3

ĆWICZENIA SPRAWNOŚCI MANUALNEJ

I KOORDYNACJI  WZROKOWO - RUCHOWEJ

I Ćwiczenia rozmachowe – usprawniają całą rękę

(rozluźniają napięcie mięśni ramienia i przedramienia)

·        Rysowanie oburącz w powietrzu dużych wzorów np. drzewo, dom, serce, itp.

·        Rysowanie patykiem na piasku, na dużym papierze, na tablicy: lasek, ślimaków, kół, płotków, fal, kresek, sinusoid, pętelek, ósemek itp.

·        Pokrywanie dużych płaszczyzn farbami, kredkami, mazakami

·        Zagadki ruchowe np. naśladowanie ptaków, samolotów, czynności i ich odgadywanie

·        Pływanie „na sucho” – wykonywanie rękoma ruchów jak przy pływaniu crawlem, potem jak w stylu grzbietowym (po 10 razy każdego ruchu)

·        Krążenie ramionami (do przodu i do tyłu) Ręce wyciągnięte w bok – na wysokości ramion, wyprostowane w nadgarstkach i łokciach, wykonują 5 kółek małych, następnie 5 średnich i 5 dużych. Kółka powinny być wykonywane powoli i płynnie. Po odpoczynku, zmienić kolejność i kierunek:

5 dużych, 5 średnich i 5 małych

·        Faliste ruchy ramion - zabawa w naśladowanie ptaków

II Ćwiczenia manualne (usprawniające małe ruchy ręki: dłoni, nadgarstka i palców)

·        Mocne zaciskanie dłoni (wzmacnia chwyt, poprawia napięcie mięśniowe)

·        Dziecko zaciska dłonie w pięści, kciuki pozostają na zewnątrz. Następnie – rozluźnia dłonie, prostuje palce. Powtarzać 10 razy (powoli i silnie).

·        Krążenia dłoni: wyciągniętych w bok, stykających się, ułożonych równolegle (młynek)

·        Dociskanie złożonych dłoni do siebie (ręce zgięte w łokciach) – policzyć do 3 i rozluźnić (powtórzyć 10 razy)

·        Wymachy dłoni (pożegnanie, odganianie muchy itp.)

·        Robienie kul z makulatury, rzucanie kulami do celu

·        Ściskanie w dłoni kulek z gazet, piłeczek różnej wielkości i twardości, przedmiotów o różnej fakturze i twardości.

·        Nawijanie włóczki, sznurka na kłębki

·        Wyciskanie gąbki w ciepłej wodzie.

·        Malowanie – ćwiczenia rozluźniające napięcie mięśniowe (duże powierzchnie, plamy o średnicy – 12 – 25 cm, łuki, sinusoidy, kształty „e” i „o” – bez odrywania ręki, szerokość szlaku – 15 cm)

·        Lepienie (z plasteliny, ciasta) zwierząt, ludzików, wałeczków, kulek, liter, cyfr itp.

·        Kalkowanie, wydzieranie, cięcie nożyczkami, łamanki z papieru itp.

·        Obrysowywanie figur geometrycznych, wypełnianie konturów kreskami: poziomymi, pionowymi, skośnymi

·        Rozciąganie palców (zahaczonych o siebie, na zewnątrz)

·        Przypinanie i zdejmowanie klipsów bieliźnianych np. na brzegu zeszytu (z przeciwstawnością kciuka wobec palca wskazującego i środkowego), po 10 klipsów na każdą rękę

·        „Prowadzenie” korali po labiryncie z drutu (kształt labiryntu należy zmieniać)

·        Nawlekanie koralików, przewlekanie sznurków przez otworki np. w tekturkach, w kratkach do zlewozmywaków.

·        Szycie w kartonie, po śladzie

·        Przyszywanie guzików

·        Przewlekanie sznurowadeł

·        „Ukłony palców” – nakładamy na kolejne palce np. włóczkowe pacynki, palec z pacynką „kłania się” i prostuje kilka razy

·        Wzmacnianie chwytu pisarskiego. Dziecko silnie przyciska do siebie trzy palce (kciuk, wskazujący i środkowy), odlicza do 3 i rozluźnia z szerokim rozpostarciem dłoni. Powtórzyć 10 razy.

·        Spacery palcami po stole – w różnych ich zestawieniach np. wskazujący i serdeczny, kciuk i mały itp.

·        Naśladowanie gry na pianinie, pisania na maszynie

·        Odtwarzanie rytmu deszczu

·        Ciecie po liniach prostych i falistych

·        Lepienie z plasteliny, modeliny, masy solnej itp. Kuleczek, wałeczków i bardziej złożonych form.

·        Stemplowanie

·        Zabawa w pranie, rozwieszanie, strząsanie, rozwieszanie.

·        Zabawy tematyczne.

·        Rozłożone dłonie leżą na stole, dziecko unosi wymieniony palec w obu rękach jednocześnie (jak najwyżej, nazywamy palce)

·        Układanie, wyginanie liter, cyfr z drutu, sznurka, drobnych przedmiotów.

·        Wydzieranki z papieru

III Ćwiczenia graficzne (usprawniające drobne ruchy ręki ułożonej w pozycji jak przy pisaniu)

·        Pogrubianie konturów figur geometrycznych, prostych szlaczków, obrazków (wysokość wzoru 3 – 4 cm)

·        Pisanie po śladzie.

·        Pisanie ciągu liter bez odrywania ręki.

·        Swobodne bazgranie na dużych arkuszach papieru flamastrami kredkami, itp.

·        Łączenie wyznaczonych punktów linią ciągłą.

·        Rysowanie za pomocą szablonów np. figur geometrycznych

·        Kopiowanie rysunków przez kalkę techniczną (folię)

·        Zamalowywanie kredkami małych przestrzeni (konturów, stempelków, figur, obrazków itp.)

·        Rysowanie szlaczków literopodobnych w liniaturze

·        Rysowanie szlaczków obrazkowych

·        Kończenie zaczętego wzoru (najpierw przez pogrubianie, potem łączenie linii przerywanych,

      a na końcu samodzielne kończenie płynnym ruchem)

·        Odtwarzanie eksponowanych wzorów z pamięci

IV Ćwiczenia koordynacji wzrokowo ruchowej

     i orientacji  przestrzennej

·        Chodzenie po narysowanej linii

·        Chodzenie po krawężniku

·        Pokonywanie krótkich dystansów z zamkniętymi oczami

·        Ruchy naprzemienne np. : dotykanie prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie

·        Leniwa ósemka” P. Dennisona

·       

Dziecko rysuje po śladzie wolnym, płynnym ruchem ósemkę. Czynność powtarza 5 – 7 razy, każdą ręką (najpierw wiodącą). Na końcu rysuje „ósemkę” dwoma rękami równocześnie.

·        Zmiana kierunku biegu na sygnał, zgodnie z wydanym poleceniem.

·        Zwroty w określonym kierunku – w prawo, w lewo, w tył

·        „Dyktanda” ruchowe np. chodzenie z zamkniętymi oczami zgodnie z poleceniami prowadzącego

·        rzucanie i łapanie piłki, woreczka, kozłowanie

·        Przerzucanie piłek, woreczków z ręki prawej do lewej, podrzucanie raz prawą raz lewa ręką

·        Rzucanie woreczka (piłki) prawą ręką pod lewym kolanem i lewą ręką pod prawym

·        Rzucanie przedmiotów do celu

·        Rzucanie na odległość

·        Toczenie piłki do celu

·        Zabawy ze skakanką gra w gumę

·        Pokonywanie toru przeszkód

·        Jazda na rowerze, hulajnodze, rolkach itp.

      Uwagi:

·        Ćwiczenia rozwijające i doskonalące umiejętność pisania powinny być prowadzone systematycznie (najlepiej codziennie – ok. 5 – 10 min.)

·        Ważna jest pozycja dziecka przy pisaniu (rysowaniu): całe stopy oparte o podłoże, całe pośladki i uda na krześle, kręgosłup prosty

·        Bardzo ważny jest dobór narzędzia pisarskiego (długopisu). Ważne jest by ołówki i długopisy nie były zbyt długie i ciężkie (bez ozdób na końcach, gdyż powoduje to zbyt wysokie trzymanie przyboru). Dotyczy to zwłaszcza dzieci ze słabą siłą i małym napięciem mięśniowym.

·        Dzieci z utrwalonym nawykiem nieprawidłowego trzymania przyborów należy nakłaniać do zmiany np. poprzez używanie specjalnej nakładki (można kupić w księgarniach oświatowych) bądź przez oklejenie ołówka lub długopisu kolorową folią samoprzylepną

·        Prawidłowa odległość od czubków trzech palców trzymających długopis (ołówek)

      powinna wynosić 2 cm.

·        Ułożenie zeszytu (lub kartki) na linii środkowej ciała z lekkim pochyleniem dla prawo

      ręcznych – w lewo, dla leworęcznych – w prawo.

      (Są już w sprzedaży zeszyty z pochyloną liniaturą dla dzieci   leworęcznych)

·        Ćwiczenia usprawniające pisanie powinny być wykonywane miękkim przyborem tzn. najlepiej grubszym ołówkiem, pisakiem, mazakiem, kredkami itp.