IPN-Katyń i Palmiry 1940.pdf

T EMAT MIESIÑC A

1940

Sowiecka i niemiecka polityka okupacyjna na podbitych w 1939 r terenach Polski bya podobna Jej cel stanowio

przeksztacenie miejscowej ludnoci w niewolnicz si robocz Wszelki opr amano brutaln si i terrorem Eks

terminacji mieli podlega ci ktrzy stanowili zagroenie dla okupantw przedstawiciele polskich elit inteligencja

ziemiastwo kler katolicki oficerowie i dziaacze polityczni Wrd tych ostatnich najbardziej tpiono dziaaczy

Obozu Narodowego jako ideowych antykomunistw i przeciwnikw Niemiec Spraw niewyjanion pozostaje kwe

stia wsppracy sowieckoniemieckiej w dziele walki z polskoci Faktem jest i sowieci i nazici w podobnym cza

sie podjli decyzj o przeprowadzeniu Akcji „AB” oraz wymordowaniu polskich oficerw internowanych w Kozielsku

i innych obozach Koincydencja czasu bya nieprzypadkowa W okresie od padziernika 1939 r do marca 194 r od

byo si kilka dwustronnych konferencji (min we Lwowie Krakowie i Zakopanem) gdzie funkcjonariusze gestapo

i NKWD wymieniali dowiadczenia na temat zwalczania polskiej irredenty Plonem tych debat byy masowe mordy

ktre symbolizuj dzi nazwy Palmiry i Katy

Sowiecka zbrodnia na polskich oficerach

Pawe Kosiski IPN Warszawa

Kiedy bolszewiccy aparatczycy przekonali si e

przytaczajca wikszo wzitych do niewoli we

wrzeniu 1939 r polskich oficerw nie podda

si ich zabiegom indoktrynacyjnym w kierow

nictwie NKWD zaczto zastanawia si nad „roz

adowaniem” obozw internowania

W ten zawoalowany sposb okrelano

w sowieckich dokumentach dyskusj

w sprawie wymordowania polskich je

cw Decydujce znaczenie dla przebie

gu wspomnianych konsultacji miao pi

smo ludowego komisarza spraw we

wntrznych awrentija Berii skierowane

na pocztku marca 194 r do KC

WKP(b) na rce „towarzysza Stalina”

awarta w nim propozycja „likwidacji”

Polakw miaa obj 147 tys jecw

przetrzymywanych w obozach w Ko

zielsku Starobielsku i Ostaszkowie oraz

okoo 1 tys winiw przetrzymywa

nych na terenie tzw zachodniej Biaoru

si i Ukrainy Czonkowie Biura Politycz

nego KC pozytywnie rozpatrzyli wnio

sek Berii 5 marca 194 r Ludzie ci

dziaajc w imieniu SRS podjli de

cyzj o wymordowaniu ok 25 tys osb

Wszelkie czynnoci zwizane z realiza

cj zbrodniczego pomysu poczynajc

od kwalifikacji na listy mierci koczc

na rozstrzeliwaniu powierzono funkcjo

nariuszom NKWD

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 4 kwietnia 2008 r.

KATYN I PALMIRY

K ATY¡ I P ALMIRY 1940

L EOPOLD B IEKOWSKI

(18831941) hodowca

pszczelarz czonek Ligi Na

rodowej Organizator Pol

skiej Macierzy Szkolnej

wiziony przez wadze car

skie Po odzyskaniu nie

podlegoci przez Polsk

instruktor samorzdu gmin

nego i czonek Rady Miej

skiej w Przasnyszu Wydawca „Gosu Ziemi Przasny

skiej” W czasie wojny polskobolszewickiej czonek

Powiatowego Komitetu Obrony Pastwa Po 1926 r

osadnik na Polesiu dziaacz gospodarczy i owiatowy

Zwizany z ZLN Pose I kadencji Sejmu Aresztowany

przez NKWD w styczniu 194 r wiziony w Kosowie

i na ubiance w Moskwie wywieziony wraz z rodzin

do osady Kokornaja (obwd archangielski) gdzie

zmar

F ELIKS B OLT (1864194)

ksidz katolicki teolog Od

1929 r proboszcz w Srebr

nikach w powiecie W

brzeno Czonek Naczelnej

Rady Ludowej w Poznaniu

Na terenie Pomorza w la

tach 1921928 by preze

sem Rady Wojewdzkiej

Zwizku LudowoNarodo

wego a po zmianie nazwy Stronnictwa Narodowego

(19281935) By czonkiem Korporacji Akademickiej

Baltia posem na Sejm Ustawodawczy dwukrotnie se

natorem Aresztowany przez Niemcw 24 padziernika

1939 r w Srebrnikach wiziony w Dbowej ce

Chemnie od marca 194 r w obozie koncentracyjnym

Stutthof gdzie zmar

Propaganda niemiecka w latach 19431945 obficie eksploatowaa temat Katynia Niemcy nie pisali jed

nak caej prawdy milczc o porozumieniu z sowieck NKWD w dziele niszczenia polskich elit W 194 r

rwnolegle z sowieckimi mordami na polskich oficerach oddziay niemieckie prowadziy masowe eg

zekucje polskiej inteligencji w Palmirach i wielu innych miejscach

T ADEUSZ F ABIANI

(197194) magister pra

wa UW prawnik dziaacz

akademicki Nalea do Kon

federacji Akademickiej „Fi

larecja” i by wspzaoy

cielem „Falkonii” czynny

w Sodalicji Mariaskiej

Dziaa w samorzdzie stu

denckim sekretarz generalny Naczelnego Komitetu

Akademickiego a od 1932 r jego prezes W 193 r

redaktor naczelny miesicznika „Prawo” i prezes Rady

Konstytucyjnej Bratniej Pomocy Studentw UW

(tzw Bratniaka) Politycznie zwizany z Modzie

Wszechpolsk i Obozem Wielkiej Polski a od 1934 r

Obozem NarodowoRadykalnym Wsporganizator Piel

grzymki Akademickiej do Czstochowy w 1934 r i prze

wodniczcy akademickiego Komitetu lubowa Jasno

grskich w 1936 r z udziaem 5 tys uczestnikw Od

pocztku okupacji dziaa w konspiracji w Zwizku Jasz

czurczym Aresztowany 3 marca 194 r wiziony na

Pawiaku rozstrzelany 21 czerwca

Miejsca zbrodni

Na pocztku kwietnia 194 r szef a

rzdu ds Jecw Wojennych zacz wy

dawa komendantom obozw w Koziel

sku Starobielsku i Ostaszkowie polece

nia przygotowania transportw mierci

Pierwszy wyruszy z Kozielska do Ka

tynia 4 kwietnia Transporty ze Staro

bielska i Ostaszkowa wysano 5 kwiet

nia odpowiednio do Charkowa i Kalini

na (Tweru) Przez nastpnych par

tygodni odchodziy kolejne Wszdzie

oprawcy strzelali z pistoletw w ty go

wy lub w kark pojedynczych ofiar

W Katyniu odbywao si to najprawdo

podobniej bezporednio nad specjalnie

odgrodzonymi drutem kolczastym doa

migrobami lub w jednym z pomiesz

cze tamtejszej willi NKWD Miejscem

kani w Charkowie i Kalininie byy od

powiednio wyciszone pomieszczenia

miejscowych wizie wewntrznych

NKWD (piwnice) Pomordowanych

w Charkowie chowano nieopodal wsi

Piatichatki pomordowanych w Kalini

nie grzebano pod Miednoje W Katyniu

pochowano rwnie najprawdopodob

niej zastrzelonych w Smolesku niekt

rych jecw z Kozielska oraz duchow

nych ze Starobielska pocztkowo wysa

nych do Moskwy W sumie w lesie ka

tyskim spoczy ciaa 4421 ofiar koo

Piatichatek szcztki 382 zabitych a na

terenie wypoczynkowym NKWD pod

Miednoje zwoki 6311 Polakw Okoo

3 tysicy winiw z Baranowicz Brze

cia Piska i Wilejki wywieziono do

Miska Tyle samo winiw z Droho

bycza Lwowa ucka Rwnego Stani

sawowa i Tarnopola wysano do Kijo

wa Charkowa i Chersonia Okoo tysi

ca osb wizionych na Biaostocczynie

wywieziono w nieznanym kierunku na

Wschd i wszelki such po nich zagin

Najprawdopodobniej wszystkich wi

niw wymordowano w miejscach prze

znaczenia poszczeglnych transportw

Do dzisiaj nie wiadomo gdzie ich po

chowano Wyniki bada archeologicz

nych wskazuj e przynajmniej cz

cia ukryto w Bykowni pod Kijowem

Ocaleni

Jedynie nieliczna grupa polskich je

cwoficerw unikna mierci w SRS

Prawie 4 szczliwcw (25 z Ko

zielska 98 z Ostaszkowa i 78 ze Staro

bielska) uratoway interwencje midzy

WJM

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 4 kwietnia 2008 r.

K ATY¡ I P ALMIRY 1940

S TANISAW H ALLER

(1872194) genera dy

wizji WP Podczas wojny

polskobolszewickiej peni

obowizki szefa Sztabu Ge

neralnego nastpnie do

wdca 6 Armii i czonek

Rady Wojennej Od czerwca

1923 r do grudnia 1925 r

szef Sztabu Generalnego W 1926 r wydalony z armii

Dziaacz Akcji Katolickiej i obony dzielnicowy Obozu

Wielkiej Polski w Krakowie We wrzeniu 1939 r in

ternowany przez Armi Czerwon wiziony w Staro

bielsku Zamordowany przez NKWD w Charkowie

w 194 r WJM

Ekshumacja zwok Andrzeja wietlickiego przedwojennego kierownika warszawskiej „Falangi”

Na przeomie 1939 i 194 r wietlicki sta na czele poficjalnej Narodowej Organizacji Radykalnej

ktra szukaa moliwoci porozumienia z niemieckimi wadzami okupacyjnymi Aresztowany przez gestapo

w kwietniu 194 r zosta rozstrzelany w masowej egzekucji w Palmirach 21 czerwca 194 r

narodowe uznanie ich przez oprawcw

za rdo wanych informacji podat

no na indoktrynacj komunistyczn

bd zamiar wykorzystania przez so

wietw do wasnych celw Grup t

skierowano do obozu w Juchnowie

a nastpnie do Griazowca

Sowieccy zbrodniarze

a wymordowanie wiosn 194 r

polskich jecw wojennych i winiw

przede wszystkim odpowiadaj czon

kowie Biura Politycznego KC WKP(b)

Jzef Stalin Kliment Woroszyow

Wiaczesaw Mootow Anastas Miko

jan Michai Kalinin i azar Kagano

wicz Do grupy tej naleeli rwnie lu

dowy komisarz spraw wewntrznych

SRS awrientij Beria oraz czonkowie

Kolegium Specjalnego tzw Trjki od

powiedzialnej za kwalifikowanie na li

sty mierci (Wsiewood Mierkuow

pierwszy zastpca ludowego komisarza

spraw wewntrznych Bachczo Kobu

ow zastpca ludowego komisarza

spraw wewntrznych i Leonid Baszta

kow naczelnik I Wydziau Specjalne

go NKWD) Poza tym za mier Pola

kw odpowiadaj liczni NKWDyci

niszego szczebla zatrudnieni w mo

skiewskiej centrali oraz w odpowied

nich placwkach na terenie Biaorusi

Rosji i Ukrainy

S TANISAW G BISKI (18621941) profesor

prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie

W okresie zaborw wsptwrca Narodowej Demokra

cji dziaacz Ligi Narodowej i Stronnictwa Demokra

tycznoNarodowego pose do austriackiej Rady Pa

stwa i Sejmu Galicyjskiego W II RP jeden z czoowych

politykw Zwizku LudowoNarodowego i Stronnictwa

Narodowego W latach 19191928 pose na Sejm

19281935 senator Wieloletni prezes okrgu lwow

skiego SN Aresztowany przez NKWD 17 listopada

1939 r w drodze do Rumunii Po ledztwie w wizie

niu Brygidki do wiosny 194 r przewieziony do Mo

skwy (wizienie Butyrki) i skazany na 8 lat wizienia

Zmar w wizieniu etapowym w Charkowie

WJM

Nadzwyczajna Akcja Pacyfikacyjna

(Akcja „AB”)

W INCENTY H AREMBSKI

(189194) lekarz Jako

ucze gimnazjum czonek

narodowego Towarzystwa

im Tomasza Zana W czasie

I wojny wiatowej wcielony

do armii niemieckiej W la

tach 19181919 walczy

w powstaniu wielkopol

skim nastpnie w Wojsku Polskim W 1924 r w stop

niu podporucznika przeszed do rezerwy W 1925 r

uzyska doktorat na uniwersytecie w Monachium Pro

wadzi praktyk lekarsk w Odolanowie i Poznaniu

W latach 19291932 kierownik powiatowy Ruchu Mo

dych Obozu Wielkiej Polski w Odolanowie od 1933 r

prezes Wydziau Modych SN Wchodzi do Zarzdu Po

wiatowego SN w Poznaniu i Zarzdu Gwnego SN

w Warszawie By take czonkiem Zarzdu Wojewdz

kiego Zwizku Powstacw i Wojakw W latach

1931935 piastowa mandat posa z listy SN 25 sierp

nia 1939 r powoany do kadry zapasowej 7 szpitala

okrgowego Wzity do niewoli sowieckiej i osadzony

w obozie w Starobielsku Zamordowany w kwietniu

przez NKWD w Charkowie

Pawe Kosiski IPN Warszawa

Niemieccy okupanci zaczli przygotowywa Aus

serordentliche Befriedungsaktion (Nadzwyczajn

Akcj Pacyfikacyjn) na pocztku 194 r Jej

gwnym zaoeniem byo zabezpieczenie tyw

Wehrmachtu podczas niemieckiej ofensywy na

zachodzie Europy Dlatego ostrze represji zasad

niczo skierowano przeciwko osobom podejrzewa

nym o zwizki z konspiracj niepodlegociow

Niemcy byli wiadomi e na terenie

Polski ju w pierwszych miesicach

okupacji doszo do zorganizowania roz

gazionego i stale rozrastajcego si

ruchu oporu Wiedzieli te e ruch ten

otrzyma od rzdu na emigracji dyrekty

wy przeprowadzenia w okresie nasile

nia walk we Francji szeroko zakrojonej

akcji dywersyjnej

Niemcy liczyli e przeprowadzenie

nagej i niespodziewanej akcji pacyfika

cyjnej uniemoliwioby Polakom ewen

tualny zryw powstaczy Od pocztku

zakadali e zmasowana akcja nie

bdzie polegaa jedynie na przeprowa

dzeniu aresztowa co chwilowo spara

liowaoby wprawdzie ruch oporu lecz

jednoczenie przerwaoby wszelk in

wigilacj poszczeglnych organizacji

Policja zamierzaa raczej posuy si

metod polegajc na usuniciu przy

wdcw i wprowadzeniu do organizacji

podziemnych wasnych ludzi wracano

przy tym wielk uwag na waciwy

termin przeprowadzenia akcji aby wy

wara ona naleyte wraenie i skutecz

nie odstraszya innych potencjalnych

zwolennikw ruchu oporu W zamyle

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 4 kwietnia 2008 r.

III

K ATY¡ I P ALMIRY 1940

T ADEUSZ Z YGMUNT

H ERNES (196194)

dziennikarz Studiowa na

Politechnice w Gdasku oraz

prawo i polonistyk na Uni

wersytecie Poznaskim

Dziaacz korporacji akade

mickiej „Baltia” Redaktor

„Biuletynu Korporacyjnego

Zwizku Polskich Korporacji Akademickich” w 1938 r

prezes Zwizku Polskich Korporacji Akademickich Ak

tywny dziaacz Modziey Wszechpolskiej i SN w Pozna

niu Dziennikarz satyryk zaoyciel i prezes klubu lite

rackoartystycznego „Stratosfera” Wsppracownik roz

goni poznaskiej Polskiego Radia i pracownik dziennika

„Ordownik” Podporucznik rezerwy Kawalerii Wzity do

niewoli sowieckiej osadzony w obozie w Kozielsku Za

mordowany w kwietniu przez NKWD w Katyniu

organizatorw Ausserordentliche Be

friedungsaktion miaa by pierwszym

ogniwem dugiego acucha nastpnych

posuni gdy zdawali oni sobie spra

w e „aresztowanie dziaaczy wcale

nie likwiduje ruchu lecz prowadzi do

dalszych kolejnych aresztowa” a poli

cja bdzie si „dopty zmagaa z tym

przeciwnikiem dopki w Generalnej

Guberni bd istniay elementy oporne

w stosunku do wadz niemieckich”

Plan kilku posuni

Nadzwyczajn Akcj Pacyfikacyjn

przeprowadzono wiosn 194 r do

najwikszego nasilenia dziaa ekster

minacyjnych doszo w cigu trzech mie

sicy od maja do lipca 194 r Najwy

sze niemieckie czynniki okupacyjne de

batoway w sprawie akcji w Krakowie

16 maja 194 r na „Konferencji w spra

wie zastosowania nadzwyczajnych rod

kw w celu zdawienia ruchu oporu

spoeczestwa polskiego w GG” Wyty

czono wwczas „plan kilku posuni

po ktrych mona sobie obiecywa e

w ich wyniku polski ruch oporu pozba

wiony zostanie swych przywdcw au

torytet Fhrera i Rzeszy w Generalnej

Guberni niesychanie wzronie spokj

za w kraju bdzie bezwzgldnie utrzy

many” Podsumowujc zagadnienie Aus

serordentliche Befriedungsaktion ujto

je w trzy zwize dyrektywy „1 na

tychmiastow moc zleca si szefowi

Sicherheitspolizei bezporedni realiza

cj nadzwyczajnego programu pacyfi

kacyjnego 2 Przy wyborze metod re

alizacji tego programu naley si stoso

wa do omwionych wytycznych

3 Koniecznymi w tym celu akcjami

o charakterze policyjnym jak rwnie

wszystkimi innymi kierowa bdzie

bezporednio szef Sicherheitspolizei

Akcje samowolne s absolutnie niedo

puszczalne Przy wszelkich posuni

ciach naley przede wszystkim pami

ta o utrzymaniu autorytetu Fhrera

i Rzeszy” akoczenie akcji prowizo

rycznie wyznaczono na 15 czerwca

194 r

Szczegln rol w ramach Akcji

„AB” miay odegra policyjne sdy do

rane ktre wydaway zbiorcze wyroki

mierci na Polakw niewygodnych dla

wadz okupacyjnych Sposb dziaania

takiego „sdu” dobrze opisuje dzisaw

Rudowski z Radomska „Dwch an

darmw w hemach z karabinami z na

sadzonymi bagnetami prowadzio nas

z piwnicy do sali na I pitrze Ustawio

no mnie porodku dwch uzbrojonych

andarmw naprzeciw stou pokrytego

zielonym suknem a stoem siedziao

trzech oficerw w mundurach gestapo

przed nimi czapki skierowane czoem

w moj stron Na boku przy drzwiach

wejciowych przy maym stoliku sie

dzia Niemiectumacz cywil za po

rednictwem ktrego zadawano pytania

Przewodniczcy owego zespou mia

w rku teczk ktr przeglda na pod

stawie zawartych tam danych zadawa

pytania Pod moim adresem pado kilka

pyta Czy byem redaktorem pisma ko

munistycznego czy przechowywaem

niedozwolone materiay w lokalu PCK

itp Na wszystkie pytania za pored

nictwem tumacza odpowiadaem

nie Po tej prezentacji kazano mnie

wyprowadzi przy czym nie dano mi

adnych wyjanie Wnioskowaem e

bya to tylko czcza formalno to cae

przesuchanie przed obliczem sdu

Wyprowadzono mnie z powrotem do

piwnicy a po przesuchaniu wszystkich

winiw odwieziono nas do wizienia

do swoich cel rozmw z innymi

winiami wywnioskowaem e prze

suchanie w siedzibie gestapo w ka

dym przypadku byo identyczne inne

byy tylko pytania” Stosownie do za

rzdze komendantw Policji Bezpie

czestwa i Suby Bezpieczestwa

w poszczeglnych dystryktach po wy

daniu wyroku mierci maksymalnie

uproszczon procedur koczyo udzie

lenie zezwolenia na egzekucj

„AB” w poszczeglnych dystryktach

Cech charakterystyczn Ausseror

dentliche Befriedungsaktion w dystryk

cie krakowskim bya wielka liczba osb

skazanych na mier z powodu prby

nielegalnego przekroczenia poudnio

wej granicy GG w celu udania si do

Wojska Polskiego we Francji (ponad po

ow dugoci granic dystryktu krakow

skiego tworzyy granice ze Sowacj

i Wgrami) Na terenie tego dystryktu

wiksze egzekucje przeprowadzono

pod Baligrodem Bukowin Tatrzask

Krzemienn Krzesawicami Lubzin

Nowym Winiczem Porb Radln

Przegorzaami Rdziostowem Rychwa

dem Tarnaw Grn Trzetrzewin

Waem Rud Wol Grboszowsk Wo

l Komborsk Wysokiem abociem

i akopanem W dystrykcie lubelskim

w ramach Nadzwyczajnej Akcji Pacyfi

kacyjnej egzekucji o najwikszej liczbie

ofiar dokonano w tzw Doach nieopo

dal wsi Rury Jezuickie w Kumowej Do

linie w wwozach obok strzelnicy na

Czechowie Grnym oraz pod miejsco

wociami Niemce i Konopnica Aus

serordentliche Befriedungsaktionw dys

trykcie radomskim dotkna przede

wszystkim osb skazanych na mier

z powodu faktycznego lub rzekomego

wspierania partyzantki Hubalowej

(dziaajcy na terenie dystryktu oddzia

mjr Henryka Dobrzaskiego zosta osa

czony i zniszczony pod koniec kwietnia

194 r) Wiksze egzekucje przeprowa

dzono min pod Czerninem Czsto

chow Firlejem Grami Wysokimi

Jzefowem Kielcami Morskiem Ra

kowem Rogaczewem Skaryskiem

Tymienic Wincentynwkiem Wo

dowicami Wronami oraz podczas bar

dzo licznych pacyfikacji wsi w okoli

cach Koskich W dystrykcie warszaw

skim podczas Nadzwyczajnej Akcji

Pacyfikacyjnej Niemcy wymordowali

szczeglnie wielk liczb wybitnych

W IKTOR M ARTINI

(191194) Absolwent

Wyszej Szkoy Handlowej

w Warszawie Powoany do

wojska odby kurs oficerski

w ramach Szkoy Podchor

ych Rezerwy Piechoty mia

nowany na podporucznika

rezerwy przydzielony do

79 Puku Piechoty W okresie studenckim zwiza si

z obozem narodowym nalea do Modziey Wszechpol

skiej i Obozu Wielkiej Polski Po powstaniu Obozu Na

rodowoRadykalnego 14 kwietnia 1934 r sta si jed

nym z jego czoowych dziaaczy Po delegalizacji partii

dziaa w nielegalnych strukturach ONR (tzw grupa

„ABC”) Prawdopodobnie ju w 1934 r zosta czonkiem

tajnej struktury kierowniczej ONR Organizacji Pol

skiej W ramach OP do 1939 r by przewodniczcym Ko

mitetu Wykonawczego W lutym 1939 r zmobilizowany

do wojska i przeniesiony do Korpusu Ochrony Pograni

cza We wrzeniu 1939 r bra udzia w walkach z Armi

Czerwon w trakcie ktrych trafi do niewoli Zamor

dowany w Lesie Katyskim RS

M ARCELI N OWAKOWSKI

(1882194) ksidz kato

licki dr teologii wyka

dowca w Seminarium Me

tropolitalnym Warszaw

skim Proboszcz parafii

w Zbawiciela w Warsza

wie Znany jako dziaacz

spoeczny czonek wadz

Polskiej Macierzy Szkolnej oraz wspzaoyciel Pol

skiego Czerwonego Krzya Politycznie zwizany ze

Zwizkiem LudowoNarodowym nastpnie Stronnic

twem Narodowym W latach 1919193 pose na Sejm

RP Aresztowany przez gestapo w nocy z 8 na 9 grud

nia 1939 r po cikim ledztwie rozstrzelany 18 lu

tego w Warszawie na skarpie ogrodu sejmowego

WJM

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 4 kwietnia 2008 r.

K ATY¡ I P ALMIRY 1940

S TANISAW P IASECKI

(191941) krytyk lite

racki pisarz taternik Ja

ko ochotnik walczy w woj

nie polskobolszewickiej

i III powstaniu lskim

Dziennikarz prasy narodo

wej zw warszawskiej ga

zety „ABC” Od 1931 r kie

rownik dodatku „ABC LiterackoArtystyczne” ktry

w 1935 r przeksztaci w samodzielny tygodnik „Pro

sto z mostu” Pismo reprezentowao wysoki poziom

stajc si konkurencj lewicowoliberalnych „Wiado

moci Literackich” Jako pisarz zadebiutowa w 1929 r

powieci „Zwizek Biaej Tarczy” opublikowa dwa

zbiory szkicw literackich i politycznych „Prosto z mo

stu” (1934) i „Prawo do twrczoci” (1936) Po wy

buchu wojny czynny w konspiracyjnych strukturach

Stronnictwa Narodowego kierownik Centralnego Wy

dziau Propagandy SN i redaktor pisma „Walka”

Aresztowany przez gestapo w grudniu 194 r po p

rocznym pobycie w wizieniu na Pawiaku zosta roz

strzelany w Palmirach 12 czerwca 1941 r

WJM

Ulotka niemiecka z pocztku 1945 r skierowana do onierzy I Armii WP

J ZEF P RDZYSKI

(18771942) ksidz kato

licki W okresie zaborw

dziaacz tajnego Towarzy

stwa im Tomasza Zana

aresztowany za dziaalno

narodow W 1897 r wst

pi do Seminarium Du

chownego w Gnienie Spo

ecznik nalea min do Ligi Narodowej Katolickiego

Stowarzyszenia Modziey Mskiej Towarzystwa Prze

mysowcw kapelan Towarzystwa Gimnastycznego

„Sok” W czasie powstania wielkopolskiego dziekan

generalny wojsk powstaczych W II RP dziaacz Obo

zu Wielkiej Polski i Stronnictwa Narodowego Wiosn

1935 r wycofa si z bezporedniej dziaalnoci poli

tycznej W padzierniku 1939 r zaoy organizacj

„Ojczyzna” Wiosn 194 r otrzyma mandat ma za

ufania Rzdu RP z upowanieniem do wytypowania

Gwnego Delegata Rzdu RP na ziemie wcielone do

Rzeszy W pocztkach lipca 194 r inicjator powoania

Porozumienia Stronnictw Politycznych w Poznaniu

Aresztowany przez gestapo w maju 1941 r wywiezio

ny do KL Dachau gdzie zmar

osobistoci polskiego ycia polityczne

go spoecznego kulturalnego i sporto

wego zamieszkaych w Warszawie Naj

wiksze masowe egzekucje w tym dys

trykcie przeprowadzono w Palmirach

oraz pod Sitnem i elechowem W Pal

mirach 2 i 21 czerwca Niemcy roz

strzelali min Stanisawa Piaseckiego

Tadeusza Fabianiego Andrzeja wie

tlickiego Macieja Rataja (Stronnictwo

Ludowe) Jana Pohoskiego (wiceprezy

dent Warszawy) Grzegorza Krzecz

kowskiego (dowdca Strzelca w War

szawie) Janusza Kusociskiego (meda

lista olimpijski czonek podziemnego

SN)

Wywzki Polakw do obozw koncentracyjnych

Ausserordentliche Befriedungs

aktion zbiego si w czasie zarzdzenie

dowdcy policji niemieckiej Reichs

fhrera SS Heinricha Himmlera

w sprawie deportacji do obozw kon

centracyjnych „kontyngentu 2 tys Po

lakw” Na jego skutek do obozw

przybyo wiele transportw liczcych

czsto ponad tysic osb Jednak ten

sposb postpowania „ze wzgldw

utylitarnych” nie znalaz uznania u ge

neralnego gubernatora Poucza on swo

ich wsppracownikw e „Winiw

wysanych z Generalnej Guberni do

obozw koncentracyjnych w Rzeszy po

winno si albo dostarczy nam z powro

tem abymy mogli obj ich akcj AB

albo zlikwidowa na miejscu Nie mo

emy obcia naszymi sprawami obo

zw koncentracyjnych Rzeszy”

Zbrodniarze odpowiedzialni za AB

Krg osb odpowiedzialnych za Aus

serordentliche Befriedungsaktion jest

stosunkowo szeroki i dotychczas nie zo

sta precyzyjnie okrelony pewnoci

nale do niego generalny gubernator

minister Rzeszy dr Hans Frank wyszy

dowdca SS i policji Wschd SSOber

gruppenfhrer FriedrichWilhelm Krger

dowdca policji i suby bezpiecze

stwa w GG SSBrigadefhrer Bruno

Streckenbach a take podlegli im gu

bernatorzy dystryktw (dr Otto Wch

M ICHA S TARCZEWSKI

(1895194) absolwent

Szkoy Gwnej Gospodar

stwa Wiejskiego prezes za

rzdu powiatowego SN

w ucku Mianowany na

podporucznika rezerwy

w 1925 r Przydzielony do

21 Puku Uanw Wzity

do niewoli sowieckiej osadzony w obozie w Kozielsku

Zamordowany w kwietniu przez NKWD w Katyniu

NIEZALE˚NA

GAZETA POLSKA

Warszawa, 4 kwietnia 2008 r.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: