Biszkopt paschalny

Porcja dla 8 osob. Czas przygotow. 1 godz. 10 min.
250 g cukru pudru,
8 jaj,
2 szklanki startej macy,
2 lyzeczki soku z cytryny,
utarta skorka cytrynowa,
szczypta soli,
owoce, krem lub konfitura do przelozenia,
owoce, orzechy i migdaly do przybrania.

1. Oddzielic zoltka od bialek. Zoltka utrzec z cukrem, sokiem i skorkami z cytryny na kogiel-mogiel.
2. Ubic bialka na piane, ulozyc na utarte zoltka, wsypac mace.
3. Wymieszac, po uzyskaniu jednolitej masy wlozyc ja do tortownicy, piec w dobrze nagrzanym piekarniku o temp. 180żC ok. 40 min.
4. Po wyjeciu z piekarnika ciasto ostudzic i jeszcze cieple wyjac z tortownicy.
5. Gdy wyziebnie przekroic ostrym nozem na 3 krazki i przelozyc je owocami,
kremem lub konfitura.
6. Wierzch przybrac owocami, orzechami i migdalami.

Chała purimowa

Składniki:
- 50 dag mąki
- 3 dag drożdży
- 8 dag cukru
- 1/2 szklanki mleka
- 1 jajko
- 3 żółtka
- sól
- 15 dkg masła
- 5 dag rodzynek
- 1 łyżka stopionego masła do posmarowania

Sposób przyrządzania:

Drożdże rozetrzyj z mlekiem i odstaw na 15 minut w ciepłe miejsce. Masło utrzyj z cukrem, dodając kolejno jajko i żółtka. Wsyp rodzynki i mąkę, dodaj szczyptę soli i wyrośnięte drożdże. Odstaw na godzinę do wyrośnięcia, a potem jeszcze raz zagnieć i podziel na 3 części. Z każdej ulep wałek. Spleć wałki w warkocz, mocno sklejając końce. Chałkę pozostaw do wyrośnięcia jeszcze na 30 minut, a następnie posmaruj masłem i piecz 45 minut w temp. 180°C (jeśli pieczesz z termoobiegiem, ustaw temperaturę na 160°C).

Cymes z wołowiną

Składniki:
- 50 dag duszonej lub upieczonej wołowiny pokrojonej na kawałki
- olej
- 1/2 szklanki cukru
- 1 szklanka wody
- po 2-3 ziemniaki zwykłe i słodkie (pataty)
- 4-5 średnich marchewek
- cynamon do smaku

Sposób przyrządzania:

W rondlu rozgrzej 1-2 łyżki oleju, podsmaż mięso. Wlej wodę, wsyp cukier, a gdy całość ponownie się zagotuje, zmniejsz ogień, włóż obrane marchewki i ziemniaki, przypraw cynamonem. Przykryj i duś godzinę. Jeśli trzeba wlewaj wodę, aby uzupełnić tę, która wyparuje. Uważaj jednak, aby nie dodać za dużo wody. Gdy warzywa będą miękkie, zdejmij pokrywkę i gotuj, aż cały płyn wyparuje. Przeciśnij przez praskę do ziemniaków lub ubij drewnianym tłuczkiem. Zapiecz w żaroodpornej formie w temp. 180°C

Czulent z baraniny

Składniki:
- 1 kg baraniny bez kości
- 60 dag białej fasoli
- 2 cebule
- 2 łyżki oleju lub oliwy
- 2 łyżeczki soli
- 1/2 łyżeczki zmielonego pieprzu
- 3 ząbki czosnku

Sposób przyrządzania:

Umyj fasolę, zalej ją zimną wodą i odstaw na dwie godziny. Potem odcedź, zalej świeżą wodą, gotuj 10 minut na ostrym ogniu. W brytfannie rozgrzej olej, włóż pokrojoną na nieduże kawałki baraninę. Dodaj obrany i posiekany czosnek oraz drobno pokrojone cebule, oprósz solą i pieprzem. Smaż, od czasu do czasu mieszając, aż mięso ładnie się przyrumieni. Dodaj fasolę wraz z wodą, w której się gotowała, duś 2 godziny na małym ogniu. Potem zalej taką ilością wody, aby mięso i fasola były przykryte. Wstaw na całą noc do ciepłego (ok. 100°C) piekarnika

Czulent z wołowiny

Składniki:
- 8 małych ziemniaków
- 50 dag mięsa wołowego
- 2 cebule
- 1 szklanka fasoli Jaś
- 1/3 szklanki gęsiego lub kurzego smalcu albo oleju
- 3/4 szklanki pęczaku lub kaszy perłowej
- 2 kostki bulionu wołowego lub drobiowego
- pieprz
- sól

Sposób przyrządzania:

Obrane ziemniaki poprzekrawaj na połówki, a umyte i dokładnie osuszone mięso pokrój w kostkę. Do dużego, ciężkiego garnka (najlepiej żeliwnego lub brytfanny do pieczenia drobiu) wlej olej, a gdy się rozgrzeje, obsmaż na nim mięso. Zdejmij naczynie z ognia, wsyp namoczoną wcześniej fasolę, wrzuć obrane cebule i ziemniaki, a na wierzchu rozłóż wypłukaną kaszę. Wlej bulion z kostek rosołowych rozpuszczonych w litrze wrzątku. Przypraw lekko solą i pieprzem, zagotuj, po czym zmniejsz ogień i gotuj pod przykryciem, aż kasza wchłonie cały płyn. Wstaw potrawę do nagrzanego piekarnika (170°C) i piecz 3-4 godziny, dolewając w razie potrzeby trochę gorącej wody. Po wyjęciu z piekarnika usuń z garnka cebulę. Gotowy czulent podawaj z małosolnymi ogórkami lub surówką z kiszonej kapusty

Gałki z kury w galarecie

Składniki:
- 1/2 kury z rosołu
- 1 czerstwa bułka
- 1/2 szklanki mleka
- 2 cebule
- 3 żółtka
- 2 łyżki oleju
- po 2 nieduże marchewki i pietruszki
- po kawałku selera i pora
- 5 dag rodzynek
- 3-4 łyżeczki żelatyny
- warzywna przyprawa do zup
- cukier
- pieprz
- sól do smaku

Sposób przyrządzania:

Cebulę posiekaj, zeszklij na oleju. Bułkę namocz w mleku. Z kury usuń kości i skórę, a mięso zmiel, wymieszaj z żółtkami, cebulą i odciśniętą bułką. Wyrób na jednolitą masę, przypraw solą i pieprzem. Uformuj z masy małe kulki. Warzywa umyj i obierz. Pora pokrój w cienkie ćwierćplasterki, a pozostałe warzywa w słupki. Wrzuć do garnka, wlej 3 szklanki wody, dodaj przyprawę warzywną i gotuj 15 minut. Do wrzącego wywaru włóż gałki mięsne, gotuj 10-15 minut na wolnym ogniu. Pod koniec gotowania wsyp opłukane rodzynki. Żelatynę namocz w małej ilości zimnego bulionu, rozprowadź gorącym wywarem, wlej do garnka z mięsem i zagotuj. Dopraw potrawę do smaku cukrem, przełóż do salaterki lub na półmisek, a gdy wystygnie, wstaw do lodówki, by galareta stężała. Podawaj z białym pieczywem jako przystawkę lub danie kolacyjne

Gefilte fisz

Składniki:
- 1.5 kg karpia lub innej białej ryby
- 2-3 posiekane cebule
- 2 łyżki pokruszonej macy
- 2 jajka
- 2 łyżeczki soli
- 1 łyżeczka mielonego pieprzu
- 1/2 szklanki wody
Bulion:
- odpadki rybne (głowa; skóra; kręgosłup)
- 2 marchewki
- 2 cebule
- sól
- pieprz

Sposób przyrządzania:

Rybę oczyść, oskrob, odetnij głowę, usuń oczy i skrzela. Głowę dokładnie umyj i zachowaj do przygotowania bulionu. Zdejmij skórę z ryby i usuń kręgosłup. Dokładnie umyj i włóż do garnka. Dodaj rybią głowę, wlej dwa litry wody, wrzuć marchewki i cebule obrane i pokrojone w plasterki, przypraw solą i pieprzem. Zagotuj i pozostaw na maleńkim ogniu. W tym czasie zrób klopsiki: posiekaj mięso ryby, dodaj cebulę, macę, jajka i wodę, posól i popieprz do smaku. Wymieszaj, ulep nieduże klopsiki. Do wrzącego bulionu rybnego wlej 3 łyżki bardzo zimnej wody i włóż klopsiki. Przykryj i gotuj godzinę na maleńkim ogniu. Zdejmij pokrywkę, gotuj jeszcze pół godziny. Ostudź, wyjmij klopsiki i ułóż je w salaterce. Bulion przecedź przez sitko. Marchewkę wyjmij i dodaj do klopsików. Polej bulionem i wstaw na noc do lodówki

Gęsi pipek

Składniki:
- 1 kg gęsich żołądków
- 1/2 kg cebuli
- trochę oliwy do smażenia
- 1 główka czosnku
- sól
- pieprz
- 1 czubata łyżeczka curry

Sposób przyrządzania:

Żołądki umyj, włóż do miski, sparz wrzątkiem. Osącz, znowu włóż do miski i sparz jeszcze trzy razy. Do brytfanny wlej oliwę, rozgrzej ją, wsyp posiekaną cebulę, dodaj zmiażdżone ząbki czosnku, zeszklij. Smaż 5 minut, a potem włóż sparzone żołądki. Przypraw solą, pieprzem i curry, zalej niedużą ilością wody, duś 1,5 godziny pod przykryciem na małym ogniu. Co jakiś czas mieszaj potrawę i uzupełniaj wyparowaną wodę. Wsadź brytfannę do gorącego piekarnika na 30 minut. Po 15-20 minutach odkryj, aby danie się przyrumieniło. Podawaj z plackami ziemniaczanymi lub ziemniakami.

Hamantasze - sakiewki z nadzieniem makowym

Składniki:
- Ciasto:
- 12 dag masła
- 1/2 szklanki cukru
- 3 łyżki miodu
- 30 dag mąki
- 1 łyżeczka proszku do pieczenia
- 1/2 łyżeczki sody oczyszczonej
- 2 jajka
- rdzeń 1/2 laski wanilii
Nadzienie makowe:
- 1/4 szklanki wody
- 1 łyżka rumu
- 1.5 szklanki zmielonego maku
- 1 białko
- 15-18 dag cukru
- rdzeń 1/2 laski wanilii
- sok z 1/2 cytryny i 1/2 pomarańczy
- 25 dag rodzynek
- 1 łyżeczka cynamonu
- 1/2 słoiczka dżemu morelowego (15 dag)
- 3-4 łyżki masła

Sposób przyrządzania:

Zrób nadzienie makowe: zagotuj wodę z rumem, zmniejsz ogień i wsyp mak. Dodaj białko, cukier, wanilię, sok cytrynowy i pomarańczowy, rodzynki i cynamon. Podgrzewaj 5 minut, mieszając. Dodaj dżem i masło, podgrzewaj dalej, aż masa będzie jednolita. Ostudź. Teraz zrób ciasto: utrzyj masło z cukrem i miodem. Dodaj przesianą mąkę z proszkiem do pieczenia i sodą oraz jajka z wanilią. Wyrób ciasto, zawiń w folię i włóż na 3 godziny do lodówki. Potem rozwałkuj do grubości 1/2 cm, wytnij kółka. Pośrodku ułóż porcje nadzienia, a brzegi kółek pozaginaj i sklej, tak aby nadzienie nie wypadało, ale też nie było całkiem zakryte przez ciasto. Piecz 20 minut w temp. 170-180°C.

Holiszkes – gołąbki

Składniki:
- 1 duża główka białej kapusty
Nadzienie:
- 70 dag mielonej wołowiny
- 2 jajka
- 4-5 łyżek ryżu lub 1/2 szklanki macy
- 1 cebula starta na drobnej tarce
- 2 starte marchewki
- 2 zmiażdżone ząbki czosnku
- garść posiekanej natki
Sos:
- 80 dag pomidorów
- 2 szklanki soku pomidorowego
- 1 posiekany ząbek czosnku
- 1 łyżka cukru
- sól
- pieprz

Sposób przyrządzania:

Główkę kapusty włóż do garnka z małą ilością wody i obgotuj w parze, tak aby można było łatwo zdjąć 8-10 zewnętrznych liści. Liście jeszcze krótko obgotuj w osolonej wodzie i płasko zetnij zgrubiałe nerwy. Przygotuj sos: wymieszaj wszystkie składniki (bez przypraw), gotuj przez chwilę, dodaj sól, pieprz i cukier. Wymieszaj w misce wszystkie składniki farszu. Ulep kulki, układaj je na liściach kapusty i zwijaj. Do żaroodpornego naczynia wlej trochę sosu, poukładaj gołąbki. Zalej resztą gorącego sosu, przykryj i piecz 90 minut w temp. 150°C

Kreplach - mięsne pierożki w rosole

Składniki:
- Ciasto:
- 30 dag mąki pszennej
- 1 jajko
- 1 łyżka oleju
- sól
Farsz:
- 20 dag mielonej wołowiny
- 2 jajka
- 1 cebula
- 1/2 łyżeczki soli
- po 1/2 łyżeczki pieprzu i curry
- zmiażdżony ząbek czosnku
- olej

Sposób przyrządzania:

Zrób farsz: zeszklij na oleju posiekaną cebulę, dodaj mięso, podsmaż na mocnym ogniu. Gdy się przyrumieni, zmniejsz ogień i oprósz curry, smaż, mieszając, około 5 minut. Zdejmij z ognia, wbij jajka i energicznie wymieszaj. Przypraw solą i pieprzem, a potem pozostaw do ostygnięcia. Jeśli farsz jest za rzadki, podgrzewaj go jeszcze przez chwilę, aby sos odparował. Zrób ciasto: do mąki dodaj szczyptę soli, pośrodku zrób dołek i wbij jajko. Wlej olej i 4-6 łyżek ciepłej wody. Zagnieć elastyczne i miękkie ciasto pierogowe, rozwałkuj cienko na stolnicy posypanej mąką. Pokrój na kwadraciki, nałóż farsz i sklejaj trójkątne pierożki. Gotuj 10 minut w osolonej wodzie. Podawaj w gorącym rosole.

Kugiel z makaronu

Składniki:
- 3 jajka
- po 1/4 szklanki masła (startego na wiórki) i cukru
- 1/2 łyżeczki cynamonu
- 50 dag makaronu (wstążki)
- po 1/4 szklanki rodzynek i migdałów
- 1/2 szklanki grubo startych lub posiekanych jabłek

Sposób przyrządzania:

Ubij jajka, dodaj masło, cukier i cynamon, ucieraj dalej, aż masa będzie gładka i puszysta. Ugotuj makaron, przelej go zimną wodą i osącz, ale niezbyt dokładnie. Wymieszaj z ubitymi jajkami i włóż na 30 minut do lodówki. Jeszcze raz wymieszaj. Połowę makaronu włóż do natłuszczonej żaroodpornej formy. Posyp jabłkami i bakaliami, przykryj resztą makaronu. Piecz 30-40 minut w temp. 170°C, aż wierzch się przyrumieni. Podawaj na ciepło lub na zimno.

Kugiel ziemniaczany

Składniki:
- 6-8 ziemniaków
- 1 duża cebula (starta na drobnej tarce)
- 6 łyżek mąki macowej (lub drobno pokruszonej macy)
- 2-3 jajka
- 5-7 łyżek oleju
- sól
- pieprz
- olej do formy

Sposób przyrządzania:

Ziemniaki obierz, zetrzyj na drobnej tarce, wymieszaj ze startą cebulą, mąką macową, jajkami oraz olejem. Przypraw do smaku solą i pieprzem. Gotową masą napełnij nasmarowaną olejem żaroodporną formę do zapiekania, piecz 45 minut w temp. 160°C. Powierzchnia kugla powinna być brązowa i chrupiąca. Podawaj z dowolnym pikantnym sosem, np. pomidorowym.

Kurczak Ezechiela

Składniki:
- 1 oczyszczony kurczak
- sól
- pieprz
- 2-3 łyżki pokrojonych czarnych oliwek (niekoniecznie)
- 4 łyżki oliwy
- 3 przeciśnięte przez praskę ząbki czosnku
- po 1 łyżce posiekanych świeżych ziół - szałwii; rozmarynu i bazylii
- 2 duże obrane pomidory pokrojone w kostkę (mogą być z puszki)
- 1/2 szklanki czerwonego wytrawnego wina

Sposób przyrządzania:

Kurczaka umyj, osusz, natrzyj solą i pieprzem od środka i na zewnątrz. Włóż na 30 minut do lodówki, a następnie pokrój na mniejsze kawałki i obsmaż je na oliwie. Dodaj pokrojone oliwki, czosnek, zioła oraz pomidory, przykryj i zmniejsz ogień do minimum. Gotuj tak długo, aż kurczak będzie zupełnie miękki. Wtedy wlej czerwone wytrawne wino, gotuj bez pokrywki, aż cały sos wyparuje

Kurczak z suszonymi owocami

Składniki:
- 1.5 kg kurczaka
- po 10 suszonych śliwek; daktyli (najlepiej świeżych) i obranych migdałów
- 5-6 suszonych fig
- 2 cebule
- 8-10 dag rodzynek
- szafran
- mielony cynamon
- 10 dag margaryny lub kilka łyżek oliwy
- sól
- pieprz

Sposób przyrządzania:

Umyj suszone śliwki i figi, zalej je gorącą wodą i pozostaw na 4 godziny, aby napęczniały. Kurczaka pokrój na kawałki, jedną cebulę posiekaj i zeszklij na margarynie albo oliwie. Dodaj kawałki kurczaka, namoczone nitki szafranu, szczyptę cynamonu, sól i pieprz. Wlej niedużą ilość wody, przykryj i duś godzinę. Dodaj drugą cebulę pokrojoną w piórka, daktyle, rodzynki, figi i śliwki. Po godzinie dodaj daktyle, rodzynki oraz figi i śliwki razem z wodą, w której się moczyły. Duś razem jeszcze przez 20-30 minut. Upraż całe migdały na suchej patelni, posyp kurczaka bezpośrednio przed podaniem

Latkes - placki ziemniaczane

Składniki:
- 4 ziemniaki
- 1 cebula
- 2 jajka
- olej
- 3/4 szklanki zmielonej macy
- sól
- pieprz
- ew. kawałek zielonej papryki (pokrojonej w kostkę)
- 2 łyżki drobno posiekanej natki

Sposób przyrządzania:

Obierz, umyj i zetrzyj ziemniaki, połącz ze startą cebulą (jeśli robisz latkes z papryką, dodaj ją teraz). Zawiń w gazę i odciśnij nadmiar płynu. Dodaj jajka (ewentualnie jeszcze natkę), wymieszaj. Wsypuj po jednej łyżce mąkę, cały czas mieszając, aż powstanie lepkie ciasto. Możesz zużyć mniej mąki, niż podałem, ważne, aby ciasto miało dobrą konsystencję. Przypraw do smaku solą i pieprzem. Na patelnię wlej olej (do wysokości 1-2 cm), usmaż na nim małe placuszki z obu stron na złoty kolor. Osącz z tłuszczu na papierowym ręczniku. Podawaj ze śmietaną lub musem jabłkowym. Latkes są też dodatkiem do gęsiego pipka

Nadziewana gęsia szyjka

Składniki:
- 1 gęsia szyjka
- 10 dag wątróbek drobiowych
- 10 dag pieczarek
- 1 jajko
- 1 mała bułka
- 1/2 szklanki wody do namoczenia
- 1 łyżka margaryny
- 3 łyżki tartej bułki
- gałka muszkatołowa
- sól
- pieprz
- 1 łyżka natki

Sposób przyrządzania:

Umyj gęsią szyjkę, ostrym wąskim nożem obluzuj skórkę. Szyjkę włóż na chwilę do wrzątku, a następnie zdejmij z niej skórę, usuń tłuszcz ze środka i zaszyj od węższej strony. Przygotuj farsz: oczyść i pokrój pieczarki i wątróbki, przepuść przez maszynkę razem z namoczoną w wodzie i odciśniętą bułką. Margarynę utrzyj z żółtkiem, ubij pianę z białka. Zmieloną wątróbkę wymieszaj z margaryną i żółtkiem oraz natką, przypraw do smaku solą, pieprzem i gałką. Farsz wymieszaj, a jeśli jest za rzadki, dodaj nieco tartej bułki. Na koniec delikatnie połącz z pianą i napełnij skórkę z gęsiej szyjki, pozostawiając trochę wolnego miejsca. Zaszyj drugi koniec. Szyjkę możesz upiec wraz z gęsią (jeśli akurat pieczesz gęś) lub usmażyć albo upiec w gęsim tłuszczu. Możesz podać od razu. Jeśli wolisz na zimno, włóż upieczoną szyjkę pomiędzy dwie deseczki, obciąż i ostudź

Pesachowy charoset z jabłek i bakalii

Składniki:
- 3 jabłka obrane i starte na grubej tarce
- 1 szklanka pokrojonych orzechów albo migdałów
- 1 szklanka rodzynek
- mielony cynamon
- 1 łyżka czerwonego słodkiego wina

Sposób przyrządzania:

Wymieszaj jabłka z orzechami i rodzynkami oraz 1-2 łyżeczkami cynamonu. Polej winem i jeszcze raz wymieszaj. Deser jest jeszcze smaczniejszy, jeśli wcześniej namoczysz rodzynki w alkoholu lub wodzie z miodem i cytryną. Możesz także dodać do niego inne ulubione bakalie

Pomarańczowe bułeczki

Składniki:
- 2 jajka
- 1/2 szklanki świeżo wyciśniętego soku z pomarańczy
- 4 łyżki stopionego masła
- 1.5 szklanki mąki
- 1/2 szklanki cukru
- 2 łyżeczki proszku do pieczenia
- 1/2 łyżeczki soli
- 12 łyżeczek miodu
- 12 plasterków pomarańczy
- masło do formy

Sposób przyrządzania:

Ubij jajka, a gdy będą puszyste, dodaj sok pomarańczowy oraz pokrojone na kawałki miękkie masło. Ubijaj dalej, aż masa będzie gładka, a następnie wymieszaj z przesianą mąką, cukrem, proszkiem do pieczenia i solą. Dołki formy na mufinki posmaruj stopionym masłem, wlej po łyżeczce miodu i ułóż po plasterku pomarańczy. Napełnij ciastem, piecz 30 minut w temp. 180°C. Delikatnie wyjmij bułeczki z foremek, podawaj z plasterkiem pomarańczy u góry

Sałatka ziemniaczana po żydowsku

Składniki:
- 10 ziemniaków ugotowanych w mundurkach
- 3/4 szklanki oliwy
- 3 łyżki octu winnego
- sól
- 1 łyżeczka musztardy
- 2 ząbki czosnku
- 4-6 łodyg selera naciowego pokrojonych w plasterki
- 2 marchewki starte na dość grubej tarce
- 1 mała posiekana cebula
- garść posiekanej natki

Sposób przyrządzania:

Obierz ziemniaki i pokrój je w kostkę. Wymieszaj z selerem i marchewką, dodaj cebulę i natkę. Przygotuj sos: ocet przypraw przeciśniętym przez praskę czosnkiem, cukrem i solą. Wymieszaj z musztardą i utrzyj z oliwą. Polej przygotowane warzywa, wymieszaj i wstaw do lodówki na pół godziny, aby smaki się przegryzły

Sałatka z bobu i kaparów

Składniki:
- 50 dag bobu
- garść kaparów
Sos:
- 3 łyżki majonezu
- 1/2 szklanki kwaśnej śmietany
...