Wstydliwa sprawa.pdf

Wstydliwa sprawa

Aktorzy:

Król Edward VIII - Jerzy Kamas

Ambasador von Hoesch - Marcin Troński

Stewart Menzies - Witold Pyrkosz

Winston Churchill - Krzysztof Kowalewski

Politycy, szefowie rządów i państw, a zwłaszcza panujące dwory, nie lubią,

gdy archiwa ujawniają dokumenty, albowiem prawda w nich zawarta może

być bolesna i kompromitująca. Tak też było w głośnej i nadzwyczaj

przykrej dla brytyjskiego dworu aferze księcia Windsoru i jego

amerykańskiej żony Wallis Simpson. Ale bynajmniej nie chodziło o

towarzyski skandal, lecz kompromitujący polityczny i szpiegowski

charakter całej afery, którą chciano zamaskować przedstawiając opinii

publicznej jako nieszczęśliwą miłość króla Edwarda. I świat w to wierzył.

Do czasu, gdy archiwa ujawniły swe tajemnice.

W 1931 roku brytyjska śmietanka towarzyska zawrzała od plotek: przy

następcy tronu, 37-letnim Edwardzie, pojawiła się Amerykanka 35-letnia

Wallis Warfield Simpson. Wkrótce wyszło na jaw, że w 1916 roku poślubiła

oficera marynarki, z którym rozwiodła się po jedenastu latach, a następnie

wyszła za mąż za biznesmena rezydującego w Londynie, co gorsza,

małżeństwo nie zostało formalnie rozwiązane. Ponadto nie odznaczała się

urodą ani specjalnymi przymiotami charakteru, a wręcz mówiono o niej

jako o kobiecie roztrzepanej i głupiej. Jednakże książę stracił dla niej

głowę. Cała sprawa była jedynie towarzyskim skandalikiem, dopóki

Edward ukrywał się z ukochaną w Forcie Belvedere, XVIII wiecznym

zamku, który podarował mu ojciec, ale od 1934 roku książę publicznie

manifestował chęć poślubienia Amerykanki. Wszystkich nurtowało pytanie:

co się stanie, gdy umrze stary król, a książę Walii wstąpi na tron?

Jednakże Edward zdawał się nie dbać o to.

Jerzy V zmarł 20 stycznia 1936 roku, a Edward, po upływie żałoby, wstąpił

na brytyjski tron 12 maja tego roku. Jego panowanie nie trwało długo.

Zaledwie 7 miesięcy. Niespodziewanie 9 grudnia 1936 roku Edward VIII

zrzekł się tronu.

Napisał w dokumencie abdykacyjnym:

Edward: Uznaję za niemożliwe niesienie wielkiego ciężaru

odpowiedzialności i wykonywania obowiązków króla bez pomocy i wsparcia

kobiety, która kocham.

Oddał tron, aby połączyć się z ukochaną małżeńskim węzłem. Za nic miał

oburzenie dworu, zgorszenie Kościoła anglikańskiego, którego zresztą był

głową, i niezadowolenie polityków. Postawił na swoim! Piękne i szlachetne,

ale całkowicie nieprawdziwe!

Zanim Edward wstąpił na tron brytyjski, jego kontaktom z panią Simpson

bardzo uważnie przyglądali się Niemcy, o ile nie oni byli inicjatorami

związku z amerykańską rozwódką.

Podobno brytyjski dziennik "Times" miał dowody na to, że pani Simpson

była pod wpływem Joachima von Ribbentropa, doradcy Hitlera do spraw

międzynarodowych, a późniejszego ambasadora i ministra spraw

zagranicznych III Rzeszy. Jednak dowody te nie zostały opublikowane,

gdyż taką decyzję podjęli właściciele gazety.

Jeżeli w istocie było tak, że to Ribbentrop podsunął księciu swoją agentkę,

to był to strzał w dziesiątkę. Pani Simpson mogła bowiem łatwo rozniecać

zamiłowanie do nazizmu, które książę od dawna hołubił w sercu.

Kilkadziesiąt minut po śmierci króla Jerzego V przyjął on w pałacu

bliskiego przyjaciela księcia Coburga, który przybył, aby złożyć

kondolencje i gratulacje nowemu królowi. Jednakże rzeczywisty cel jego

wizyty był całkowicie inny, co zdradził meldunek, jaki wysłał do Joachima

von Ribbentropa. Rozpoczął od słów: "Tylko dla führera i parteigenosse v.

Ribbentropa". Tuż potem następowało zdanie: "z okazji wykonywania misji

zleconej przez führera".

Nie mogło, więc być żadnej wątpliwości: książę Coburg był niemieckim

szpiegiem, z czego zdawał sobie sprawę brytyjski kontrwywiad, który

przechwycił meldunek.

Coburg wspomniał królowi, że spotkanie brytyjskiego premiera Stanleya

Baldwina i Hitlera mogłoby być korzystne. Wtedy Edward krzyknął:

Edward: Kto tu jest królem? Baldwin czy ja?! Sam chcę rozmawiać z

Hitlerem i zrobię to w Anglii lub w Niemczech! Proszę Hitlerowi to

przekazać!

Historia szybko dała Edwardowi szansę wykazania swojej sympatii do

Hitlera.

W marcu 1936 roku żołnierze niemieccy wkroczyli do Nadrenii, rejonu

Niemiec, w którym na mocy traktatu wersalskiego nie mogło być wojsk.

Było to jawne złamanie traktatu. Wystarczyło, aby jedna dywizja

francuska wyszła z koszar i skierowała się do Nadrenii, albo żeby

brytyjskie okręty wyruszyły w stronę niemieckich portów, a dowodzący

całą operacją generał Ludwig Beck wydałby rozkaz odwrotu. Ale tak się nie

stało. Anglicy i Francuzi nie odważyli się interweniować, a Hitler przekonał

się, że może sobie śmiało poczynać w Europie. Była to w dużej mierze

zasługa króla Edwarda VIII…

W czasie, gdy niemieccy żołnierze dość niepewnie maszerowali ulicami

Kolonii, w Londynie niemiecki ambasador Leopold von Hoesch z

niepokojem oczekiwał na telefon. Gdy zabrzmiał dzwonek, zerwał się z

fotela. Usłyszał:

Edward: Tu David. Pan wie, kto mówi?

Ambasador: Oczywiście, wiem.

Ambasador von Hoesch wiedział, że król Edward VIII miał siedem imion

(Edward, Albert, Christian, George, Andrew, Patrick, David), a w

prywatnych kontaktach chętnie używał ostatniego.

Edward: Wysłałem po premiera i przekazałem mu swoje wrażenia.

Powiedziałem staruszkowi, że abdykuję, jeżeli on wypowie wojnę. To była

straszna scena. Ale niech pan się nie martwi. Nie będzie wojny.

Von Hoesch odłożył słuchawkę i wybuchnął radością. Zaczął skakać i

tańczyć.

Ambasador: Dokonałem tego! Przechytrzyliśmy wszystkich. Nie będzie

wojny!

Wkrótce wysłał depeszę do Berlina. Pisał:

Ambasador: "Dzisiaj byłem w bezpośrednim kontakcie z Dworem.

Spotkałem się nie tylko ze zrozumieniem niemieckich racji, ale

dowiedziałem się, że dyrektywa wydana rządowi przez dwór stanowi, że

bez względu na szczegóły nie wolno dopuścić do poważniejszych

następstw.

Hitler, gdy przeczytał raport z Londynu, powiedział: Anglia nie będzie

interweniować. Król dotrzymuje słowa.

Edward działał dalej, aby sparaliżować opór rządu brytyjskiego przeciwko

niemieckim posunięciom. Zaprosił do swojego pałacu wielu wybitnych

posłów i ministrów. Powiedział do nich:

Edward: Wkrótce zaczną się moje rządy. Nie chcę słyszeć o wojnie!

Rząd obawiał się jego ambicji. Wiedział, że nie chce być "malowanym

władcą", który pokazywałby się gawiedzi na balkonie z okazji

państwowych świąt. On chciał rządzić. On chciał doprowadzić do sojuszu z

Hitlerem! Dążył do zacieśnienia stosunków brytyjsko-niemieckich i wkrótce

uznał, że ambasador von Hoesch jest za mało dynamiczny. Powiedział do

swojego przyjaciela księcia Coburga, o czym ten natychmiast

poinformował Berlin.

Edward: Ambasador von Hoesch jest zapewne dobrym przedstawicielem

Rzeszy Niemieckiej, ale nie jest dobrym reprezentantem III Rzeszy.

Wolałbym, aby ambasadorem był człowiek, który reprezentowałby

narodowy socjalizm, oficjalną politykę i byłby zaufanym Hitlera.

Los przesądził o zmianach zgodnych z życzeniem księcia. Leopold von

Hoesch zmarł na atak serca, a 26 października 1936 roku do Londynu

przybył jako nowy ambasador Trzeciej Rzeszy… Joachim von Ribbentrop.

Czyżby führer liczył, że uda się zawrzeć sojusz z Brytyjczykami? Wybór

Ribbentropa na to wskazywał.

Premier Stanley Baldwin był zapewne doskonale poinformowany o

nazistowskich sympatiach króla. Wiedział, jaką rolę odegrał Edward w

czasie kryzysu nadreńskiego. Mógł sobie łatwo wyobrazić, jak dalej będzie

się rozwijała sytuacja, gdy sympatyzujący z nazizmem król pozostanie na

tronie. Musiał doprowadzić do jego abdykacji. Udało mu się to, choć do

dzisiaj nie wiemy, jak.

Za Edwardem i jego konkubiną, którzy w kilka dni po abdykacji wyjechali

do Wiednia ruszył Reginald "Rex" Benson, jeden z najbardziej znanych i

wpływowych ludzi londyńskiej śmietanki towarzyskiej, a także pracownik

Secret Intelligence Service.

Po krótkim pobycie w wiedeńskim hotelu "Bristol" książę i pani Simpson

przenieśli się do zamku Wasserleonburg. Nie zatrzymali się tam długo i

wkrótce zamieszkali w posiadłości francuskiego faszysty Charlesa

Bedauxa.

Tam 3 czerwca 1937 roku książę Windsoru, bo taki tytuł otrzymał po

abdykacji, wziął ślub z panią Simpson. Jego żona otrzymała tytuł księżnej

Windsoru i równocześnie dowiedziała się, że król Jerzy VI nie życzy sobie

widzieć jej na dworze ani też nie zezwala, aby tytułowano ją "jej

królewską wysokością".

11 października 1937 roku książę spełnił swoje marzenie. Jego francuski

przyjaciel zaaranżował wizytę w Berlinie, gdzie Edward spotkał się z

Hitlerem. Korespondent amerykańskiego dziennika "New York Times"

odnotował, że w czasie powitania książę dwukrotnie podniósł rękę w

hitlerowskim pozdrowieniu.

To już nie była dyplomatyczna zabawa. Nadszedł czas, gdy upodobania

byłego króla stały się groźne dla Brytyjczyków.

3 września 1939 roku Wielka Brytania wypowiedziała wojnę Niemcom.

Hitler planował, że po pokonaniu Polski natychmiast skieruje swoje wojska

na zachód Europy, aby nie dać czasu Belgom i Francuzom na

zorganizowanie obrony. Najwyżsi dowódcy Wehrmachtu przekonali go

jednak, że po kampanii w Polsce wojsko jest wyczerpane, więc zdecydował

się opóźnić atak na Francję, ale nie zmienił planów wobec Wielkiej

Brytanii. Nie chciał dokonywać inwazji na Wyspy. Uważał, że pokonanie

Francji i rozbicie Brytyjskiego Korpusu Ekspedycyjnego zrobi na Anglikach

wystarczająco przygnębiające wrażenie, aby nie mieli ochoty do

samotnego przeciwstawiania się jego potędze. A wówczas przyjacielsko

usposobiony książę, po powrocie na brytyjski tron, byłby doskonałym

gwarantem lojalności wobec Hitlera marionetkowego rządu, powołanego

po zawarciu pokoju.

Agresja niemiecka na Polskę, masowe egzekucje i zbrodnie, jakich

dopuszczał się Wehrmacht i SS nie zmieniły sympatii Edwarda. Można było

nawet odnieść wrażenie, że jeszcze goręcej sprzyjał Hitlerowi i chciał, aby

odniósł ostateczne zwycięstwo.

19 lutego 1940 roku Julius książę von Zech-Burkesroda, ambasador

niemiecki w Hadze, poinformował ministra spraw zagranicznych Niemiec,

że otrzymał wiadomość od księcia Windsoru. Książę miał powiedzieć, że

Najwyższa Rada Sojusznicza odbyła długą dyskusję na temat sytuacji,

jaka powstanie, gdy Niemcy uderzą na Belgię, a armie anglo-francuskie

ruszą do przodu i będą okupować tak dużą część Belgii, jak tylko jest to

możliwe.

Ta informacja miała dla Niemców istotne znaczenie, a książę musiał

zdawać sobie z tego sprawę: dopuścił się zdrady narodu i państwa.

10 maja 1940 roku wojska niemieckie uderzyły na Belgię i Francję. W tym

czasie książę z żoną przebywali pod Paryżem. Nowy premier rządu

brytyjskiego Winston Churchill rozumiał, że jest to bardzo niezręczna

sytuacja, gdyż mogli dostać się w ręce Niemców. Zapewne nie zagroziłoby

to ich bezpieczeństwu, ale można było sobie wyobrazić, jakie wrażenie

zrobiłyby zdjęcia w niemieckich gazetach przedstawiające byłego

monarchę ściskającego dłoń Hitlera lub przypatrującego się defiladzie

wojsk niemieckich w Paryżu. Jednakże w pewnym momencie Edward i

jego żona zniknęli ze stolicy Francji. Zrobili to tak sprytnie, że czujny

"Rex" Benson nawet nie zorientował się, co się z nimi stało. Wszystkie

brytyjskie urzędy konsularne zaczęły gorączkowe poszukiwania, ale bez

rezultatu. Nagle książęca para pojawiła się w Madrycie, skąd po krótkim

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: