3. ŹRÓDŁA WIEDZY O ZDROWIU.
Źródła informacji o zdrowiu populacji i ich wartość
a) bezpośrednie:
· Metoda reprezentatywna
· Metoda wybranej grupy ludności
· Badania skriningowe
b) pośrednie:
· dane demograficzne
· dane o chorobach
· informacje o czynnikach geograficznych, geologicznych itd.
· Inne: budownictwo, konsumpcja, dochód ludności, zatrudnienie
Co to są badania skriningowe
· metoda wczesnego wykrywania choroby u osób pozornie zdrowych
· „wykrywanie nierozpoznanej choroby lub wady za pomocą testów lub innych badań, które mogą być szybko przeprowadzone” – Amerykańska Komisja do Chorób Przewlekłych
· testy takie nie są w pełni diagnostyczne: wyróżniają osoby chore i prawdopodobnie nie chore
· okresy historyczne rozwoju badań screeningowych:
a) okres I – zimnica, robaczyce, trąd, jaglice
b) okres II – gruźlica, choroby weneryczne
c) okres III – cukrzyca, choroba wieńcowa serca, niedokrwistość z niedoboru żelaza
· radiofotografia małoobrazkowa – jeden z pierwszych testów
· co może podlegać badaniom screeningowym: wzrost, ostrość wzroku, ciśnienie śródoczne, ostrość słuchu, fenyloketynuria, albuminuria, glikozuria, bakteriuria itd.
· Jeżeli wynik testu jest dodatni należy:
d) osoby po dalszych badaniach zdrowe – do okresu rescreeningowego
e) osoby chore – do leczenia
f) osoby niepewne – do obserwacji
Jakimi cechami powinien cechować się test skriningowe
1. Czułość – ilość osobników rzeczywiście chorych z wynikiem (+)
2. Swoistość – możliwość jak najmniejszej ilości wyników (+), które w rzeczywistości są ujemne = zdolność rozdzielcza testu
3. Powtarzalność – możliwość wielokrotnego zastosowania i otrzymywania podobnych wyników = stałość testu
4. Sprawność – przydatność testu w warunkach terenowych
5. Akceptacja – przez badaną populację
Opracowała I.Ł. Strona 2 z 2
masazysci2010