144

PRAWO ADMINISTRACYJNE

dr Aleksandra Monarcha

Literatura:

Jan Boć – Prawo administracyjne – wydawnictwo Wrocław

Ofiarska, Ciapała – Zarys prawa samorządu terytorialnego

144

ADMINISTRACJA PUBLICZNA

                    Pojęcie administracji – od łacińskiego „administrale” oznacza służyć, kierować, administrować. Administracja to:

1.      wydzielone w państwie struktury organizacyjne powołane specjalnie dla realizacji celów o charakterze zadań publicznych,

2.      specjalna działalność podejmowana dla realizacji zadań publicznych,

3.      ludzie zatrudnieni w różnym trybie na zasadzie powołania, mianowania, wyboru bądź umowy o pracę.

Administracja jest wszystkim tym, co pozostaje poza sądownictwem i ustawodawstwem. Stanowi także prawo np. rozporządzenia.

Administracja z obszaru definicji przedmiotowo pozytywnych - to działalność celowa, praktyczna, rzeczywista, konkretna, trwała, organizatorska, oparta na prawie, mająca na celu realizację zadań publicznych.

Administracja z obszaru definicji przedmiotowo negatywnych - to podejmowana w publicznym celu działalność państwowa i działalność związków publicznoprawnych poza ustawodawstwem i sądownictwem.

DEFINICJA PROF. BOCIA (Uniwersytet Wrocławski): administracja publiczna to przyjęte przez państwo i realizowane przez jego zawisłe organy, a także przez organy samorządu terytorialnego zaspokajanie zbiorowych i indywidualnych potrzeb obywateli, wynikających ze współżycia ludzi w społeczeństwie.

DEFINICJA PROF. ZBIGNIEWA LEOŃSKIEGO (Uniwersytet Poznański) - administracja sprowadza się do celowego oddziaływania na ludzi i stosunki społeczne, każda administracja organizuje czynności i wytwarza struktury organizacyjne. Konieczną cechą i warunkiem realności każdej administracji jest autorytet, który powoduje podporządkowanie się tych, którzy uczestniczą w realizacji działań administracji.

Wśród różnych rodzajów administracji wyróżnia się administracje publiczna a swoistą jej cechą jest to, że zarządzanie społeczeństwem odbywa się na podstawie przepisów prawa przez specjalnie w tym celu powołane podmioty (organy) z możliwości użycia przymusu państwowego.

DEFINICJA PROF. WACŁAWA DAWIDOWICZA - administracja to system podmiotów stworzonych i wyposażonych przez ustawę w kompetencje do prowadzenia organizatorskiej i kierowniczej działalności na podstawie ustaw w kierunku wewnętrznym i zewnętrznym w stosunku do podporządkowanych podmiotów oraz w stosunku do społeczeństwa, przy czym zarówno przebieg jak i skutki działalności przypisywane są zawsze państwu jako takiemu. Administracja to nierozłączny splot organizacyjnych i normatywnych elementów, wielka i złożona instytucja realizująca na podstawie ustaw pewne cele za pomocą działań o charakterze kierowniczym i organizującym.

DEFINICJA PROF. JANUSZA ŁĘTOWSKIEGO:

1.      administracja działa w imieniu państwa i na rachunek państwa (adm. rządowa) albo w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność (adm. samorządowa),

2.      działa na podstawie prawa i w tych granicach jakie prawo dla niej przewiduje,

3.      ma w zasadzie charakter bezosobowy i władczy,

4.      działa na zasadzie kierownictwa i podporządkowania,

5.      działa nie dla osiągnięcia zysku,

6.      opiera się w swoim działaniu na pracy zawodowego i fachowego personelu urzędniczego,

7.      działa w sposób ciągły i stabilny,

8.      może działać nie tylko na wniosek zainteresowanych, w uzyskaniu jej rozstrzygnięć obywateli lub innych podmiotów, ale również z własnej inicjatywy.

LITERATURA NIEMIECKA - ERST WORSTHOFF

Niemcy uważają, że administracji nie można zdefiniować, lecz można ją opisać. Administracja dzieli się na sfery:

1.      sfera reglamentacyjno-porządkowa – tradycyjna, klasyczna w każdej administracji,

2.      sfera zaspokajania podstawowych potrzeb obywateli w skali masowej – tzw. administracja świadcząca, która przebiega w dwóch etapach:

-          I etap - organizowania

-          II etap – świadczenia usług

3.      sfera aktywizowania ludności, w celu nawiązania współdziałania w wykonywaniu postawionych przed państwem zadań,

4.      sfera związana z gospodarką, tzw. zarządzania gospodarką - współadministrowanie gospodarką.

Pojęcie prawa administracyjnego

– w szerokim ujęciu – to gałąź prawa, której celem jest organizacja i zachowanie się administracji jako części aparatu państwowego, a także zachowanie się osób fizycznych i innych podmiotów w zakresie nie unormowanym przez przepisy prawne należące do innej gałęzi prawa.

Prawo administracyjne składa się z trzech części:

1.      prawo o ustroju administracyjno-publicznym, czyli prawo ustrojowe,

2.      prawo materialne

3.      prawo proceduralne.

Ad.1. Prawo ustrojowe zawiera normy prawne regulujące organizację i zasady funkcjonowania aparatu administracyjnego, powołanego do wykonywania zadań publicznych w formach uznanych za właściwe dla adm. publicznej. Zawiera ono następujące przepisy prawne:

-          tworzące podmioty administracji,

-          określające ich strukturę, organizację, zakres działania, strukturę systemu podmiotów w administracji i zachodzące w nich procesy: kontrolowanie, planowanie, nadzór, koordynacja, kierownictwo.

Zawiera również przepisy stanowiące podstawę do określenia zadań poszczególnych organów administracji, a także form i metod ich wykonywania. To również przepisy tworzące podział terytorialny państwa:

-          podział zasadniczy (województwo, powiat, gminy),

-          pomocniczy (dzielnice, sołectwa),

-...