Dokumentacja użytkownika
systemu
REX-SAMAN wersja 3
wersja 1.01
©Rodan Proserwis sp. z o. o.
ul. Koncertowa 6, 02-784 Warszawa
tel. 644-98-56, 644-98-66, fax. 643-26-43
e-mail: rodanpro@rodanpro.com.pl
Spis treści
1 Wstęp 3
2 Ogólna charakterystyka systemu REX-SAMAN 4
2.1 Wymagania sprzętowe 7
2.2 Instalacja systemu 7
2.2.1 Dyskietki instalacyjne 7
2.2.2 CD-ROM 8
2.2.3 Internet 8
3 Uruchomienie systemem 9
3.1 Rozpoczęcie pracy z systemem 9
3.2 Menu systemu REX-SAMAN 10
3.3 Zakończenie pracy 10
4 Tworzenie struktury systemu 11
4.1 Schemat podstawowy 11
4.2 Tworzenie struktury organizacyjnej zakładu 11
4.3 Obiekty 12
4.3.1 Kartoteka obiektów 13
4.3.2 Kartoteka zagrożeń 14
4.4 Lokalizacja obiektów w obszarach 14
4.5 Definiowanie zadań 16
4.5.1 Zadania zdefiniowane w systemie 16
4.5.2 Definiowanie zadań użytkownika 18
4.6 Definiowanie zdarzeń 19
5 Plan pracy 21
5.1 Wstawianie zadań do planu pracy 21
5.1.1 Zadanie planowe 21
5.1.2 Zdarzenie losowe 22
5.1.3 Akcja 23
5.2 Edycja zadania 23
5.3 Usuwanie zadań z planu 23
5.4 Wykonywanie zadań 24
5.4.1 Zadania zdefiniowane przez użytkownika. 24
5.4.2 Analiza ryzyka zawodowego 24
5.4.3 Analiza przyczyn wypadku - MALWA 25
5.4.4 Protokół powypadkowy 27
5.4.5 Statystyczna Karta Wypadku przy Pracy 28
5.4.6 Audit (SAC i Audit MALWA) 29
5.5 Filtrowanie zadań 30
5.6 Polecenie wykonania zadania 30
6 Raporty 31
Od wielu lat obserwujemy coraz większe zainteresowanie zagadnieniami bezpieczeństwa - w szczególności bezpieczeństwa wykonywania pracy oraz bezpieczeństwa produkcji. Wiąże się to z coraz większym zrozumieniem, że bezpieczeństwo oznacza mniejsze wydatki, a więc i mniejsze straty powodowane chociażby przestojami produkcji, koniecznością wykształcenia nowych kadr na miejsce poszkodowanych, czy utratę tzw. 'dobrego imienia ' firmy - solidności i terminowości dostaw.
System wspomagania zarządzania bezpieczeństwem pracy REX-SAMAN powstał w wyniku zapotrzebowania na tego typu oprogramowanie ze strony użytkowników - służb odpowiedzialnych za zagadnienia BHP - pod kierunkiem wybitnych specjalistów z dziedziny zarządzania bezpieczeństwem pracy i we współpracy z wieloma polskimi zakładami pracy oraz inspektorami PIP.
Autorem części merytorycznej jest dr Jerzy T. Karczewski - specjalista Safety Science Group Uniwersytetu Technicznego w Delft (Holandia). Za stronę informatyczną odpowiada firma Rodan Proserwis sp. z o.o.
REX-SAMAN został zaprojektowany aby pomagać użytkownikowi - służbom BHP - w codziennej pracy. Zapewnić to powinny dwa tryby pracy. Pierwszy z nich to tworzenie obiektów, obszarów, zadań i akcji. Odpowiednio zdefiniowane przez użytkownika obiekty przyporządkowane zostają poszczególnym obszarom w zakładzie pracy (np. umieszczamy obiekt typu pracownik "Jan Kowalski" w obszarze zakładu nazwanym "Tokarz" - odpowiada to rzeczywistej sytuacji zatrudnienia Kowalskiego jako tokarza). Następnie dla tak zlokalizowanych obiektów należy zdefiniować zadania do wykonania (np. definiujemy zadanie "Szkolenie okresowe pracowników")
Drugi tryb pracy to umieszczanie zadań w planie pracy i ich wykonywanie. Zdefiniowane wcześniej zadania należy wpisać do planu. Planu zadań jest to tabela, w której powstaje lista wszystkich zadań do wykonania. Zawiera ona podstawowe informacje umożliwiające identyfikację zadań tj. datę wykonania, rodzaj zadania, obiekt, którego ono dotyczy oraz osobą odpowiedzialną za jego wykonanie. Plan pozwala na śledzenie zadań do wykonania w określonym czasie (np. przez najbliższy miesiąc),
Zostaną one szerzej omówione w kolejnych rozdziałach.
Rozporządzenie MPiPS dotyczące ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. Ustaw nr 129 z dnia 23 października 1997r.) nakłada na zakłady pracy obowiązek oceny i dokumentowania ryzyka zawodowego (Dział IV, rozdz. 1, §39) oraz zarządzania tym ryzykiem poprzez odpowiednią organizację pracy i ograniczanie występujących zagrożeń. Zastosowanie komputerowego systemu SAMAN (ang. SAFETY MANAGER) w znacznym stopniu ułatwi spełnienie powyższych wymagań.
SAMAN III jest aplikacją działającą w środowisku Windows i jest unikalnym systemem do kompleksowego zarządzania bezpieczeństwem pracy. Unikalność systemu polega na połączeniu w ramach jednego systemu dwóch współpracujących ze sobą podsystemów:
· systemu do planowania i nadzorowania realizacji praktycznie wszystkich zadań związanych z bezpieczeństwem pracy,
· systemu eksperckiego wspomagającego realizację szeregu zadań przy pomocy przygotowanych schematów konwersacyjnych oraz dokumentów wyjściowych.
Tak zaprojektowany system pozwala na planowanie wszystkich zadań związanych z zapewnieniem bezpieczeństwem pracy; nadzorowanie terminów, ustalanie osób odpowiedzialnych, budżetowanie, sporządzanie sprawozdań okresowych, a nawet wprowadzanie informacji o stosowanych środkach profilaktycznych.
Ekspercka część systemu pozwala na wykonywanie niezbędnych analiz bezpieczeństwa pracy przy pomocy uznanych i sprawdzonych metod (analiza ryzyka, analiza efektywności działań profilaktycznych, analiza przyczyn wypadku przy pomocy metody MALWA, itd.). Do aplikacji eksperckich należą m.in.:
RISK
do oceny ryzyka zawodowego oraz oceny efektywności rozwiązań profilaktycznych
MALWA
do analizy przyczyn wypadków i zdarzeń potencjalnie wypadkowych oparta na metodzie MORT (USA)
MALWA PP
do opracowywania planów poprawy warunków pracy
MALWA Audit
do oceny zarządzania bezpieczeństwem pracy w zakładzie
SAC
do oceny zarządzania bezpieczeństwem pracy w zakładzie na podstawie listy kontrolnej opracowanej przez R.Diekemper i D.Spartz (USA)
System SAMAN oparty jest na modelu obiektowego zarządzania bezpieczeństwem pracy. W systemie występują cztery podstawowe klasy obiektów:
· jednostki organizacyjne i obszary - do lokalizacji elementów
· elementy środowiska (m.in.: ludzie, maszyny i urządzenia, czynniki szkodliwe) - do identyfikacji możliwych zagrożeń,
· wydarzenia (m.in.: wypadki przy pracy, awarie, zdarzenia prawie wypadkowe, choroby zawodowe,...) - do identyfikacji zdarzeń wymagających podjęcia działań tj. np.: badanie przyczyn okoliczności i przyczyn, sporządzanie dokumentacji, analiza strat, itp.,
· zadania (m.in.: badania lekarskie, szkolenia BHP, sporządzanie dokumentacji, analiza ryzyka, pomiary czynników szkodliwych, audity wewnętrzne, kontrole stanu technicznego, analiza przyczyn wypadków, itd.) - do identyfikacji zadań planowanych i nadzorowanych przez użytkownika systemu.
Aplikacje eksperckie
Struktura systemu wygląda następująco:
analiza przyczyn wypadku
Plan Poprawy
Audit
Analiza Ryzyka -graf ryzyka
Protokół
powypadkowy
ELEMENT
Analiza Ryzyka
Risk Score
OBSZAR
WYDARZENIE
ZADANIE
Karta statystyczna GUS
PLAN AKCJI
I ZADAŃ
Roczny Raport SAMAN
Sprawozdanie roczne Z-10
Analiza efektywności
działań profilaktycznych
Planowanie
i kontrola
...
apd61