CHRISTINE INGHAM AUTOMOTYWACJA NA 101 SPOSOB�W (101 WAYS TO MOTIVATE YOURSELF.) (T�UMACZY�A JOLANTA PERS) SCAN-DAL KR�TKO O MOTYWACJI Gdy tylko zacz�am rozpowiada� znajomym, �e podj�am decyzj� o napisaniu ksi��ki na temat automotywacji, wszyscy nastawili uszu. Ich reakcje znacznie wykracza�y poza uprzejme zainteresowanie; domagali si� informacji. �Troch� motywacji na pewno by mi si� przyda�o". �Szybko, powiedz mi co� o tym". �Rozpaczliwie jej potrzebuj�". Motywacja wydaje si� by� tym, czego wszyscy potrzebuj�. Prawdopodobnie tak�e i Ty jeste� bardziej zainteresowany informacjami praktycznymi (co w�a�ciwie ju� samo w sobie oznacza, �e posiadasz jak�� motywacj�), niniejszy zarys b�dzie wi�c kr�tki. CO TO TAKIEGO? Wszyscy odczuwamy, kiedy j� mamy, kiedy jednak brak nam motywacji, trudno nam j� odnale��. A czym jest ten efemeryczny byt? Motywacja to w�a�nie to, co czujemy, gdy jeste�my wystarczaj�co zainspirowani do podj�cia krok�w prowadz�cych nas do celu. Nasze pragnienia mog� przybra� form� konkretnej nagrody, mog� te� by� czym� tak ulotnym, jak uczucie przyjemno�ci wywo�ane tym, �e uda�o nam si� �odgruzowa�" biurko. Sytuacj� jeszcze bardziej komplikuje fakt, �e nie wszystkich motywuj� te same czynniki. Kto� poruszy niebo i ziemi�, gdy mu si� powie, �e jego nagrod� b�d� wakacje na Karaibach, dla innego b�dzie to ca�kowicie oboj�tne - poniewa� nie lubi je�dzi� za granic�. R�nimy si� mi�dzy sob� i potrzebujemy r�nych czynnik�w motywuj�cych. Ka�dy z nas musi znale�� w�asne sposoby, dzi�ki kt�rym zmusimy si� do zrobienia tego, co niezb�dne - czy raczej takie, za pomoc� kt�rych przechytrzymy samych siebie wzbudzaj�c w sobie pragnienie zrobienia rzeczy, kt�re nale�y wykona�. CO M�WI� EKSPERCI? Istnieje wiele teorii na temat motywacji. Maslow twierdzi, �e po zaspokojeniu potrzeb podstawowych (po�ywienie, ciep�o, schronienie) mog� nas motywowa� potrzeby znajduj�ce si� na wy�szych szczeblach hierarchii, jak poczucie spe�nienia, samorealizacja czy poczucie przynale�no�ci. Okazuje si�, �e lubimy wyszukiwa� sobie nowe cele. Gdy tylko znajdziemy prac� pozwalaj�c� nam na op�acenie dachu nad g�ow�, poszukujemy nowych wyzwa�, do kt�rych mogliby�my d��y� - np. awans w firmie. Nie maj�c celu, o kt�ry mo�emy walczy�, nara�amy si� na popadniecie w marazm, znudzenie czy rutyn�. McGregor natomiast poda� radykaln�, jak na owe czasy, teori�: ludzie, przy zapewnieniu im w�a�ciwych warunk�w, mog� odczuwa� przyjemno�� z wykonywania pracy. Co wi�cej, wysun�� hipotez� g�osz�c�, �e ludzie lubi� poczucie odpowiedzialno�ci i chc� mie� pewien stopie� kontroli nad swoj� prac�, prawdopodobnie dlatego w�a�nie posiadanie w�asnej firmy wydaje si� wielu osobom atrakcyjne. Optymistyczna opinia McGregora sugeruje, �e ka�dy z nas mo�e odczuwa� przyjemno�� z pracy, je�li nie ca�ym sercem, to przynajmniej w wi�kszym stopniu, ni� ma to miejsce obecnie. Z braku idealnego pracodawcy sami musimy zaj�� si� poszukiwaniem warunk�w, kt�re odpowiadaj� nam jako osobom. Kolejn� kluczow� my�l� jest idea Herzberga g�osz�ca, �e czynniki motywuj�ce s� odmienne od tych demotywuj�cych. Zgodnie z jego odkryciami �r�d�em negatywnej motywacji jest �rodowisko pracy, natomiast czynniki wywo�uj�ce nasz entuzjazm znajdujemy w samej pracy. Znajomo�� tych teorii jest wa�na nie tylko dla odkrycia czynnik�w motywuj�cych, ale tak�e tych pozbawiaj�cych nas motywacji. Czynnik�w mo�e by� wiele, a jednak - jak podkre�li� Herzberg - nie wszystkie wi��� si� z sam� prac�. Mog� mie� one zwi�zek z tym, jak si� czujemy, ile mamy energii, z konieczno�ci� przebywania w niechlujnym biurze, jak r�wnie� z faktem, �e woleliby�my robi� co� innego, co bardziej nas motywuje. Istnieje wiele teorii na temat motywowania pracownik�w i w idealnym �wiecie powinni�my pracowa� ze zwierzchnikami, kt�rym s� one znane i kt�rzy wprowadzaj� je w �ycie. Poniewa� jednak nie ka�dy z nas mo�e pracowa� z takim idea�em, w tej ksi��ce zajmiemy si� motywowaniem samych siebie. JAK MOTYWOWA� SAMYCH SIEBIE? Prawdopodobnie najlepszym sposobem na utrzymanie wysokiej motywacji jest wykonywanie wymarzonej pracy. Osoby, kt�re mia�y szcz�cie i uda�o im si� to, cz�sto musz� sobie radzi� z najgorszymi czynnikami demotywuj�cymi: arty�ci �yj�cy w biedzie; mi�o�nicy zwierz�t pracuj�cy w nieprzychylnych warunkach; aktorzy otrzymuj�cy jedn� odmow� za drug�. Je�li jednak robimy to, co naprawd� lubimy, te czynniki maj� mniejsze znaczenie. Bez wzgl�du na okoliczno�ci ka�dego dnia nie mo�emy si� doczeka� rozpocz�cia pracy; dopieszczamy ka�dy projekt, kt�ry si� pojawi; bez �adnego wysi�ku wykonujemy trudne zadania, poniewa� wiemy, �e maj� one du�e znaczenie dla pracy, kt�r� tak lubimy. W tej sytuacji problem motywacji pojawia si� rzadko. Ca�a reszta ludzko�ci, do chwili znalezienia wymarzonej pracy, m�czy si�, usi�uj�c robi� wszystko najlepiej, jak mo�e, przy okazji pr�buj�c w miar� potrzeby zwi�kszy� sw�j poziom motywacji. Kiedy znajdziemy si� w sytuacji, kt�ra tego wymaga, musimy znale�� spos�b na likwidacj� lub pokonanie wewn�trznych barier uniemo�liwiaj�cych nam wykonanie zadania, odnalezienie chwilowego, nawet z�udnego, powodu do jego realizacji - innymi s�owy - �marchewki". Mo�emy tak�e: � Zmieni� spos�b, w jaki jawi nam si� zadanie. � Zmieni� warunki, w jakich to zadanie istnieje, tak�e otoczenie (zob. Spos�b 21, Spos�b 41). � Zmieni� nasze podej�cie do zadania (zob. Spos�b 49). � Zmieni� spos�b, w jaki zwykle sobie z nim radzimy (zob. Spos�b 55). � Dokona� zmian w samych sobie (zob. Spos�b 7). � Zmieni� nagrod� (zob. Spos�b 12). � Znale�� nowy �kij" (zob. Spos�b 61). Strategie, kt�re mo�emy zastosowa�, by pomog�y nam wprowadzi� te pomys�y, wype�niaj� pozosta�� cz�� ksi��ki. JAK KORZYSTA� Z TEJ KSI��KI? Propozycje nie zosta�y podane w �adnej okre�lonej kolejno�ci i nie trzeba ich czyta� jedna po drugiej - chyba �e bardzo tego chcesz. Ka�da z sugestii mo�e sprawdzi� si� w dowolnej sytuacji, prawdopodobnie zatem najlepsz� metod� korzystania z ksi��ki b�dzie przegl�danie jej, a� znajdziesz co� nowego, co zechcesz wypr�bowa�. By� mo�e znajdziesz kilka pomys��w, kt�re uznasz za swoje ulubione, inne - za skuteczne w niekt�rych sytuacjach a w innych nie oraz takie, kt�re mog� uczyni� cuda w przypadku Twojego kolegi, lecz u Ciebie nie powoduj� zmniejszenia sterty prac do wykonania. Zacznij od tych, kt�re Ci si� spodoba�y na pierwszy rzut oka, poniewa� uda�o im si� wywo�a� motywuj�cy stan umys�u, kt�ry wprowadzi Ci� na w�a�ciwe tory dzia�ania. W miar� potrzeby wypr�buj r�wnie� inne; miejmy nadziej�, �e podczas tego procesu odkryjesz klucz do automotywacji i sposoby realizacji w�asnych cel�w i ambicji. Powodzenia. �Spr�buj odkry� co�, co lubisz robi� i znajd� kogo�, kto Ci za to zap�aci". Katherine Whitehorn SPOS�B 1 OCZY�� POLE DZIA�ANIA - DOS�OWNIE Miejsce, w kt�rym wykonujemy nasz� prac�, zwykle pozostaje bez zmian. Przewa�nie tak musi by�. Nasza praca idzie nam �atwiej, gdy mamy telefon po jednej czy po drugiej stronie biurka; projekty bie��ce u�o�one na blacie w formie stosu; materia�y biurowe pod r�k�. Niekt�rzy ludzie lubi� taki uporz�dkowany i schludny uk�ad; inni wol� podej�cie bardziej �tw�rcze". Bez wzgl�du na to, jak u�o�ymy przedmioty na naszym biurku, siedz�c przy nim odbieramy okre�lony sygna�. M�wi nam on, by�my kontynuowali prac�, a poniewa� ustawili�my wszystko w taki spos�b, by u�atwi� j� sobie, z �atwo�ci� w��czamy si� w codzienny harmonogram, podejmuj�c dzia�anie tam, gdzie je ostatnio sko�czyli�my. Czasami jednak �w zwyczajny sygna� zach�ty zawodzi. Zamiast tego nasze pole dzia�ania przestaje dostarcza� nam motywacji; stosy zada� do wykonania, ci�g�e stawanie w obliczu tej samej sytuacji, przypominaj� nam o tym, czego nie uda�o nam si� osi�gn��. W tych warunkach, siadaj�c przy biurku, mamy wra�enie, �e zapadamy si� w bagno i prawdopodobnie nabieramy nawyku nieustannego odk�adania nowych zada� na p�niej - nawet je�li wiemy, �e musimy je wykona�. Chc�c zmieni� reakcj� na bodziec, spr�buj wykona� nast�puj�cy eksperyment: zdejmij wszystko z blatu biurka. Po�� to na pod�odze, przenie� na inne biurko albo wepchnij do szafy. Po prostu przenie� gdzie indziej - przyniesiesz je z powrotem p�niej. Z psychologicznego punktu widzenia ta sytuacja jest pomocna w dwojaki spos�b. Anga�uj�c si� w fizyczn� czynno��, mamy wra�enie, jakby�my ju� podejmowali dzia�anie; faktycznie co� robimy. Czynno�� ta stwarza r�wnie� iluzj� natychmiastowego pozbycia si� du�ej ilo�ci pracy. Je�li nale�ysz do ludzi, kt�rzy cz�sto t�umacz� si�, �e zrobi� co� p�niej, jak tylko poradz� sobie z innymi zadaniami, �wiczenie to rzeczywi�cie mo�e okaza� si� pomocne. Oczyszczenie biurka nie powinno zaj�� wi�cej ni� dziesi�� minut. Gdy ju� Ci si� to uda, ciesz si� du�� przestrzeni�, na kt�rej mo�esz dzi� zacz�� prac�. Szybko zauwa�ysz, �e nie maj�c na biurku ca�ej graciarni, mo�esz �atwiej skoncentrowa� si� na bie��cych zadaniach. SPOS�B 2 JAK MA�O CZASU TO ZAJʣO? Ka�demu z nas zdarza, si� natrafi� na ��y�k� dziegciu w beczce miodu" - trudne zadanie w�r�d codziennych obowi�zk�w; nieprzyjemn� robot�, o kt�rej woleliby�my zapomnie�. Krzywimy si� na sam� my�l o niej i rzucamy w jej kierunku spojrzenia pe�ne nienawi�ci. Ale �eby j� wykona�? Co to, to nie. �D�ugo trwaj� tylko te zadania, kt�rych nie mamy odwagi rozpocz��. Staj� si� one koszmarem". Baudelatre Do ulubionych wym�wek zwi�zanych z odsuwaniem od siebie nieprzyjemnych zada� nale��: �Najpierw sko�cz� robi� co� innego", �Nie mog� si� teraz do tego zabra�", �Musz� mie� wi�cej wolnego czasu, �eby to zrobi�" czy wszechobecne: �Zrobi� to p�niej". Bez wzgl�du jednak na to, ile wym�wek wypowiemy, palec winy b�dzie nadal wymierzony w naszym kierunku. Siedz�c nad fili�ank� kawy, odczuwamy przyp�yw niepokoju na sam� my�l o tym �czym�". Gdy le�...
eserniak