Termin.doc

Termin – kredyt - wywodzi się od łacińskiego słowa „credo”, co oznacza wierzę, ufam. W sensie ekonomicznym kredyt polega na odstąpieniu przez jedną ze stron (wierzyciela) drugiej stronie (dłużnikowi) określonej wartości w pieniądzu lub w towarze w zamian za obietnicę zwrotu w ustalonym terminie równowartości, łącznie z wynagrodzeniem za jej udzielenie, czyli odsetkami. W zależności od przedmiotów pożyczek można wyodrębnić dwa rodzaje kredytu jest to: towarowy i pieniężny.
Najstarszą formą kredytu jest kredyt towarowy (kupiecki, handlowy). Występuje on wówczas, gdy normalna transakcja kupna-sprzedaży przekształca się w stosunek kredytowy ze względu na odroczenie terminu zapłaty. Kredyt umożliwia prowadzenie działalności handlowej w sytuacji, gdy potencjalni nabywcy nie mają wystarczających środków finansowych, aby kupić towar w momencie oferowania go do sprzedaży, a równocześnie sprzedawcy nie mogą znaleźć nabywców, którzy mogliby natychmiast zapłacić im gotówką. Kredyt towarowy jest kredytem krótkoterminowym. Szczególną formą kredytu towarowego jest sprzedaż ratalna. Kredyt pieniężny polega na odstąpieniu określonej ilości, pieniędzy przez osobę fizyczną lub prawną drugiej osobie, pod warunkiem ich zwrotu w ustalonym terminie oraz zapłaty procentu tj. ceny za korzystanie z kredytu.
We współczesnej gospodarce kredyty są ważnym źródłem finansowania działalności gospodarczej. W ustabilizowanej gospodarce rynkowej, gdzie istnieje sprawny system oceny, ryzyka związanego z planowanym przez firmę przedsięwzięciem, pożyczkobiorcy mogą liczyć na otrzymane około połowy środków finansowych potrzebnych do realizacji przedsięwzięcia.
Udzielanie kredytów i pożyczek to podstawowa działalność banków, bez których nie mogą one egzystować i zarabiać. Z ekonomicznego punktu widzenia kredyt i pożyczka są tym samym. Pod względem prawnym obie instytucje jednak nieco się od siebie różnią.
Umowa pożyczki uregulowana jest w kodeksie cywilnym(art. 720-724). Z cywilistycznego punktu widzenia umowa kredytowa jest umową nie nazwaną (nie uregulowaną przepisami kodeksu cywilnego).
Umowę kredytową wyróżniają trzy cechy charakterystyczne. Jest ona umową:
- konsensualną, co oznacza, że dochodzi do skutku już w chwili podpisania przez strony, a nie dopiero w momencie wydania środków pieniężnych
- dwustronne zobowiązującą, gdyż bank zobowiązuje się oddać określoną kwotę środków pieniężnych do dyspozycji kredytobiorcy, kredytobiorca zaś – zwróci tę kwotę
- odpłatną, ponieważ bank pobiera od kredytu prowizję, a od kredytu wykorzystanego – również odsetki.
Prawne podstawy umowy kredytowej określono w rozdz. 2 Prawa bankowego. Na pożyczkobiorcę przenoszona jest własność określonej ilości pieniędzy, kredytobiorca zaś (w zasadzie, jako że są również kredyty gotówkowe) może jedynie dysponować w sposób określony umową określającą sumę pieniądza bezgotówkowego. Kredyt jest zawsze odpłatny, pożyczka natomiast może być nieodpłatna. Przez umowę kredytową bank zobowiązuje się oddać do dyspozycji kredytobiorcy na czas oznaczony określoną kwotę środków pieniężnych, a kredytobiorca zobowiązuje się do korzystania z niej na warunkach zawartych w umowie, do zwrotu wykorzystanego kredytu wraz z odsetkami wraz z odsetkami w terminie spłaty oraz zapłaty prowizji od kredytu.
Kredyt pełni trzy podstawowe funkcje: emisyjną, dochodową oraz stymulacyjną.
W odniesieniu do pojedynczego kredytobiorcy kredyt pełni funkcję dochodową i rozliczeniową. Powiększa on siłę nabywczą kredytobiorcy, co stwarza dla niego nowe możliwości nabywcze, a więc zwiększa jego udział w produkcie narodowym.
Dla całej gospodarki podkreśla się funkcję emisyjną i dochodową kredytu. Funkcja redystrybucyjna kredytu powoduje czasowe przesunięcie siły nabywczej pieniądza. Oznacza to przemieszczanie i możliwości nabycia odpowiedniej części produktu społecznego przez podmiot kredytowany.
Realizacja funkcji emisyjnej dla całej gospodarki narodowej następuje przez dostarczenie gospodarce pieniądza gotówkowego i bezgotówkowego. Funkcja emisyjna kredytu określana jest jako funkcja powszechna. Każde udzielenie kredytu zwiększa ilość pieniądza w obiegu, a każda spłata – zmniejsza.
W całej gospodarce jest nadwyżka kredytów udzielonych nad spłacanymi. Oznacza to kreowanie nowych wartości pieniężnych, a więc pełnienie przez kredyt funkcji dochodowej.

3.2 ZASADY FUNKCJONOWANIA KREDYTU

Podstawowe zasady funkcjonowania kredytu to: celowość, terminowość, oprocentowanie.
Celowość kredytu oznacza, iż w umowie kredytowej musi być precyzyjnie określony przedmiot kredytowania. Ułatwia to sprawdzenie prawidłowości wykorzystania kredytu, czyli sprawdzenie, czy przeznaczono go na cele wcześniej określone w umowie. Wykorzystanie kredytu niezgodnie z przeznaczeniem może być podstawą wypowiedzenia umowy kredytowej albo żądania spłaty części lub całości kredytu przed terminem płatności określonych w umowie.
Cechą kredytu jest to, iż za korzystanie z kredytu kredytobiorca powinien uiścić cenę, tj. oprocentowanie, prowizję oraz inne koszty. Wysokość stopy procentowej, ustalona w umowie, liczona jest w stosunku rocznym od kwoty wykorzystanego kredytu za okres od dnia wykorzystania kredytu do dnia spłaty i pobierana jest w ustalonych terminach. Oprocentowanie nalicza się w walucie kredytu i pokrywa koszt uzyskania środków na kredyt oraz marżę banku.
Są dwa rodzaje oprocentowania: stałe i zmienne. Oprocentowanie stałe występuje bardzo rzadko w bankowości polskiej. Obecnie w polskiej gospodarce banki stosują powszechnie zmienną stopę oprocentowania, która składa się ze: stawki bazowej, marży banku udzielającego kredytu oraz marży banku zasilającego bank-kredytodawcę w środki finansowe, w wypadku pozyskania środków z innych banków.
Stawka bazowa jest elementem zmiennym oprocentowania. Dla kredytów złotowych jest to najczęściej stopa procentowa kredytu refinansowego, rzadziej stopa procentowa kredytu redyskontowego, lokat międzybankowych czy bonów skarbowych lub inne.
Zmienna wysokość oprocentowania w czasie trwania umowy kredytowej bez jej wypowiedzenia jest możliwa tylko w sytuacji określonej w umowie. Dla kredytów dewizowych stawką bazową jest stopa oprocentowania depozytów w danej walucie na określony czas na europejskim rynku międzynarodowym. Najczęściej są to: Libor, czyli stawka na giełdzie londyńskiej, lub Fibor – stawka na giełdzie frankfurckiej.
Składnikiem oprocentowania, obok stawki bazowej, jest marża banku-kredytodawcy, będąca elementem stałym. Jest to dochód banku mający pokryć koszty działalności instytucji, koszt podejmowania ryzyka oraz zapewnić zysk. Banki określają minimalny i maksymalny poziom marży, a niektóre stosują dodatkowo specjalnie wyższą marżę od kredytów o wysokim stopniu ryzyka. Z powodu inflacji wyższa jest marża pobierana od kredytów złotowych.
Trzecim elementem oprocentowania jest marża banku zasilającego bank-kredytodawcę w środki przeznaczone na sfinansowanie wniosku kredytowego. Marża ta jest stosunkowo niska, ponieważ finansowanie takie jest dla instytucji zasilającej bank-kredytodawcę obciążone małym ryzykiem, gdyż spłatę kredytu w takiej sytuacji gwarantuje bank-kredytodawca.
Dodatkowo kredytodawcy pobierają od kredytobiorcy różne prowizje. Prowizja przygotowawcza jest jednorazową opłatą za czynności związane z udzieleniem kredytu, liczoną od kwoty udzielonego kredytu, najczęściej 0,5%-2%. Niekiedy banki pobierają prowizję od zaangażowania, w wysokości określonej umową, która naliczana jest od niewykorzystanej kwoty kredytu, najczęściej od dnia wykorzystania całego kredytu. Celem tej prowizji jest pokrycie strat banku, który stawiając do dyspozycji kredytobiorcy środki, pozbawia się dochodów z tytułu obrotu tymi pieniędzmi.
Od kredytów nie spłaconych w terminie banki pobierają odsetki od zadłużenia przeterminowanego. Ich wysokość jest określona w umowie, przy czym są one znacznie wyższe niż odsetki od kredytu( wynoszą 70% - 80%). Czasami banki pobierają również prowizję od wcześniejszej spłaty kredytu. Taka spłata naraża bank na stratę, wynikającą z konieczności natychmiastowego ulokowania spłaconej wcześniej kwoty w mniej efektywny sposób niż zaplanowano.
Cechą kredytu jest również konieczność jego spłaty w ściśle określonym terminie. Umowa kredytowa dokładnie określa kwoty i terminy spłat kolejnych rat kredytu. W wypadku kredytów średnio- i długoterminowych może wystąpić karencja w spłacie rat kapitałowych, czyli początkowy okres trwania umowy kredytowej, w którym kredytobiorca nie spłaca rat kredytu a tylko odsetki.
Bank kontroluje sytuację prawną, finansową i ekonomiczną kredytobiorcy. Umowa kredytowa nakłada na kredytobiorców obowiązek składania informacji, sprawozdań i dokumentów niezbędnych do oceny sytuacji kredytobiorcy. W razie pogorszenia wyników czy utraty zdolności kredytowej przez kredytobiorcę bank może wypowiedzieć umowę, ustalić wcześniejszy termin spłaty lub wzmocnić zabezpieczenia. W umowie powinny być podane warunki i terminy jej wypowiedzenia oraz okoliczności powodujące natychmiastową wymagalność kredytu.

3.3 KLASYFIKACJA KREDYTÓW

W polskim systemie bankowym stosuje się wiele kredytów, klasyfikowanych według różnych kryteriów: przedmiotu kredytowania, okresu kredytowania, formy kredytu, sposobu zabezpieczenia kredytu, waluty kredytu.
Według przedmiotu kredytowania rozróżnia się trzy typy kredytów: obrotowe, inwestycyjne i konsumpcyjne.
Kredyty obrotowe są przeznaczone na bieżące potrzeby związane z prowadzoną działalnością gospodarczą np.: zakup materiałów. Mogą one mieć charakter krótko- lub średnioterminowy.
Kredyty inwestycyjne służą finansowaniu nakładów gospodarczych na stworzenie nowych lub powiększenie istniejących środków trwałych. Kredyty te mogą finansować inwestycje:
- materialne, np. zakup sprzętu, armatury, maszyn, nieruchomości, środków transportu
- niematerialne, np. zakup papierów wartościowych, patentów, finansowanie działalności naukowo-badawczej.
Kredyty inwestycyjne można też podzielić ze względu na ich przeznaczenie na:
- kredyty na nabycie maszyn i urządzeń ( przeważnie krótko- lub średnioterminowe )
- kredyty na zakup lub budowę całych obiektów ( średnio- lub długoterminowe )
- kredyt na restrukturyzację, przeznaczone na przebudowę struktury gospodarczej kredytobiorcy w celu odzyskania równowagi finansowej ( średnio- lub długoterminowe ).
Kredyty konsumpcyjne przeznaczone są na ratalny zakup towarów i usług konsumpcyjnych przez ludność, a także na sfinansowanie potrzeb związanych z budownictwem mieszkaniowym. Kredyty udzielane są w formie gotówkowej i bezgotówkowej. Kredytobiorcami mogą być tylko osoby fizyczne.
Biorąc za podstawę podziału okres kredytowania wyróżnia się kredyty:
- krótkoterminowe – według polskiej praktyki udzielane na okres do jednego roku
- średnioterminowe – udzielane na okres do 3 lub 5 lat
- długoterminowe – udzielane na okres powyżej 3 lub 5 lat.
Przyjmując za kryterium formę udzielania kredytu można je podzielić na kredyty udzielane w rachunku bieżącym i rachunku pożyczkowym, kredyty wekslowe.
W rachunku bieżącym mogą być udzielane kredyty krótkoterminowe na działalność eksploatacyjną i tylko wówczas, gdy osoba ubiegająca się o kredyt ma rachunek bieżący w danym banku. Kredyt ten umożliwia kredytobiorcy zadłużenie się w rachunku bieżącym do wysokości przyznanego kredytu, dzięki czemu posiadacz rachunku bieżącego może dysponować nie tylko środkami zgromadzonymi na tym rachunku, ale również może wystawiać zlecenia płatnicze przekraczające stan posiadanych środków do wysokości przyznanego limitu kredytowego. Kredyt w rachunku bieżącym charakteryzuje się dużym ryzykiem, dlatego banki udzielają go jedynie długoletnim, solidnym i wiarygodnym w ich opinii klientom. W ramach kredytów w rachunku bieżącym rozróżnia się: kredyt otwarty ( in blanco ) i kredyt kasowy ( płatniczy ).
Kredyt otwarty jest udzielany na okres 1-1,5 roku, a bank uruchamiając go zobowiązuje się do zapłaty w ramach gotówki, czeków gotówkowych zwykłych, potwierdzonych, poleceń przelewu, akredytyw, w których bank jest wskazany do domicyliat, czyli osoba, u której dokument ma być płatny. W ramach kredytu otwartego, jeżeli jest to określone w umowie, banki mogą wykupywać również weksle trasowane, jeżeli bank jest wskazany na nich jako domicyliat. Za wszystkie wymienione dokumenty bank płaci do wysokości udzielonego w umowie limitu. Kredyt otwarty jest kredytem odnawialnym, tzn. po spłacie może być udzielony ponownie.
Kredyt kasowy upoważnia kredytobiorcę do pobrania z rachunku bieżącego kwoty przekraczającej pokrycie na tym rachunku. Kredyt jest udzielany w razie chwilowego braku gotówki w kasie, na okres od kilku do kilkunastu dni, i spłacany z najbliższych wpływów na rachunek bieżący kredytobiorcy. Kredyt płatniczy jest nieodnawialny, gdyż jego spłata nie powoduje możliwości ponownego wykorzystania. Oprócz wymienionych kredytów w rachunku bieżącym realizacja pozostałych następuje przez rachunek kredytowy.
Kredyty w rachunku pożyczkowym uruchamiane są przez otwarcie dla kredytobiorcy specjalnego rachunku, na którym bank ewidencjonuje każdą wpłatę i spłatę kredytu. Kredytobiorca może mieć kilka rachunków kredytowych w zależności od liczby kredytów, z których korzysta, ponieważ każda z nich jest ewidencjonowano na oddzielnym rachunku. Kredyty w rachunku kredytowym są krótko- lub średnioterminowe i mogą zostać udzielane jako:
- kredyt docelowy – przeznaczone na finansowanie jednej określonej transakcji, będąc kredytem nieodnawialnym
- kredyt na pokrycie wymagalnych zobowiązań – udzielany na okres kilku miesięcy w razie krótkotrwałych trudności płatniczych wywołanych przejściowym wzrostem stanu zobowiązań, zakłóceniami w sprzedaży itp. nie powinien być kredytem odnawialnym
- kredyt kasowy – udzielany w związku z chwilowym brakiem gotówki w kasie
- kredyt sezonowy – na finansowanie potrzeb z związku z przesunięciem wpływów i nakładów eksploatacyjnych spowodowanych specyfiką produktu lub świadczonych usług, np. kredyt na skup płodów rolnych, udzielany na okres do dwóch lat i nieodnawialny
- linie kredytowe – stanowiące kredyt finansujący wiele transakcji, których przedmiotem są sukcesywne i powtarzalne dostawy towarów czy świadczone na rzecz kredytobiorcy usługi, do wysokości określonego w umowie limitu kredytowego. Linia kredytowa jest udzielana bez określenia w umowie obowiązujących terminów i kwot wykorzystania kredytu w postaci transz i może mieć ona charakter kredytu odnawialnego, bądź nieodnawialnego.
Inną formą kredytów są kredyty wekslowe. Wśród nich można wyróżnić kredyty dyskontowe i akceptacyjne.
Kredyt dyskontowy jest udzielany w formie wykupu ( dyskonta ) weksli przez bank przed terminem ich płatności. Bank przyjmując weksel do dyskonta udziela kredytobiorcy kredytu, który jest spłacany nie przez kredytobiorcę, ale przez głównego dłużnika wekslowego. Dopiero jeżeli główny dłużnik wekslowy weksli nie wykupi, bank domaga się spłaty kredytu przez osobę, która złożyła weksel do dyskonta ( kredytobiorcę ). Zgodnie z umową, bank może udzielić kredytu dyskontowego w odniesieniu do każdego złożonego do dyskonta weksla lub w postaci linii dyskontowej, określając górną granicę linii dyskontowej, do wysokości którego będą przyjmowane w określonym w umowie okresie weksla do dyskonta.
Według prawnej formy zabezpieczenia kredyty dzieli się na: lombardowe, hipoteczne i inne.
Kredytu lombardowego banki udzielają pod zastaw lub zabezpieczenie papierów, towarów i przedmiotów wartościowych. Cechą tego kredytu jest posiadanie przez bank przedmiotu zastawu, choć właścicielem jego jest nadal kredytobiorca. Maksymalna wielkość tego kredytu nie przekracza wartości zastawu.
Kredyt hipoteczny jest kredytem średnio- lub długoterminowym na cele inwestycyjne. Hipoteczne zabezpieczenie zwrotności kredytu wiąże gwarancję jego spłaty z określoną nieruchomością. Jest to forma kredytu wygodna dla banku, gdyż pozwala mu na zaspokojenie roszczeń w tej nieruchomości mimo zmiany właściciela i zapewnia bankowi pierwszeństwo przed wierzycielami kolejnych właścicieli nieruchomości.
Ustanowienie hipoteki następuje przez wpis do księgi wieczystej nieruchomości w sądzie rejonowym. Przeszkodą w udzieleniu kredytu zabezpieczonego hipotecznie jest wysoka odpłatność za wpisanie kwoty zobowiązania hipotecznego ( 3,2% kwoty zobowiązania ).
Banki nie mogą udzielić kredytu hipotecznego przedsiębiorstwom państwowym i innym państwowym osobom prawnym oraz spółkom z udziałem skarbu państwa przewyższającego 50% kapitału założycielskiego, nie może bowiem obciążać nieruchomości stanowiących własność skarbu państwa.
Zależnie od waluty, w jakiej udziela się kredytu, wyróżnia się kredyty złotowe i walutowe.
Banki przeważnie uzależniają walutę kredytu od kraju, w którym mają być dokonywane płatności ze środków zaangażowanych przez banki.
Kredyty dewizowe są to kredyty udzielane w walutach obcych: w dolarach USA, funtach brytyjskich czy EURO. Kredyty te mogą być udzielane przez polskie banki, które mają zezwolenie dewizowe oraz przez banki zagraniczne i inne zagraniczne instytucje finansowe. Zasady i warunki udzielania kredytów określone są w regulaminach i znacznie różnią się w poszczególnych bankach.
Atrakcyjność kredytów dewizowych polega na relatywnie niższej stopie oprocentowania. Spłata kredytu i odsetek następuje w złotych lub dewizach, według kursu obowiązującego w dniu spłaty rat i odsetek, co oznacza, że kredytobiorca ponosi ryzyko różnic kursowych.
Przedstawiona klasyfikacja kredytów obejmuje typowe rodzaje kredytów. Nie każdy bank udziela wszystkich rodzajów kredytów.
Specyficznym rodzajem kredytów bankowych są kredyty udzielane w ramach konsorcjum bankowego, w które angażuje swoje środki wiele banków. Takie umowy kredytowe zawierane są wtedy, gdy kredytobiorca stara się o duży kredyt. Konieczność angażowania się większej ilości banków w udzielanie kredytów wynika z:
- niemożności udzielania kredytu przez bank na podstawnie przepisów przeciwdziałających nadmiernej koncentracji kredytów dla jednego klienta lub grupy powiązanych ze sobą organizacyjnie lub kapitałowo pomiotów ( najwyżej 10% funduszy własnych może być zaangażowanych w jedną umowę kredytową)
- chęci zmniejszenia ryzyka kredytowego przez rozłożenie go na kilka banków
- restrukturyzacji kredytów udzielonych temu samemu kredytobiorcy przez uczestników konsorcjum ( wszystkie udzielone wcześniej kredyty przez banki wchodzące w skład konsorcjum traktowane są jako jeden kredyt udzielony przez konsorcjum ).
Cechą umowy kredytowej konsorcjalnej jest występowanie w niej wielu stron:
- kredytobiorcy
- gwaranta – banku, który zabezpiecza spłatę kredytu, czyli zobowiązuje się do zapłaty należnych kwot w wypadku niewywiązania się kredytobiorcy z zobowiązań ( dlatego najczęściej bank gwarant przyjmuje od klienta zabezpieczenie spłaty zaciągniętego kredytu )
- banków samofinansujących, które angażują swoje środki finansowe
- banku aranżującego – jednego z banków finansujących, który organizuje konsorcjum, negocjuje warunki umowy oraz formalnie ją przygotowuje
- agenta – jednego z banków finansujących wyznaczonego do obowiązków techniczno-administracyjnych, czyli zbierania i przekazywania dokumentów, wpłat, wypłat, informowania pozostałych uczestników umowy o przebiegu transakcji itp.
Banki partycypujące w umowie kredytowej określają, oprócz ogólnej kwoty kredytu, także maksymalne kwoty, w jakich angażują się poszczególne banki w finansowanie umowy. Każda spłata zasila banki proporcjonalnie do ich udziałów w ogólnej kwocie kredytu. Wszystkie banki uczestniczące w umowie mają jednak prawa i obowiązki.
Ponadto w umowie kredytowej zawartej w ramach konsorcjum występują elementy charakterystyczne dla zwykłej umowy kredytowej.

3.4 KREDYTY DLA LUDNOŚCI

Kredyty konsumpcyjne są przeznaczone dla osób fizycznych na cele nie związane z budownictwem mieszkaniowym i działalnością gospodarczą.
Bank analizuje stan majątkowy kredytobiorcy, ryzyko związane z udzieleniem kredytu oraz zabezpieczenie. Przy ocenie zdolności kredytowej należy określić stałość miejsca pracy na tle zmian strukturalnych zachodzących w kraju, sytuację rodzinną oraz obciążenia budżetu domowego i inne zobowiązania. Głównym warunkiem udzielenia kredytu jest pisemne ustanowienie zabezpieczenia spłaty kredytu.
Ze względu na to, że PKO BP reprezentuje 20% udziałów w całej sieci placówek bankowych w kraju i w depozytowo-kredytowej obsłudze ludności i jednostek gospodarczych, warunki i rodzaje udzielanych kredytów omówiono na przykładzie PKP BP . Super kredyt –kredyt jest udzielany na bieżące potrzeby właścicieli rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych.
Kredyt może być udzielony posiadaczom rachunków oszczędnościowo-rozliczeniowych w PKO BP, którzy spełniają łącznie następujące warunki:
- przekazują na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy systematyczne wpłaty środków pieniężnych,
- posiadają rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy w oddziale PKP BP przez okres:
· co najmniej 3 miesięcy, w przypadku dokonywania systematycznych, comiesięcznych wpływów na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy,
· co najmniej 6 miesięcy, w przypadku dokonywania systematycznych wpływów na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy rzadziej niż raz na miesiąc ale nie rzadziej niż na 3 miesiące,
-w okresie 3 miesięcy przed zawarciem umowy o kredyt nie dopuścili do powstania salda debetowego.
Maksymalna kwota kredytu to5-krotność średnich miesięcznych wpływów na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy. Kwota ta nie może przekroczyć 100-krotności najniższego wynagrodzenia za pracę pracowników, ogłaszanego w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski” w drodze obwieszczenia Prezesa Rady Ministrów, obowiązującego w dniu zawierania umowy.
Podstawowym zabezpieczeniem spłaty kredytu odnawialnego są systematyczne wpłaty środków pieniężnych na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy.
Każdy wpływ środków pieniężnych na rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy zaliczany jest na spłatę kredytu. Każda spłata całości lub części wykorzystanego kredytu powoduje, że odnawia się on o kwotę dokonanej spłaty i może być wielokrotnie wykorzystywany i spłacany.
Kredyt gotówkowy- przeznaczony jest na dowolny cel.
Kredyt może być udzielony osobom fizycznym, które spełniają łącznie następujące warunki:
· posiadają pełną zdolność do czynności prawnych
· posiadają zdolność kredytową
· dają gwarancję, według ceny PKP BP, całkowitej terminowej spłaty kredytu wraz z odsetkami,
· przedstawiają odpowiednie zabezpieczenie spłaty kredytu.
Wysokość kredytu uzależniona jest od zdolności kredytowej osoby ubiegającej się o kredyt oraz od proponowanej formy prawnego zabezpieczenia spłaty kredytu.
Jeżeli zabezpieczeniem spłaty kredytu ma być wyłącznie poręczenie, to maksymalna kwota kredytu nie może przekroczyć równowartości 12-krotnych średnich miesięcznych udokumentowanych dochodów netto osoby ubiegającej się o kredyt.
Przy ustanowieniu innego niż poręczenie zabezpieczenia kredyt może być udzielony w wyższej kwocie.
Kredyt wraz z odsetkami jest spłacany w równych lub malejących ratach miesięcznych.
Kredytobiorca może również wybrać wariant, polegający na spłacie odsetek jednorazowo „z góry” przy wpłacie kredytu.
Możliwa jest wcześniejsza całkowita spłata kredytu. W takim przypadku PKO BP pobiera odsetki tylko za faktyczny okres korzystania z kredytu.
Kredyt bezgotówkowy na zakup towarów i usług
Kredyt może być udzielony na zakup:
1. nowych towarów- dóbr materialnych powszechnego użytku np. artykułów przemysłowych służących do wyposażenia mieszkań, artykułów gospodarstwa domowego, sprzętu audiowizualnego, komputerowego i fotograficznego, sprzętu sportowo-turystycznego, odzieży i innych towarów, np. węgla, z przeznaczeniem na potrzeby gospodarstw domowych oraz maszyn i urządzeń rolniczych (z wyjątkiem ciągników rolniczych) na potrzeby własne gospodarstwa rolnego i inne.
2. usług- służących zaspokojeniu określonych potrzeb np. turystycznych, samochodowych, remontowo-budowlanych, kamieniarskich, instalacyjnych, usług w sferze zdrowotnej i innych.
Kredyt może być udzielony osobom fizycznym, które spełniają łącznie następujące warunki:
· posiadają pełną zdolność do czynności prawnych,
· posiadają zdolność kredytową,
· dają gwarancję, według oceny PKP BP, całkowitej terminowej spłaty kredytu wraz z odsetkami,
· przedstawią odpowiednie zabezpieczenie spłaty kredytu.
Kredyt udzielany jest we współpracy z przedsiębiorcami, z którymi oddziały PKP BP zawarły stosowną umowę. Umowa o kredyt może być zawarta u sprzedawcy lub w banku.
Kredyt może być udzielony w wysokości równej cenie towaru lub usługi, przy czym PKO BP może uzależnić udzielenie kredytu od wniesienia przez kredytobiorcę udziału własnego na poczet ceny towaru lub usługi. Cenę towaru lub usługi określa faktura lub umowa sprzedaży.
Zabezpieczeniem spłaty kredytu może być zarówno przewłaszczenie rzeczy zakupionej na kredyt, jak i inne stosowane w PKP BP, formy zabezpieczenia spłaty kredytu. Zabezpieczenie spłaty kredytu jest ustalane indywidualnie z osobą ubiegającą się o kredyt.
Kredyt wraz z odsetkami jest spłacany w równych lub malejących ratach miesięcznych.
Kredytobiorca może również wybrać wariant, polegający na spłacie odsetek jednorazowo „z góry” przy wypłacie kredytu.
Możliwa jest wcześniejsza całkowita spłata kredytu. W takim przypadku PKO BP pobiera odsetki tylko za faktyczny okres korzystania z kredytu.
Gotówkowy kredyt sezonowy
Kredyt udzielany jest w okresach szczególnego zainteresowania klientów nabywaniem towarów i usług z przeznaczeniem na okolicznościowe zakupy i finansowanie wypoczynku.
Kredyt może być udzielony osobom fizycznym, posiadającym pełną zdolność do czynności prawnych. Udzielenie kredytu i jego wysokość uzależnione są od oceny zdolności kredytowej osoby ubiegającej się o kredyt.
Wysokość kredytu oraz maksymalny okres spłaty kredytu są określane każdorazowo przez Zarząd PKP BP przed uruchomieniem danego kredytu.
Kredyt bezgotówkowy na zakup pojazdów i sprzętu technicznego
Kredyt jest przeznaczony na :
*zakup nowych i używanych: samochodów, ciągników rolniczych, motorów, motorowerów, przyczep, podlegających zarejestrowaniu na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego,
· zakup sprzętu technicznego- nowego i używanego sprzętu pływającego oraz lotniczego, np. jachtów, łodzi żaglowych i motorowych, motolotni, szybowców, śmigłowców, podlegających zarejestrowaniu na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego,
· spłatę kredytu, zaciągniętego w innym banku na zakup pojazdu.
Udzielenie kredytu i jego wysokość uzależnione są od zdolności kredytowej osoby ubiegającej się o kredyt oraz od formy zabezpieczenia spłaty kredytu.
Kredyt może być udzielony:
*dla pojazdów nowych - do wysokości równej cenie pojazdu wraz z wyposażeniem dodatkowym, kosztami ubezpieczenia oraz kosztami prowizji PKO BP i opłaty pobieranej przez przedsiębiorców współpracujących z PKP BP w zakresie udzielenia kredytów,
· dla pojazdów używanych- do wysokości 85% wartości pojazdu wraz z wyposażeniem dodatkowym, kosztami ubezpieczenia oraz kosztami prowizji PKO BP i opłaty pobieranej przez przedsiębiorców współpracujących z PKO BP w zakresie udzielania kredytów,
· na spłatę kredytu w innym banku- do wysokości kwoty zobowiązania, na spłatę którego kredyt jest przeznaczony.
Maksymalny okres kredytowania wynosi 7 lat, z tym, że dla samochodów używanych suma wieku pojazdu i okres kredytowania nie może przekroczyć 10 lat.
Podstawową formą zabezpieczenia kredytu jest zastaw rejestrowy na samochodzie lub przewłaszczenie oraz cesja praw z polisy ubezpieczeniowej na rzecz PKO BP w pełnym zakresie w całym okresie kredytowania.
Na udziale kredytu wymagana jest zgoda współmałżonka Kredytobiorcy, chyba że udokumentuje rozdzielność majątkową lub współmałżonek jest współ kredytobiorcą lub poręczycielem.
Kredyt dla studenta
Kredyt może być udzielony na sfinansowanie kosztów związanych ze studiami, np.
* opłacenie czesnego , miejsca w domu studenckim, wynajmu mieszkania,
* zakup podręczników,
· zakup sprzętu dydaktycznego, np. komputera, instrumentu muzycznego,
· opłacenie usług dydaktycznych, np. kursy językowe organizowane dla studentów itp.
Kredyt udzielany jest studentom, którzy posiadają pełną zdolność do czynności prawnych i przedstawia odpowiednie zabezpieczenie spłaty kredytu.
Kredyt przeznaczony jest dla studentów wszystkich rodzajów szkół wyższych, spełniających warunki określone w ustawie o sokolnictwie wyższym. Kredyt może być udzielony studentom, którzy:
· odbywają studia w systemie dziennym, wieczorowym lub zaocznym, kończące się uzyskaniem dyplomu magisterskiego, lekarskiego, inżynierskiego lub licencja tu,
· posiadają rachunek oszczędnościowo-rozliczeniowy SUPERKONTO lub SUPERKONTO STUDENT w PKO BP (warunek dla kredytobiorców spłacających na bieżąco odsetki w okresie zawieszenia spłaty kredytu).
Ponadto warunkiem udzielenia kredytu jest udokumentowanie przez kredytobiorcę:
· zdania wszystkich egzaminów i uzyskania wymaganych zaliczeń, zgodnie z regulaminem studiów, w całym okresie poprzedzającym udzielenie kredytu,
· brak kar dyscyplinarnych,
· przyjęcia na uczelnię- w przypadku studentów rozpoczynających naukę.
Wszystkie, stosowane w PKO BP, formy zabezpieczenia spłaty kredytu, np. poręczenie, blokada środków na rachunku bankowym. W przypadku poręczenia wskazane jest, aby osobami poręczającymi byli rodzice studenta.
Zabezpieczenia spłaty kredytu jest ustalenie indywidualnie z osobą ubiegającą się o kredyt.
Wysokość kredytu nie może przekroczyć 12-krotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego pracowników w gospodarce narodowej, ogłaszanego przez Prezesa GUS, obliczonego dla okresu poprzedzającego udzielenie kredytu.
W przypadku, gdy student posiada stałe źródło dochodów, kredyt może być udzielony do wysokości 15-krotnego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego pracowników w gospodarce narodowej, ogłaszanego przez Prezesa GUS, obliczonego dla okresu poprzedzającego udzielenie kredytu.
Kredyt jest wypłacany w transzach, w formie gotówkowej lub bezgotówkowej.
Maksymalna liczba transz nie może przekroczyć 60.
Kredyt na zakup sprzętu dydaktycznego lub na opłacenie usługi może być wypłacony jednorazowo.
Kredyt mieszkaniowy własny kąt
Kredyt jest udzielany na:
· budowę, dokończenie budowy, wykończenie i wyposażenie, remont i rewaloryzację, nadbudowę lub rozbudowę:
-domu jednorodzinnego, wielomieszkaniowego lub letniskowego, lokalu mieszkalnego lub użytkowego,
-garażu lub miejsca postojowo-garażowego,
-obiektów związanych z zagospodarowaniem działki budowlanej lub rekreacyjnej,
-przebudowę pomieszczenia niemieszkalnego na cele mieszkalne,
· zakup:
-domu jednorodzinnego, wielomieszkaniowego lub letniskowego, lokalu mieszkalnego lub użytkowego,
-garażu lub miejsca postojowo-garażowego,
-działki rekreacyjne lub budowlanej,
· zmianę domu jednorodzinnego, letniskowego lub lokalu mieszkalnego,
· zmianę statusu mieszkania z lokatorskiego na własnościowe,
· spłatę zadłużenia z tytułu kredytu zaciągniętego wcześniej na cele mieszkaniowe,
· refinansowanie poniesionych kosztów inwestycji,
· finansowanie kosztów pozyskania lokalu mieszkalnego w ramach budownictwa realizowanego przy udziale środków z Krajowego Funduszu Mieszkaniowego.
Kredyt jest udzielany osobom fizycznym:
· posiadającym obywatelstwo polskie na stałe zamieszkałym w Polsce,
· obywatelom państw obcych posiadających prawo stałego pobytu w Polsce.
Do wkładu własnego kredytobiorcy zalicza się:
· środki pieniężne kredytobiorcy zgromadzone lub przewidziane do zgromadzenia w okresie realizacji inwestycji,
· wartość rynkową działki budowlanej lub rekreacyjnej, w przypadku gdy stanowi ona własność lub współwłasność kredytobiorcy,
· pierwszą opłatę wniesioną z tytułu użytkowania wieczystego gruntu,
· wydatki poniesione na przygotowanie inwestycji do realizacji, w tym m.in. koszty badań geologicznych, koszty opracowania dokumentacji technicznej, koszty przygotowania terenu pod budowę,
· wartość wykonanych prac przy budowie oraz zgromadzonych materiałów,
· pozostałe koszty związane z inwestycją (w tym opłaty notarialne, skarbowe, sądowe, opłaty związane z ubezpieczeniem budowy, koszty zabezpieczenia kredytu, prowizje pośredników).
Kredyt może być udzielony na okres do 25 lat, z wyjątkiem kredytu na zakup działki budowlanej lub rekreacyjnej, którego okres spłaty nie powinien przekroczyć 10 lat.

3.5 WARUNKI I PROCEDURY ZWIĄŻANE Z UDZIELANIEM KREDYTÓW DLA PODMIOTÓW GOSPODARCZYCH

Jeżeli wniosek o udzielenie kredytu zostanie rozpatrzony pozytywnie wówczas zostaje sporządzona umowa kredytowa ( załącznik nr 4).

3.6 WARUNKI UDZIELANIA KREDYTÓW GOSPODARCZYCH

Przykładowe rodzaje kredytów gospodarczych oferowanych przez PKO BP.
- kredyty obrotowe w walucie polskiej
- kredyty inwestycyjne w walucie polskiej
- kredyty w rachunku bieżącym
- kredyty płatnicze
Przy wszystkich wyżej wymienionych rodzajach kredytów stosowane są następująco: formy zabezpieczenia spłaty kredytu.
Kredyty obrotowe w walucie polskiej
Kredyty obrotowe w walucie polskiej przeznaczone są na:
· finansowanie bieżących potrzeb związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz innych zobowiązań, np. w przypadku pokrycia przez Oddział zobowiązań z tytułu akredytywy dokumentowej udzielonej na cele bieżące,
· na spłatę zadłużenia przedsiębiorcy wobec PKO BP, innego banku albo instytucji finansowej z tytułu kredytu obrotowego,
· na restrukturyzację zadłużenia przedsiębiorcy z tytułu kredyty wobec PKO BP lub innego banku albo instytucji finansowej z tytułu kredytu obrotowego będącego w okresie wykorzystania.
Ze względu na okres kredytowania, kredyt obrotowy może być:
· krótkoterminowy-udzielane na okres 12 miesięcy,
· średnioterminowy-udzielane na okres 36 miesięcy.
Wykorzystanie kredytu następuje w walucie polskiej.
Kredyt może być wykorzystywany jednorazowo, w transzach, tj. w określonych w umowie kredytu kwotach i terminach, a w przypadkach uzasadnionych charakterem i częstotliwością kredytowanych transakcji, w postaci linii kredytowej (bez określenia w umowie kredytu obowiązujących terminów i kwot wykorzystania kredytu).
Kredyt w linii może być udzielony jako:
· kredyt z odsetkami pobieranymi w miesięcznych lub w kwartalnych okresach obrachunkowych- o charakterze odnawialnym lub nieodnawialnym,
· kredyt z odsetkami pobieranymi z dyskontem- o charakterze kredytu nieodnawialnego,
· kredyt wykorzystywany w walucie polskiej lub w walutach wymienialnych ze zróżnicowanym oprocentowaniem w zależności od waluty wykorzystania kredytu- o charakterze kredytu odnawialnego lub nieodnawialnego.
Kredyt w linii kredytowej o charakterze odnawialnym może być udzielony jako kredyt krótkoterminowy z możliwością przedłużenia na kolejne okresy nie dłuższe niż 12 miesięcy.
...