I. Informacje ogólne o Australii .............................................................................................. 3
I.1.Ustrój polityczny ....................................................................................................... 3
II. System edukacyjny ............................................................................................................. 5
II. 1. Przedszkole ............................................................................................................ 5
II.2. Szkoła podstawowa ............................................................................................... 6
II.3. Szkoła średnia ........................................................................................................ 7
II.4. Szkoły wyższe ........................................................................................................ 11
Bibliografia ............................................................................................................................. 13
Australia jest krajem leżącym na półkuli południowej. Od południa i zachodu otoczona jest Oceanem Indyjskim, od północy i wschodu przybrzeżnymi morzami Oceanu Spokojnego: Arafura, Timor, Koralowym i Tasmana. Skrajnymi punktami lądowej części Australii są: przylądek Jork (10°41'S), Wilsons Promontory (39°08'S), Steep Point (113°09'E) oraz Byron (153°39'E). Największa rozciągłość południkowa wynosi 3150 km (z Tasmanią 3680 km), a równoleżnikowa ok. 4000 km.[1] Powierzchnia tego kontynentu wynosi 7 687,000 km2.
Stolicą Australii jest Canberra, mająca 18,5 mln mieszkańców (1997), w tym ludności rdzennej 372 tys. mieszkańców. Językiem urzędowym jest język angielski, zaś jednostką monetarną – dolar australijski.
Australia dzieli się na 6 stanów i 2 terytoria federalne, mające autonomię. Stany te to: Australia Południowa ze stolicą w Adelajdzie, Australia Zachodnia ze stolicą w Perth, Nowa Południowa Walia ze stolicą w Sydney, Queensland ze stolicą w Brisbane, Tasmania ze stolicą w Hobart oraz Wiktoria ze stolicą w Melbourne.
Jest to federacyjna monarchia konstytucyjna z dwuizbowym parlamentem - Senatem z 76 senatorami, wybieranymi na 6 lat (co 3 lata połowa składu jest wymieniana) i Izbą Reprezentantów ze 148 deputowanymi, wybieranymi na 3 lata. Głową państwa jest monarcha brytyjski, reprezentowany przez gubernatora generalnego. Władzę wykonawczą pełni rząd z premierem na czele, pod przewodnictwem gubernatora generalnego, który go powołuje. Każdy stan ma własną konstytucję, rząd stanowy i 2-izbowy parlament lokalny (z wyjątkiem Queenslandu, który ma 1-izbowe ciało ustawodawcze). Na czele stanów stoją gubernatorzy, mianowani przez monarchę brytyjskiego na wniosek rządu australijskiego. Stany dzielą się na hrabstwa, okręgi i miasta, mające organy samorządowe - rady municypalne. Sprawami polityki zagranicznej, handlu zagranicznego, obrony oraz imigracji zajmują się wyłącznie władze federalne. [2]
Nazwa Australia pochodzi od nazwy legendarnego kontynentu - Terra australis incognita („Nieznana Ziemia Południowa”), którego poszukiwali podróżnicy europejscy w XVII i XVIII w. Na początku Australia zamieszkana była przez przybyłe ok. 40 tys. lat temu z Azji plemiona Aborygenów tzw. „tubylców”[3], których rozwój zatrzymał się na etapie organizacji plemiennej. W ciągu XVI w. żeglarze portugalscy i hiszpańscy penetrując obszary Oceanu Spokojnego odkryli liczne wyspy należące do archipelagów okalających Australię, m.in. Wyspy Marshalla, Markizy, Salomona, Nową Gwineę.
Prawdziwe zainteresowanie tym kontynentem rozpoczęło się dopiero po przybyciu tam w 1770 roku angielskiego podróżnika, żeglarza – J.Cook’a, który w imieniu Jerzego III objął w posiadanie odkryte tereny, nadając im nazwę Nowa Południowa Walia. Wielka Brytania rozpoczęła kolonizację tych terenów. Pierwszymi kolonistami byli tak naprawdę skazańcy angielscy, których sprowadzono tam do pracy. Byli oni różnych narodowości, różnych kultur – stąd w Australii taka różnorodność kultur i nacji. Stąd też jej niezwykłość.
Pomimo tego, że system edukacyjny jest dość mocno scentralizowany, to tak naprawdę każdy ze stanów prowadzi własną politykę edukacyjną. Minister Edukacji i Dyrektor Generalny Edukacji (podlegający Ministrowi) są odpowiedzialni za zarządzanie systemem edukacyjnym. Państwowy System Akredytacji (National ELICOS Accreditation Scheme - NEAS) to system, który powoduje, że zarówno szkoły prywatne, jak i państwowe świadczą usługi wysokiej jakości. Tylko szkoły, które uzyskały akredytację mogą używać logo NEAS.[4] W ostatnich latach możemy zauważyć oddawanie części obowiązków władzom miejscowym, a więc zwrot ku decentralizacji. Obowiązek szkolny dotyczy dla dzieci między 6 a 15 rokiem życia ( z wyjątkiem Tasmanii gdzie trwa do16 lat).[5]
Do przedszkoli uczęszczają dzieci w wieku 4-5 lat. Choć jest to nieobowiązkowe, większość dzieci chodzi do przedszkola. W większości stanów prowadzi się tzw. "pre-Year 1" - rok przygotowawczy, nazywany tez rokiem przejściowym.[6] Ma on na celu przyzwyczaić dziecko do czekającego je obowiązku szkolnego. Przedszkole jest finansowane zarówno przez rząd jak i prywatne agencje. Koszt przedszkola to 150 do 200 dolarów tygodniowo. Obejmuje opiekę przez 5 dni w tygodniu od godziny 7.30 do 18.00. W praktyce można płacić mniej, jeśli uzyska sie tzw. „Child care benefit”, czyli państwową dopłatę na pokrycie części kosztów. Taka dopłata przysługuje wszystkim osobom mającym prawo stałego pobytu w Australii, pod warunkiem, że oboje rodzice (lub opiekunowie) dziecka pracują lub uczą się. Przepisy, co do wysokości tej dopłaty są dość drobiazgowe - najważniejsze z nich to charakter i czas pracy, oraz uzyskiwane dochody.[7]
Szkoła podstawowa jest obowiązkowa i trwa 6 bądź też 7 lat, w zależności od stanu. Rok szkolny rozpoczyna się pod koniec stycznia i trwa do połowy grudnia. Rok podzielony jest na 4 okresy, a każdy z nich trwa 10 - 12 tygodni. Okresy te poprzedzielane są trzema dwutygodniowymi okresami ferii.[8] Dokładne daty czy też terminy rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego są różne w poszczególnych stanach, np. w Zachodniej Australii (WA) wygląda to następująco:
· I semestr od 1 lutego do 17 kwietnia
· 2 tygodnie przerwy, łącznie ze świętami Wielkiej Nocy
· II semestr od 5 maja do 4 lipca
· 2 tygodnie przerwy
· III semestr od 21 lipca do 26 września
· IV semestr od 13 października do 18 grudnia
· 6 tygodni przerwy
W szkole podstawowej uczniowie mają jednego nauczyciela, pozostają w jednej klasie. Zajęcia są dość swobodne. Dziecko uczy sie czytać, pisać i liczyć, a wiedzę szczegółową z konkretnych przedmiotów, np. historii czy fizyki, nabywa niejako „przy okazji”. Pewne zagadnienia są poruszane w ramach bloków tematycznych, takich jak „Społeczeństwo i środowisko” (Society and Environment), „Nauka” (Science) czy „Sztuka” (Art), natomiast inne są przekazywane poprzez robienie tak zwanych projektów, czyli dużych opracowań na dany temat. Opracowanie takiego jednego projektu może zająć nawet kilka tygodni. Dużą wagę przywiązuje się do wyszukiwania i analizowania informacji i do przedstawienia efektu swej pracy innym ludziom. Stad częste referowanie i wystąpienia publiczne. Wiele zajęć prowadzonych jest przy użyciu komputerów.
Dzieciom, które pochodzą z rodzin, w których używa się innego języka niż angielski, dano możliwość uczenia się języka angielskiego, ale w formie dostosowanej do ich możliwości, a przedmiot ten nie nazywa sie English, lecz ESL - English as a Second Language, co w wolnym tłumaczeniu oznacza: angielski jako drugi język. Uczą się także jednego języka obcego, przy czym do wyboru są języki zarówno europejskie jak i azjatyckie. Nie ma raczej języków uprzywilejowanych, stąd jedna szkoła oferuje do wyboru np. japoński i włoski, a druga indonezyjski i grecki. Jest to dość przypadkowe i zależy od tego, jakiego nauczyciela szkoła może zatrudnić i jaki język będzie miał "powodzenie". W ramach normalnych zajęć, oferuje się naukę gry na instrumentach muzycznych, np. na gitarze.
Nie ma ocen. Świadectwa, wyglądają bardzo nieoficjalnie i informują tylko o tym, że w przyszłym roku dziecko podejmie naukę w następnej klasie – nie mu sytuacji powtarzania klasy. Czasami zdarza się tak, że władze danego stanu zarządzają ogólne testowanie uczniów. Wtedy wybrane roczniki są poddawane różnym seriom testów – wszystkie szkoły w tym samym terminie. Testy sprawdzane są przez specjalnie utworzone komisje, spoza szkól, w których te testy były przeprowadzane.[9]
Szkoła średnia rozpoczyna się w 8 roku nauki i trwa 5 lat. Wyróżnia się tu dwa rodzaje szkoły średniej: szkoły średnie 1-go stopnia i szkoły średnie 2-go stopnia.
Szkoła średnia 1-go stopnia – "Lower (junior) secondary" – zaczyna się w siódmym lub ósmym roku edukacji i trwa do 10 roku edukacji. Od siódmego do dziewiątego roku nauki trwa tzw. "cykl przygotowawczy", gdzie po dziewiątym roku uczniowie mogą opuścić szkołę lub przejść do dziesiątego roku nauki. Gdy uczniowie kończą 10 rok (około 16 roku życia) mogą opuścić szkolę z tzw. "School Leaving Certificate" (świadectwem ukończenia szkoły), ale w większości kontynuują nauczanie w szkole średniej 2-go stopnia – taki cykl kończy około 99% uczniów. Szkoła średnia 2-go stopnia – "Upper (senior) secondary" – zawiera się w 11-12 roku edukacji. Ukończenie jej i zdanie matury otwiera drogę na uniwersytety.[10]
Generalnie rzecz biorąc, w przypadku szkolnictwa średniego panuje rejonalizacja. Nie ma egzaminów wstępnych – chyba, że chcemy się dostać do prywatnej bądź profilowanej szkoły średniej. Zajęcia są tu prowadzone już w inny sposób. Dużą wagę przywiązuje się do samodzielnych, domowych prac dziecka. Uczniowie są systematycznie oceniani – po każdym semestrze i na koniec roku. Oceny, jakie można uzyskać to:
· A: 80-100%
· B: 65-79%
· C: 50-64%
· D: 40-49%
· F: < 40% (nie zdany egzamin)
Część przedmiotów jest obowiązkowych, zaś reszta przedmiotów jest wybierana przez samych zainteresowanych, co powoduje, że nie można tu mówić o spójnych, zgranych klasach, gdyż na każdym przedmiocie, każdych zajęciach jest inna grupa osób.
Oto przykładowy plan zajęć w jednej ze szkół średnich w Adelajdzie:
ROK 8
· Angielski lub ESL - cały rok
· Zdrowie i WF - cały rok
· Język obcy - cały rok (jeden do wyboru: chiński, niemiecki, grecki, włoski, japoński)
· Matematyka - cały rok
· Nauki - cały rok (mieszanka fizyki, chemii i biologii)
...
gamblerpl