Plan kont.pdf

(1625 KB) Pobierz
Plan kont
Plan kont
Zespół 0 - Aktywa trwałe
2.1. Wykaz kont zespołu 0 - Aktywa trwałe
Wykaz kont
Nazwa konta
minimalny podstawowy rozszerzony
1
2
3
4
01
01
Środki trwałe
01-1
Grunty (w tym prawo wieczystego uŜytkowania gruntu)
01-2
Budynki, lokale i obiekty inŜynierii lądowej i wodnej
01-3
Urządzenia techniczne i maszyny
01-4 Środki transportu
01-5
Inne środki trwałe (w tym inwentarz Ŝywy zaliczany do
środków trwałych)
02
02
Wartości niematerialne i prawne
02-1
Koszty zakończonych prac rozwojowych
02-2
Wartość firmy
02-3
Inne wartości niematerialne i prawne
02-4
Zaliczki na wartości niematerialne i prawne
03
03-0
Długoterminowe aktywa finansowe
03-1
Udziały lub akcje
03-2
Inne papiery wartościowe
03-3
Udzielone poŜyczki
03-4
Inne długoterminowe aktywa finansowe
03
03-5
03-5
Odpisy aktualizujące długoterminowe aktywa finansowe
(ewidencja szczegółowa powinna być podporządkowana
ewidencji na kontach od 03-1 do 03-4)
04
04
Inwestycje w nieruchomości i prawa
04-1
Nieruchomości
04-2
Wartości niematerialne i prawne
04-3
Inne inwestycje długoterminowe
07
Odpisy umorzeniowe środków trwałych, wartości
niematerialnych i prawnych oraz inwestycji w nieruchomości
i prawa
07-1
07-1
Odpisy umorzeniowe środków trwałych (ewidencja
szczegółowa powinna być podporządkowana ewidencji na
kontach ksiąg pomocniczych - do konta 01)
07-2
07-2
Odpisy umorzeniowe wartości niematerialnych i prawnych
(ewidencja szczegółowa powinna być podporządkowana
ewidencji na kontach ksiąg pomocniczych - do konta 02)
07-3
07-3
Odpisy umorzeniowe inwestycji w nieruchomości i prawa
(ewidencja szczegółowa powinna być podporządkowana
ewidencji na kontach ksiąg pomocniczych - do konta 04)
08
08
08 Środki trwałe w budowie (ewidencję szczegółową prowadzi
się według Grup KŚT i poszczególnych tytułów środków
trwałych w budowie)
09
Ewidencja pozabilansowa
09-0
09-0
Obce środki trwałe
09-2
09-2 Środki trwałe w likwidacji
158144293.007.png 158144293.008.png 158144293.009.png 158144293.010.png 158144293.001.png
2.2. Charakterystyka i omówienie ogólnych zasad funkcjonowania konta 01 "Środki trwałe"
1. Składniki majątku zaliczane do środków trwałych w świetle ustawy o rachunkowości
Zgodnie z definicją zawartą w art. 3 ust. 1 pkt 15 ustawy, środkami trwałymi (za wyjątkiem zaliczanych do "inwestycji" na mocy art. 3 ust. 1 pkt 17 -
ujmowanych na koncie 04) są rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, spełniające następujące warunki:
·
przewidywany okres ich ekonomicznej uŜyteczności (okres w którym w wyniku uŜywania jednostka będzie osiągała korzyści ekonomiczne)
jest dłuŜszy niŜ rok,
·
są kompletne, zdatne do uŜytku,
·
są przeznaczone na potrzeby jednostki, tj. będą słuŜyć realizacji celów statutowych jednostki określonych w dokumentacji jednostki (umowie,
statucie, wpisie do ewidencji działalności gospodarczej lub innej ewidencji wymaganej przepisami prawa).
Do środków trwałych zalicza się w szczególności:
a) nieruchomości - w tym grunty, prawo uŜytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a takŜe będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze
własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu uŜytkowego,
b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,
c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,
d) inwentarz Ŝywy.
Środki trwałe oddane do uŜywania na podstawie umowy najmu, dzierŜawy lub innej umowy o podobnym charakterze zalicza się do aktywów trwałych
jednej ze stron umowy, zgodnie z przepisami art. 3 ust. 4 ustawy. JeŜeli zatem jednostka przyjęła do uŜywania obce środki trwałe (dotyczy to równieŜ
wartości niematerialnych i prawnych) na mocy umowy, zgodnie z którą jedna ze stron, zwana "finansującym", oddaje drugiej stronie, zwanej
"korzystającym", środki trwałe do odpłatnego uŜywania lub równieŜ pobierania poŜytków na czas oznaczony, środki te zalicza się do aktywów trwałych
korzystającego, jeŜeli umowa spełnia co najmniej jeden z 7 warunków określonych w ww. art. 3 ust. 4.
Natomiast u finansującego oddane do uŜywania korzystającemu środki trwałe na podstawie umowy spełniającej co najmniej jeden z ww. warunków,
zalicza się do aktywów trwałych jako naleŜności.
Na koncie 01 "Środki trwałe" ujmuje się równieŜ te środki trwałe, które zostały przewłaszczone na kredytodawcę (poŜyczkodawcę), ale są nadal
uŜytkowane nieodpłatnie przez jednostkę.
Mogą nie być ewidencjonowane na koncie 01 przedmioty posiadające cechy środków trwałych, ale o niskiej cenie jednostkowej (określonej kwotowo
jako nieistotna w dokumentacji jednostki wymaganej art. 10 ustawy), które będą zaliczane w momencie nabycia do rzeczowych aktywów obrotowych
(materiałów) lub będą zarachowywane bezpośrednio w cięŜar kosztów (w przypadku stosowania metody prowadzenia ewidencji pomocniczej
określonej w art. 17 ust. 2 pkt 4 ustawy).
Stosownie do przepisów art. 3 ust. 1 pkt 17 ustawy, nie są zaliczane do środków trwałych te nieruchomości, które nie zostały nabyte dla potrzeb
działalności statutowej (operacyjnej) jednostki, lecz w celu osiągnięcia korzyści ekonomicznych wynikających np. z przyrostu ich wartości, uzyskania
z nich przychodów, w tym z transakcji handlowej lub innych poŜytków (będzie o tym mowa przy omawianiu inwestycji).
2. Podział środków trwałych na grupy według KŚT
Ustawa nie wymaga prowadzenia ewidencji środków trwałych w układzie uwzględniającym przepisy rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 grudnia
1999 r. w sprawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT) (Dz. U. z 1999 r. nr 112, poz. 1317, ost. zm. w Dz. U. z 2004 r. nr 260, poz. 2589). Pamiętając
jednak o konieczności dostarczania przez ewidencję bilansową danych umoŜliwiających jednostce rozliczanie się z podatku dochodowego, wskazane
jest prowadzenie ewidencji środków trwałych z podziałem na grupy, podgrupy i rodzaje określone w powołanym rozporządzeniu, gdyŜ do nich są
przyporządkowane stawki amortyzacji podatkowej.
KŚT zawiera szczegółowy podział środków trwałych na następujące grupy:
- Grupa 0 - Grunty,
- Grupa 1 - Budynki i lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu niemieszkalnego,
- Grupa 2 - Obiekty inŜynierii lądowej i wodnej,
- Grupa 3 - Kotły i maszyny energetyczne,
- Grupa 4 - Maszyny, urządzenia i aparaty ogólnego zastosowania,
- Grupa 5 - Specjalistyczne maszyny, urządzenia i aparaty,
- Grupa 6 - Urządzenia techniczne,
- Grupa 7 - Środki transportu,
- Grupa 8 - Narzędzia, przyrządy, ruchomości i wyposaŜenie,
- Grupa 9 - Inwentarz Ŝywy.
3. Ogólne zasady wyceny środków trwałych
Środki trwałe wyceniane są nie rzadziej niŜ na dzień bilansowy (a zatem równieŜ częściej, tj. w trakcie roku obrotowego), według zasad określonych
przepisami rozdziału 4 ustawy, w tym (m.in.) przepisami:
·
art. 28 ust. 1 pkt 1 - zgodnie z którym środki trwałe wycenia się według cen nabycia (w rozumieniu art. 28 ust. 2 i 8) lub kosztów
wytworzenia (w rozumieniu art. 28 ust. 8), lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny - dokonanej i ewidencjonowanej w trybie art.
31 ust. 3 i 4), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe (dokonywane według zasad określonych w art. 32), a takŜe o odpisy
z tytułu trwałej utraty wartości (w sytuacjach przewidzianych w art. 28 ust. 7 lub w art. 32 ust. 4 i 5);
·
art. 31 ust. 1 - zgodnie z którym wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają koszty
jego ulepszenia (przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub rekonstrukcji), powodującego wzrost wartości uŜytkowej ulepszonego środka
trwałego w stosunku do posiadanej przy przyjęciu go do uŜywania (mierzonej okresem uŜywania, zdolnością wytwórczą, jakością
uzyskiwanych produktów, kosztami eksploatacji lub innymi miarami).
4. Ewidencja syntetyczna na koncie 01"Środki trwałe"
Na koncie 01 "Środki trwałe" ewidencjonowane są:
• po stronie Wn: zwiększenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, spowodowane w szczególności:
·
przyjęciem do uŜywania środków trwałych pochodzących z zakupu, stanowiących efekt budowy prowadzonej przez jednostkę lub produkt
działalności operacyjnej przekazany do uŜywania w tej działalności,
·
przyjęciem jako wkładów rzeczowych do jednostki,
·
nieodpłatnym przyjęciem (w tym darowizną),
·
przyjęciem do uŜywania na podstawie umowy o leasing finansowy (spełniającej co najmniej jeden z warunków wyszczególnionych w art. 3
ust. 4 ustawy),
·
przyjęciem do nieodpłatnego uŜywania środków trwałych przewłaszczonych na rzecz poŜyczkodawcy,
·
przekwalifikowaniem do środków trwałych z nieruchomości inwestycyjnych w związku ze zmianą przeznaczenia,
·
ujawnieniem,
·
poniesieniem nakładów na ulepszenie,
·
aktualizacją wyceny wartości na podstawie odrębnych przepisów,
·
przejęciem od właściciela do nieodpłatnego uŜytkowania (z odniesieniem wartości na fundusz załoŜycielski - np. w SP ZOZ),
• po stronie Ma: zmniejszenia stanu i wartości początkowej środków trwałych, spowodowane w szczególności:
·
rozchodem środka trwałego, np. w związku ze sprzedaŜą, fizyczną likwidacją, nieodpłatnym przekazaniem (darowizną), zwrotem
leasingodawcy (finansującemu), wydaniem poŜyczkodawcy na poczet spłaty zobowiązania,
·
przekazaniem korzystającemu na podstawie umowy leasingu finansowego,
·
wniesieniem do innej jednostki w postaci wkładu rzeczowego (aportu),
·
przekwalifikowaniem ze środków trwałych do nieruchomości inwestycyjnych w związku ze zmianą przeznaczenia,
·
stwierdzeniem istnienia niedoboru (np. spowodowanego kradzieŜą, ujawnionego w trakcie spisu z natury),
·
zwrotem środków trwałych ich właścicielowi (z rozliczeniem wartości z funduszem załoŜycielskim np. w SP ZOZ),
·
zmniejszeniem ceny nabycia (na skutek zmniejszenia elementów składowych ceny),
·
zmniejszeniem wartości w związku z aktualizacją wyceny na podstawie odrębnych przepisów.
Konto 01 "Środki trwałe" moŜe wykazywać wyłącznie saldo debetowe, które odzwierciedla wartość początkową środków trwałych, w tym ulepszeń
w obcych środkach trwałych (stanowiących odrębne obiekty inwentarzowe).
Wartość początkowa pomniejszona o dokonane narastająco odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe zaewidencjonowane na stronie Ma konta 07-1
będzie podlegać wykazaniu w bilansie jako wartość księgowa (netto) środków trwałych jednostki.
5. Ewidencja analityczna środków trwałych
Przepis art. 17 ust. 1 pkt 1 ustawy wymaga prowadzenia dla środków trwałych kont ksiąg pomocniczych (analitycznych). Do środków trwałych
prowadzone są ewidencje analityczne w postaci:
·
karty identyfikacyjnej ilościowo - wartościowej, zawierającej przykładowo: nazwę środka trwałego i nadany mu numer inwentarzowy,
podstawowe dane techniczne, wartość początkową, miejsce uŜytkowania;
·
księgi inwentarzowej, zawierającej informacje o poszczególnym środku trwałym (analogicznie jak karta identyfikacyjna); wpisy do księgi
powinny być dokonywane w porządku chronologicznym, a numer pozycji wpisu w księdze powinien stanowić człon numeru inwentarzowego
obiektu, umieszczanego po numerze (symbolu) nadanym mu na podstawie Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT);
·
tabeli amortyzacyjnej lub umorzeniowej, prowadzonej w układzie przewidzianym w KŚT i zawierającej indywidualne dane kaŜdego obiektu
dotyczące wartości początkowej, przyjętej stawki amortyzacyjnej lub umorzeniowej, miesięcznej i rocznej kwoty amortyzacji lub umorzenia;
na podstawie tabeli powinno być moŜliwe ustalenie zbiorczych danych w zakresie wartości początkowej i odpisów amortyzacyjnych lub
umorzeniowych środków trwałych na początek roku obrotowego, ich zmian zachodzących w ciągu roku, jak równieŜ stanu tych wielkości na
koniec roku obrotowego.
2.3. Wykaz typowych księgowań
1. Typowe zapisy po stronie Wn konta 01 "Środki trwałe"
Lp. Treść operacji gospodarczej
Konto
przeciwstawne
(strona Ma)
1. Nabycie i przyjęcie do uŜywania środka trwałego, który wymagał uprzedniego
poniesienia dodatkowych nakładów na budowę, montaŜ lub ulepszenie (w
znaczeniu art. 31 ust 1 ustawy)
08
2. Nabycie i przyjęcie do uŜywania środka trwałego, który nie wymagał
uprzedniego poniesienia dodatkowych nakładów na budowę, montaŜ lub
ulepszenie:
a) nabytego w drodze zakupu (w cenie nabycia w rozumieniu art. 28 ust. 2 i ust.
8 ustawy, tj. wraz z cłem, opłatą manipulacyjną, VAT naliczonym
niepodlegającym odliczeniu, opłatami urzędowymi)
30 lub 10, 13,
23, 24
b) pochodzącego z własnej produkcji
50, 52, 53, 58,
60, 79-0
c) przekwalifikowanego z towarów lub z inwestycji
33, 04
3. Nabycie środka trwałego z otrzymanych na ten cel obcych środków np.
z dotacji, subwencji, środków PFRON) - ewidencja jak przy nabyciu
z własnych środków
08, 24, 30
Inne księgowania związane z tym zdarzeniem będą przebiegać następująco:
·
otrzymanie środków obcych: Wn konto 13, Ma konto 84
i jednocześnie zaliczanie kwoty z konta 84 do pozostałych
przychodów operacyjnych z uwzględnieniem art. 41 ust. 1 pkt 2
ustawy, tj. równolegle do dokonywanych odpisów amortyzacyjnych:
Wn konto 84, Ma konto 76-0; (ewentualna kwota nierozliczona na
dzień rozchodu środka trwałego zaliczana jest jednorazowo do
przychodów na dzień rozchodu)
4. Przyjęcie do uŜywania środka trwałego otrzymanego:
a) jako aport (wkład niepienięŜny) przy czym:
24, 80
 zarejestrowanie dokumentu potwierdzającego otrzymanie aportu (np. faktury
VAT, faktury wewnętrznej, wykazu dołączonego do umowy lub statutu) moŜe
podlegać ewidencji za pośrednictwem konta 30: Wn konto 30, Ma konto 24
158144293.002.png 158144293.003.png
 rozliczenie zakupu: Wn konto 01, Ma konto 30
b) jako darowizna (art. 888 K. c.)
 dalsza ewidencja przebiega z uwzględnieniem art. 41ust. 2 ustawy - tj.
z rozliczaniem kwoty ujętej na koncie 84 do pozostałych przychodów
operacyjnych równolegle do odpisów amortyzacyjnych: Wn konto 84, Ma
konto 76-0
84 lub 80 (w
SP ZOZ)
c) nieodpłatnie - przez przedsiębiorstwo państwowe od innego przedsiębiorstwa
państwowego na podstawie prawomocnych decyzji i orzeczeń wydanych przez
właściwe organy na podstawie odrębnych ustaw
80
d) od Skarbu Państwa lub gminy w nieodpłatne uŜywanie lub trwały zarząd -
wyłącznie ewidencja pozabilansowa
5. Otrzymanie środka trwałego na podstawie umowy najmu, dzierŜawy lub
leasingu:
a) w przypadku leasingu operacyjnego - gdy prawo amortyzowania przysługuje
właścicielowi (finansującemu zwanemu leasingodawcą) - u uŜytkownika
następuje wyłącznie ujęcie w ewidencji pozabilansowej: Wn konto 09-0 "Obce
środki trwałe" (szczegółowa ewidencja leasingu operacyjnego oraz leasingu
finansowego wyłącznie w świetle przepisów bilansowych, natomiast
operacyjnego w świetle przepisów podatkowych, podana zostanie przy
omawianiu konta 24)
b) w przypadku leasingu finansowego - gdy prawo amortyzowania przysługuje
uŜytkownikowi (korzystającemu zwanemu leasingobiorcą)
30, 24
c) przejęcie środka trwałego na własność po spłacie przedmiotu umowy
i zakończeniu leasingu finansowego - następuje przeniesienie środka trwałego
na właściwe konto w ewidencji szczegółowej
01
6. Nabycie środka trwałego uprzednio dzierŜawionego (wynajmowanego)
i ulepszonego przez dzierŜawcę (najemcę) w czasie trwania umowy dzierŜawy
(najmu), figurującego w ewidencji jako "ulepszenie w obcym środku trwałym" -
wartość netto
01
·
przy czym dotychczasowe umorzenie ulepszenia w obcym środku
trwałym podlega wyksięgowaniu zapisem: Wn konto 07-1, Ma konto
01
7. Nabycie gruntu, do którego jednostka posiada nabyte wcześniej prawo
wieczystego uŜytkowania gruntu, ujęte w ewidencji środków trwałych:
a) cena nabycia gruntu
24
b) zwiększenie ceny nabycia gruntu o wartość netto wcześniej nabytego
odpłatnie prawa wieczystego uŜytkowania gruntu
01
·
przy czym dotychczasowe umorzenie prawa wieczystego
uŜytkowania gruntu (dokonywane wyłącznie dla celów bilansowych)
podlega wyksięgowaniu: Wn konto 07-1, Ma konto 01
8. Przekształcenie gruntów rolnych w grunty nierolnicze - jednorazowa opłata za
przekształcenie
13, 24
·
przy czym dalsze opłaty roczne zarachowywane są w cięŜar kosztów
działalności operacyjnej:
Wn konto 40 lub konto zespołu 5, Ma konto13, 24
9. Przyjęcie na stan ujawnionego środka trwałego (nieobjętego dotychczas
ewidencją) - w wartości wg wyceny:
70-1
a) jeŜeli został wytworzony jako produkt działalności operacyjnej
76-0
158144293.004.png 158144293.005.png 158144293.006.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin