Poradnik Społecznego Inspektora Pracy.pdf

(257 KB) Pobierz
Sip-wzn-06_quark5.qxd
Tomasz Rutkowski
PORADNIK
SPO£ECZNEGO
INSPEKTORA
PRACY
Informator
Warszawa 2006
11220662.001.png
Copyright © G³ówny Inspektorat Pracy 2005
Wydanie drugie
PAÑSTWOWA INSPEKCJA PRACY
G£ÓWNY INSPEKTORAT PRACY
Departament Informacji i Promocji
www.pip.gov.pl
11220662.002.png
Spis treœci
Wstêp ......................................................................................................... 5
Czêœæ I
ZWI¥ZKI ZAWODOWE
1. Uprawnienia zwi¹zków zawodowych w zakresie prawnej ochrony
pracy ........................................................................................................... 7
1.1 Uprawnienia organizacji ponadzak³adowych...................................... 7
1.2 Uprawnienia zak³adowych organizacji zwi¹zkowych – reprezentacja
interesów zbiorowych ........................................................................ 8
Regulamin pracy.................................................................................. 8
Regulamin wynagradzania .................................................................. 10
Uk³ad zbiorowy pracy ......................................................................... 10
Przekazanie pracowników w trybie art. 23 1 Kp .................................. 12
Konsultacja oraz porozumienie w sprawie zwolnieñ grupowych....... 13
Szkolenia z zakresu bezpieczeñstwa i higieny pracy .......................... 14
Œrodki ochrony indywidualnej oraz odzie¿ i obuwie robocze ............ 15
Zak³adowy fundusz œwiadczeñ socjalnych ........................................ 16
Informacje niezbêdne do prowadzenia dzia³alnoœci zwi¹zkowej ....... 17
1.3 Uprawnienia zak³adowych organizacji zwi¹zkowych – reprezentacja
interesów indywidualnych .................................................................. 18
Konsultacja przy zamiarze wypowiedzenia umowy o pracê
i wypowiedzenia warunków indywidualnych ..................................... 18
Konsultacja przy zamiarze rozwi¹zania stosunku pracy bez
wypowiedzenia .................................................................................... 20
Wspó³dzia³anie w przypadkach zamiaru rozwi¹zania umowy
z pracownikami szczególnie chronionymi .......................................... 21
1.4 Inne uprawnienia organizacji zwi¹zkowej .......................................... 23
Procedura stosowania kar regulaminowych ........................................ 23
Podzia³ œrodków z funduszu socjalnego ............................................ 24
2. Uprawnienia zwi¹zków zawodowych w zakresie technicznego
bezpieczeñstwa pracy ............................................................................... 24
3. Odpowiedzialnoœæ za naruszenie przepisów ustawy o zwi¹zkach
zawodowych ............................................................................................. 28
11220662.003.png
4
Procedura wszczynania postêpowania w przypadkach naruszeñ
przepisów ustawy o zwi¹zkach zawodowych .................................... 29
4. Wspó³praca zwi¹zków zawodowych z organami Pañstwowej Inspek-
cji Pracy i innymi organami nadzoru nad warunkami pracy ............. 30
Czêœæ II
SPO£ECZNA INSPEKCJA PRACY
1. Podstawy prawne funkcjonowania spo³ecznej inspekcji pracy ........... 32
2. Struktura spo³ecznego nadzoru nad warunkami pracy ....................... 34
3. Wybory organów spo³ecznej inspekcji pracy ......................................... 35
Procedura odwo³ania sip .................................................................... 38
4. Uprawnienia i obowi¹zki spo³ecznych inspektorów pracy ................... 39
4.1 Uprawnienia kontrolne sip .................................................................. 39
4.2 Uwagi sip ............................................................................................ 45
4.3 Zalecenia sip ........................................................................................ 45
Zalecenia terminowe .......................................................................... 48
Zalecenia wstrzymania pracy urz¹dzenia technicznego
lub okreœlonych robót .......................................................................... 50
4.4 Dochodzenie powypadkowe ................................................................. 53
4.5 Udzia³ sip w pracach komisji bezpieczeñstwa i higieny pracy ............ 59
4.6 Wynagrodzenie zrycza³towane sip ....................................................... 61
4.7 Ochrona stosunku pracy sip ................................................................ 63
5. Wspó³praca spo³ecznej inspekcji pracy z zak³adowymi organizacja-
mi zwi¹zkowymi ........................................................................................ 67
6. Wspó³praca spo³ecznej inspekcji pracy z organami Pañstwowej
Ispekcji Pracy ............................................................................................ 68
7. Odpowiedzialnoœæ za naruszenie przepisów ustawy o spo³ecznej
inspekcji pracy .......................................................................................... 70
Postêpowanie karno-wykroczeniowe .................................................. 71
Aneks
Przyk³adowy regulamin wyborów sip ........................................................ 72
Zak³adowa ksiêga zaleceñ i uwag zak³adowego sip .................................. 75
Oddzia³owa (wydzia³owa) ksiêga uwag sip ............................................... 78
Ramowy program szkolenia podstawowego dla nowo wybranych sip ...... 80
Ramowy program szkolenia okresowego dla sip ....................................... 84
Literatura ................................................................................................. 86
Podstawowe akty prawne ........................................................................ 86
11220662.004.png
Wstêp
Instytucja spo³ecznego nadzoru nad warunkami pracy od sze-
regu lat odgrywa istotn¹ rolê w d¹¿eniu do poprawy warunków
pracy, a co za tym idzie – zwiêkszeniu udzia³u pracowników
w kszta³towaniu bezpiecznego miejsca pracy. Realizacja tego za-
dania powierzona zosta³a przez ustawodawcê w pierwszej kolej-
noœci spo³ecznym inspektorom pracy, ustalaj¹c ich status w akcie
prawnym rangi ustawy.
Pierwsza ustawa o spo³ecznej inspekcji pracy uchwalona zo-
sta³a 4 lutego 1950 r., a zaczê³a obowi¹zywaæ 28 lutego 1950 r.,
tak wiêc spo³eczna inspekcja pracy ma ju¿ 55 lat. Aktualnie
obowi¹zuj¹ca ustawa pochodzi z 24 czerwca 1983 r., a wiêc
od jej uchwalenia minê³o ponad dwadzieœcia lat. W tym okresie
dokona³y siê radykalne przemiany ustrojowe, pojawi³ siê miê-
dzy innymi pluralizm zwi¹zkowy, natomiast spo³eczna inspek-
cja pracy funkcjonuje w ramach niezmienionych od lat podstaw
prawnych.
Równie wa¿n¹ rolê w dzia³alnoœci dotycz¹cej szeroko rozumia-
nych warunków pracy powierzono organizacjom zwi¹zkowym,
które mog¹ dzia³aæ nie tylko w przypisanym im obszarze ochrony
stosunku pracy, ale równie¿ technicznego bezpieczeñstwa pracy.
W zwi¹zku z daleko posuniêt¹ prywatyzacj¹ gospodarki
zmniejsza siê liczba firm, w których funkcjonuj¹ zwi¹zki zawodo-
we, a tym samym spo³eczna inspekcja pracy. Aby zahamowaæ ten
proces, konieczne jest pilne wprowadzenie zmian legislacyjnych
tworz¹cych mo¿liwoœci funkcjonowania sip w firmach, w których
nie dzia³aj¹ zwi¹zki zawodowe.
Zadaniem Informatora jest przedstawienie aktualnie obowi¹-
zuj¹cych zasad reguluj¹cych dzia³alnoœæ spo³ecznego nadzoru
 
Zgłoś jeśli naruszono regulamin