29543.pdf

BEZPIECZESTWO PRACY 12/2008

dr in¿. KATARZYNA MAJCHRZYCKA

dr in¿. AGNIESZKA BROCHOCKA

Centralny Instytut Ochrony Pracy

– Pañstwowy Instytut Badawczy

W artykule zaprezentowano podstawo-

we zagadnienia zwi¹zane z klasyfika-

cj¹ i doborem sprzêtu ochrony uk³adu

oddechowego przed bioaerozolami.

Przedstawiono zasady doboru klasy

ochronnej filtrów i pó³masek filtruj¹cych

w zale¿noci od grupy ryzyka wed³ug

dyrektywy Parlamentu Europejskiego

i Rady Europejskiej 2000/54/EC. Ponadto

zaprezentowano wyniki realizacji projektu

celowego, wspó³finansowanego ze rod-

ków Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego, którego podstawowym

celem by³o opracowanie i wdro¿enie do

produkcji filtrów i pó³masek filtruj¹cych

przeznaczonych do stosowania w nara-

¿eniu na czynniki biologiczne przenoszone

drog¹ powietrzn¹. Opracowany sprzêt

ochrony uk³adu oddechowego zapew-

nia wysok¹ skutecznoæ wy³apywania

cz¹stek bioaerozolu z przep³ywaj¹cego

powietrza w fazie wdechu u¿ytkownika

oraz zdolnoæ hamowania rozwoju mi-

kroorganizmów zdeponowanych w czasie

u¿ytkowania w materiale filtracyjny (tzn.

bioaktywnoæ).

Protection of the respiratory system

against bioaerosols

This article discusses basic issues con-

cerning classification and selection of

respiratory protection equipment against

bioaerosols. It also presents the principles

of selecting the protective class of filters

and filtering half masks, depending on

the group of risk in accordance to the

2000/54/EC Directive of the European

Parliament and Council. Furthermore,

we present results of project realization,

co-financed by the European Regional

Development Fund whose primary aim

was to establish and implement into

production filters and filtering half masks,

designed to be used in danger of biological

agents passed through the air. The devel-

oped respiratory protection equipment

ensures high efficiency of interception of

bioaerosol particles floating in the air at

the inhalation phase of the user, and the

ability to inhibit growth of microorganisms

deposited in filtering materials throughout

the time (i.e. bioactivity).

Wstêp

Zasady postêpowania przy ocenie ryzyka

zwi¹zanego z nara¿eniem pracowników na

czynniki biologiczne zawarte s¹ w dyrektywie

Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej

2000/54/EC z 18 wrzenia 2000 r. [1], okre-

laj¹cej zasady postêpowania w przypadku

zawodowego nara¿enia na te czynniki. We-

d³ug klasyfikacji zawartej w tej dyrektywie, do

trzeciej grupy czynników (wysokiego ryzyka)

nale¿y zaliczyæ obecnoæ w rodowisku pracy

bardzo gronych mikroorganizmów przeno-

szonych drog¹ powietrzn¹, m.in. mycobac-

terium tuberculosis , escherichia coli, wirus

SARS, wirus ptasiej grypy HPAI i stanowi¹cych

znaczne zagro¿enie dla pracownika. Wymaga

to od pracodawcy podjêcia odpowiednich dzia-

³añ w zakresie prewencji, w tym identyfikacji

zagro¿eñ, okrelenia czasu ekspozycji oraz,

jeli to konieczne, zapewnienia odpowiednich

rodków technicznych minimalizuj¹cych ryzyko

zawodowe.

rodki ochrony indywidualnej stanowi¹

jedno z takich rozwi¹zañ technicznych i aby

mog³y spe³niaæ jak najlepiej swoj¹ ochronn¹

funkcjê powinny byæ odpowiednio konstru-

owane, badane i dopuszczane do stosowania.

rodki ochrony indywidualnej tego typu musz¹

nie tylko zapewniaæ odpowiedni¹ skutecznoæ

zatrzymywania mikroorganizmów w materiale

filtracyjnym, ale tak¿e same nie powinny stano-

wiæ ród³a zaka¿enia podczas ich stosowania

przez pracowników.

powietrza, w postaci filtrów i pó³masek filtru-

j¹cych, a tak¿e w wersji ze wspomaganiem lub

wymuszonym przep³ywem powietrza przez

uk³ad filtrów. Jednak¿e w ka¿dym z wymie-

nionych typów podstawowym elementem,

zapewniaj¹cym oczyszczanie powietrza

z wszelkiego rodzaju zanieczyszczeñ, w tym

bioaerozoli, jest w³óknina filtracyjna o od-

powiedniej charakterystyce. W zale¿noci od

skutecznoci filtracji, czyli liczby cz¹stek mikro-

organizmów wychwytywanych ze strugi po-

wietrza w odniesieniu do iloci nap³ywaj¹cych

cz¹stek, sprzêt filtruj¹cy zaliczany jest do jednej

z trzech klas: 1., 2., 3. Klasyfikacja ta jest nieza-

le¿na od rozwi¹zania konstrukcyjnego sprzêtu

w postaci filtru kompletowanego z pó³mask¹

lub pó³maski filtruj¹cej, a u¿ytkownik jest

o niej informowany w postaci odpowiedniego

znakowania. Poni¿ej przedstawiono sposób

znakowania podstawowych typów sprzêtu

filtruj¹cego.

Pó³maski filtruj¹ce

Znakowanie umieszczone na pó³masce

filtruj¹cej powinno zawieraæ:

– nazwê, znak handlowy lub inny element

identyfikuj¹cy producenta lub dostawcê

– znakowanie identyfikuj¹ce typ wyrobu

– numer i rok publikacji normy europejskiej

(w przypadku pó³masek filtruj¹cych jest to EN

149:2001) [2]

– symbol FFP1, FFP2 lub FFP3 odpowiednio

do klasy ochronnej.

Symbole FFP1, FFP2 lub FFP3 oznaczaj¹

gwarantowan¹ skutecznoæ ochronn¹ wobec

aerozoli modelowych zgodnie z zapisami EN

149:2001 [2], gdzie:

• FFP1 – najni¿szy poziom ochrony, pó³maski

przeznaczone do stosowania, gdy stê¿enie

substancji szkodliwej wystêpuj¹cej w postaci

aerozolu nie przekracza czterokrotnej war-

Charakterystyka podstawowego

sprzêtu ochrony uk³adu oddechowego

Sprzêt filtruj¹cy to podstawowe narzêdzie

ochrony uk³adu oddechowego przed bio-

aerozolem. Mo¿e on wystêpowaæ w wersji

bez dodatkowego wspomagania przep³ywu

BEZPIECZESTWO PRACY 12/2008

konieczne jest wyposa¿enie pracowników

w rodki ochrony indywidualnej, o odpowied-

nio dobranej skutecznoci ochronnej.

Dobór rodków ochrony uk³adu odde-

chowego nale¿y rozpocz¹æ od rozpoznania

zagro¿eñ. Konieczne jest zidentyfikowanie

zanieczyszczeñ powietrza wystêpuj¹cych lub

mog¹cych powstaæ na poszczególnych sta-

nowiskach pracy oraz ustalenie ich wp³ywu na

organizm cz³owieka. Wobec braku udokumen-

towanych wartoci NDS dla bioaerozoli nie jest

mo¿liwe stosowanie standardowej procedury

doboru sprzêtu filtruj¹cego, polegaj¹cej na do-

borze klasy ochronnej do krotnoci przekrocze-

nia dopuszczalnej wartoci stê¿enia aerozolu.

Z tego powodu opracowano wytyczne doboru

klasy ochronnej filtrów i pó³masek filtruj¹cych

stosowanych do ochrony przed bioaerozolem

w zale¿noci od wielkoci cz¹stek i grupy ryzyka

zawodowego, w których ustalono:

• dla bioaerozolu, którego cz¹stki maj¹ wiel-

koæ powy¿ej 1 m i zaliczany jest do 1. grupy

ryzyka – pó³maski o niskiej skutecznoci – FFP1

lub filtry P1 kompletowane z pó³maskami

• dla bioaerozolu, którego wielkoæ cz¹stek

zawiera siê w przedziale < 1 m; 0,5 m

i zaliczany jest do 3. grupy ryzyka – pó³maski

o najwy¿szej skutecznoci FFP3 lub filtr P3

kompletowany z pó³maskami lub maskami.

W przypadku koniecznoci zastosowania

rodków ochrony uk³adu oddechowego przed

czynnikami biologicznymi zaliczanymi do grupy

4. ryzyka zawodowego konieczne jest stoso-

wanie sprzêtu specjalistycznego – typu izoluj¹-

cego drogi oddechowe. S¹ to aparaty wê¿owe

pod³¹czone do linii sprê¿onego powietrza lub

aparaty powietrzne – butlowe.

Wybór skutecznoci ochronnej sprzêtu

filtruj¹cego jest jednym z podstawowych

etapów doboru, jednak¿e niewystarczaj¹cym

do podjêcia ostatecznej decyzji. Dopiero

dokonanie wyboru rozwi¹zania konstrukcyj-

nego, a nawet ustalenie czasu jego stosowania

i bezkolizyjnoci wobec innych ochron, np.

okularów, gogli, pozwala uznaæ proces doboru

za zakoñczony.

toci najwy¿szego dopuszczalnego stê¿enia

(NDS).

• FFP2 – redni poziom ochrony, pó³maski

przeznaczone do stosowania, gdy stê¿enie

substancji szkodliwej wystêpuj¹cej w postaci

aerozolu nie przekracza dziesiêciokrotnej

wartoci NDS.

• FFP3 – wysoki poziom ochrony, pó³maski

przeznaczone do stosowania, gdy stê¿enie

substancji szkodliwej wystêpuj¹cej w postaci

aerozolu nie przekracza trzydziestokrotnej

wartoci NDS.

– nazwê producenta, znak towarowy lub

inne rodki identyfikacji

– napis: „Patrz informacje podane przez

producenta” przynajmniej w oficjalnym jêzyku

kraju przeznaczenia lub stosowny piktogram

– oznaczenie wskazuj¹ce, czy filtr jest

jednokrotnego (NR), czy wielokrotnego

u¿ycia (R).

Natomiast filtry niekapsu³owane wykonane

w ca³oci z materia³u filtruj¹cego (bez obudo-

wy) powinny byæ oznaczone nastêpuj¹co:

– odpowiedni typ i klasa filtru P1, P2 lub P3

– znak identyfikuj¹cy typ

– oznaczenie wskazuj¹ce, czy filtr jest

jednokrotnego (NR), czy wielokrotnego

u¿ycia (R).

Klasy filtrów P1, P2 i P3 oznaczaj¹ tê sam¹

skutecznoæ ochronn¹ wobec aerozoli, co klasy

pó³masek filtruj¹cych FFP1, FFP2 i FFP3.

Filtry kompletowane z pó³maskami/maskami

W przypadku filtrów kapsu³owanych,

których materia³ filtruj¹cy jest umieszczony

wewn¹trz obudowy, oznaczenie powinno

zawieraæ nastêpuj¹ce informacje:

– odpowiedni typ i klasê filtru (P1,P2 lub P3)

oraz barwê wyró¿niaj¹c¹ – bia³¹

– oznaczenie, ¿e filtr jest do sprzêtu dwu-

filtrowego

– numer i rok wydania normy europejskiej

(w przypadku filtrów jest to EN 143:2000/

A1:2006 [3]

– przynajmniej rok dopuszczalnego okresu

przechowywania

Zasady doboru rodków ochrony

uk³adu oddechowego

do zagro¿eñ biologicznych

W przypadku stwierdzenia, ¿e ¿adne

z mo¿liwych do wprowadzenia rozwi¹zañ

techniczno-organizacyjnych nie zmniejsza

zagro¿enia do akceptowalnego poziomu,

Bioaktywne filtry

Obowi¹zki pracodawcy zwi¹zane z zapew-

nieniem bezpiecznego stosowania rodków

ochrony uk³adu oddechowego nie dotycz¹

jedynie ich prawid³owego doboru do zagro¿eñ.

Jedn¹ z wa¿niejszych kwestii jest okrelenie

bezpiecznego czasu u¿ytkowania danego

rodka przez pracownika, bior¹c pod uwagê

i zaliczany jest do 1. lub 2. grupy ryzyka – pó³-

maski o redniej skutecznoci – FFP2 lub filtry

P2 kompletowane z pó³maskami

• dla bioaerozolu, którego wielkoæ cz¹stek

zawiera siê w przedziale < 0,5 m; 0,3 m

BEZPIECZESTWO PRACY 12/2008

czas i ciê¿koæ pracy oraz warunki rodowisko-

we, tj. wilgotnoæ, temperaturê oraz stê¿enie

bioaerozolu. Na podkrelenie zas³uguje tak¿e

problem wielokrotnego u¿ytkowania filtrów,

w przypadku których mo¿e dojæ do szybkiego

namna¿ania siê mikroorganizmów zgroma-

dzonych w materiale filtracyjnym, co mo¿e

stanowiæ ród³o zagro¿enia dla pracownika. Te

problemy stanowi³y podstawê do podjêcia pra-

cy badawczej ukierunkowanej na wdro¿enie

do produkcji pierwszych filtrów bioaktywnych

spe³niaj¹cych zasadnicze wymagania okrelone

w dyrektywie Rady 89/686/EWG dotycz¹cej

rodków ochrony uk³adu oddechowego [4].

Prace te by³y prowadzone w ramach

projektu celowego nr WKP – 1/1.4.4/1/2005

/11/11/576/2006/U, wspó³finansowanego

ze rodków Europejskiego Funduszu Rozwoju

Regionalnego, pt. „Nowa generacja materia³ów

filtracyjnych z udzia³em nanow³ókien i mo-

dyfikatorów”, realizowanego przez Centrum

Zaawansowanych Technologii PRO HUMANO

TEX w konsorcjum: Politechnika £ódzka, Kate-

dra Fizyki W³ókna i Metrologii W³ókienniczej,

Centralny Instytut Ochrony Pracy – Pañstwowy

Instytut Badawczy oraz firma Filter – Service

Sp. z o.o.

Prace badawcze dotyczy³y opracowania

modelowych uk³adów filtracyjnych z modyfi-

katorem bioaktywnym, zró¿nicowanych pod

wzglêdem w³aciwoci filtracyjnych, a jedno-

czenie zatrzymuj¹cych i niszcz¹cych mikroor-

ganizmy wy³apane ze strugi przep³ywaj¹cego

powietrza. Uk³ady te stanowi³y materia³ bazo-

wy dla filtrów i pó³masek filtruj¹cych.

Uk³ady filtracyjne wytworzono na podsta-

wie dwóch technologii: klasycznego ig³owania

runa z wykorzystaniem efektu tryboelektrycz-

nego i techniki melt-blown . Opracowano

równie¿ sk³ad ilociowy i jakociowy rodka

bioaktywnego wprowadzanego do w³ókien

polipropylenowych wytwarzanych technik¹

melt-blown , z ukierunkowaniem na zmini-

malizowanie jego zawartoci oraz trwa³oci

zwi¹zania ze struktur¹ w³ókien. rodek ten

spe³nia wymagania dyrektywy 98/8/WE do-

tycz¹cej wprowadzania do obrotu produktów

biobójczych [5].

Badania w zakresie skutecznoci filtracji

wobec bioaerozolu oraz oceny bioaktywno-

ci prowadzono z wykorzystaniem metody

opracowanej przez Centralny Instytut Ochrony

Pracy – Pañstwowy Instytut Badawczy. Badania

w uk³adzie dynamicznym przeprowadzono

w odniesieniu do bakterii E.coli i S.aureus

napylanych na biomateria³y filtracyjne oraz

próbki kontrolne.

Badania wykonywano w komorze o lami-

narnym przep³ywie powietrza zaopatrzonej

w wysoko skuteczne filtry HEPA ( high effi-

ciency particulate air filter) oraz lampê ultra-

fioletow¹. Badania polega³y na dynamicznym

Z uzyskanych wyników przedstawianych

jako rednia liczba drobnoustrojów na próbê

(jtk/próbê) dla danej godziny ekspozycji

liczono aktywnoæ przeciwdrobnoustrojow¹.

Aktywnoæ przeciwdrobnoustrojow¹ bada-

nych w³óknin wyra¿ano dwoma wartociami

– jako efekt biostatyczny, czyli hamuj¹cy wzrost

drobnoustrojów oraz efekt biobójczy.

Opracowano kryteria aktywnoci w³óknin

wykorzystuj¹c ustalenia normatywne do ozna-

czania efektu biostatycznego i biobójczego

dezynfektantów dla bakterii na podstawie

PN-EN 1276:2000/Ap1:2001 [6].

Za nisk¹ uznawano aktywnoæ poni¿ej war-

toci 0,5, co oznacza 3-krotny spadek liczby

drobnoustrojów; aktywnoæ na poziomie 3.

uznawano za wysok¹, co oznacza 1000-krotny

spadek liczby mikroorganizmów.

Na rysunkach 1. i 2. (str. 7.) przedstawiono

aktywnoæ bakteriostatyczn¹ oraz bakterio-

bójcz¹ badanych modeli uk³adów materia-

³ów filtracyjnych wobec bakterii E.coli oraz

S.aureus .

Wynik oceny skutecznoci filtracji bakterii

E.coli oraz S.aureus przez poszczególne modele

uk³adów materia³ów filtracyjnych przedsta-

wiono w tabeli.

Procent bakterii zatrzymanych na mate-

ria³ach filtracyjnych kszta³towa³ siê od najni¿-

szego, wynosz¹cego 98,1% (1P BIO) do 100%

dla wiêkszoci uk³adów materia³ów. Lepiej

zatrzymywane by³y bakterie E.coli, poniewa¿

maj¹ kszta³t pa³eczek i s¹ wiêksze ni¿ S.aureus.

Uk³ady materia³ów najbardziej aktywne 1K BIO,

2K BIO, 3K BIO oraz 1FB BIO (rys. 1., 2.) cha-

rakteryzowa³a równie¿ wysoka skutecznoæ

zatrzymywania bakterii.

Na bazie opracowanych bioaktywnych

materia³ów filtracyjnych wykonano prototypy

filtrów i pó³masek filtruj¹cych, które poddano

Tabela

SKUTECZNOÆ FILTRACJI BAKTERII E.coli ORAZ S.aureus PRZEZ POSZCZEGÓLNE MODELE UK£ADÓW MATERIA£ÓW

FILTRACYJNYCH

Filtration efficiency of E.coli and S.aureus bacteria by selected models of filtering layers

Nazwa maski

% zatrzymanych bakterii

E.coli

% zatrzymanych bakterii

S.aureus

1P BIO

98,1

99,7

2P BIO

99,5

99,9

3P BIO

100

4P BIO

100

1K BIO

99,8

2K BIO

100

99,9

3K BIO

100

99,9

1FB BIO

100

wytworzeniu aerozolu bakteryjnego przez

atomizer oraz wymieszaniu ze strug¹ suchego

powietrza i nastêpnie nakierowaniu bakterii na

uk³ad materia³ów filtracyjnych zamieszczony

w szczelnym uchwycie. Prêdkoæ przep³ywu

biaerozolu zarówno doprowadzanego do

uk³adu, jak i odprowadzanego, kontrolowana

by³a przez uk³ad rotametrów. Ka¿dorazowo

napylano drobnoustroje przez 20 minut. Po tym

czasie umieszczano próbki materia³ów w ja³owej

szalce Petriego, a nastêpnie przechowywano je

przez 6 godzin od momentu napylenia w temp.

37 o C. W celach kontrolnych pobierano próbê

w czasie t = 0 (próbka zaraz po napyleniu

drobnoustrojów) dla ka¿dego rodzaju uk³adu

materia³u filtracyjnego. Stanowi³a ona odnie-

sienie do obliczenia procentu redukcji liczby

bakterii na filtrach aktywnych po 6 godzinach

inkubacji. Nastêpnie uk³ady materia³ów podda-

wano wyp³ukaniu oraz rozcieñczaniu i wysiewie

zawiesiny na sta³e pod³o¿e TSA (CASO Agar, agar

tryptozowo-sojowy z dodatkiem polisorbinianu

80 i lecytyny firmy Merck).

W badaniach skutecznoci filtracji stosowa-

no nastêpuj¹cy uk³ad filtrów: badany uk³ad ma-

teria³ów filtracyjnych oraz filtr mikrobiologiczny

¿elatynowy f.Sartorius , zatrzymuj¹cy wszystkie

drobnoustroje, które przesz³y przez materia³.

Po napyleniu bakterii na uk³ad materia³ów

zdejmowano równie¿ filtr mikrobiologiczny,

który umieszczano nastêpnie na powierzchni

pod³o¿a TSA i hodowano w temp. 37 °C przez 24

godz. Po up³ywie tego czasu zliczano wszystkie

wyhodowane kolonie. Na podstawie porów-

nania liczby bakterii zatrzymanych w uk³adzie

oraz na filtrze mikrobiologicznym obliczano

skutecznoæ filtracji (procent zatrzymanych

drobnoustrojów w uk³adzie materia³ów filtra-

cyjnych oraz na filtrze ze zbioru wszystkich

obecnych w uk³adzie).

BEZPIECZESTWO PRACY 12/2008

pe³nym badaniom laboratoryjnym. Na podsta-

wie uzyskanych wyników badañ stwierdzono,

¿e opracowane prototypy rodków ochrony

uk³adu oddechowego w postaci filtrów i pó³-

masek filtruj¹cych mog¹ stanowiæ przedmiot

procedury oceny typu WE, zgodnie z rozporz¹-

dzeniem ministra gospodarki z dnia 21 grudnia

2005 r. w sprawie zasadniczych wymagañ dla

rodków ochrony indywidualnej [7].

Obecnie na wspólny rynek Unii Europejskiej

wprowadzono filtry typu BIO S 953 P3 R i BIO

E 953 P3 R. Maj¹ one certyfikat oceny typu

WE, który stanowi podstawê do oznakowa-

nia tych wyrobów znakiem CE (rys. 3a i 3b)

i mog¹ byæ zgodnie z przepisami dostarczone

pracownikom oraz bezpiecznie przez nich

u¿ytkowane.

Rys. 1. Aktywnoæ bakteriostatyczna modeli uk³adów materia³ów filtracyjnych po 6 godzinach inkubacji z bakteriami

Fig. 1. Biostatic activity of models of filtering layers after 6 hour long incubation with bacteria

PIMIENNICTWO

[1] Dyrektywa 2000/54/WE z dnia 18 wrzenia 2000 r.

dotycz¹ca ochrony pracowników przed ryzykiem

zwi¹zanym z nara¿eniem na dzia³anie czynników

biologicznych

[2] EN 149: 2001 Sprzêt ochrony uk³adu oddechowe-

go. Pó³maski filtruj¹ce do ochrony przed cz¹stkami.

Wymagania, badanie, znakowanie

[3] EN 143:2000/A1:2006 Sprzêt ochrony uk³adu odde-

chowego. Filtry. Wymagania, badanie, znakowanie

[4] Dyrektywa Rady nr 89/686/EWG z 21 grudnia 1989 r.

w sprawie ujednolicenia przepisów prawnych pañstw

cz³onkowskich dotycz¹cych rodków ochrony indywi-

dualnej, „Official Journal of the European Communities”,

L399, 30.12.1989

[5] Dyrektywa 98/8/WE Parlamentu Europejskiego

i Rady z dnia 16 lutego 1998 r. dotycz¹ca wprowadzania

do obrotu produktów biobójczych (Dz.Urz. WE L. 123

z 24.04.1998 r.)

[6] PN-EN 1276:2000/Ap1:2001 Chemiczne rodki de-

zynfekcyjne i antyseptyczne – Ilociowa zawiesinowa

metoda okrelania dzia³ania bakteriobójczego che-

micznych rodków dezynfekcyjnych i antyseptycznych

stosowanych w sektorze ¿ywnociowym, warunkach

przemys³owych i domowych oraz zak³adach u¿y-

tecznoci publicznej – Metoda badania i wymagania

(faza 2, etap 1)

[7] Rozporz¹dzenie Ministra Gospodarki z dnia 21 grud-

nia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagañ dla rod-

ków ochrony indywidualnej (DzU nr 259, poz. 2173)

Rys. 2. Aktywnoæ bakteriobójcza modeli uk³adów materia³ów filtracyjnych po 6 godzinach inkubacji z bakteriami

Fig. 2. Antiseptic activity of models of filtering layers after 6 hour long incubation with bacteria

Rys. 3a. Górna czêæ filtru BIO E 953 P3 R

Fig. 3a. Upper part of BIO E 953 P3 R filter

Rys. 3b. Dolna czêæ filtru BIO E 953 P3 R

Fig. 3b. Lower part of BIO E 953 P3 R filter

Publikacja opracowana na podstawie

projektu celowego pn.: „Nowa generacja

materia³ów filtracyjnych z udzia³em na-

now³ókien i modyfikatorów” zrealizowa-

nego w ramach Sektorowego Programu

Operacyjnego – Wzrost Konkurencyjnoci

Przedsiêbiorstw , lata 2004-2006, Dzia³ania

1.4, wspó³finansowanego ze rodków Euro-

pejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

UE, przez Centrum Zaawansowanych Tech-

nologii PRO HUMANO TEX – konsorcjum:

Politechnika £ódzka, Centralny Instytut

Ochrony Pracy – Pañstwowy Instytut Ba-

dawczy oraz Filter-Service Sp. z o.o.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: