w 4.doc

Warzywnictwo – 4 wykład 17.11.2008r.

Przygotowanie do sadzenia:

1.        Hartowanie – przygotowanie do warunków, które napotka  w polu. Polega na stopniowym obniżaniu temperatury i mniejszym podlewaniu. Dla roślin klimatu umiarkowanego można wystawiać na zewnątrz.

2.        Podlewanie – obficie by dały się łatwo wyciągać z gruntu (goły korzeń) i mniejsze uszkodzenia (łatwiej regenerują).

Sadzenie rozsady:

·          Głębokość sadzenia – wszystkie sadzimy poniżej niż rosły (prócz selera i sałaty bo muszą być posadzone płytko bo sałaty bardzo łatwo gniją od dołu a u selera korzeń spichrzowy jest większy gdy posadzimy go płycej). Szczególnie głęboko sadzimy por bo atrakcyjniejszy jest w tedy gdy część użytkowa jest biała (kopczykowanie redliny).

·          Technika sadzenia:

o         Ręczne

o         Maszynowe

·          Podlewanie po posadzeniu – by gleba przylegała do korzeni, potem mniej by korzenie szukały wody (bardziej rozbudowany system korzeniowy) i by roślina nie dostała szoku gdy nadejdzie susza.

Zwalczanie chwastów w roślinach warzywnych.

Chwast – każda roślina, której obecność na plantacji danego gatunku jest niepożądana. Roślina uprawna też może być chwastem.

Konkurencja chwastów.

·          O światło, wodę, składniki pokarmowe, CO2

·          O miejsce

Przyczyny zachwaszczenia:

v       Chwasty wytwarzają bardzo dużą liczbę nasion.

v       Nasiona mogą przetrwać w glebie.

v       Szeroki zakres temperatur w których chwasty kiełkują.

v       Agrotechnika roślin uprawnych.

v       Chwasty rozmnażają się także wegetatywnie (perz przez kłącza czy rozłogi – nie rozkopywać zaperzonej gleby łopatą a widłami, kultywatorów).

v       Tolerancja na odczyn gleby (skrzyp polny na glebach kwaśnych).

v       Zróżnicowane wymagania wodne.

ŻRÓDŁA ZACHWASZCZENIA:

o         Samorzutnie (samosiewy)

o         Przez wiatr (mniszek lekarski)

o         Z wodą

o         Przez zwierzęta

o         Człowiek

o         Obornik

o         Materiał siewny – zanieczyszczone nasiona warzyw i innych roślin uprawnych

o         Rośliny uprawne

Szkodliwość chwastów dla rośliny uprawnej.

ü        Obniżenie i pogorszenie jakości plonu.

ü        Późnienie zbioru

ü        Są żywicielami grzybów chorobotwórczych i szkodników

ü        Większa wilgotność powietrza – ułatwione infekcje roślin uprawnych (zarodniki grzybów kiełkują w kroplach wody)

ü        Utrudniają dokładne opryskiwanie

ü        Utrudniają zmechanizowanie zbioru

Charakterystyka zbiorowisk chwastów

1.        Kwalifikacja botaniczna:

a.         Jednoliścienne

b.        Dwuliścienne

2.        Okres występowania:

a.         Krótkotrwałe – jednoroczne

b.        Trwałe - wieloletnie

Dominujące gatunki chwastów w uprawach warzyw.

Gatunek dominujący – występujący w dużym nasileniu:

1.        Chwastnica jednostronna – ‘Kurzy Prost’ (trawa jednoliścienna, mocny system korzeniowy, łatwo się urywają ale ciężko wyrywają!)

2.        Żółtnica drobnokwiatowa – ‘Maryśka’ (kwitnie na żółto, zwalczyć nim zakwitnie)

3.        Komosa biała – ‘Lebioda’ (z rodziny komosowate, wyrywając duże osobniki wyrywamy z korzeniami jak najwcześniej)

4.        Gwiezdnica pospolita (tworzy zwarty dywan)

5.        Rumian polny – (Chwast rumianowaty)

6.        Maruna bezwonna – (z rodziny komposite)

7.        Szarłat szorstki (łatwo się wyrywa a system korzeniowy zostaje w ziemi)

8.        Starzec zwyczajny

9.        Tasznik pospolity

10.     Tobołki polne (z rodziny kapustowate)

11.     Rzodkiew świrzepa –‘Łopucha’

12.     Gorczyca polna – ‘Ognicha’ (z rodziny kapustowate)

13.     Perz właściwy

14.     Rdest kolankowaty

15.     Rdest powojowy – owija się wokół roślin

16.     Rdest ptasi

17.     Mlecz polny – nie jest to mniszek, kwitnie na biało

18.     Owies głuchy – ‘trawka’

19.     Babka lancetowata

20.     Pokrzywa żegawka

21.     Ost

22.     oset

Wrażliwość warzyw na zachwaszczenie

Bardzo wrażliwe – małe nasiona, długo kiełkują, wolno rosną.

Metody zwalczania chwastów

v       Prewencja – likwidacja lub ograniczenie źródeł zachwaszczenia

v       Mechaniczne – ręcznie i maszynowo. Uprawki przed siewem, sadzeniem, w trakcie uprawy, po zbiorze – pobudzenie do skiełkowania i zniszczenie (im częściej tym gorzej, gruzełki etc)

v       Agrotechniczne – stosowanie płodozmianu (dobierać w taki sposób by pozostawić pole mniej zachwaszczone – jedno odporne drugie mniej, np. po kapuście siać marchewkę)

v       Chemiczne – stosowanie herbicydów

v       Fizyczne – parowanie gleby (950C przez 20 minut)

v       Integracja metod ochrony

Herbicydy

Zalety:

·          Mniejszy nakład pracy

·          Odchwaszczenie dużej powierzchni w krótkim czasie

·          Działają przez dłuższy okres czasu

·          Zmniejszenie szerokości międzyrzędzi

Wady:

o         Ryzyko uszkodzenia rośliny uprawnej

o         Pozostałości w roślinie albo w glebie

o         Nie niszczą wszystkich gatunków i wszystkich stadiów rozwojowych