklarują różne cele, ale podstawowym jest ochrona własnych interesów poprzez:

- współdziałanie, współpracę, tworzenie wspólnych  zasad postępowania

- wpływanie na prawo dotyczące danej branży

- wpływanie na kształt prawa dot. danej branży

- promocje, propagandę oraz wspólne przedstawicielstwo w stosunku do innych stron.

STOWARZYSZENIE – słowo to zawiera zasadę dobrowolności, wzmacniane jest drugą zasadą, że za członkostwo się płaci. Największym profitem przynależności jest reprezentacja, a także: reklama, promocja, propaganda lub lobbing.

PTTK – propaguje rozwój turystyki „kosztem” organizatorów i ich profitami; PTT i PTK            miało cele patriotyczne poprzez propagowanie krajoznawstwa – świadomość narodowa w czasie zaborów była na niskim poziomie, stąd te działania – np.

- rozpowszechnianie turystyki w celach poznawczych

- prowadzenie schronisk turystycznych i utrzymywanie szlaków turystycznych.

Współcześnie wszystkie sfery życia społeczno – gospodarczego i politycznego są obszarem działania organizacji międzynarodowych. Również turystyka jako zjawisko społeczne, kulturowe, przestrzenne i ekonomiczne jest przedmiotem zainteresowania tych organizacji.

Organizacje te dzielą się na:

- międzyrządowe – członkami są państwa;

- pozarządowe – mieszane – członkami są stowarzyszenia krajowe o charakterze publicznym, bądź prywatnym (zrzeszenie, związki), bądź osoby fizyczne.

W grupie międzyrządowych organizacji międzynarodowych, w sferze turystyki najważniejszą jest ONZ, która sprawom turystyki poświęca dużo uwagi, bo wynika to z jej celów.

W obrębie ONZ zagadnieniami turystyki zajmują się m.in. takie organy jak: zgromadzenie ogólne,  rada gospodarcza i społeczna

podejmujące wiele inicjatyw w zakresie rozwoju turystyki międzynarodowej, np:

1954  Konwencja Celna w Nowym Jorku – dotyczyła przewozów turystycznych.

1963  Konwencja Rzymska - zakończyła się uchwaleniem Rzymskiej Karty Turystyki, która określa zasady zachowania się służb w stosunku do turystów.

W ONZ działają również Regionalne Organizacje Gospodarcze np.: Europejska Komisja Gospodarcza.

Turystyką zajmuje się również Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju.

ROGRAMY ROZWOJU ONZ, np.:

- międzynarodowa trasa turystyczna  północ – południe: Bałtyk – Tatry – Balaton – Adriatyk; w ramach tego programu Polska miała dostać środki na autostradę płn.– płd., ale nie wyszło.

- ONZ prowadzi program rozwoju w ramach którego udzielana jest pomoc np. na doskonalenie zawodowe pracowników turystyki, rozwój parków narodowych i krajobrazowych itp.

Wyspecjalizowane agencje ONZ zajmujące się turystyką:

- UNESCO – ds. oświaty, nauki, kultury

- FAO – ds. rolnictwa, agroturystyki

- Międzynarodowy Bank Odbudowy i Rozwoju – inicjatywy finansowe

- Międzynarodowa Organizacja Pracy – prawo pracy, warunki pracy

- Międzynarodowy Fundusz Walutowy – instrument globalizmu.

ONZ jest pod wpływem kapitałów wielkich państw i koncernów, które wykorzystują ją często do własnych celów.

Agenda WTO (ŚOT) –  to wyspecjalizowana  organizacja ONZ z siedzibą w Madrycie; powstała w 1974 roku, jej początki sięgają 1925 roku; do WTO należy 107 państw -  członków rządów zrzeszonych oraz 146 członków afiliowanych z branży turystycznej.

Zasadnicze cele WTO:

- popieranie, ułatwianie i rozwój turystyki na świecie

- służenie radą i pomocą  rządom państw członkowskich

Program działania obejmuje:

- działalność badawczą, w tym statystykę turystyki, analizy ekonomiczne, badanie rynków turystycznych, ochronę środowiska

- ułatwianie w zakr. formalności granicznych itp

- działalność: informacyjno – publicystyczna (roczniki WTO)

- operacyjna - konferencje, seminaria, szkolenia

- rozwój turystyki w krajach rozwijających się

- współpraca z innymi wyspecjalizowanymi agendami ONZ.

WTO świadczy przede wszystkim pomoc fachowo – techniczną. Natomiast rozwojową wyłącznie ze środków ONZ.

Organy WTO:,zgromadzenie generalne,,rada wykonawcza,sekretariat

Ponadto działają organy pomocnicze – jako komitety dopasowane do rodzaju działalności.

W 1963 roku z inicjatywy ONZ wprowadzono normy w turystyce oraz  WTO z 1993 roku i stworzono system SICTA – Międzynarodowa Klasyfikacja Działalności Turystycznej.

Rozwój turystyki

Ø    3000-4000 p.n.e. – tablice sumeryjskie – „stowarzyszenie” właścicieli gospód, mieli układy, umawiali się co do zasad obsługi gości, były to org. nieformalne

Ø    w Grecji właściciele pandokji, tawern i gospod działali w zmowie (np. jednolite ceny); tak też działali przewoźnicy do miejsc kultu lub 7 cudów świata – nie konkurowali ze sobą cenowo; miało to charakter nieformalny;

Ø    Starożytny Rzym – stowarzyszenia gospodników w celu wspólnej reprezentacji przed władzami rzymskimi - tawerny, oberże, zajazdy, domy publiczne; ustalono z urzędnikami carskimi zasady działalności, tu powstało prawo hotelowe, obowiązujące do dziś; drogi służyły głównie legionom;

Ø    KOCZ – to największy wkład Węgrów w rozwój turystyki; to pierwszy na świecie pojazd resorowany XI-XII w; zaczęto używać koni do karet, dorożek, dyliżansów; koń i wielbłąd nie mają bariery zmęczeniowej;

Ø    Rozwój poczty w Rosji i USA.

Czynniki warunkujące rozwój turystyki: zamożność, czas wolny,rozwój transportu

ETAPY  ROZWOJU  TURYSTYKI

I etap – rewolucja przemysłowa – wynalezienie kolei; Thomas Cook – pierwsza podróż czarterowa, pierwsze B.P.; pierwszy wyjazd turystyczny był na mecz rugby; turystyka z elitarnej stała się egalitarną; podróże rodziny carskiej z Petersburga do Jałty; kolej była coraz tańsza, dostępna dla wszystkich i w wiele miejsc – Orient Express, Lux Torpeda; turystyka masowa – rozwój nadmorskich i górskich centrów turystycznych: Monte Carlo, Lazurowe Wybrzeże, wyspa Krk, Burent w Anglii, Międzyzdroje i Sopot, Wybrzeże Krymskie, okolice Jałty.

II etap – rozwój motoryzacji – samochody; turyści stali się wolni; rozkwit turystyki zmotoryzowanej to lata 50-te: Lazurowe Wybrzeże, Saint Tropez, Włochy, Baleary, Wyspy Kanaryjskie; eksplozja w latach 60-70-tych: autostrady, hotele, stacje benzynowe, parkingi, podróże z płn na płd; podróże autokarowe – szybkie, wygodne, stosunkowo tanie, są dominującą formą turystyki w Europie i na świecie; powstała turystyka weekendowa.

III etap – rozwój lotnictwa – po I wojnie światowej rozwój poczty, potem przewozy pasażerskie; amfibie i samoloty pasażerskie – problemem była mała ilość miejsc w samolotach; bum nastąpił po II wojnie, kiedy to pozostało tysiące samolotów wojskowych do przeróbki i wykorzystania; zaczęły powstawać prawdziwe samoloty pasażerskie i największa sieć połączeń – Rosja i USA; zaletą tego środka transportu jest szybkość i bezpieczeństwo (liczone na pasażerokilometrów); turystyka kosmiczna.

Między. Organizacje działające dla touroperatorów i agencji podróży

1.          UFTAA – Światowa Federacja Narodowych Biur Podróż

początki w 1919r., oficjalna data założenia to Rzym 1966 r.;

głównym celem było zjednoczenie BP i touroperatorów w międzynarodową organizację stojącą na straży ich praw między rządami, kontrahentami, klientami;

Cele:

- forum światowe – mówić w imieniu całego świata

- reprezentacja poglądów i wspieranie interesów członków

- poprawa wizerunku oraz zwiększanie korzyści ekonomicznych członków

- propagowanie podróży

- bezpieczeństwo

- lobbing stosunku do rządów przeciw biurokracji

Członkowie:

- rzeczywiści – krajowe stowarzyszenie touroperatorów i agencji podróży (PIT)

- stowarzyszeni – agencje podróży, instytucje związane z branżą turystyczną (ORBIS);

Władze:

-     zgromadzenie ogólne

-     zarząd

-     komitet wykonawczy

-     sekretariat generalny jako obsługa administr.

Działalność:

- polisa od odpowiedzialności – polega na wykupieniu przez BP za pośrednictwem UFTY polisy na różne zdarzenia (dot. majątku, zdrowia)

- specjalny komisarz do rozwiązywania sporów z kontrahentami (hotele, przewoźnicy, linie lotnicze)

- karta identyfikacyjna dostępna dla pracowników BP i touroperatorów uprawniająca do zniżek przy zakupie wycieczek, zakwaterowania i ubezpieczenia do 25 tys. $

-     sieć informacyjna – w budowie w internecie

- katalog obejmujący charakterystykę wszystkich członków

2. WATA – Światowe Stowarzyszenie Agencji Podróży

Genewa, 1949 r.; obecnie siedzibą jest Gland w Szwajcarii;

To organizacja dość elitarna – należy do niej tylko 84 agentów podróży z całego świata (ORBIS); wysokie składki; ułatwienie działalności dużym BP.

Cele:

- popieranie i ochrona interesów gospodarczych członków (np. działania organizacyjne, komunikowanie się, wymiana usług)

- centralizowanie i rozwijanie reklam w turystyce międzynarodowej

- uczestnictwo we wszelkich działaniach handlowych i finansowych związanych z wcześniejszymi celami (pośrednictwo, arbitraż, ułatwienie w nawiązywaniu kontaktów)

- regulamin określający prawa i obowiązki członków, wysokość stawek prowizyjnych, formy zabezpieczenia płatności i inne działania

Władze – takie jak w UFTAA.

Inne rodzaje działalności:

- informator wielotomowy o usługach turystycznych w różnych krajach

- broszura taryfowa – cennik

3. ASTA – Amerykańskie Stowarzyszenie Agentów Podróży

działa od ponad 70 lat;

ma jeden cel – chronić i promować wzajemne interesy członków na terenie USA i Kanady;

to organizacja regionalna (płn. Ameryka), typowo monopolistyczna;

zrzesza 24 tys. członków – BP, hotele, rent car, przewoźnicy;

swój kodeks postępowania – kodeks etyczny;

4. ETOA – Stowarzyszenie Europejskich Touroperatorów

wypromowane przez Wspólnotę Europejską;

to organizacja dla średniaków – zrzesza 340 członków – organizatorów podróży i przedsiębiorstwa współpracujące;

Cele:

- współpraca touroperatorów

- wpływ na prawodawstwo UE i jej członków

- promowanie Europy

Dla Polaków turystyka jest droższa o 30% w strefie euro, a tańsza o 30% w strefie dolarowej.

M-nar. Organizacje działające w sektorze hotelarstwa i  gastronomii

1. IHRA – M-n. Stowarzyszenie Hoteli i Restauracji

została założona w Londynie w 1946 roku, obecnie siedziba w Paryżu; współpracuje z wieloma organizacjami, touroperatorami, UFTA; agendami ONZ

w jej skład nie wchodzą wielkie koncerny jak CocaCola czy McDonald’s;

Cele:

- obrona interesów branży hotelowej i gastronomicznej

- reprezentowanie hotelarzy i restauratorów na całym świecie

- dbałość o wizerunek branży, szczególnie restauracji (bo są małe)

- dział. na rzecz podnoszenia standardów usług.

Polskę reprezentuje w IHRA Polskie Zrzeszenie Hoteli; konferencje często w Warszawie.

Do IHRA należą krajowe stowarzyszenia hotelowe i restauracyjne, a także pojedyncze hotele i restauracje, niektóre łańcuchy hotelowe.

Ogólnie organizacja skupia ponad 600tys. członków. Są również tzw. Członkowie indywidualni, specjalnie zapraszani, którzy odgrywali bądź odgrywają znaczącą rolę w dziedzinie hotelarstwa lub gastronomii (dyrektorzy hoteli, prezesi).

Władze:

- kongres generalny

- 180 osobowa rada, z której wybierani są członkowie komitetu wykonawczego

- sekretarz – kieruje codziennymi pracami

- w Paryżu jest 20 pracowników wykwalifikowanych w administracji.

IHRA dba o takie dziedziny jak:

-     turystyka zrównoważona

-     ochrona warunków pracy

-     polityka podatkowa w stosunku do branży

-     promocja zdrowia

-     szkolenia, warsztaty

IHRA przyczyniła się do ujednolicenia przez WTO klasyfikacji w hotelarstwie. Z jej inicjatywy WTO wprowadziła zalecenia do kategoryzacji.

2. IYHF – M-narodowa Federacja Schronisk Młodzieżowych

ma status konsultacyjny przy UNESCO (dostaje od nich fundusze);

Członkami są krajowe stowarzyszenia schronisk młodzieżowych.

Cel:

- tanie noclegi dla młodzieży

- współpraca – wymiana między stowarzyszeniami schronisk młodzieżowych

- rozwijanie zamiłowania do krajoznawstwa i turystyki „zwiedzaniowej” (miejskiej).

3. IFFC – M-narodowa Organizacja Kempingu i Karawaningu

Cel: popieranie turystyki kempingowej i karawaningowej.

4. HOTREK – organizacja promująca hotele i restauracje w Europie, głównie we wspólnocie europejskiej.

M-narodowe Org. w sektorze

transportu (przewozy pasażerskie)

1. CIAO - Międzynarodowa Organizacja Lotnictwa Cywilnego

powstała w Nowym Jorku w 1944 r. z inicjatywy władz federalnych;

opiera się na Konwencji Chicagowskiej, która określa jedność przepisów, standardów i procedur w lotnictwie cywilnym;

jest organizacja wyspecjalizowaną narodów zjednoczonych;

Cele szlachetne:

- bezpieczeństwo i rozwój lotnictwa cywilnego

- unowocześnianie sprzętu (linie lotnicze, sygnalizacja, radary, meteorologia)

- zapobieganie nieuczciwej konkurencji itp.

Do ICAO należą prawie wszystkie państwa (wszystkie należące do ONZ).

Organizacja ta ma szereg uprawnień władczych m.in. może kontrolować kontrole, może narzucać pewne zachowania.

Pasażerskie przewozy lotnicze są najbezpiec...