Kilka uwag o zapisach w dzienniku zajęć.pdf

Mazowieckie Małe Przedszkola

www.mmp.fio.org.pl

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich

Kilka uwag o zapisach w dzienniku zajęć

Katarzyna Szczepkowska-Szczęśniak

Zapisy w dzienniku mogą sprawiać nam kłopot. Zwykle nie lubimy się zanadto rozpisywać,

starając się poświęcać jak najwięcej czasu na bezpośrednią pracę z dziećmi. Konieczność

udokumentowania pracy dydaktyczno-wychowawczej w grupie zróżnicowanej wiekowo jest

postrzegana jako utrudnienie. Warto jednak robić to systematycznie i zadbać o formułę wpisów, która

nie będzie zbyt obszerna, a jednocześnie dobrze udokumentuje naszą pracę z dziećmi.

Nie ma sztywno ustalonych reguł wpisywania tematów do dziennika, a sposobów

dokumentowania codziennej pracy jest wiele. Niemniej, obowiązują pewne proste zasady ogólne,

które postaram się przedstawić.

Dziennik zajęć zawiera m. in. rozkład dnia oraz dzienny zapis pracy wychowawczo-

dydaktycznej. Na jednej z pierwszych stron zapisujemy ramowy rozkład dnia. Ustala go nauczycielka

prowadząca małe przedszkole, w porozumieniu z rodzicami. Organ prowadzący określa liczbę godzin,

w których jest otwarty ośrodek przedszkolny.

Rozkład dnia zależy od godzin pracy przedszkola, ale może być inny w każdym dniu. Ważne

jest, by uwzględniał zasady higieny psychicznej, różnorodności aktywności i dawał oparcie zarówno

dzieciom, jak i nauczycielowi. Godziny, które podajemy w rozkładzie dnia, należy traktować jako

orientacyjny wyznacznik początku i końca zajęć. Pracując z dziećmi musimy być z jednej strony

elastyczne, a z drugiej przewidywalne i uporządkowane. Trudne zadanie? Dlatego wspiera nas w tym

ustalony przez nas ramowy rozkład dnia.

Przykładowy rozkład dnia

8.30–8.45

Przychodzenie dzieci do grupy – swobodna zabawa, czas na rozmowy z

rodzicami i dziećmi.

8.45–9.15

Zabawy integrujące grupę, zabawy rytmiczne – rytuał wspólnego

rozpoczynania dnia, powitanie dzieci.

Korowód – zabawa literacko-muzyczno-ruchowa (śpiewanie piosenek,

recytacja wierszy, zabawy inscenizacyjne), zabawy przy muzyce.

9.15–9.30

Przygotowanie dzieci (czynności higieniczne) i sali (sprzątanie) do posiłku lub

zajęć programowych.

______________________________________________ 1 ______________________________________________

„Mazowieckie Małe Przedszkola” – program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich

9.30–11.30

Zajęcia programowe – wprowadzanie tematu zajęć przez nauczycielkę,

zajęcia inspirowane przez nauczycielkę, zabawy logiczno-matematyczne,

konstrukcyjne, zajęcia plastyczne itp.

Po wprowadzeniu tematu głównego praca przebiega najczęściej w małych

grupach, pozostałe dzieci bawią się swobodnie, organizują działania

plastyczne, konstrukcyjne, grają w gry itp.

III

11.30–12.30 Podsumowanie dnia, zabawy ruchowe, zabawy językowe, zabawy

paluszkowe, itp.

Rozchodzenie się dzieci do domów.

W MP działających mniej niż 4 godziny dziennie, odpowiednio skracamy część III.

Zajęcia prowadzone w każdym dniu wynikają z zaplanowanego przez nas bloku/cyklu

tematycznego i są z nim zintegrowane. Dlatego też każdy tydzień i dzień jest zatytułowany zgodnie z

miesięcznym planem pracy.

Przykładowy tytuł dnia i tytuł tygodnia

Tytuł tygodnia: Dary jesieni.

Tytuł dnia: Kasztany, jako tworzywo plastyczne.

Z tego zapisu wynikają zajęcia opisane niżej, czyli Wykonywanie ludzików z kasztanów,

integralnie związane tematycznie z całym cyklem tygodnia i tytułem dnia.

Wpisy do dziennika zależą od ramowego rozkładu dnia. Jeżeli w ramowym rozkładzie dnia

uwzględniono np. zabawy ruchowe, to odpowiednie zapisy muszą znaleźć się w dzienniku. Zwykle

zapis w dzienniku dotyczy pory, kiedy dzieci przychodzą do przedszkola, czasu przeznaczonego na

zajęcia programowe oraz zajęć prowadzonych z najstarszymi dziećmi, tzw. zerówki. Poszczególne

części dnia możemy zaznaczać używając np. liczb rzymskich, podobnie jak w ramowym rozkładzie

dnia. W przykładowym rozkładzie dnia mamy trzy wyróżnione etapy zajęć, które wymagają

uwzględnienia w zapisie w dzienniku. Dokonując wpisu zawsze podajemy, który to etap dziennych

zajęć, co robiłyśmy na zajęciach i jaki był cel prowadzonych zajęć np. II Wykonywanie ludzików z

kasztanów – doskonalenie koordynacji wzrokowo-ruchowej.

Oczywiście zajęcia plastyczne, takie jak np. Wykonywanie ludzików z kasztanów, mają wiele

celów. Mogą dotyczyć wszystkich trzech podstawowych obszarów, które uwzględniamy w pracy z

dziećmi:

1. poznawczego (wiedza),

2. kształcącego (umiejętności),

3. wychowawczego (postawy, relacje społeczne).

Przykładowy zapis treści i celów zajęć programowych – zajęcia wspólne dla całej grupy

II Wykonywanie ludzików z kasztanów

1. Poznawanie nazw narzędzi i przyborów niezbędnych do wykonania ludzika.

2. Doskonalenie umiejętności manipulacyjnych – wykonywanie dziurek w kasztanie,

wkładanie patyczków i łączenie elementów.

3. Doskonalenie umiejętności współpracy w czasie wykonywania zadań.

______________________________________________ 2 ______________________________________________

„Mazowieckie Małe Przedszkola” – program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich

Podałam tutaj przykład, gdy wszystkie dzieci wykonują to samo zajęcie, a cele są podobne dla

każdej grupy wiekowej. Jest to prostsza sytuacja zarówno do przeprowadzenia przez nauczyciela, jak

i do zapisania w dzienniku.

Inny zapis w dzienniku pojawia się, gdy przygotowałyśmy różne aktywności dla każdej z grup

rozwojowych – niekoniecznie wiekowych (dzieci mogą pracować w grupach zgodnie ze swoim

poziomem funkcjonowania). Pracując z dziećmi mamy wtedy zwykle różne cele, inne są też efekty

zajęć – prace plastyczne, zdobyta wiedza, rozwijane umiejętności. Zapis w dzienniku rozszerzamy

zapisując każde z zajęć, które prowadziłyśmy z dziećmi i dopisując do nich cele.

Jednym ze sposobów może być powiązanie symboli, np. A, B, C z grupami rozwojowymi –

opisujemy to oznakowanie na początku dziennika, w tym samym miejscu, w którym wpisujemy

ramowy plan dnia, np.:

C – dzieci najmłodsze i najmniej sprawne,

B – “średniaki”, dzieci starsze, sprawniejsze w zakresie manualnym i pojęciowym,

A – dzieci najstarsze, najsprawniejsze.

Dzieci możemy podzielić również na dwie grupy:

B – dzieci młodsze 3- i mniej sprawne 4-latki,

A – dzieci starsze – 4-5-latki.

Przykładowy zapis w dzienniku będzie wtedy podobny do opisanego poprzednio. Najpierw

wpisujemy tytuł dnia, a następnie konkretne zajęcia w każdej z grup, wraz z jednym lub kilkoma,

najważniejszymi celami.

Przykładowy zapis treści i celów zajęć programowych – zajęcia zróżnicowane dla

poszczególnych grup rozwojowych

II Wykonanie wiosennych ozdób “ptasia rodzina”

C – Wykonanie gniazdek dla ptaszków z masy solnej – lepienie kul, ćwiczenie małej

motoryki.

B – Wykonywanie pisklaków z kolorowego runa (waty) – doskonalenie sprawności manualnej

(wiązanie i przyklejanie).

A – Wykonanie ptaszków techniką origami – doskonalenie małej motoryki i koordynacji

wzrokowo ruchowej, doskonalenie umiejętności zginania papieru według wzoru (umiejętności

konstrukcyjne).

Efektem wyżej opisanych zajęć są wiosenne gniazdka z pisklakami i opiekującymi się nimi

rodzicami. Wszystkie dzieci mają tutaj swój udział w końcowej pracy plastycznej. Nie zawsze udaje się

nam tak powiązać działania wszystkich dzieci, czasem każda grupa wiekowa robi coś innego, a

działania łączy tylko wspólny temat.

W dzienniku zapisujemy zwykle tylko najważniejsze cele każdego z zajęć. Te, na których

głównie koncentrowałyśmy naszą uwagę i które przede wszystkim chciałyśmy osiągnąć. Czy cele

zostały osiągnięte? Zapisując cele w dzienniku, opieramy się na celach w postaci operacyjnej , czyli

w postaci konkretnych efektów, które dzieci uzyskają po naszych zajęciach w sferach: poznawczej,

kształcącej i wychowawczej. Więcej na temat operacjonalizacji celów znajdą Państwo w artykule:

“Rytm i planowanie w pracy Małego Przedszkola”.

______________________________________________ 3 ______________________________________________

„Mazowieckie Małe Przedszkola” – program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich

Przykładowe cele operacyjne zaplanowane do osiągnięcia w ciągu miesiąca

Dzieci potrafią ulepić kule z mas plastycznych (po przeprowadzonych zajęciach, wiemy, kto

jeszcze ma z tym kłopot).

Zapisy w dzienniku pomagają dokumentować naszą pracę i planować ją na następny okres.

Krótkie uwagi dotyczące zapisów w dzienniku, które przedstawiłam w tym tekście, na pewno nie

wyczerpują zagadnienia. Mam jednak nadzieję, że pomogą uporządkować sposób zapisu pracy z

grupą zróżnicowaną wiekowo, choćby w najbardziej podstawowym zakresie.

______________________________________________ 4 ______________________________________________

„Mazowieckie Małe Przedszkola” – program współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego

w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: