Temat 2: Kryteria podziału bibliotek. Wykład 2 rok - studia stacjonarne 13.10.2009 r.
1. Zbiory dokumentów stanowią zasoby instytucji takich jak :
a) archiwum
b) muzeum
c) biblioteka
- Archiwum : instytucja , która zajmuje się gromadzeniem dokumentów, które powstały w wyniku działalności instytucji o charakterze publiczno-prawnym. Są to pisma urzędowe, dyplomy, świadectwa, zaświadczenia, spełniające rolę dokumentu prawnego.
- Muzeum : instytucja, która zajmuje się gromadzeniem i przechowywaniem oraz udostępnianiem dokumentów z różnych dziedzin wiedzy ( piśmienniczych i niepiśmienniczych).
- Biblioteka, według definicji UNESCO, to zorganizowany zbiór dokumentów drukowanych (książek i czasopism) oraz innych materiałów tekstowych i audiowizualnych, a także zespół pracowników, który zapewnia celowe ich gromadzenie i ujawnianie we właściwy sposób zawartości zbioru dla zaspokajania informacyjnych, badawczych, szkoleniowych i rekreacyjnych potrzeb użytkowników.
3. Kryteria podziału bibliotek:
- ze względu na rodzaj środowiska czytelniczego i formy wykonywanych usług informacyjnych :
a) biblioteki fachowe (zakładów pracy, instytucji naukowo-badawczych),
b) biblioteki publiczne (powszechne),
c) biblioteki szkolne,
d) pedagogiczne;
- ze względu na kryterium zakresu tematycznego zbioru:
a) biblioteki ogólne(uniwersalne),
b) biblioteki specjalne;
- ze względu na metody udostępniania:
a) biblioteki prezencyjne,
b) biblioteki wypożyczające poza teren biblioteki,
c) biblioteki zamknięte, pełniące usługi dla ograniczonego kręgu czytelników
d) biblioteki publiczne pełniące usługi dla ogółu społeczeństwa;
- ze względu na terytorialny zasięg działania:
a) biblioteki narodowe,
b) biblioteki regionalne (terytorialne, miejscowe, lokalne).
- ze względu na osoby lub jednostki organizacyjne utrzymujące i finansujące biblioteki
wyodrębnia się:
a) biblioteki państwowe,
b) biblioteki samorządowe,
c) biblioteki społeczne,
d) biblioteki prywatne.
4.Organizacja bibliotek:
a) system biblioteczny
b )sieć biblioteczna
ad a) system biblioteczny : sposób skoordynowania zespołu
bibliotek współpracujących ze sobą stale lub doraźnie oraz oddziałów pojedynczej biblioteki
- Są to zespoły bibliotek, których organizacja polega na współpracy w ramach tej samej dziedziny wiedzy lub tego samego profilu zbiorów, np. biblioteki medyczne, biblioteki dla dzieci.
- W pojedynczej bibliotece organizacja systemu polega na powiązaniu , wzajemnym uzupełnianiu procesów bibliotecznych według zadań : gromadzenia, opracowania, udostępniania i informacji.
- W bibliotekach szkół wyższych system biblioteczno - informacyjny oznacza organizację zależności pomiędzy biblioteką główną i bibliotekami zakładowymi.
ad b) sieć biblioteczna: grupa bibliotek połączona stałą więzią funkcyjną .
- Przykładem organizacji sieci bibliotecznej była Ogólnokrajowa sieć biblioteczna powołana
w Dekrecie o bibliotekach i opiece nad zbiorami bibliotecznymi
z dnia 17.04.1946 roku, Ustawie o bibliotekach z 9.04.1968 roku,
Ustawie o bibliotekach z dnia 27.06.1997 roku.
1
realmat5