Na podstawie: „Jak rozpoznać, czy dziecko sięga po narkotyki” T. Dimoff, S. Carper, ELMA BOOKS, Warszawa 1993,
rozdział 3 „Narkotyki i ich kategorie”, s. 35 – 65
Środki tłumiące:
û praktycznie wszystkie są legalne, zwłaszcza dla osób powyżej 18. roku życia;
û łatwo dostępne;
û sprzedaż i kupno odbywa się drogą oficjalną;
û środki tłumiące działają redukująco na czynności mózgu i ośrodkowego układu nerwowego;
û dzięki środkom tłumiącym przede wszystkim następuje rozregulowanie hamulców wewnętrznych, których uczymy się podczas życia społecznego, co może powodować pewnie „rozluźnienie”, a co za tym idzie alkohol – jeden ze środków tłumiących – jest kojarzony z dobrym nastrojem podczas jego spożywania.
a) alkohol:
û znany jest na całym świecie w różnych postaciach;
û sprzedaż nieletnim jest zakazana, nie mniej i dla tej grupy jest łatwo dostępny;
û zawartość alkoholu w procentach bywa różna: 0,5% - 70% i więcej.
Wygląd: puszki, butelki, kartony, beczułki itp.
Nazwa handlowa: zbyt wiele
Nazwa slangowa: zbyt wiele
Oznaki użycia: woń oddechu i ubrania, bełkotliwa mowa, czerwone lub szklane oczy, chwiejna równowaga, zimna i wilgotna skóra
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): istnieją dwie typowe reakcje:
û podwyższona aktywność, głośne i odbiegające od normy zachowanie, rozmowność, ochota na dalszą zabawę;
û senność, zamknięcie się w sobie, wrogość wobec otoczenia.
Zachowanie to zależy od spożytych ilości i indywidualnej tolerancji. Ponadto dla oby reakcji występuje: upośledzenie funkcji spostrzegania i pamięci, zaburzona orientacja, osłabiony refleks, utrudnienie wysławiania się.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): przejaskrawione emocje, huśtawka nastrojów, niezdolność do wypowiadania się, utrata kontroli ruchowej, „przerwy w życiorysie”, sen, stupor, śpiączka.
Objawy po długotrwałym używaniu: depresja, lęk, „przerwy w życiorysie”, zaburzenia zapamiętywania, społecznie nieakceptowane zachowania, impotencja, marskość wątroby, nowotwór, uszkodzenie mózgu, nagłe zachowania, samobójstwo (1 na 3 związane jest z alkoholem).
Przedawkowanie: stupor, zimna i wilgotna skóra, obniżona temperatura ciała, przyspieszona czynność serca, śpiączka, śmierć.
Objawy abstynencyjne: drżenie, wysoko potliwość, osłabienie, niepokój, bóle głowy, nudności, wymioty, skurcze żołądka, gwałtowne bicie serca, omamy, napady padaczkowe, majaczenie (delirium tremens).
b) leki nasenne i uspakajające:
û do tej grupy zaliczamy leki przepisywane pacjentom;
û produkcja odbywa się na skalę światową, część od razu trafia na nielegalną sprzedaż;
û dzieci podkradają leki swoim rodzicom.
Wygląd: pigułki i kapsułki o różnych kształtach, kolorach, rozmiarach.
Nazwa handlowa:
û barbiturany: Seconal, Nembutal, Amytal, Luminal;
û trankwilizatory: Xanax, Librium (Elenium), Valium (Relanium, Diazepam), Ativan (Lorafen), Serax (Oxazepam);
û inne: Placidyl, Doriden, Tualone, Noctec, Nuludar, Reladorm.
Nazwa slangowa: niektóre nawiązują do koloru tabletek, np.: blues, blue heavens -> Amytal, yellow jackets -> Nembutal, red birds, red devils -> Seconal; inne nawiązują do efektów działania tabletek, np.: blockbusters [uszkodzona bryła, krwista bryła], brain ticklers [zagadka umysłu], courage pills [tabletki na odwagę], downers [uspakajacze], sleepers [usypiacze], goofballs [durne piłki], tranks [euforyzujące]; candies [cukierki].
Oznaki użycia: uspokojenie (słabo lub wyraźnie zaznaczone), lekka euforia, zamazana mowa, niepewny chód, zawroty głowy.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): stan uspokojenia, odprężenie, rodzaj letargu, upośledzenie zapamiętywania, przymglenie świadomości, zamazane lub podwójne widzenie, utrata kondycji ruchowej, nudności, zaparcie, suchość w ustach, samopoczucie podobne do kaca, może wystąpić podniecenie i euforia lub wrogość, lęk, depresja.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): wyraźne uspokojenie, oszołomienie, upośledzenie czynności ruchowych, huśtawka nastrojów, krótkotrwała niezdolność do zapamiętywania, wrogie i niecelowe zachowania.
Objawy po długotrwałym używaniu: zaburzenia toku myślenia, utrudnione zapamiętywanie i ocena sytuacji, zaburzona orientacja, przymglenie świadomości, zamazana mowa, osłabienie napięcia mięśniowego, niepokój w ciągu dnia, uogólniony niepokój, depresja, trudności ze snem, skargi na stałe zmęczenie.
Przedawkowanie: powolny, płytki, nieregularny oddech, zwężone źrenice na przemian z nieruchomymi i rozszerzonymi, obniżona temperatura ciała, bardzo niskie ciśnienie krwi, słabo wyczuwalny puls, stupor, śpiączka, śmierć.
Objawy abstynencyjne: koszmary nocne, bezsenność, reakcje paniczne, drżenie, depresja, huśtawka nastrojów, nadwrażliwość na światło i dźwięk, drażliwość, utrata łaknienia, spadek ciężaru ciała.
c) inhalatory:
û występują one w klejach, środkach do czyszczenia, zmywaczach do paznokci, płynie do zapalniczek, benzynie, rozcieńczalnikach do farb i lakierów, politurach;
û dają podobne efekty, jak inne środki tłumiące;
û dodatkowo mogą powodować zaburzenia sensomotoryczne oraz efekty zbliżone do halucynacji;
û są niezwykle groźne, gdyż powodują uszkodzenia płuc i dróg oddechowych, serca, wątroby, nerek, mózgu i nerwów.
Wygląd:
û azotyn amylu jest żółtawym płynem w małych szklanych ampułkach, w celu wdychania oparów zbija się ampułki;
û azotyn butynelu – płyn w małych buteleczkach;
û podtlenek azotu – umieszczany jest w metalowe cylinderki, w podobnych opakowaniach do aerozolu.
Rozpuszczalniki przelewa się do papierowych lub foliowych torebek lub na chustki bądź szmaty i z nich wdycha się opary.
Nazwa handlowe: zbyt wiele
Nazwa slangowa: klej, sniffer [wąchacz], locker room [szafka, kabina] (azotyn izobutynelu), gaz rozweselający i whippits (podtlenek azotu), poppers [zatrzaski] i snappers (azotyn amylu), rush [pośpiech, pęd], bolt [strzała, piorun], bullet [kula], locker room, climax [szczyt, orgazm] (azotyn butynelu).
Oznaki użycia: zapach rozpuszczalników, kichanie, kaszel, katar, krwawienia z nosa, nudności, zapalenie spojówek, zamazana mowa.
Objawy po krótkotrwałym używaniu: senność lub euforia, zawroty głowy, odrętwienie, gadatliwość, zaburzeni koordynacji ruchowej, osłabienie napięcia mięśniowego, utrata łaknienia, opóźnione czynności odruchowe, zamazana mowa, zaburzona ocena sytuacji, nadwrażliwość na światło, przyspieszone tętno, stan zapalny i krwawienie z nosa, bóle w klatce piersiowej, bóle stawów, ból głowy.
Objawy po długotrwałym używaniu: osłabienie mięsni, trudności z chodzeniem, ubytek wagi, drżenia, uszkodzenie mózgu i nerwów, uszkodzenia wątroby i nerek.
Przedawkowanie: sen, stupor, uduszenie, niewydolność serca, (SDD: Sudden Sniffing Death: Nagła śmierć od snifowania).
Objawy abstynencyjne: łagodny niepokój, przygnębienie, brak łaknienia, rozdrażnienie, nudności, drżenia.
Środki pobudzające:
û pobudzają czynności mózgu, przez co wyostrzają zmysły;
û wprowadzają człowieka w stan nadaktywności;
û w większości są legalne;
û duże rozpowszechnienie na świecie (tutaj zawiera się kofeina i nikotyna).
a) kokaina:
û występuje jako biały proszek i w takiej postaci jest sprzedawana nielegalnie;
û do sprzedaży jest ona osłabiana różnymi domieszkami;
û po wciągnięciu do nosa bardzo szybko uzyskuje się odurzenie, lecz wymaga ono podsycania;
û ma dwie odmiany: crack i rock;
û crack jest 20 – 50 razy czystszy niż kokaina, co powoduje niemalże natychmiastowe odurzenie, cena jest niższa, nie mniej wymaga powtórzenia „uderzenia” co około 15/20 minut do ponownego odurzenia;
û czystą marihuanę można uzyskiwać z proszku przez podgrzanie go w specjalnym roztworze usuwającym zanieczyszczenia.
Wygląd: kokaina występuje jako biały proszek (dodaje się ją do papierosa lub skręta z marihuany); crack ma postać jasnobrązowych kuleczek, białych okruchów lub „kamyków”, często pakowanych w fiolki. Crack pali się w specjalnej fajce lub wdycha jego opary, podgrzewając substancję na łyżce.
Nazwa handlowa: nie ma
Nazwa slangowa: coke snow [koksowy śnieg], toot [trąbienie klaksonu], flake [płatek, łuska], lady white [biała dama], nose candy [cukierek do nosa], happy dust [szczęśliwy pył]. Crack [pęknięcie, trzask] i rock [skała, głaz] są używane zamiennie.
Oznaki użycia: pociąganie nosem i/lub katar, nadpobudliwość, gadatliwość, niepokój psychoruchowy, rozszerzone źrenice.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): euforia mogąca przechodzić w lęk i pobudzenie, wzmożona aktywność, niepodatność na zmęczenie, brak łaknienia, przyspieszenie czynności serca, podwyższone ciśnienie krwi.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): drżenie, pobudzenie, wysokie ciśnienie krwi, bóle głowy, bladość, słabo wyczuwalny puls, nudności, wymioty, podwyższona temperatura ciała, zimne poty.
Objawy po długotrwałym używaniu: napięcie, stan pobudzenia, nadpobudliwość, huśtawka nastrojów, bezsenność prowadząca do wyczerpania, brak łaknienia na przemian z intensywnym głodem, impotencja, wysokie ciśnienie krwi, nieregularne tętno.
Przedawkowanie: majaczenie (delirium), szybki, nieregularny, płytki oddech, drgawki, utrata przytomności, śmierć.
Objawy abstynencyjne: wyczerpanie, depresja, niespokojny sen, wzmożony apetyt po przebudzeniu, głód narkotyku.
b) amfetamina:
û po jej zażyciu odczuwamy ogromny przypływ energii, wyraźne podwyższenie nastroju, podniecenie porównywalne do orgazmu;
û istnieje specyficzna jej odmiana: metaamfetamina, znana także jako speed [prędkość], po której mogą wystąpić paranoje i agresywne zachowanie;
û często po długotrwałym używaniu amfetaminy, osoba sięga po środki tłumiące w celu zredukowania poamfetaminowego pobudzenia.
Wygląd: amfetamina występuje w postaci pigułek, tabletek, kapsułek, zaś metaamfetaminy to także pigułki, ale także biały proszek, kostki o wyglądzie parafiny, kryształki.
a) amfetaminy: Dexedrine, Desoxyn
b) inne: Ritalin, Tenuate, Cylert, Didrex, Preludin.
W Polsce preparaty amfetaminowe są wycofane z legalnego obrotu.
Nazwa slangowa: uppers [hamowacze], pep pills [pigułki wigoru], wake – ups [pobudzacze], bennies , dexies, truck drivers [kierowcy ciężarówek], co – pilots [drudzy piloci], sky rockets [podniebne rakiety], bombs [bomby].
Oznaki użycia: intensywne poczucie mocy i spotęgowana energia, wzmożona aktywność, bezsenność, brak łaknienia, rozszerzone źrenice, przyspieszona czynność serca, szybki oddech, podwyższone ciśnienie krwi, zwiększone wydalanie moczu.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (małe i średnie dawki): znaczne pobudzenie, niepokój, zawroty głowy, bezsenność, euforia, brak łaknienia, przypływ energii, gotowość do działania, suchość w ustach, biegunka.
Objawy po krótkotrwałym używaniu (duże dawki): wyraźne ożywienie i euforia, napływ sił fizycznych, pobudzenie psychoruchowe, przymglona świadomość, przywidzenia, bóle klatki piersiowej, omdlenie, obfite pocenie się, gorączka.
Objawy po długotrwałym używaniu: przewlekłe zaburzenia snu, niepokój, napięcie, zanik łaknienia prowadzący do wychudnięcia, wysokie ciśnienie krwi, gwałtowne i nieregularne bicie serca, wysypka, zaburzenia psychiczne.
Przedawkowanie: wysoka temperatura ciała, drgawki, śpiączka, krwawienie z naczyń mózgowych, śmierć.
Objawy abstynencyjne: skrajne wyczerpanie z popadaniem w przedłużony, niespokojny sen, wilczy apetyt po przebudzeniu, drażliwość, przygnębienie, depresja.
Halucynogeny:
û służą wyłącznie chęci przeżycia odmiennego stanu świadomości, w którym rzeczywistość podlega groteskowej deformacji;
û zaburzają czynności mózgu: zniekształcają obraz świata, spowalniają upływ czasu, najzwyklejsze obiekty stają się niezwykłe i pełne znaczenia -> pseudohalucynacje, osoby zażywające mają świadomość nieprawdziwości tych wizji;
û ...
agnessa73