Działania bodhisattwy.rtf

XVII Karmapa Taje Dordze

Dzialania bodhisattwy

Nauki udzielone Karmape Taje Dordze w Monachium 3.02.2000 roku

DOWNLOAD <taje_dzialania_bodhisattwy.zip>

Drukuj Stronê <javascript:printWindow()>

Nauki niniejsze oparte sa na tekscie zatytulowanym "Dzialania bodhisattwy", napisanym przez mistrza Ngulczu Togme Zangpo, który sam jest urzeczywistnionym bodhisattwa. W pelnej wersji wskazówki te obejmuja trzydziesci siedem wersów, ja jednak przedstawie i omówie tylko wybrane fragmenty, poniewaz mamy malo czasu. Niemniej jednak postaram sie ukazac pewien wyrazny kierunek, wazny w dzialaniu bodhistattwy i wyjasnic, czym powinien kierowac sie praktykujacy te sciezke. Zrozumienie, co oznacza slowo "Dharma", moze w pierwszej chwili niektórym z was nastreczac pewne trudnosci, w istocie jednak jego znaczenie jest zupelnie proste. Dharma to nauki Buddy. Sklada sie na nie wiele róznych metod i sposobów praktykowania, które ostatecznie prowadza do rozpoznania natury umyslu. Kiedy jej doswiadczymy, pomieszanie, niewlasciwe poglady i cale cierpienie rozpuszcza sie - osiagniemy oswiecenie.
Kazdy praktykujacy potrzebuje innych metod. Z tego powodu Budda przekazal duzo sposobów pozwalajacych osiagnac urzeczywistnienie. Dzisiejsze wyjasnienia sa integralna czescia nauk Buddy i stanowia jeden z takich sposobów.

Wers 1
Jezeli osiagnelo sie pelne wolnosci i mozliwosci
ludzkie odrodzenie,
tak trudne do uzyskania
i tak pelne mocy,
oraz zmierza sie nieustannie, dniem i noca,
do wyzwolenia siebie i innych z oceanu samsary,
wówczas sluchanie,
rozwazanie i medytacja,
sa praktyka bodhisattwy.

Po pierwsze, mamy cenne ludzkie zycie. Nie jest latwo odrodzic sie jako istota ludzka. Skoro jestesmy ludzmi, wazne jest, zebysmy nie marnowali swego ludzkiego potencjalu, ale skutecznie wykorzystywali zycie do praktyki i rozwoju. Dzieki temu wlasnie nabiera ono wartosci. Odrodzenie sie jako czlowiek, dysponujacy warunkami niezbednymi do nadania swemu zyciu wartosci, nie jest latwe. Nie jest to przypadek, lecz raczej uwienczenie wielu pozytywnych warunków, które sie spotkaly, takich jak dobre dzialania, wlasciwa etyka i dobre zyczenia. Ludzka kondycje mozna opisac za pomoca nastepujacej analogii: nasze cialo przypomina lódz, a swiat ocean. Chcemy przemierzyc ocean, wykorzystujac zycie w najbardziej owocny sposób, który polega na zapoznaniu sie z naukami, rozwazaniu ich oraz medytacji, pozwalajacej je zrozumiec. Podazanie za tym wyobrazeniem czyni nasze zycie owocnym i pelnym znaczenia.

Wers 4
W chwili smierci swiadomosc opuszcza hotel ciala,
w którym byla gosciem,
zostawiajac za soba bliskich, z którymi dlugo dzielilo sie zycie
i majatek nagromadzony
z takim wysilkiem.
Tak wiec rezygnacja
ze swiatowych spraw,
jest praktyka bodhisattwy.

Drugi wers dotyczy przywiazania i smierci. Wszyscy bedziemy musieli opuscic nasze ciala. Sposobem na pozbycie sie przywiazania jest lepsze zrozumienie nietrwalosci. Wszystko przemija. Nic nie jest trwale: ani przyjaciele, ani rzeczy. Wszystko w koncu zniknie. Swiadomosc tego i zrozumienie, ze zjawiska sa z natury nietrwale, zainspiruje nas do wykorzystywania zycia w sensowny sposób. Nie mozemy zmarnowac tej szansy. Przeciwnie, powinnismy zadbac o to, zeby nasze zycie bylo pelne znaczenia i angazowac sie w wazne dzialania, zwlaszcza w te, które sa zwiazane z praktyka. Kiedy pozwolimy odejsc przywiazaniu, pojmiemy podobna do snu nature rzeczy. Z powodu nawyku, lgniemy do nich, uwazajac je za rzeczywiste, sadzac, ze sa solidne i trwale. Kiedy zaczniemy rozumiec przemijalnosc, zauwazymy, ze zjawiska nie sa solidne i trwale, lecz podobne do snu. Kiedy nasz wglad sie poglebi, w koncu doswiadczymy ich natury i obudzimy sie z tego snu, uniezaleznimy sie od jego "realnosci" i "cierpienia". Wówczas bedziemy oswieceni. Swiadomosc przemijalnosci przyspiesza ten proces.

Wers 10
Cóz ci po osobistym szczesciu,
jezeli cierpia wszystkie matki,
które byly tak czule dla ciebie
od nie majacego poczatku czasu?
Tak wiec w dazeniu do wyzwolenia
niezliczonych istot,
rozwijanie oswieconej postawy
jest praktyka bodhisattwy.

Trzeci wers mówi o rozwijaniu zyczenia pomagania wszystkim istotom w uwalnianiu sie od cierpienia i zmierzaniu do oswiecenia. Jest to glówna praktyka bodhisattwy. U podstawy pragnienia pomagania wszystkim istotom w zmierzaniu do oswiecenia lezy zrozumienie, ze wszyscy jestesmy bezposrednio ze soba powiazani. Swiat istnial zawsze, nie ma poczatku. Dlatego wszyscy mamy za soba niezliczona ilosc zywotów i jestesmy wzajemnie ze soba polaczeni. Sposób na rozwiniecie szczerego zyczenia przyniesienia pozytku wszystkim istotom jest nastepujacy: pomyslcie o kims, kto jest wam bliski w tym zyciu. O kims, komu jestescie wdzieczni, na przyklad o rodzicach lub przyjaciolach. Naturalna rzecza jest zyczenie tym osobom, zeby byly szczesliwe, nie cierpialy i ostatecznie osiagnely oswiecenie. Podejscie bodhisattwy polega na rozszerzeniu tego zyczenia tak, by obejmowalo wszystkie istoty. W ten sposób powstaje oswiecona postawa - pragnienie osiagniecia oswiecenia dla dobra innych.

Wers 20
Kiedy wewnetrzny nieprzyjaciel, wlasny gniew,
pozostaje bez kontroli,
próby pokonania
zewnetrznych nieprzyjaciól
tylko zwiekszaja ich liczbe.
Dlatego poskromienie wlasnego strumienia umyslu za pomoca sil
kochajacej zyczliwosci
i wspólczucia,
jest praktyka bodhisattwy.

Bodhisattwa potrzebuje kontroli nad umyslem. W ten sposób uspokaja wszelkie zewnetrzne zaburzenia. Zazwyczaj jestesmy przekonani, ze mamy "zewnetrznych" nieprzyjaciól, ale nie jest to prawda. Ci anieprzyjacieleN sa zludzeniami wytwarzanymi przez nasz wlasny umysl. Najlepszym sposobem wyeliminowania ich jest pozbycie sie gniewu, który jest naszym rzeczywistym wrogiem. Kiedy tylko usuniety zostanie wewnetrzny nieprzyjaciel - gniew, zewnetrzni "wrogowie" znikaja. Najlepszym sposobem na pozbycie sie falszywego pogladu, ze "nieprzyjaciele" sa czyms zewnetrznym, jest rozwijanie milosci i wspólczucia wobec wszystkich istot.
Bodhisattwowie, kontrolujac umysl, potrafia przeksztalcac swoich wrogów w przyjaciól. Wszystko, co zostalo wytworzone przez umysl, moze zostac powstrzymane lub przeksztalcone dzieki kontroli nad umyslem.

Wers 31
Jesli nie badasz
swego pomieszania,
mozesz stac sie szarlatanem
przebranym jedynie
za praktykujacego Dharme.
Dlatego dostrzeganie
wlasnego pomieszania,
a nastepnie porzucanie go,
jest praktyka bodhisattwy.

Czesto popelniamy pomylke polegajaca na dostrzeganiu bledów u innych, przy jednoczesnym ignorowaniu wlasnych. Moze to prowadzic do pomieszania i niewlasciwej praktyki. Powinnismy nieustannie badac umysl i stosowac metody pozwalajace w razie koniecznosci dokonac korekt. Ta rada dotyczy pracy z róznymi sytuacjami i znajduje pelne zastosowanie w codziennym zyciu. Z latwoscia dostrzegamy bledy innych, nawet te drobne, ale mamy klopoty z przyznaniem sie do wlasnych pomylek, takze tych bardzo powaznych. Jezeli bedziemy praktykowali Dharme nie zmieniajac tej tendencji, nasza praktyka moze stac sie niewlasciwa. Najlepszym sposobem zmiany szkodliwych nawyków jest rozwiniecie uwaznosci i swiadomosci umyslu.
Dzieki uwaznosci i swiadomosci mozna uniknac wielu zagrozen, zanim sie pojawia. Wlasciwosci te pozwalaja rozpoznac wlasne pomylki i naprawic je. W buddyzmie wazne jest nie tylko odczuwanie zalu z powodu bledów popelnionych w przeszlosci; przede wszystkim chodzi o podjecie dzialan dla ich naprawienia, zeby zapobiec ich powtarzaniu sie. Z tego powodu uwaznosc i swiadomosc przynosi pozytywne skutki, stwarzajac podstawy dla wlasciwego sposobu postepowania.

Wers 36
W skrócie:
cokolwiek robisz,
gdziekolwiek jestes,
obserwuj swój umysl.
Utrzymywanie ciaglej
uwaznej przytomnosci,
jest praktyka bodhisattwy.

Kiedy rozwiniemy uwaznosc, bedziemy potrafili usunac dawne bledy i zludzenia - uzyskamy dzieki temu zdolnosc przynoszenia wiekszego pozytku innym. Uwaznosc ma podstawowe znaczenie, poniewaz pozwala usuwac splamienia umyslu. Nieprzerwana czujnosc bodhisattwy przynosi innym wielki pozytek. Ci, którzy sa swiadomi zarówno w dzialaniach zwiazanych z Dharma, jak tez w czasie codziennych aktywnosci, moga naprawde pomagac innym. Sa przyjemniejsi dla otoczenia i moga wiecej zdzialac. Jesli usuwamy wlasne pomieszanie, jest to dobre dla wszystkich.
Byly to bardzo krótkie nauki, dzieki którym zbudowalismy dobry zwiazek pomiedzy nauczycielem a uczniem. Mam nadzieje, ze dalem wam troche inspiracji do praktyki.
 

Tlumaczyla Ewa Zachara