Przed przystąpieniem do wykonania ćwiczenia trzeba odpowiedzieć na pytanie:
„jak się odczytuje wartośc z przyrządu”
Odczytuje się tak ze wartośc ustawiona na górnym (środkowym, dużym, czarnym) pokrętle dodaje się do wartości która wskazuje wskazówka.
Jak podepnie się dodatkowy człon, wartośc odczytuje się podobnie sumując to co ustawione na pokrętle z tym co pokażą diody.
Warunki atmosferyczne:
- prędkość i kierunek wiatru
- temperatura powietrza w punkcie pomiarowym
- wilgotność względna powietrza
hałasy drogowe:
- natężenie ruchu
- struktura rodzajowa strumienia
- prędkość w obserwacji lokalnej (radarowy miernik prędkości)
hałasy kolejowe:
- rodzaj pociągu
- trakcja
- długość pociągu
hałasy lotnicze:
- liczba samolotów danego typu
- rodzaj manewru
Hałasem nazywa się dźwięk o dowolnym charakterze akustycznym, niepożądany w danych warunkach i przez daną osobę. Hałas oddziaływuje na organizm w ośrodku powietrznym. Podstawowymi cechami fizycznymi hałasu słyszalnego są:
- poziom
- przebieg charakterystyki w funkcji częstotliwości (widmo)
- przebieg czasowy
Najmniej dokuczliwe są hałasy o widmie jednolitym, najbardziej – hałasy zawierające składowe dźwięków prostych
Hałas komunikacyjny – hałas spowodowany komunikacją drogową, hałas lotniczy, kolejowy, wodny.
Hałas, ze względu na miejsce powstawania, możemy podzielić na:
I hałasy zewnętrzne – wytwarzane na zewnątrz budynków i pomieszczeń
II hałasy wewnętrzne – wytwarzane wewnątrz budynków, pomieszczeń
Grupa I
1. Transportowo – komunikacyjne
- lotnicze o poziomie dźwięku A od 80 do 140 dB
- kolejowe o poziomie dźwięku A od 7 do 11 dB
- drogowe o poziomie dźwięku A od 70 do 105 dB
- wodne o poziomie dźwięku A od 70 do 90 dB
2. Przemysłowe, budowlane (od maszyn) o poziomie dźwięku A od 65 do 120 dB
3. Osiedlowe i uliczne o poziomie dźwięku A od 6 do 95 dB
Grupa II
1. Wytwarzane przez maszyny, urządzenia i instalacje w pomieszczeniach budownictwa ogólnego o poziomie dźwięku A od 0 do 95 dB
2. Wytwarzane przez ludzi od 0 do 85dB
3. Wytwarzane przez maszyny i urządzenia w pomieszczeniach przemysłowych od 70 do 120 dB
4. Wewnątrz pojazdów w środkach komunikacji o poziomach od 35 do 110 dB
Podstawowymi źródłami hałasu drogowego są:
- pojazdy samochodowe
- tramwaje i trolejbusy
- inne pojazdy poruszające się po drogach za pomocą napędu.
Słyszalny hałas, emitowany przez będący w ruchu pojazd, pochodzi od:
- pracy silnika i zespołów napędowych
- toczenia się kół po nawierzchni drogi i elementów zawieszenia
- innych czynników (hałas aerodynamiczny)
Generalnie dla pojedynczego pojazdu poziom hałasu zależy od:
- typu pojazdu (ciężarowy, osobowy itp.)
- rodzaju jazdy (przyśpieszania, jazdy ze stałą prędkością, utrzymanie wolnych obrotów silnika itp.)
- prędkości jazdy
Poziom hałasu rośnie ze wzrostem prędkości jazdy. Przy prędkościach niższych, przy jeździe na niższych biegach dominuje hałas pochodzący od zespołów napędowych. Przy wyższych, głównym źródłem hałasu staje się toczenie kół po nawierzchni.
Ucho ludzkie reaguje na dźwięki o częstotliwościach zawierających się w granicach 16 Hz – 20 kHz Reakcja ta nie jest jednakowa dla całego zakresu częstotliwości. Dla potrzeb oceny dźwięków z punktu widzenia ich odbiorcy – człowieka – wprowadzono subiektywną skalę poziomu głośności, której jednostką jest fon. Wartość poziomu głośności w fonach odpowiada liczbowo poziomowi fali dźwiękowej o częstotliwości 1000 Hz.
A,B,C,D – dla dźwięków impulsowych
N- w pewnym stopniu odwzorowują krzywe równego poziomu głośności
W praktyce stosowana jest prawie wyłącznie charakterystyka korekcyjna A.
Chwilowa wartość poziomu hałasu drogowego jest funkcją wielu zdarzeń o charakterze losowym. Wynika to zarówno ze stochastycznego charakteru procesu ruchu drogowego jak i wpływu wielu czynników związanych z otoczeniem a określonych przez pole akustyczne obszaru. Do najistotniejszych należy tu promieniowanie i tłumienie fal dźwiękowych przez ośrodek, odbicie i pochłanianie energii fali akustycznej na granicy dwóch ośrodków, rodzaju zabudowy, itp.
Istotnym jest również wpływ czynników atmosferycznych na rozchodzenie się fal dźwiękowych gdzie do najważniejszych należy:
- wiatr
- wilgotność powietrza (wilgotność względna)
- temperatura (gradient temperaturowy)
Źródła hałasu jako dźwięku emitują fale, które do uszu docierają z pewnym natężeniem I [W/m2] Odnosząc je do progu słyszalności I0 określone zostaje pojęcie absolutnego poziomu natężenia dźwięku L
[B] lub [dB]
Równolegle z pojęciem absolutnego poziomu natężenia dźwięku używane jest pojęcie poziomu ciśnienia akustycznego Lp
pa – ciśnienie akustyczne [N/m2] określone jako różnica między wartością ciśnienia fali dźwiękowej pa [N/m2] w chwili jej pojawienia się w ośrodku a średnią wartością ciśnienia atmosferycznego po [N/m2] przy braku fali dźwiękowej w ośrodku pa=po [N/m2]
pao – ciśnienie kaustyczne odniesienia (przy natężeniu I0) wynoszące 2*10-5 [N/m2], odpowiada ono wartości 0 dB
Można przyjąć, że z niewielkim przybliżeniem, że L=Lp co ma istotne znaczenie praktyczne, ponieważ natężenie dźwięku nie jest mierzalne, mierzalnym jest natomiast ciśnienie akustyczne.
Poziom równoważny (ekwiwalentny)
Poziom równoważny jest uśrednionym poziomem dźwięku o zmiennym poziomie energii akustycznej w danym czasie obserwacji. Jest to wskaźnik najbardziej rozpowszechniony przy ocenie hałasu drogowego.
[dB]
LAi – poziom hałasu występujący w czasie ti [dB]
ti – czas występowania hałasu o poziomie LAi [s]
T – czas, dla którego wyznaczana jest wartość poziomu równoważnego [s]
Pojęcie poziom eksploatacyjny hałasu odnosi się jedynie do pojedynczych zjawisk akustycznych (przejazd pociągu, pojedynczego samochodu, przelot samolotu itp.)
- czas odniesienia (równy 1 s)
W przypadku hałasów o widmie ciągłym, do których zalicza się hałasy komunikacyjne (przy dostatecznie dużej intensywności strumienia) rozkład prawdopodobieństwa występowania hałasów o określonym poziomie jest zbliżony do rozkładu normalnego.
Poziom statystyczny LAX% jest to taki poziom dźwięku, jeżeli został przekroczony przez wartość chwilową w nie więcej niż x procentach łącznego czasu obserwacji
Poziomy statystyczne określane wskaźnikami LA10 i LA50 wyznaczamy z dystrybuant lub krzywych części skumulowanych.
Jeżeli występuje źródło hałasu o wyraźnych zadziałaniach jednym z etapów przejściowych do wyznaczenia poziomu równoważnego LAeq może być poziom średni z maksymalnych określony jako:
LAmax – poziom maksymalny podczas zadziałania źródła [dB]
N – liczba zadziałań
Pojęcie stosowane w przypadku ruchomych źródeł dźwięku. Oznacza czas w którym wartość poziomu dźwięku LA(t) zawiera się w granicach
LAmax – maksymalna wartość poziomu dźwięku [dB]
Parametrami akustycznymi podlegającymi analizie są:
- poziomu mocy akustycznej w dB
- poziom ciśnienia akustycznego w dB lub poziomu dźwięku A w dB
Pomiary tych wielkości wykonuje się w ściśle określonych warunkach terenowych, a mianowicie:
- długość drogi (odcinka pomiarowego), wzdłuż której porusza się badany pojazd, powinna wynosić 20 m
- pochylenie niwelety nie przekracza 1%
- nawierzchnia betonowa lub asfaltowa
- w promieniu 50 m nie powinny występować przeszkody akustyczne
Prognozowanie hałasów drogowych polega na wyznaczeniu poziomów hałasu zewnętrznego metodami obliczeniowymi.
Procedura postępowania polega na:
- wyznaczeniu równoważnego poziomu dźwięku w standardowej odległości od źródła tzn. w tzw. Punkcie odniesienia (1m od krawędzi na wysokości 1-1,3 m) a następnie
- uwzględnieniu zmian poziomu dźwięku w funkcji odległości od źródła
- określeniu poprawek korekcyjnych uwzględniających ekranowanie akustyczne i
- „sumowanie” poziomów hałasów dochodzących do rozpatrywanego punktu z różnych źródeł
Jednym z celów ćwiczenia jest porównywanie wartości poziomów A hałasów drogowych wyznaczanych empirycznie i określonych przy pomocy procedury prognostycznej.
1
Transport-materialy