0.1.pdf

Spora część ludzi nie ma w zwyczaju czytania wszelkich wstępów, gdyż szkoda im na to

czasu i fatygi. W tym przypadku jednak radziłbym nie ignorować tej części, gdyż może to

uchronić cię od niewłaściwego postępowania, które przy odrobinie pecha stanie się

przyczyną mniejszych lub większych kłopotów.

Bez zbędnych słów przejdźmy zatem do meritum.

WPROWADZENIE

Nawet tysiącmilowa podróż

zaczyna się od jednego kroku.

Lao Tse

Witam serdecznie wszystkich razem i każdego z osobna. Niniejszy megatutorial ma za

zadanie przybliżyć zwykłemu użytkownikowi komputera arkana programowania gier.

Jeżeli czytasz te słowa, to najprawdopodobniej chcesz wiedzieć, w jaki sposób tworzone

są gry, którymi pewnie nie raz bawiłeś się przez wiele godzin. I nie tylko chcesz wiedzieć,

ale też umieć samemu stworzyć podobne produkcje.

Jeżeli tak, to dobrze trafiłeś.

Dla kogo jest ten tutorial?

Nie twierdzę, że potrafię nauczyć programowania gier każdego, kto chciałby taką

umiejętność posiąść. Na pewno jednak będę starał się przekazywać swoją (i nie tylko

swoją) wiedzę w sposób jak najbardziej jasny i klarowny. Wybaczcie mi, jeżeli nie zawsze

będzie mi się to udawać.

Od czytelnika oczekuję jednak przynajmniej umiarkowanej znajomości obsługi

komputera. Jeśli samodzielnie ściągnąłeś i odczytałeś plik z tym tutorialem, to twoje

umiejętności są chyba wystarczające :)

Generalnie nie chciałbym, aby osoba czytająca ten tutorial robiła wielkie oczy na widok

takich pojęć jak „okno”, „menu”, „przycisk” itp. Skoro spełniasz te warunki

(a spełniasz? :D), możemy kontynuować.

Oprócz kompletnie zielonych w kwestii programowania gier czy programowania w ogóle,

liczę że tutorial ten trafi również do programistów z pewnym, niekoniecznie dużym,

doświadczeniem. Aby ułatwić im nieco życie i nie zmuszać do przeglądania całego tekstu

w poszukiwaniu zagadnień, których nie znają, postaram się dać im pewne wskazówki,

pozwalające szybko zorientować w swoim poziomie zaawansowania i przejść od razu do

odpowiadającym im rozdziałów. Wszyscy jednak powinni doczytać tą część tutoriala do

końca (zaczynając co najwyżej od następnego rozdziału).

Absolutni początkujący mogą pominąć ten fragment i iść do następnego podrozdziału.

Tak więc jeśli:

¾ Używałeś już kiedyś OpenGL, przejdź do Materiału Pomocniczego Przejście z

OpenGL na DirectX

¾ Umiesz już programować w C++ i znasz Windows API, lecz nigdy nie kodziłeś gier

i nie znasz żadnego graficznego API, przejdź do części IV, DirectX

¾ Umiesz w miarę dobrze programować w C++, lecz nigdy jeszcze nie tworzyłeś

programów dla Windows, przejdź do części III, Wprowadzenie do Windows API

¾ Znasz podstawy C++ i chciałbyś kontynuować naukę, przejdź do części II,

Zaawansowane C++ i STL lub do rozdziałów wcześniejszych, w zależności od

swojego stanu wiedzy

¾ Nie znasz C++, ale znasz Pascala lub (lepiej) Object Pascala (Delphi), to zajrzyj

do Materiału Pomocniczego Przejście z Object Pascala na C++

¾ Nie znasz żadnego języka programowania, przejdź do następnego podrozdziału :)

Wszyscy jednak powinni przeczytać do końca tą część tutoriala. Wyjdzie wam to na

zdrowie :))

Kto może zostać koderem?

Chcesz więc opanować piękną acz niełatwą sztukę programowania? Chociaż prawie każdy

może tego dokonać, niektóre cechy osobowości i pokrewne zainteresowania mogą być

bardzo pomocne. Niektóre zaś okażą się pewną przeszkodą.

Zacznijmy od tego, że programista nie tylko pisze kod. Programista także, czy nawet

przede wszystkim, rozwiązuje problemy . Używa on do tego narzędzi, jakimi są właśnie

języki programowania.

Specyfika programowania polega na odpowiednim podejściu do rozwiązywania

problemów, mianowicie na podziale ich na mniejsze fragmenty, wykonywane w określony

sposób w określonym porządku – to jest właśnie kod . Dlatego też trzeba umieć rozbijać

duże zagadnienia na mniejsze, wielki problemy na małe części. Trzeba mieć umysł

analityczny .

Programista prawie cały czas poznaje nowe zagadnienia i techniki. Dlatego musi być

ciekawy świata i autentycznie lubić to, co robi.

Pamiętajmy też, że koder programuje komputery, które w działaniu są przeraźliwie

jednoznaczne, logiczne i przewidywalne. Należy więc umieć myśleć logicznie i

formułować swoje koderskie pomysły w sposób jasny i jednoznaczny.

Wreszcie, należy posiadać dobrą pamięć syntaktyczną i semantyczną . Cóż znaczą te

straszne słowa? :) Pamięć syntaktyczna to zdolność do jak najlepszego zapamiętywania

reguł składniowych – chodzi tu oczywiście o języki programowania. Pamięć semantyczna

to umiejętność przyswajania sobie znaczenia pojęć – nie można na przykład mylić

procedury z klasą albo zmiennej z makrem.

Te dwa warunki są zazwyczaj najtrudniejsze do spełnienia :D

Dobry koder powinien mieć typ osobowości określany jako teoretyczny , a więc doceniać

wartości intelektualne. Także typ polityczny bywa przydatny, szczególnie jako szef

zespołu programistów.

OK. to tyle tytułem socjologicznej psychoanalizy :)

Dodatkowo, programista gier musi w znacznie większym stopniu niż inni koderzy znać się

na matematyce i fizyce. Bez nich nie ma przecież mowy o grafice trójwymiarowej czy

realistycznym symulowaniu rzeczywistości.

Zastanawiasz się teraz, czy spełniasz te warunki? Jeżeli naprawdę się zastanawiasz, to

istnieje duże prawdopodobieństwo, że je spełniasz! :) Wcale nie żartuję – większość ludzi

od razu odrzuciłaby je jako nieprzystające do ich osoby i powiedziała „To nie dla mnie”.

Jeśli ty tak nie robisz, to jesteś usilnie proszony o dalszą lekturę :D

Natomiast jeżeli wydaje ci się, iż nie podpadasz pod jeden tylko warunek, to twoja

decyzja powinna zależeć od tego, jakiego warunku nie spełniasz. W przypadku gdy chodzi

o logiczne (racjonalne) myślenie, to nie martw się – znam kilku koderów, którzy

doskonale obywają się bez niego :)

Bez umysłu analitycznego też da się żyć, ale z początku może być ci trudno samodzielnie

wymyślać algorytmy. Mówi się, że wszystkiego można się nauczyć – nie wiem, czy

zasada ta działa i w tym przypadku, ale zawsze możesz spróbować…

Niestety, brak dobrej pamięci syntaktycznej i semantycznej w zasadzie dyskwalifikuje

kandydata na programistę. Jeśli mimo wszystko chcesz spróbować, pamiętaj że robisz to

na własne ryzyko i że ostrzegałem :)

Cóż, czas na męską decyzję – czerwona czy niebieska pigułka? :) Daj sobie chwilę

przerwy, zastanów, przemyśl wszystkie za i przeciw… Kiedy będziesz gotowy, to albo

wciśniesz Alt+F4 i zapomnisz, że kiedykolwiek to czytałeś, albo przejdziesz dalej…

***

A więc wybrałeś czerwoną pigułkę… Zatem witaj na pustyni rzeczywistości ;)) Ale dosyć

już tych żartów – niedługo zaczniemy całkiem poważną naukę i będziesz mógł

zweryfikować swoją decyzję :) Zanim jednak to nastąpi, musisz otrzymać garść

wskazówek, które pomogą ci przejść przez obraną drogę.

(Huh, jak to wszystko patetycznie brzmi ;D)

Clicki a sprawa polska

Swego czasu dużą popularność zyskały programy do łatwego tworzenia gier, jak Klik &

Play, The Games Factory, Game Maker czy Multimedia Fusion. W założeniu mają one

umożliwić kompletnym laikom tworzenie prostych gier bez konieczności programowania.

Możliwe, że używałeś kiedyś tego rodzaju programów. Jeżeli tak, to jednocześnie dobrze i

źle. Dobrze – gdyż przy okazji nauczyłeś się zapewne używania prostych funkcji (np.

matematycznych) czy używania układu współrzędnych. Źle – bo programowanie może ci

się na początku wydawać zbyt trudne i pracochłonne.

Screen 1. Okno programu The Games Factory - edytor animacji. Czyż nie wygląda żałośnie? :)

(screen pochodzi z serwisu Strefa Twórców Gier )

Zgadzam się jednak, że używanie programu Game Maker mogło ci przynieść więcej

pożytku niż szkody. Zawarty w nim język skryptowy mógł pomóc nauczyć się podstaw

programowania; zresztą, nawet nie używając go można się tam nauczyć tworzenia

prostych algorytmów. No i nie ma tam takich ułatwień jak wbudowany ruch odbijany czy

platformowy.

Jeżeli jednak chcesz na poważnie zająć się programowaniem gier, to powinieneś czym

prędzej porzucić wszelkie tego rodzaju programy. Wierz mi, iż o wiele większe

możliwości daje kodowanie. No i przynosi znacznie większą satysfakcję :)

Treść tutoriala

Zobaczmy więc, jak wygląda droga, który prowadzi nas do upragnionego celu, czyli

nauczenia się programowania gier.

Zawartość kursu

Najpierw musisz poznać programowanie w ogóle. Nauczysz się kodować w języku C++,

zaczynając od najbardziej elementarnych programów po coraz trudniejsze, poznasz

większość możliwości tego języka.

Po takiej solidnej porcji wiedzy będziesz mógł przejść do pisania programów dla

środowiska Windows. Nie będziemy się dokładnie wgłębiać we wszystkie aspekty tego

niezwykle obszernego zagadnienia – poznasz to, co będzie ci niezbędne do przejścia do

następnej fazy, czyli nauki DirectX.

Wtedy wreszcie zacznie się prawdziwe programowanie gier. Poznasz sposób tworzenia

trójwymiarowych i dwuwymiarowych scen, stosowania oświetlenia, tekstur i wielu innych

technik.

Niektórzy mogą się kłócić z zaproponowanym tu zestawem narzędzi (C++, Windows i

DirectX). Odpowiem im, że tak naprawdę jest to sprawa drugorzędna – o wiele

ważniejsze niż znajomość samego języka czy graficznego API jest orientowanie się w

koncepcjach: programowania w ogóle i grafiki w szczególności.

Układ graficzny i zapis składniowy

To jest właśnie droga, którą będziemy podążać. Zanim jednak w nią wyruszysz, poznaj

niektóre z drogowskazów, które dla ciebie zostawiłem. Mówiąc wprost, chodzi o układ

graficzny tekstu - niektóre elementy są w nim bowiem specjalnie wyróżnione:

Tak będą oznaczane fragmenty kodów źródłowych (tzw. listingi).

To będą ważne uwagi oraz pojęcia i definicje, które powinieneś sobie przyswoić.

Tak będę zwracał na potencjalne niebezpieczeństwa (głównie chodzi o popełnianie

trudnych do wykrycia błędów).

Te ramki to dodatkowe informacje dla zainteresowanych, opisujące dokładniej omawiane

sprawy. Początkujący mogą je pominąć, szczególnie przy pierwszym czytaniu.

A to będą mniej lub bardziej związane z tematem dygresje lub inne, luźne uwagi.

Niekiedy będę też przedstawiał składnię jakichś konstrukcji w języku programowania. W

takich fragmentach wyrazy pisane kursywą mają być zastąpione przez konkretne nazwy,

zaś te napisane normalnie powinny pozostać bez zmian.

Pogrubione nawiasy kwadratowe [ ] zawierają natomiast nieobowiązkowe składniki

danej konstrukcji, a symbol wielokropka ... oznacza dalszy ciąg listy podobnych

elementów.

Podsumowania, pytania i zadania

Na końcu większości rozdziałów zamieszczał będę krótkie podsumowanie oraz

(niestety :D) ćwiczenia do wykonania dla ciebie. Cóż, prace domowe są nieuniknione :)

Podsumowanie

To dopiero pierwszy rozdział pierwszej (czy raczej zerowej) części, więc siłą rzeczy nie

przedstawiłem tu jeszcze żadnych konkretnych informacji. Przypomnijmy jednak, co

ciekawego udało się nam razem dokonać.

Przede wszystkim dowiedziałeś się, że ten tutorial przeznaczony jest dla osób pragnących

nauczyć się programowania gier. Podjąłeś brzemienną w skutkach decyzję o podjęciu

tego wyzwania – brawo :) Przeczytałeś też kilka uwag na temat programów do tworzenia

gier i wreszcie poznałeś pokrótce treść i formę tutoriala.

Z następnego rozdziału dowiesz się natomiast, z jakich innych źródeł informacji

powinieneś koniecznie korzystać podczas tego kursu, jak i w czasie codziennego

kodowania.

Zapraszam więc wgłąb króliczej nory…

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: