KSI�GA IMION - ZNACZENIE IMIONImi� zgodne z natur� cz�owieka Swoje imi� odczuwamy jako cz�stk� w�asnego ja. Dlatego tak wa�ny jest wyb�r imienia. Warto wiedzie�, jakie imi� nada� dziecku - tak, aby pomaga�o mu ono w �yciu. Magia imienia W staro�ytnym Egipcie wierzono, �e w imieniu zawarta jest istota cz�owieka, b�stwa czy czegokolwiek innego. M�wiono: "ten, czyje imi� jest wymawiane, �yje"- To, -co nie mia�o imienia - nie istnia�o. Podobny pogl�d wyznawa�y wszystkie dawne ludy i dlatego nadawanie imienia by�o zawsze czynno�ci� �wi�t�, a od tego, czy imi� nadane cz�owiekowi by�o w�a�ciwe, czy przeciwnie, zawiera�o jakie� b��dy - zale�a� jego los, powodzenie, a nawet �ycie. Imi� by�o spraw� �ycia i �mierci. Wiele z dawnych praktyk i wierze� zwi�zanych z imionami pozosta�o do dzi�, cho� nic zawsze jeste�my ich �wiadomi. Spr�buj� wyliczy� te obyczaje, przes�dy, wierzenia. Nadanie imienia jest praktyk� religijna. R�wnie� w dzisiejszej Polsce imi� jest najcz�ciej nadawane podczas sakramentu chrztu. Imi� nie mo�e by� dowolne. Przeciwnie, w ka�dej kulturze istnieje d�u�sza lub kr�tsza lista "s��w mocy", kt�re mog� by� u�ywane jako imiona - i tylko one. Podr�czniki "imionoznawstwa" wyliczaj� ponad tysi�c imion, jakie s� lub by�y u�ywane w Polsce, ale w praktycznym i cz�stym u�yciu jest tylko oko�o stu imion. Tak wi�c naprawd� mamy ma�e pole do popisu, je�li chodzi o nadanie imienia. O pewnych imionach wiemy, �e "teoretycznie" istniej�, ale kto b�dzie tak odwa�ny, by ochrzci� c�rk� Mercedes, a syna Sulidziad? Inne narody s� w tej materii bardziej tolerancyjne i dopuszczaj� wi�ksz� dowolno��: na przyk�ad w Ameryce kobieta mo�e mie� na imi� Ocean, a m�czyzna Forest (czyli "las"). Pewne imiona s� tabu, to znaczy s� zastrze�one dla pewnych postaci. Tak na przyk�ad dawni �ydzi mieli religijny zakaz wymawiania imienia Bo�ego, Jahwe. W Polsce nikt nie nazwie syna Jezus, bo wszyscy czuj�, �e to imi� ma prawo nosi� tylko Syn Bo�y. Ale na przyk�ad w Ameryce �aci�skiej jest to jedno 7 wielu imion i nie wzbudza emocji. Podobnie gdyby kto� chcia� u�ywa� imienia Napoleon, wzbudzi podejrzenie, �e pozuje na cesarza Francuz�w i w ten spos�b chce wykroczy� pora ludzk� miar�. Pewne imiona i dawniej, i obecnie maj� posmak demoniczny, i z tego w�a�nie powodu s� tabu. Od czas�w II wojny �wiatowej imi� Adolf zbyt natr�tnie przypomina nam Hitlera i dlatego w Polsce przesta�o by� u�ywane. Z innych powod�w zanik�o imi� Alfons. Bywa tak. �e kto� przechodzi w �yciu ca�kowity przemian�, kiedy - mo�na powiedzie� - umiera stary cz�owiek i rodzi si� nowy. Tak si� dzieje na przyk�ad przy nawr�ceniu, przy przyj�ciu nowej religii i dlatego z reu�y nawr�conym na chrze�cija�stwo innowiercom nadawano na chrzcie nowe imi�. Podobnie dzieje si� podczas buddyjskiej ceremonii "przyj�cia schronienia", kiedy s� nadawane nowe, buddyjskie imiona (kt�rych si� zwykle i tak nie u�ywa, podobnie jak imion od bierzmowania). Nowe imiona dostaj� mnisi, kiedy sk�adaj� �lubowania. Nowe imi� przybiera nowo wybrany papie�, i pewne imiona - na przyk�ad Pius lub Bonifacy - by�y u�ywane g��wnie przez papie�y. Zdarza�o si� te�, �e imi� zmieniali kr�lowie przy koronacji. Poniatowski do swego skromnego imienia Stanis�aw doda� dumne i kr�lewskie imi� August. Czasami "nowy cz�owiek" jest kreowany dla potrzeb estrady, filmu czy literatury. To t�umaczy fakt, dlaczego z takim upodobaniem aktorzy, piosenkarze czy pisarze u�ywaj� pseudonim�w. Apolonia Cha�upiec zrobi�a w filmie karier� jako Pola Negri, Norma Meiler przeobrazi�a si� w Marilyn Monroe, Czes�aw Wydrzycki zmieni� nazwisko na Niemen, za� Aleksander G�owacki znany jest jako Boles�aw Prus. Przyk�ad�w takich znamy tysi�ce(Michael Jackson nie zmieni� nazwiska, ale zmieni� twarz...) R�wnie� na wojnie przybierano specjalne wojenne imiona, czyli konspiracyjne pseudonimy. A ile by�o w nich bojowego animuszu! Przewa�a�y Kmicice, Gromy, Rysie i Soko�y. Oczywi�cie g��wne znaczenie mia�o ukrywanie si� przed wywiadem nieprzyjaciela, ale przecie� �atwiej by�oby si� ukry� za pseudonimami w rodzaju Jan Kowalski czy A-66. Tymczasem wymy�lano imiona mo�liwie g�rnolotne ro�nie gro�nie brzmi�ce - niby ro�nie india�skich wojownik�w. Znaczenie imienia Imi� swoje znamy od zawsze - nasza pami�� nic si�ga do czas�w, kiedy jeszcze imienia nie mieli�my. Przez ca�e �ycie powtarzamy: ja - Ania, ja - Jacek, i czujemy - tak samo, jak nasi prehistoryczni przodkowie, �e w imieniu ukryta jest wa�na czystka naszego ja, naszej to�samo�ci, naszej osoby. Wielu z nas czu�o w pewnym momencie swojego �ycia, �e imi�, kt�re nosi, jest z jakich� powod�w niewygodne lub nie�adne, zbyt pospolite lub przeciwnie, zbyt dziwaczne - ale bardzo niewiele os�b decyduje si� na zmian� imienia. Ju� chyba cz�ciej zmieniane s� nazwiska. My�l�, �e gdyby urz�dy stanu cywilnego upro�ci�y procedur� zmiany imienia, i tak ludzie pozostaliby wierni swoim imionom tym, kt�re znaj� od dziecka. Skoro imi� odczuwamy jako cz�stk� w�asnego ja tym wa�niejszy jest w�a�ciwy jego dob�r. U wielu narod�w imi� by�o zakl�ciem, macicznym �yczeniem. Nadaj�c imi� synowi lub c�rce, �yczono im pewnych cn�t, zalet charakteru, bogactw lub wielkich czyn�w. Tak by�o u dawnych S�owian, u German�w, Ba�t�w i Celt�w, u Ari�w (przodk�w dzisiejszych Hindus�w), u Pers�w i Grek�w. Takimi magicznymi �yczeniami by�y na pocz�tku imiona Rados�aw (raduj�cy si� s�aw�, s�owia�skie), Edward (strzeg�cy dobra, germa�skie), Dariusz (podtrzymuj�cy dobro, perskie), czy Miko�aj (zwyci�aj�cy dla swego ludu, greckie). R�wnie cz�sto poprzez odpowiednio brzmi�ce imi� polecano dziecko opiece boga - Boga jedynego lub jednego z wielu bog�w. Taki pocz�tek maj� greckie imiona Artemidor (dar bogini Artemidy) czy Izydor (dar Izydy oraz ca�a d�uga lista hebrajskich imion, kt�re urobiono od imienia Jahwe - s� tu Jan (�aska Jahwe), Maciej (dar Jahwe) oraz J�zef (Jahwe przysporzy�). R�wnie� imiona takie jak Micha�, Rafa� czy Daniel - wszystkie hebrajskiego pochodzenia - odwo�uj� si� do Boga, czyli "El" po hebrajsku. S� imiona, w kt�rych �yczono dziecku si�y zwierz�cia - i stad si� wywodz� imiona "nied�wiedzie" (Urszula, Artur, Arkadiusz, Bernard), "lwie" (Leon, Leonard, Leonid) oraz "wilcze" (Wolfgang). Ciekawe, �e takich imion z nazw� zwierz�cia w tre�ci w og�le nie u�ywali dawni S�owianie - jakby z jakich� powod�w by�y one dla nich tabu. S�owianie r�wnie� nie tworzyli imion od imion swoich bog�w. Czasem pewne imiona nadawano nie tyle ze wzgl�du na ich tre��, ale dlatego, �e nosili ju� je przodkowie dziecka. Staro�ytni Grecy przed przyj�ciem chrze�cija�stwa z zasady nazywali wnuka imieniem dziadka, przez co kilka imion stale powtarza�o si� w jednym rodzie. Podobnie by�o u nas, i na przyk�ad imiona Mieszko, Boles�aw, Przemys�, Kazimierz i W�adys�aw powtarzaj� si� na zmian� w rodzie Piast�w. Dodajmy, i� dzi�ki temu. �e by�y w�asno�ci� kr�lewskiego rodu, piastowskie imiona nie zagin�y - jak to si� sta�o z mn�stwem innych s�owia�skich imion, kt�re nie mia�y a� tak mo�nych protektor�w. Wraz z chrze�cija�stwem przyszed� obyczaj nadawania na chrzcie imion �wi�tych i polecania w ten spos�b dziecka opiece patrona. W ten spos�b najbardziej popularne sta�y si� imiona tych �wi�tych, kt�rych uwa�ano powszechnie za szczeg�lnie wa�nych i postawionych wysoko w niebieskiej hierarchii. By�y to imiona aposto��w (Jan, Piotr, Pawe�), os�b bliskich jezusowi (J�zef, Marta, Magdalena), ewangelist�w (Marek, Mateusz), s�awnych m�czennik�w (Jerzy, Sebastian, Wojciech, Barbara, Agata) i cudotw�rc�w (Miko�aj, Grzegorz, Marcin). Z tego te� powodu mia�y szanse u nas przetrwa� g��wnie te s�owia�skie imiona, kt�re szybko "uzyska�y" swoich �wi�tych, a wi�c Wojciech, Stanis�aw czy Kazimierz. Co decyduje - przypadek czy ukryty sens? Niewiele by�o w historii epok takich jak nasza, kiedy w�a�ciwie nie ma wyra�nych zasad, jakie imi� - i dlaczego w�a�nie takie - nada� dziecku. Dzi� wzgl�dy religijne przy nadawaniu imienia zesz�y na dalszy plan. R�wnie� raczej niewielu ludzi wie, co znacz� poszczeg�lne imiona. Pierwotne znaczenia imion s� zreszt� od dawna uwa�ane za niezbyt wa�ne, za ciekawostk� zaledwie. Kr�luj� dzi� dwa czynniki: jeden to moda, drogi - to wyczucie czy te� intuicja rodzic�w. A tak naprawd� to wystawili�my nasze imiona - a wi�c r�wnie� cz�stki naszych dusz - na pastw� przypadku i chaosu. Ale powiedzmy sobie w tym momencie, �e w �wiecie nie ma przypadku. Kiedy z imionami nie ��czymy �adnych szczeg�lnych �ycze� ani magicznych nakaz�w, one same zaczynaj� ujawnia� swoj� tajemn�, ukryt� natur� - i w spos�b pod�wiadomy dzia�aj� na ludzi. Wielu z nas intuicyjnie czuje, �e ka�de imi� jest jako� zwi�zane z pewnymi cechami charakteru, z pewnymi typami ludzkimi. Mo�e si� nawet wydawa�, �e ludzie, kt�rzy nosz� to samo imi�, maj� ce� ze sob� wsp�lnego: podobny charakter, zainteresowania, podej�cie do �ycia. Owo tajemne znaczenie imienia dostrzegali do tej pory raczej poeci ni� naukowcy. Jak zreszt�, za pomoc� jakich metod, badacz m�g�by odkry� tajemny sens imienia? Wp�yw imienia na �ycie Problem wp�ywu imienia na �ycie i charakter cz�owieka nurtuje mnie od wielu lat i poczyni�em w tej dziedzinie wiele obserwacji. Stara�em si� je zebra� w tej ksi��ce. Ka�dy zapyta: a jak to si� dzieje, �e w og�le mo�e istnie� zwi�zek pomi�dzy imieniem a charakterem cz�owieka? Przecie� nikt nie robi psychologicznych test�w na niemowl�ciu, zanim mu nada imi�, i zreszt� jakie testy mog�yby nam wskaza� charakter male�stwa, kt�re dopiero le�y w pieluszkach? Imiona maj� dwa sposoby, by wp�yn�� na cz�owieka. Po pierwsze, dzia�a co� takiego, jak intuicja rodzic�w, kt�rzy wybieraj� imi� dla dziecka. Wiele kobiet twierdzi (zwykle s� to w�a�nie kobiety...), �e rodz�c dziecko czy te� przygl�daj�c si� nowo narodzonemu male�st...
Ninoczka115