spliff_nr26.pdf

#26 Czerwiec / Lipiec 2010

nowY Adres stronY

WERSJA ONLINE:

GAZETAKONOPNA.PL

Gazeta Konopna

#26 Czerwiec / Lipiec 2010

DLA OSób

pełnoletnich

GAZETA

BeZpłAtnA

W swoim życiu uprawiałem wiele wspaniałych

odmian, ale ta zasługuje na szczególną

uwagę. Posłuchajcie... i przeczytajcie

W nowej epoce już nie tak łatwo dajemy

wmówić sobie, że jesteśmy ignorantami, takimi,

jakimi by chcieli, żebyśmy byli.

W latach 80-tych palenie to była bardzo elitarna

sprawa, tak naprawdę nikogo to nie obchodziło, nie

było żadnego biznesu. Nie było takiej opcji, że ktoś

kupuje trawę.

na stronie 17

na stronie 8

na stronie 15

S.4

PRAWO

S.7

ZIELARNIA

S.10

heMploBBY

S.14

KULTURA

S.17

STREFA

15 kwietnia 2010 odszedł Jack Herer

W y r O B y

Był jednym z najbardziej za-

służonych aktywistów na rzecz

legalizacji konopi; poświęcał się

szczególnie kwestiom gospodar-

czym i ekologicznym związanym

z tysiącami zastosowań tej rośli-

ny w przemyśle i ochronie śro-

dowiska. Jego książka z 1985 r.

„The Emperor Wears No Clothes”

(po polsku: król jest nagi, nawiązanie do baśni Anderse-

na) podbiła świat. To on również odnalazł prokonopny

film propagandowy z czasu II Wojny Światowej „Hemp for

Victory”. Przyczyną śmierci były powikłania po zeszłorocz-

nym zawale serca. Miał 70 lat.

T o już niedługo. Dla jednych cyrkowy spektakl, który niewiele

w gruncie rzeczy zmienia, dla drugich przynajmniej symbolicznie

istotny wybór, dla jeszcze innych arcyważne rozstrzygnięcie

między V RP a powrotem IV-ej. Zapewne wszyscy mają po trosze

rację. Skądinąd w tej ostatniej kwestii: powrót kaczyzmu jest

możliwy (sondaże mogą kłamać jak 5 lat temu, a druga tura jest w

porze wakacyjno-urlopowej, większa frekwencja wśród starszych,

zwłaszcza przy agitacji w kościołach). Cóż, przeżyliśmy nie takie

rzeczy, choć oczywiście życzymy klęski i następnie nieuniknionej

dezintegracji.

W podobnym czasie wybory parlamentarne na Słowacji, Węgrzech

i co najważniejsze w Czechach. Niedawno odbyły się brytyjskie,

dość ciekawe i z pozytywnym rezultatem, o czym obok. Węgrzy

prawdopodobnie poprą prawicę, w tym skrajnie nacjonalistyczną, co

jeszcze nasili narkofobiczne krucjaty. Słowacy chyba bez większych

zmian; nieco wzrośnie znaczenie opozycji, w tym częściowo tej

nowoczesnej, ale głównie liberalno-chrześcijańskiej. Wśród wielu

relatywnie dobrych osiągnięć przed laty, ma ona na koncie także

zaostrzenie polityki narkotykowej. Rządząca partia populistyczno-

lewicowa ostatnio kokietowała zniesieniem kar za posiadanie, być

może pod wpływem czeskim, ale realna reforma chyba nie będzie im

potrzebna. Trudniej powiedzieć, co u Czechów. Postępowi Zieloni

bardzo tracą, duże poparcie mają nowe partie konserwatywno-

liberalne i liberalne, których rzeczywiste plany są zagadką. Może

dojść do częściowego ograniczenia względnej wolności konsumpcji

i uprawy. (Społeczeństwo w większości nie jest aż tak odważne, jak

ostatni rząd fachowców, utrzymujący się szczęśliwie wobec patu w

parlamencie i przeznaczony do odwołania, nie patrzący zbytnio na

media i sondaże). Tymczasem w Polsce nowelizacje narko-prawa

idą własnym torem pomimo kampanii. Częściowa depenalizacja

posiadania ma szanse być przyjęta tylko przy zwycięstwie faworyta,

ale to właściwie wróżenie z fusów, a nasi dzielni posłowie niestety

mogą jeszcze trochę napsuć.

Z różnych powodów nie będziemy przekonywać Was do żadnej

konkretnej opcji wyborczej. Zamiast tego to i owo odradzimy,

dodając garść informacji (co prawda w zasadzie niewiele ponad to,

co w nrze 24). Tak ze względu na całokształt systemu politycznego,

jak i osoby kandydatów, wielu z nas najchętniej odda głos nieważny,

głos protestu (może być z odpowiednim rysunkiem lub hasełkiem

na karcie, jest nas kilkadziesiąt tysięcy). Niektórzy poprą mniejsze

zło w postacji konserwatysty Komorowskiego, po prostu przeciw

Kaczyńskiemu i w nadziei na przejście ustawy Kwiatkowskiego

(której owszem, mimo wszystko gorąco kibicujemy).

Olechowskiemu zdarzyło się ostatnio ponownie zaprezentować

umiarkowane podejście i odrobinę wiedzy o narkopolityce. Nie

udało nam się poznać opinii Kornela Morawieckiego, przywódcy

ważnej, lecz niesprawiedliwie zapomnianej Solidarności Walczącej

M inisterstwo Sprawiedliwości

zaprezentowało dawno

zapowiadany projekt liberalizacji

prawa narkotykowego ,

Ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Postępowania dotyczące po-

siadania niewielkich ilości zw. narkotyków, szczególnie konopi, w abso-

lutnie najbardziej niewinnych przypadkach mają być umarzane lub nie

rozpoczynane. Nowela nie odbiega od założeń zaprezentowanych jesienią

i omawianych w Spliie#20 – NIE ma lansowanego w lecie i skrytykowa-

nego obowiązku donosicielstwa jako warunku umorzenia.

(słynącej choćby z wielkiego antykomunistycznego radykalizmu,

złamania szyfrów policji politycznej, etc.), przy tym katolika

i prawicowca; jeżeli zechce się wypowiedzieć, informację

zamieścimy w internetowej wersji artykułu. Odradzamy wspieranie

J. Korwin-Mikkego, pomimo konsekwetnie prolegalizacyjnej

postawy. Przyczyną są jego szowinistyczne, antydemokratyczne

i izolacjonistyczne poglądy oraz skłonność do przymierzy z

typowymi narodowcami. To ostatnie pamiętamy także rzekomo

skrajnie lewicowemu, bananowemu związkowcowi B. Ziętkowi.

Centrolewicowiec prof. Nałęcz wycofał się, zalecając niegłosowanie

na kandydata SLD G. Napieralskiego (któremu niechętni są i inni w

tej części sceny). Przeminięcie tej trzeciej olbrzymiej, konserwatywnej

partii wydaje się kwestią czasu, cokolwiek ich zastąpi jako zw.

lewica, gorsze nie będzie. Że Napieralski ma sentyment do tego, iż

był ministrantem oraz nie wstydził się ostatnio współpracować z

Kaczyńskim, to jeszcze nic. W zeszłym roku powiedział, że próbował

kiedyś w cofeeshopie trawki, ale nie umiał się zaciągnąć, podobnie

jak nie umiałby papierosem, dodając: „Wiem, że marihuana to coś

innego niż twarde narkotyki, ale też niszczy mózg. Jak ktoś chce się

pobawić, to niech najlepiej kupi sobie drinka albo wypije piwo.” Nie

dość, że kłamał pod młodą publikę, to jeszcze głupio, przy okazji

lekceważąc fakty naukowe i wychwalając twarde dragi. Więcej w

majowym Wproście: „Widziałem wiele osób, które zaczynały od

tego i kończyły na twardych narkotykach (jak piwo czy drinki?

– red.). Młoda część społeczeństwa chce wolności, nowoczesności,

nauki na dobrych uczelniach w Polsce, a nie legalizacji marihuany.”

Choć wesoło nie jest, cieszymy się przynajmniej z nadchodzącej

marginalizacji bardziej szkodliwej siły (oby zresztą niejednej) i

przechodzimy do pozostałych tematów.

Prokurator może (choć nie musi) umorzyć postępowanie lub go

nie wszczynać, sprawy może także nie kontynuować sąd (art. 62a).

W razie przesłanek wskazujących, że igurant nadużywa lub jest

nałogowcem, mają obowiązek zarządzić zbadanie sytuacji przez

specjalistę (art. 70a). Warunki umorzenia to: a) ilość nieznaczna

b) posiadanie na własny użytek c) niecelowość karania ze wzgl.

na okoliczności czynu d) niecelowość karania ze wzgl. na stopień

społecznej szkodliwości (zw. oportunizm ścigania).

ciąg dalszy na str. 5

W aszyngton zaaprobował apteki konopne

Punktów dystrybucji ma być maksimum osiem. Zaopatrywać

się będą od licencjonowanych hodowców, którym

wolno sadzić do 95 roślin (pod kontrolą, w zamkniętych

pomieszczeniach). Lekarze będą mogli zalecać Cannabis

tylko na najcięższe choroby (HIV/AIDS, nowotwory, jaskra,

stwardnienie rozsiane). Dezyzję podjęła rada miejska, czekają

jeszcze formalności.

Te wybory w Wlk. Brytanii były wyjątkowe,

przyniosły też istotną zmianę. Po 13 latach u władzy nieznacz-

nie przegrali laburzyści (którzy przykręcili śrubę palaczom); po

raz pierwszy po wojnie powstał rząd koalicyjny. Przy względnej

równowadze głównych sił wreszcie doczekali się szansy Liberalni

Demokraci, którzy już od wczesnych lat osiemdziesiątych zbierali

ok. 20% głosów i więcej, dostając niezwykle mało miejsc w par-

lamencie z powodu obowiązywania systemu ‘1st past the post’

(coś w rodzaju jednomandatowych okręgów wyborczych). To bar-

dzo postępowe ugrupowanie może zostać jako wielka siła na sta-

łe, wywalczyli bowiem referendum nad bardziej proporcjonalną

ordynacją. Mają też nastąpić pewne reformy proekologiczne oraz

szereg proobywatelskich, jak np. porzucenie planów wprowadze-

nia obowiązkowych dowodów osobistych, nowych paszportów

biometrycznych i baz danych o nieletnich, ograniczenie moni-

toringu kamerami i gromadzenia danych emailowych i interne-

towych, nadużywania praw antyterrorystycznych, poszerzenie

wolności wypowiedzi i demonstrowania. W programie LibDem

znajduje się m.in. całkowite zniesienie kar za posiadanie i kon-

sumpcję wszelkich narkotyków (choć oczywiście nie ma tam teraz

sankcji w polskim rozumieniu!) oraz za uprawę konopi na własny

użytek(!). Już mówi się o przeniesieniu Cannabis z powrotem do

klasy C, miękkich narkotyków. Także zwycięzca i nowy premier

David Cameron z Partii Konserwatywnej (tak) uchodzi za czło-

wieka nowoczesnego, a złagodzenia polityki narkotykowej żądał

już lata temu. Obszerniejsza notka na naszej stronie.

R E K L A M A

R E D A K C J A

news

Śmierć smartom.

Celem niniejszej publikacji nie jest nakłanianie do zażywania

narkotyków. Nadużywanie marijuany może powodować poważne

szkody zdrowotne i społeczne. Doświadczenie pokazuje jednak, że

bez względu na status prawny zawsze znajdą się ludzie gotowi z nią

eksperymentować. Redakcja Gazety Konopnej – SPLIFF dokłada

wszelkich starań, by obok publikowania informacji dotyczących

wykorzystania konopi, rozpowszechniać podstawowe fakty

umożliwiające redukcję szkód zdrowotnych, społecznych i prawnych,

które mogą powstać w wyniku jej stosowania. Jesteśmy członkiem

ENCOD – Europejskiej Koalicji dla Racjonalnych i Efektywnych

Polityk Narkotykowych oraz Deutscher Hanf Verband (Niemiecki

Związek Konopny).

mafie świętują

C oraz czarniejsze chmury nad smart dragami i smart shopami

w Polsce. Podobnie jak w przypadku łagodniejszej (w kwestii

„posiadania”) nowej ustawy, zgłaszanej przez ministerstwo

sprawiedliwości, legislacyjnych działań antydopalaczowych

nie wstrzymuje kampania wyborcza. Co prawda także ich nie

przyspiesza, kandydaci szczęściem zbytnio się tym nie zajmują.

O ile bowiem liberalizacja być może zostanie za kilka miesięcy

w końcu przyjęta, równoległe zaostrzenie anty-smartowe

jest pewne. Niedawno projekt poparła już sejmowa komisja

zdrowia. Na listę substancji zakazanych wchodzą mefedron

(środek amfetaminopodobny) oraz syntetyczne kannabinoidy

JWH-073,-398,-250,-200, HU-210 i CP47,497 wraz z homologami.

Substancje te znajdują się w mieszankach „ziołowych”, czyli

legalnych substytutach konopi, które mają podobne do niej

działanie. Niektóre z nich są już zakazane w kilku krajach.

niewłaściwym opiniom i wycofywać rzeczy, które nie są zbytnio

szkodliwe. Z kolei adwokat J. Forystek zwrócił uwagę, że jeśli

środek zawiesza się niepotrzebnie lub wbrew prawu unijnemu,

powinno się wypłacać odszkodowania. O ignorowaniu

podobnych przeszkód prawnych już w #24 wspominaliśmy.

Głównym motorem reformy jest PO, szczególnie minister

zdrowia Kopacz, a także podlegające pod ten resort niesławne

Krajowe biuro ds. przeciwdziałania narkomanii.

Spliff – Gazeta Konopna to periodyk wydawany w Berlinie dla Polaków

żyjących na terenie Unii Europejskiej.

Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych reklam.

Zawarte w publikowanych tekstach poglądy autorów niekoniecznie

muszą odpowiadać poglądom redakcji.

Gazeta dla osób powyżej 18 lat.

W maju szereg substancji zbliżonych do kannabinoidów oraz

amfetamin zdelegalizowała Irlandia. Zapowiedziano także

ustawę zakazującą wszelkich środków psychoaktywnych, a

raczej pewnie części z nich, arbitralnie wskazanych. W internecie

i w prasie dało się wyczuć sprzeciw, słychać głosy, że alkohol

odurza tak samo, że to wzmocni maie i uniemożliwi rozsądną

regulację rynku. Gazeta Wyborcza (m.in.) błędnie podała,

że za sprzedaż dopalaczy grozi dożywocie, a za posiadanie

siedmioletnie więzienie. Takie rzeczy są możliwe tylko w

Polsce, albo na Białorusi. W Irlandii praktycznie nie da się

traić do pudła za banalne posiadanie, zgodnie ze standardami

obowiązującymi niemal wszędzie od Władywostoku po Lizbonę.

W rzeczywistości kara taka jest przewidziana za posiadanie w

celu sprzedaży, a sensacyjne dożywocie – za produkcję, import

itp. wielkie operacje. I to budzi opór, nam ku zastanowieniu. W

sondażu obok internetowej wersji artykułu GW za nielegalnością

dopalaczy opowiedziało się 46% głosujących, przeciwko 52%

(27% z nich podkreśliło konieczność państwowej kontroli i

słonego akcyzowania).

Stopka redakcyjna

Wydawca:

Eurolistek LTD.

Dunkerstr. 70

10437 Berlin

Syntetyczne kannabinole bywają znacznie efektywniejsze od

THC i nieraz mają bardziej wybiórcze działanie na poszczególne

receptory (najczęściej agonistyczne, aktywujące CB1 przy

stosunkowo słabszym oddziaływaniu na CB2). Z tego powodu

uważamy je za wielką nadzieję dla medycyny w tym stuleciu,

oczywiście jeśli nie będzie chorych przepisów. Przykładowo

HU-210 jest mocniejszy kilkaset razy, działa dłużej, jest silnie

neuroprotektywny i stymuluje neurogenezę w hipokampie w

mózgu (czyli chroni przed niszczącym wpływem popularnych

używek i narkotyków, pomaga w chorobie Alzheimera i innych),

ma wyraźne właściwości przeciwlękowe i przeciwdepresyjne, a

także przeciwzapalne i przeciwbólowe. [Dość podobnie zresztą

jak sam słabszy, naturalny pierwowzór, THC.]

mail: biuro@spliff.com.pl

mail: redakcja@spliff.com.pl

tel: 0049 30 44716668

Redakcja:

Wojciech Skura (wojtek@spliff.com.pl)

PSL chce obowiązkowych

testów na obecność dopalaczy

w moczu dla gimnazjalistów.

W MEN lobbuje za tym

poseł Mieczysław Łuczak.

Tu już widać nie tylko

ciągoty antyliberalne i

antydemokratyczne, ale i

wyraźny brak szacunku

dla prawa choćby ze

względu na to, że

dopalacze są legalne.

Ale równość jest dla

frajerów, a prawo dobre

jest wtedy, kiedy stoi po

stronie Kalego.

Lutek Gontarski (lutek.spliff@gmail.com),

Współpraca:

BBR, KIMO, Sławomir Gołaszewski (audiomara@o2.pl), Doczekal,

Zbigu, Michał Pauli, Człowiek Mucha, Marcin Urbanek, Organika

i inni

To i tak nie wszystko. Minister zdrowia będzie miał prawo

wycofać z rynku każdą substancję , jaką uzna za potencjalnie

szkodliwą (w praktyce zapewne cały asortyment smart shopów,

ponownie razem z nieszkodliwymi czy wręcz słabszymi od

melisy ziółkami, dziecko z kąpielą), kierując ją na 18 miesięcy

do „kwarantanny” w celu zbadania, po czym będzie ona

dopisywana do listy „narkotyków”. Prawdopodobne, że smart

shopy podupadną. Narkomaie już pewnie zacierają ręce,

jak przy okazji każdej dosłownie prohibicji. To najsurowsze

na całym świecie(!) rozwiązanie. Dość kuriozalne także z

prawnego punktu widzenia, nie wpominając o moralności czy

logice. W rozmowie z rzeczpospolitą prof. M. Kulesza z UW

wyraził opinię, że samo ograniczanie wolności obywatelskich

najzwyklejszym rozporządzeniem, nawet bez ustawy, nie

powinno mieć miejsca; ponadto minister może zbyt łatwo ulegać

Grafika:

Tomasz S. Kruk (grafik@spliff.com.pl)

Foto: redakcja, Toudy, internet, PM

Dystrybucja:

biuro@spliff.com.pl

Druk:

Union Druckerei Weihmar GmbH

Reklama:

emmi@spliff.com.pl

Okęcie się zbroi

redakcja Gazety Konopnej Spliff poszukuje nowych autorów

oraz tekstów, szczególnie z zakresu medycznych i przemysłowych

zastosowań Cannabis i profesjonalnej uprawy. Zgłoszenia

prosimy przysyłać na adres redakcja@spliff.com.pl

Straż graniczna i służba celna z warszawskiego lotniska Okęcie otrzymały od wojewody mazowieckiego najnowszej generacji

sprzęt przeciw ładunkom wybuchowym i narkotykom, za – uwaga – 1,2 mln złotych. W tym przenośne urządzenie do wykrywa-

nia nawet śladowych ilości „dragów”. Itemizer działa na zasadzie spektometrii i jak zapewniają celnicy, wyczuwa nawet resztki

dymu na odzieży biernych palaczy. Szkoda, że „Kurier Poranny” i gazeta.pl, przynosząc nam tę wiadomość, nie zadały pytania:

czy ktoś przemyślał złupienie z podatników dziesiątek-setek tysięcy złotych dla wyłapywania konsumentów (a nawet osób prze-

bywających w ich towarzystwie lub mijających je w barze czy na ulicy)? Może zastanowienie przyjdzie, kiedy na lotnisku wpadnie

jakiś prezes rady nadzorczej albo kolejny polityk z okruchami koksu na sumiastym wąsie.

R E K L A M A

news

Za Atlantykiem

Europejski Trybunał Sprawiedliwości a dyskryminacja cudzoziemców w coffeeshopach

European Court of Justice w Luxemburgu zdecyduje, czy przygraniczne gminy mają prawo zabraniać „kofikom” obsługiwania

klientów nie rezydujących na stałe w Holandii. Wielu ekspertów uważa, że podobna dyskryminacja cudzoziemców jest niezgodna

z zasadami unijnymi. Część okręgów planowało w ten sposób ograniczyć napływ „narkoturystów” z Niemiec i innych krajów. Po-

dobną regulacją na poziomie centralnym poważnie straszył konserwatywny premier (zanim jego rząd upadł). Miasta roosendaal i

Bergen op Zoom „uszczelniły” swoje coffeeshopy już wcześniej. Jak wynika z badań uniwersytetu w Tilburgu, obydwa uskarżają

się na wzmożoną działalność czarnorynkowych ulicznych dilerów.

D epenalizacja w stolicy Pensylwanii

Posiadanie do 30 g ma być teraz karane jedynie grzyw-

ną (300$, za pierwszym razem 200). regulacja nie jest ak-

tem prawnym wysokiej rangi, to owoc decyzji głównego

prokuratora i sądu najwyższego Filadelfii. Główny po-

wód to konieczność usprawnienia pracy wymiaru spra-

wiedliwości. 5% czasu roboczego pochłania 3 tys. spraw

tego rodzaju rocznie (położone niedaleko od Nowego

Jorku miasto, pierwsza stolica USA, liczy półtora miliona

mieszkańców).

Burmistrz Amsterdamu żąda międzynarodowej legalizacji

J ob Cohen domaga się „międzynarodowej ofensywy” mającej

doprowadzić do uwolnienia uprawy i sprzedaży marihuany i in-

nych miękkich narkotyków. Ofensywa ta mia-

łaby wyjść od holenderskiego rządu. Żądanie

takie Cohen przedłożył nigdzie indziej, jak na

weblogu znanego niderlandzkiego programu

telewizyjnego „Pauw&Witeman”. Jak poinfor-

mował jego rzecznik, burmistrz wzywa rów-

nież Niemców i innych sąsiadów do przyjęcia

podobnych rozwiązań.

Socjaldemokratyczny polityk zżyma się, że miękkie narkotyki

traktuje się po macoszemu. Co prawda w przypadku małych ilo-

ści i osobistej konsumpcji odwraca się głowę, podaż jest jednak

jeszcze ciągle karalna. Konieczne jest istnienie czarnego rynku,

również sprzedawcy twardych narkotyków mają coraz łatwiej-

szy dostęp do klienta. „Tego problemu nie rozwiażemy zamyka-

jąc cofeeshopy”, wyjaśnia. Należałoby raczej zburzyć podstawy

struktur przestępczych, poprzez zalegalizowanie i uregulowanie

przez rząd kwestii dotyczących uprawy i sprzedaży Cannabis

na potrzeby kawiarni. „Odciążyłoby to też jurysdykcję i policję”,

dodał.

Zmiana ma charakter czysto pragmatyczny i nie było

tu mowy o żadnych wolnościach obywatelskich. Podnie-

siono co najwyżej kwestie rasowe: palaczy jest prawie

tyle samo wśród białych, ale czarni to ponad 80% aresz-

towanych. Osoby, przy których zostanie znaleziona ko-

nopia, nadal będą zatrzymywane, skuwane kajdankami i

stawiane w szybkim trybie przed sądem typu kolegium

ds. wykroczeń.

System jest obciążony 60 tys. postępowań na rok, w

tym 5,5 tys. wobec podejrzanych o handel twardymi nar-

kotykami. Wszystkich spraw narkotykowych jest 18 tys.,

z czego 2 tys. to podejrzani o handel Cannabis, a 2,5 tys.

to posiadający powyżej 30 g. Jak widać, sytuacja, którą

uznano za konieczne poprawić, już i tak była wielokrot-

nie mniej poważna niż w Polsce, gdzie drobni konsumen-

ci stanowią mniej więcej 90% oskarżonych, a nie około

jedną szóstą (3 tys./18 tys. narkoprocesów).

Cofeeshopy postanowiły zastrajkować

trowersje prawne i trzecia koalicyjna Partia Pra-

cy (por. Spliff#22). Z różnych powodów premier

pożegnał się już ze stanowiskiem; nie wiadomo jednak,

jaki będzie rozwój wydarzeń i czy strajk będzie aktualny.

Sondaże wskazują na zwycięstwo prawicy. Przed laty moż-

na było przeczytać nawet pogłoski o strajkach znacznie

bardziej nielegalnych handlarzy haszyszu w Danii. Da się

przypuszczać, że w wyniku takiej akcji jedną z bardziej roz-

gniewanych grup będą pracujący w Amsterdamie krajowi i

zagraniczni dziennikarze, a także przyjezdni biznesmeni i

dyplomaci, co winnym z pewnością nie wyjdzie na dobre.

G rupa „kofików” porozumiała się co do wspólnego straj-

ku wyznaczonego na 9 czerwca (dzień wyborów); wezwano

też do solidarności wszystkie konopne kawiarnie w całym

kraju. Po trzydziestu latach tolerowanego eksperymen-

tu, uważanego za udany w większości aspektów, zamiast

formalnej legalizacji władze zapowiedały wprowadzenie

niezwykle represyjnych ograniczeń, w tym zamknięcie dla

turystów. Przed chrześcijańsko-konserwatywnym rządem

Balkenendego uratował je sprzeciw opinii publicznej, kon-

R ada miejska Los Angeles przyjęła przepis ogranicza-

jący liczbę aptek z konopią leczniczą do 186 – co ozna-

cza, że ok. 70% z nich zostanie zlikwidowanych. Mają też

znajdować się w odpowiedniej odległości od szkół i par-

ków, trochę jak w Holandii. Wiele miast posiada już limi-

ty ilości sklepów. W LA tak drastyczna zmiana wywołała

głębokie niezadowolenie i prawdopodobne, że odbije się

to na wyniku listopadowego referendum o pełnej legali-

zacji na zasadach podobnych do alkoholu. Tymczasem

właściciele zapowiadają procesy, które mogą miasto spo-

ro kosztować, podczas gdy pogrążony w kryzysie budżet

i tak już sporo straci na podatkach, płaconych dotąd w

sporych ilościach przez likwidowane placówki. Dziesiąte

co do ludności miasto USA, San José, niedawno z kolei na

apteki w końcu zezwoliło.

R E K L A M A

Badanie poparcia dla legalizacji marijuany, przeprowa-

dzone na 500 dorosłych obywatelach Kalifornii przez Sur-

veyUSA na zlecenie telewizji CBS 5, dało wynik ok. 56%

za, ok. 42% przeciw. Margines błędu to 4,4%. Tylko ok.

3% nie miało zdania; rezultaty uzyskiwane przez różne

instytucje są podobne od dość dawna, sytuacja wygląda

stabilnie, wszystko razem oznacza, że epokowe zwycię-

stwo jest blisko. W grupie wiekowej 18-34 lat legalizacji

życzy sobie aż 74% wyborców. Zainteresowanie jest bar-

dzo wysokie i taka będzie też frekwencja. Pomimo, że

w tym stanie liczba miłośników Cannabis jest olbrzymia,

ewidentnie zalegalizować chce też większość niepalą-

cych. Mieszkańcom chodzi przede wszystkim nie o swo-

body obywatelskie i korzyści zdrowotne z konsumpcji

marijuany, ale „zaledwie” o gigantyczne oszczędności z

porzucenia prohibicji, podcięcie przestępczości zorgani-

zowanej, rozwój gospodarki, turystykę i wpływy budże-

towe z akcyzy.

53 % Kanadyjczyków chce legalizacji marijuany, mówi

sondaż Angus reid Public Opinion (z 8-9.IV, próba >1000

os.). W odniesieniu do różnych twardych narkotyków – ok.

5%.

Depenalizacja i liberalniejsze regulacje medyczne

na Hawajach

Senat stanu przytłaczającą większością głosów przy-

jął akty prawne SB2450 SD1, SB2213 SD2 HD1, SB2141

SD1. Teraz zostały one skierowane do izby niższej (Hou-

se of reps.). Po wejściu w życie w obecnym kształcie

oznaczają one, co następuje. Posiadanie do 1 uncji (ok.

28,5 g) Cannabis będzie jedynie wykroczeniem, podle-

gającym grzywnie do 500$ (300$ za pierwszym razem).

Hrabstwa (counties) mogą zezwalać na zakładanie com-

passion centers, dosłownie „ośrodków współczucia”,

punktów sprzedaży dla uprawnionych pacjentów kono-

pi leczniczych, obłożonych generalną ak-

cyzą; opłata rejestracyjna dla

punktu wspomoże budżet

hrabstwa. Pacjent może

teraz posiadać więcej, bo

10 roślin i 5 uncji (>140g)

konopi, a jeden caregiver

(opiekun) może upra-

wiać krzewy już dla

czterech pacjentów

jednocześnie. Le-

karz wystawiający

zezwolenie nie

musi być pacjenta

lekarzem rodzin-

nym, nie wolno

mu także poda-

wać informacji

na temat choroby,

która jest podstawą

uprawnienia. refor-

ma jest w dużej części

zasługą kampanii i lob-

bingu organizacji poza-

rządowych.

prawo

SySTEM pOliCyJnO-prOkurATOrSkO-SądOwy

w pOlSCE

część iv

K ontynuując omawianie postępowania karnego, przed-

stawię poniżej, jak wygląda pozycja oskarżonego, z poło-

żeniem szczególnego nacisku na jego prawa i obowiązki

w tym etapie procesu karnego. Z uwagi na ograniczenia

edytorskie artykuł skupia się jedynie na najważniejszych

aspektach przedmiotu i w żadnym wypadku nie wyczerpu-

je całego tematu.

Zgodnie z przepisem art. 374 § 1 k.p.k. obecność oskarżone-

go na rozprawie głównej jest obowiązkowa.

Od tej zasady k.p.k. wprowadził pewne wyjątki, uregulo-

wania mające na celu usprawnienie przebiegu postępowa-

nia sądowego, pozwalające na odbycie rozprawy bez udzia-

łu oskarżonego. I tak, jeżeli oskarżony wprawi się w stan

niezdolności do udziału w rozprawie lub posiedzeniu, w

którym jego udział jest obowiązkowy, sąd może prowadzić

postępowanie pomimo jego nieobecności, nawet jeżeli nie

złożył jeszcze wyjaśnień. Jednakże przed wydaniem ta-

kiego postanowienia sąd ma obowiązek zapoznania się ze

świadectwem lekarza, który stan niezdolności stwierdził,

lub przesłuchać go w charakterze biegłego(1). Przedstawi-

ciele nauki prawa karnego podkreślają, że przepis posługu-

je się ogólną kategorią wprawienia się ze swej winy w stan

niezdolności do udziału w rozprawie lub posiedzeniu, do

której należy zaliczyć wszelkiego rodzaju okaleczenia, po-

łknięcie przedmiotu itp., uniemożliwiające stawiennictwo

oskarżonego, jak również wprawienie się w stan odurzenia

(alkoholowego, narkotykowego, etc.), nawet jeśli pojawi się

na rozprawie.

Ponadto, gdy oskarżony, powiadomiony o terminie rozpra-

wy oświadczy, że nie weźmie w niej udziału lub uniemoż-

liwia doprowadzenie go na rozprawę albo zawiadomiony o

niej osobiście nie stawia się na rozprawę bez usprawiedli-

wienia, sąd może prowadzić postępowanie bez jego udzia-

łu, chyba że uzna obecność oskarżonego za niezbędną. W

takiej sytuacji sąd zarządza zatrzymanie i przymusowe do-

prowadzenie oskarżonego.

rozprawa główna przed sądem może się odbyć także pod-

czas nieobecności oskarżonego w postępowaniu uprosz-

czonym, jeżeli zachodzą warunki do wydania wyroku za-

ocznego. Niestawiennictwo oskarżonego (a w zasadzie już

skazanego) nie stanowi również przeszkody do wydania

wyroku łącznego.

Jeżeli natomiast obecność oskarżonego jest obowiązkowa,

powinien on być wezwany na rozprawę i pozostawać do

dyspozycji sądu do momentu zwolnienia go z tego obo-

wiązku. W razie obowiązkowej obecności oskarżonego roz-

prawa nie może się odbywać bez jego udziału, bez względu

na to, czy jego nieobecność jest usprawiedliwiona, czy też

nie.

Wyjątkowo, gdy oskarżony, który złożył już wyjaśnienia,

opuścił salę rozpraw bez zezwolenia przewodniczącego

składu orzekającego, sąd może prowadzić rozprawę w dal-

szym ciągu pomimo nieobecności oskarżonego(3).

Oskarżony może być również wydalony (czasowo) z sali

rozpraw w sytuacji, gdy pomimo upomnienia go przez

przewodniczącego składu orzekającego zachowuje się na-

dal w sposób zakłócający porządek rozprawy lub godzący

w powagę sądu. Co ważne, zezwalając oskarżonemu na po-

wrót, przewodniczący składu orzekającego musi niezwłocz-

nie poinformować go o przebiegu rozprawy w czasie jego

nieobecności oraz umożliwić mu złożenie wyjaśnień co do

przeprowadzonych w czasie jego nieobecności dowodów;

b) składanie wniosków dowodowych

Oskarżony może składać wnioski dowodowe w postępowa-

niu przed sądem I instancji w każdym czasie, gdyż k.p.k.

nie określa co do tego żadnego terminu; oznacza to w prak-

tyce, że możliwość taka istnieje aż do zamknięcia przewodu

sądowego, ale też w postępowaniu odwoławczym(4).

Korzystanie z tego prawa nie może być limitowane ani

treścią złożonych wcześniej w procesie przez oskarżonego

wyjaśnień, ani faktem jego dotychczasowej bezczynności

i podjęcia inicjatywy dowodowej dopiero bezpośrednio

przed zakończeniem przewodu sądowego.

Nierozpoznanie wniosku dowodowego oskarżonego, za-

niechanie wyjaśnienia sprzeczności w zeznaniach świad-

ków oraz nieprzeprowadzenie dopuszczonego dowodu z

dokumentów może zostać uznane za uchybienie przepisom

k.p.k., co stanowić może podstawę do uchylenia lub zmiany

orzeczenia;

c) uprawnienie do zadawania pytań i składania oświad-

czeń, zwłaszcza oświadczeń wiedzy

Oskarżony, uczestnicząc w czynnościach dowodowych,

może (nie musi) zachowywać się aktywnie, tzn. składać

oświadczenia co do przeprowadzonych czynności, zadawać

pytania osobowym źródłom dowodowym (np. świadkom);

d) uprawnienie do zaskarżenia zapadłych decyzji proce-

sowych

Z uwagi na budowę polskiego postępowania karnego, a

mianowicie jego instancyjność oskarżonemu przysługu-

je prawo do zaskarżania zapadłych decyzji procesowych.

Przedmiotem zaskarżenia mogą być przede wszystkim de-

cyzje kończące postępowanie sądowe w danej instancji;

2.2. uprawnienia, które przysługują wyłącznie oskarżone-

mu:

a) prawo do składania wyjaśnień, prawo do milczenia

Spośród uprawnień, które przysługują wyłącznie oskarżo-

nemu, niezależnie od stadium procesowego, należy wymie-

nić prawo (nie obowiązek) składania wyjaśnień. Oskarżony

ma prawo do milczenia w postępowaniu. Może on przyjąć

postawę bierną i odmówić wyjaśnień w swojej sprawie, przy

czym milczenia nie można traktować jako przyznania się do

winy. Wyjaśnienia te składa ustnie. W warunkach określo-

nych w art. 176 k.p.k. w postępowaniu przygotowawczym

oskarżonemu można umożliwić złożenie ich na piśmie. Co

należy podkreślić, oskarżony jest uprawniony, a nie zobo-

wiązany do wyjaśnień. Co więcej, nie musi mówić prawdy.

Nie odbywa się to bowiem pod przysięgą, nie jest przez sąd

pouczany o odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznania

(w przeciwieństwie do świadków). Może on obrać kieru-

nek obrony, jego zdaniem najkorzystniejszy (np. obciążać

innych, kłamać);

b) prawo do pouczenia o przysługujących uprawnieniach

i ciążących obowiązkach

K.p.k. nakłada na organy prowadzące postępowanie przy-

gotowawcze obowiązek poinformowania oskarżonego o

jego prawach i obowiązkach. Pouczenie powinno nastąpić

na piśmie i być potwierdzone podpisem pouczanego.

Zakres pouczenia został przedstawiony w II części niniej-

szego cyklu (Spliff#19) w związku z czym nie ma sensu po-

wtarzać tych treści. Co jednak warte podkreślenia, zgodnie

z przepisem art. 6 ust. 3 Konwencji Europejskiej (Konwen-

cji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności z

1950 r., Dz. U. z 1993 r. nr 61, poz. 284) każdy oskarżony o

popełnienie czynu zagrożonego karą ma (co najmniej) pra-

wo do:

- niezwłocznego otrzymania szczegółowej informacji, w ję-

zyku dla niego zrozumiałym, o istocie i przyczynie skiero-

wanego przeciwko niemu oskarżenia,

a także

- odpowiedniego czasu i możliwości do przygotowania

obrony,

- bronienia się osobiście lub poprzez ustanowionego przez

siebie obrońcę, a jeżeli nie ma wystarczających środków na

pokrycie kosztów obrony, do bezpłatnego korzystania z po-

mocy obrońcy wyznaczonego z urzędu, gdy wymaga tego

dobro wymiaru sprawiedliwości (patrz pkt. c) ,

- przesłuchania lub powodowania przesłuchania świadków

oskarżenia oraz żądania obecności i przesłuchania świad-

ków obrony na takich samych warunkach, jak świadków

oskarżenia,

- korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza, jeżeli nie ro-

zumie lub nie posługuje się językiem używanym w sądzie

(patrz pkt. e) ;

c) prawo do posiadania obrońcy

Oskarżonemu w toku całego postępowania przysługuje

prawo do obrońcy, o czym, jak była mowa wyżej, należy go

pouczyć(5).

Zgodnie z przepisem art. 77 k.p.k. można mieć nie więcej,

niż trzech obrońców jednocześnie w danym procesie.

Obrona może być nieobowiązkowa (gdy oskarżony nie musi

mieć obrońcy) lub obowiązkowa – w sytuacjach określonych

w k.p.k., np.:

- gdy oskarżony jest nieletni, głuchy, niemy lub

niewidomy,

- gdy zachodzi uzasadniona wątpliwość co do poczytalności

oskarżonego,

- gdy sąd uzna to za niezbędne ze względu na okoliczności

utrudniające obronę,

- w postępowaniu przed sądem okręgowym, jako sądem I

instancji, jeżeli oskarżonemu zarzucono zbrodnię lub gdy

jest pozbawiony wolności.

Obrona obowiązkowa może być realizowana poprzez

wybranie przez oskarżonego obrońcy (obrona z wyboru)(6)

lub też poprzez tzw. „obrońcę z urzędu”, jeśli oskarżony

żadnego nie posiada, np. gdy nie jest w stanie ponieść

kosztów.

Odnośnie kontaktów z obrońcą trzeba podkreślić, że

jeżeli oskarżony jest tymczasowo aresztowany, może on

porozumiewać się z nim podczas nieobecności innych

osób, w tym korespondencyjnie(7). Udzielając zezwolenia

na porozumiewanie się, prokurator może zastrzec, że

będzie przy tym obecny on sam lub osoba przez niego

upoważniona. Prokurator może również zastrzec kontrolę

korespondencji podejrzanego z obrońcą.

Zastrzeżenia powyższe nie mogą być utrzymane lub dokonane

po upływie 14 dni od dnia tymczasowego aresztowania

podejrzanego – po upływie tego terminu ograniczenia, o

których mowa powyżej są niedopuszczalne.

d) prawo ostatniego głosu oskarżonego

Ostatnie głosy stron (tu: oskarżonego) to końcowe

wypowiedzi, których adresatem jest przede wszystkim

sąd, ale także pozostałe strony, a uwzględniając aspekty

wychowawcze rozprawy i rolę poszczególnych stron oraz

ich przedstawicieli – również ew. publiczność. Celem

tej instytucji jest zaprezentowanie przez strony (i ich

przedstawicieli procesowych) własnej analizy i oceny

dowodów przeprowadzonych w toku przewodu sądowego,

prezentacja własnej argumentacji prawnej oraz wniosków

co do rozstrzygnięcia w przedmiocie procesu.

Przepis art. 406 k.p.k. podtrzymuje regułę tzw. ostatniego

słowa oskarżonego, przyjmując, że oskarżony zabiera

zawsze głos na końcu, oraz że jego obrońcy i jemu samemu

służy zawsze prawo do repliki, gdy po wystąpieniach stron

oskarżyciel lub powód cywilny

ponownie zabiera głos.

1. kwestie terminologiczne.

Niezbędne jest uściślenie samego pojęcia oskarżonego . Sto-

sownie do przepisu art. 71 § 2 Kodeksu postępowania kar-

nego (dalej „k.p.k.”) za oskarżonego uważa się osobę, prze-

ciwko której wniesiono oskarżenie do sądu, a także osobę,

co do której prokurator złożył wniosek o warunkowe umo-

rzenie postępowania ( oskarżony w ścisłym znaczeniu).

K.p.k. pozwala także na ujęcie definicji oskarżonego w zna-

czeniu szerokim, tj. określenie w ten sposób również podej-

rzanego (art. 71 § 3 k.p.k.).

Dla przypomnienia – za podejrzanego uważa się osobę, co

do której wydano postanowienie o przedstawieniu zarzu-

tów albo której bez wydania takiego postanowienia posta-

wiono zarzut w związku z przystąpieniem do przesłuchania

w charakterze podejrzanego. Określona osoba staje się więc

podejrzanym albo z momentem wydania postanowienia o

przedstawieniu zarzutów, albo też od momentu powiado-

mienia jej przed przesłuchaniem o treści zarzutu, którą to

treść wpisuje się do protokołu przesłuchania.

Obok tych dwóch terminów – podejrzanego i oskarżonego,

k.p.k. wymienia także kolejne pojęcie: „osoba podejrzana”,

przez którą należy rozumieć osobę, co do której istnieje je-

dynie przypuszczenie, że popełniła ona przestępstwo, lecz

jeszcze nie skierowano przeciwko niej postępowania karne-

go (np. poprzez wydanie postanowienia o przedstawieniu

zarzutów).

Osoba podejrzana nie jest stroną postępowania przygoto-

wawczego. Nie ma zatem ani praw, ani (co do zasady) obo-

wiązków procesowych podejrzanego. Jeżeli wobec takiej

osoby podejmowane są określone czynności procesowe,

to dysponuje ona uprawnieniami takimi, jakie przy danej

czynności k.p.k. przewiduje dla podmiotu, którego dana

czynność dotyczy.

2. uprawnienia oskarżonego .

Oskarżony zajmuje w procesie karnym centralną pozycję

jako osoba, która zagrożona jest karą kryminalną w związ-

ku z zarzutem popełnienia przestępstwa.

Osoba stająca się oskarżonym uzyskuje odpowiednie

uprawnienia procesowe; z drugiej strony ciążą na niej obo-

wiązki, pojawia się też możliwość stosowania wobec niej

środków przymusu bezpośredniego.

Uprawnienia oskarżonego koncentrują się przede wszyst-

kim w ramach jego prawa do obrony. W tym zakresie moż-

na wyodrębnić:

2.1. uprawnienia stron procesu, z których korzysta rów-

nież oskarżony:

a) uczestniczenie w czynnościach postępowania

Uprawnienie to jest ściśle związane z zasadą jawności po-

stępowania karnego (a ściślej rzecz ujmując – jawności we-

wnętrznej). Zasada ta mówi, że sprawa karna powinna być

rozpoznana z udziałem stron (w tym oskarżonego) i ich

przedstawicieli (np. adwokata), czyli osób bezpośrednio

zainteresowanych jej rozstrzygnięciem.

Udział oskarżonego w posiedzeniach sądu reguluje przede

wszystkim przepis art. 96 k.p.k.

Oskarżony ma prawo także wziąć udział w czynnościach

wykonywanych na podstawie przepisu art. 396 § 1 k.p.k., a

więc tych, które odbywają się przed „sędzią delegowanym”

lub w ramach tzw. pomocy sądowej z tym zastrzeżeniem,

że oskarżonego pozbawionego wolności sprowadza się tyl-

ko wtedy, gdy sąd (prezes sądu) uzna to za konieczne.

R E K L A M A

ciąg dalszy na nast. stronie

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: