skóra+u.pokarmowy zad maturalne.docx

(2086 KB) Pobierz

jama gębowa,

dwunastnica (jelito cienkie),

jelito cienkie,

żołądek

- cienki nabłonek (nabłonek dobrze przepuszczalny)

- obecność naczyń krwionośnych i limfatycznych (silne ukrwienie)

-W chłodzeniu organizmu uczestniczą gruczoły potowe i naczynia

krwionośne.

Za każde z dwóch prawidłowych wyjaśnień

Przykłady wyjaśnień:

- Gruczoły potowe . wydzielają pot, który parując odprowadza

ciepło z organizmu (chłodzi powierzchnię ciała).

- Naczynia krwionośne rozszerzają się, zwiększa się przepływ krwi przez skórę i dzięki temu odprowadzany jest nadmiar wytworzonego

ciepła.

Wątroba.

Proces A

Przykład wyjaśnienia:

- Białka pełnowartościowe zawierają aminokwasy egzogenne, których organizm człowieka nie potrafi samodzielnie wytwarzać (w odpowiedniej ilości), a które są konieczne do syntezy białek organizmu.

np. mięso, ryby,

mleko, sery, jaja, nasiona roślin motylkowych

• usuwanie z krwi nadmiaru aminokwasów,

• wytwarzanie żółci,

• wytwarzanie osoczowych czynników krzepnięcia krwi,

• magazynowanie różnych związków (np. kwasy tłuszczowe,

fosfolipidy, witaminy rozpuszczone w tłuszczach).

• Ślina nawilża pokarm.

• Ślina ułatwia połykanie uformowanych kęsów pokarmu.

• Anemia

• Zmniejszenie odporności na infekcje.

• Zaburzenia hormonalne.

- wątroba – emulgacja tłuszczów /ułatwienie trawienia tłuszczów

- trzustka – trawienie białek, cukrów i tłuszczów

B – Gruczoł potowy – wydala (usuwa, wydziela)

Dopuszcza się odpowiedź ucznia:

- Ma znaczenie termoregulacyjne, (pot chłodzi powierzchnię skóry).

- Ma działanie bakteriobójcze (chroni organizm przed wnikaniem drobnoustrojów).

A – Gruczoł łojowy - wydziela (usuwa, wydala) łój (substancję tłuszczową). –

Dopuszcza się odpowiedź ucznia:

- Namaszcza powierzchnię skóry i włosy (i w ten sposób chroni powierzchnię ciała przed zmoczeniem), (chroni

również skórę i włosy przed nadmiernym wysuszeniem).

- Łój ma działanie bakteriobójcze, co chroni organizm przed wnikaniem drobnoustrojów).

- Błonnik (pęcznieje w wodzie, dzięki czemu wypełnia żołądek) zmniejsza uczucie łaknienia /apetyt, (co

ułatwia odchudzanie).

Naczynie A

Glukoza magazynowana jest w wątrobie pod postacią glikogenu i może być stopniowo uwalniana do naczynia A

- W jego błonie śluzowej są gruczoły wydzielające proenzym – pepsynogen.

- Ma ściany zbudowane z mięśni gładkich / ma grube ściany, których skurcze umożliwiają mieszanie i przesuwanie treści pokarmowej.

- W jego błonie śluzowej są gruczoły produkujące kwas solny zakwaszający treść pokarmową / umożliwiający trawienie białek w żołądku / umożliwiający działanie enzymu trawiącego białka/ działający bakteriobójczo.