Thomas Berger - Czyli nigdzie.pdf - Berger Thomas - Lary1918

Thomas Berger urodził się w 1924 roku i uważany jest za

„najdowcipniejszego i najbardziej eleganckiego" pisarza amerykańskiego.

Jego najgłośniejsze powieści to: Mały wielki człowiek oraz tetralogia,

której bohaterem jest Carlo Reinhar —jeden z najgłośniejszych cykli o

antybohaterze bezbronnym wobec zła i agresywności współczesnego

świata.

Rzadko który pisarz jest ceniony jednocześnie przez krytyków literackich i

przez czytelników. Tym pisarzem jest Thomas Berger.

Czym Mały wielki człowiek był wobec westernu, tym jest Czyli nigdzie

wobec klasycznego dreszczowca szpiegowskiego.

Russel Wren jest wielce obiecującym samo-zwańczym dramaturgiem

(gdyby tylko potrafił skończyć ten kłopotliwy trzeci akt!), jak również

detektywem.

Lecz życie Wrena zupełnie nie przygotowało go na absurdalny horror,

który go czeka: zostanie zwerbowany przez Firmę... Jego misja? Zebrać

informacje na temat Frontu Wyzwolenia Sebastianu, ugrupowania

terrorystycznego z San Sebastian.

Ze swymi satyrycznymi docinkami pod adresem współczesnej

obyczajowości i burleskową fabułą (wymarzone role dla braci Mara),

Czyli nigdzie to ni mniej, ni więcej tylko klasyczny Berger.

Thomas Berger

CZYLI NIGDZIE

TlumaczyJ Tomasz Bieroń

ZYSK I S-KA

WYDAWNICTWO

Tytuł oryginału NOWHERE

by Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań

Opracowanie graficzne serii i projekt okładki Lucyna Talejko-

Kwiatkowska

Fotografia na okładce Piotr Chojnacki

Redaktor serii Tadeusz Zysk

Redaktor Adela Skrentni

Wydanie I ISBN 83-86530-29-4

Zysk i S-ka Wydawnictwo

ul. Wielka 10, 61-774 Poznań tel./fax 526-326, tel. 532-767, 532-751

Dla Guy Davenporta

Jestem Russel Wren. Od urodzenia. Od pewnego czasu jestem też

prywatnym detektywem. Ostatnio dostaję coraz mniej rozwodów. W

kręgach społecznych, które stać na wynajęcie małżeńskiego szpicla,

zrobiły swoje rozmaite trendy przyzwalające na nowatorskie zachowania

seksualne: cudzołóstwo stało się zbyt trywialne i pospolite, by się nań

powoływać w rozprawach sądowych, a ja mam swoje zasady i nekrofilii

podglądać nie będę (nad urolagnią również bym się mocno zastanawiał).

Jednakże, na moje szczęście (choć bez wątpienia ku ubolewaniu

maluczkich — co jeszcze raz dowodzi naturalnej sprzeczności interesów w

funkcjonowaniu tego świata), z upływem lat znacznie nasiliły się

przypadki kradzieży w placówkach handlowych, także ze strony

pracowników. W handlu detalicznym do rzadkości należał sklep, któremu

nie zagrażało ogołocenie, i to do cna, wspólnymi siłami klientów i

ekspedientów, którym towar lepił się do ręki.

Pozując na aroganckiego pijaczka, który to gatunek grasuje po Nowym

Jorku zupełnie bezkarnie, podobnie jak toczący pianę obłąkaniec pośród

Beduinów, walnąłem się na podłogę w kącie delikatesów Bena Roth-mana

i przez sześć godzin, podglądając przez dziurę w moim zdezelowanym

kapeluszu (pod którym udawałem, że chrapię), widziałem, jak jeden

spośród pracow-

ników w białych kitlach uparcie wystukuje: TRANSAKCJA

ANULOWANA, jednocześnie wymieniając artykuły żywnościowe na

pieniądze.

— Taki bykowaty gość? — spytał Ben, wysłuchawszy mego raportu. —

Piaskowe włosy? Wąsacz? Mój rodzony syn! Nie ma problema. Inaczej

bym mu musiał podnieść pensję.

Zaobserwowałem także mnóstwo przypadków kradzieży przez klientów.

Rothman, podobnie jak większość białych kupców, ignorował wszelką

grabież w wykonaniu osób o smagłej cerze (podejrzewam, że niejeden

opalony przedstawiciel rasy kaukaskiej skorzystał z okazji), lecz i białych

złodziei (płci obojga) była mnogość, wszyscy wcale porządnie ubrani.

Za pomocą z góry ustalonego sygnału wskazałem sprawców Rothmanowi,

który stał na swym posterunku za ladą stoiska mięsnego. Nie zareagował,

lecz po zamknięciu sklepu powiedział mi, że wszyscy są jego regularnymi

klientami i w większości uprawiają wolne zawody; znalazł się między

nimi na przykład prywatny oftalmolog Rothmana.

Ponieważ moje starania nie przyniosły żadnych wymiernych efektów,

obawiałem się, że Ben może się wykręcać od obowiązku zapłaty, lecz

byłem w błędzie. Zaproponował bowiem, abym skasował równowartość

należności, po cenach detalicznych, w towarach z jego półek — chyłkiem.

— Nie chce pan chyba powiedzieć, że mam kraść? — spytałem.

— Zrób mi pan tę przysługę — powiedział Rothman. — Doliczę to sobie

do strat przy ubezpieczeniu.

Jednocześnie przerobiliśmy cały repertuar manhat-tańskiego języka

znaków — zmarszczenie brwi i zrezygnowane wzruszenie ramion — po

czym ze stoickim spokojem zacząłem napełniać sobie kieszenie puszkami

pasztetu z indyka, słoikami orzeszków pistacjowych

i mrożonym jogurtem „Dobry Humor". W tej ostatniej pozycji

zagustowałem pod wpływem mojej byłej sekretarki i przejściowo

współlokatorki, Peggy Tumulty, która przez tydzień wspólnego życia

karmiła się prawie wyłącznie tym specyfikiem, poprzedzonym bądź to

zupą jajeczną wyprodukowaną metodą taśmową w chińskiej knajpce na

wynos, bądź to paczkowanymi smażonymi skórkami boczku. Spłukiwała

to wszystko niskokalory-czną colą pozbawioną cukru, kofeiny i smaku:

przekonujące reklamy telewizyjne czasowo odebrały podniebieniu Peggy

apetyt na jakiekolwiek inne płyny.

Nasz związek dobiegł swego naturalnego kresu mniej więcej w momencie,

gdy na horyzoncie wspólnego życia pojawiło się nowe hobby

gastronomiczne Peggy. Miałem przyjaciółki i przed nią, i po niej, lecz z

natury jestem samotnikiem, z czego zresztą słynę. Nie zgodziłem sobie

nikogo w miejsce Peggy. Wymagały tego nie tylko względy

oszczędnościowe (Rothmanów latoś nie obrodziło), lecz i elementarne

zasady dobrego smaku. Trzeba mi bowiem wyznać, że w okresie, o którym

piszę, mieszkałem w moim nowym biurze. Mógłbym to określić dosadniej,

zważywszy na rozmiary przybytku: jeden pokój.

Moje poprzednie apartamenta mieściły się w budynku, który został

zburzony dwa lata wcześniej i zastąpiony automatycznym garażem (który,

nawiasem mówiąc, był również przeznaczony do rozbiórki. Gdy ostatni

raz tamtędy przechodziłem, szyld kazał przechodniom wyczekiwać nowej

siedziby jakiejś instytucji stanowej, której celem było wyplenienie z życia

społecznego zawiści, w związku z czym oferowała darmowe leczenie

psychiatryczne każdemu obywatelowi, który jeszcze nie dorobił się

miliona dolarów).

Moje nowe biuro, połączone z tymczasowym miejscem zamieszkania,

znajdowało się niedaleko starego: jak wszystkie dzikie zwierzęta (a także

większość ludzi,

którzy się sprzedają, by zarobić na życie), jestem niewidzialnymi

sznurkami przywiązany do mego terytorium. O ile powodem nie jest tu po

prostu brak ciekawości świata, można powiedzieć, że jestem człowiekiem

zakorzenionym. Tak czy inaczej, jestem do tego rewiru biologicznie

przystosowany. Jego wyziewy nie drażnią mych nozdrzy (podczas gdy na

plaży — kicham); nawet tutejsi wykolejeńcy mają swój udział w

podtrzymywaniu mojej równowagi duchowej i jeżeli któregoś brakuje,

zaczynają dręczyć mnie wątpliwości, czy nawet Bóg jest na swoim

miejscu.

Wróćmy do naszego czerwcowego wieczoru. Nim ja tutaj nastałem,

Rothman (tak mi powiedział) miał czynne całą noc. Kiedy zamieszkałem

w okolicy w połowie lat siedemdziesiątych, zaczął zamykać interes o

północy. Z każdym rokiem czas otwarcia delikatesów skracał się o

godzinę. Osoby, które teraz znajdują się w wieku szczenięcym, w kwiecie

wieku zjedzą tu być może tylko śniadanie.

Posuwałem się Dwudziestą Trzecią Ulicą w przebraniu pijaczka. Skutkiem

Thomas Berger - Czyli nigdzie.pdf

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: