stres-poradnik_dla_rodzicow_malych_dzieci.pdf

STRES

PORADNIK

DLA RODZICÓW

MAŁYCH DZIECI

Tłumaczenie i adaptacja za zgodą autora: Fundacja Dzieci Niczyje

SPIS TREŚCI

ISBN: 978-83-926185-2-2

2 I SKĄD POMYSŁ NA PORADNIK

DOTYCZĄCY STRESU?

2 I CO TO ZNACZY

BYĆ RODZICEM?

4 I JAKIM JESTEŚ RODZICEM?

6 I ZROZUMIEĆ STRES

8 I CO SIĘ DZIEJE

WTWOIMŻYCIU?

10 I DZIESIĘĆ

NAJCZĘSTSZYCH

Fundacja Dzieci Niczyje

ul. Walecznych 59

03-926 Warszawa

tel. 22 616 02 68; e-mail: fdn@fdn.pl

www.fdn.pl

www.dobryrodzic.pl

Tłumaczenie: Agnieszka Nowak

Gra ﬁ ka: Ewa Brejnakowska-Jończyk

Druk: MuruGumbel

Broszura została opublikowana

dzięki wsparciu ﬁ nansowemu:

SYTUACJISTRESOWYCH

14 I POZYTYWNE WYBORY

16 I JAK RADZIĆ SOBIE

ZESTRESEM?

18 I POLICZ DO DZIESIĘCIU

I POMYŚL JESZCZE RAZ

20 I POMOC I WSPARCIE DLA

RODZICÓW

SKĄD POMYSŁ NA PORADNIK DOTYCZĄCY STRESU?

Zdarza się, że trudno pogodzić jedno z drugim. Właśnie masz wyjść na za-

kupy, kiedy uświadamiasz sobie, że musisz po raz kolejny zmienić pieluszkę

swojemu kilkumiesięcznemu synkowi. Twoje trzyletnie dziecko nie chce wyjść

z przedszkola właśnie wtedy, gdy śpieszysz się zapłacić rachunki. Czujesz

się winna/y, że nie jesteś rodzicem doskonałym. Wieczorem masz potworny

ból głowy i wdajesz się w gwałtowną awanturę ze swoim partnerem.

Większość rodziców czerpie ogromną satysfakcję z wychowywania swoich

dzieci, lecz jednocześnie spostrzega to zadanie jako niezwykle trudne. Doty-

czy to zwłaszcza sytuacji, gdy rodzice muszą sobie radzić z dodatkowymi

trudnościami, takimi jak brak pieniędzy, złe

warunki mieszkaniowe, długotrwałe bezrob-

ocie czy też problemy małżeńskie. Dorośli,

którzy pod wpływem własnych doświadczeń

odczuwają gniew i lęk, mogą gorzej radzić so-

bie z trudnościami. Zdarza się, że te czynniki

stresowe przekraczają granice wytrzymałości

rodziców i popychają ich do zachowań, które

narażają ich dzieci na cierpienie.

Pocieszająca wydaje się myśl, że wszys-

cy rodzice miewają trudne chwile.

Idealni rodzice, którzy wydają

się mieć doskonale wy-

chowane dzieci, nieska-

zitelnie czyste domy,

kochających part-

nerów i niena-

ganne stroje, ist-

nieją wyłącznie

w reklamach –

a rzeczywistość

różni się od tego

obrazu.

Ta broszura pomoże rodzicom rozpoznać

źródła stresu, który może im przeszkadzać

w dobrym rodzicielstwie. Znajdują się

w niej wskazówki, w jaki sposób radzić sobie z trudnościami. Poradnik

pomoże także rodzicom lepiej zrozumieć uczucia dzieci.

CO TO ZNACZY BYĆ RODZICEM?

Bycie rodzicem to radość z pierwszego uśmiechu Twojego

dziecka, podtrzymywanie go, kiedy stawia pierwsze

kroki, ponowne odkrycie dziecięcych zabaw i spon-

taniczna decyzja, aby rzucić wszystko i wybrać się na

piknik do parku. Ale bycie rodzicem, to także radze-

nie sobie z napadami złości niesfornego dwulatka

w supermarkecie, zastanawianie się, kiedy, u li-

cha, będziesz miał/a choćby minutę dla siebie,

walka ze zmęczeniem i zniechęceniem, kiedy

Twoje dziecko nie pozwala Ci przespać nocy.

Wszyscy rodzice

miewają gorsze dni,

ale jeśli przez większość czasu

są niezadowoleni ze swojego życia, to

może im być trudno zaspokajać potrzeby dzieci. Niektórzy rodzice mogą

wyładowywać swoje frustracje na dzieciach, a nawet obwiniać je za własne

problemy. Zdarza się również, że pod wpływem stresu rodzice dyscyplinują

i karzą swoje dzieci w sposób, który może wyrządzać im krzywdę.

Życie rodzinne całkowicie wolne od stresu wydaje się niemożliwe,

ponieważ w każdy oparty na miłości związek – zarówno z partnerem

życiowym, jak i z dzieckiem – wpisane są konﬂ ikty i wzajemne ustępstwa.

Jeśli jednak czujesz, że w Twoim życiu jest za dużo stresu, możesz

podjąć pewne działania, aby poprawić jakość życia swojego i swoich

dzieci – niezależnie od tego, jak źle się czujesz w tej chwili.

Dzieci w każdym wieku wymagają od

rodziców ogromnych zasobów energii

i cierpliwości. Czasami masz wrażenie,

że wymagają więcej niż jesteś

w stanie im dać. Masz również swoje

potrzeby, o które powinnaś/eś zadbać.

„Uwielbiam, kiedy moja córka

mówi mi, że mnie kocha”.

„Przyglądanie się, jak nasze dzieci

dorastają, to najwspanialsza

rzecz na świecie”.

„Nie radzę sobie, kiedy moje dzieci

są nieposłuszne lub niegrzeczne”.

„Martwię się o ich przyszłość”.

„Kocham swoje dzieci i troszczę się

o nie, ale często się z nimi kłócę” .

JAKIM JESTEŚ RODZICEM?

z tego sprawy. Jest bardzo ważne, żebyśmy wszyscy

rozumieli swoje uczucia, ponieważ wpływają one

na relacje z naszymi dziećmi.

„Spoglądając wstecz, myślę, że raniłam

swoje dzieci, ponieważ chciałam

powetować sobie to, co zrobili mi

rodzice”.

Warto się nad tym zastanowić, ponieważ to, jakim jesteś rodzicem,

wpływa na Twoje obecne relacje z dziećmi oraz na to, jakimi będą ludźmi

w przyszłości.

„W jaki sposób Twoje

dzieciństwo wpłynęło na

to, jakim jesteś rodzi-

cem? Jeśli potrzebujesz

pomocy w poradzeniu so-

bie z własnymi uczucia-

mi, możesz skontaktować

się z jedną z organizacji

wymienionych

na stronie 20

Twoje dzieciństwo

Większość nas uczy się rodzicielstwa na przykładzie własnych rodziców.

W wielu wypadkach taki sposób doskonale się sprawdza, ale jeśli

w dzieciństwie mieliśmy złe doświadczenia, to mogą nam one utrudniać bu-

dowanie relacji z własnymi dziećmi, a nawet powodować poważne szkody.

Większość osób, które w dzieciństwie

padły o ﬁ arą krzywdzenia, wyrasta na

troskliwych i kochających rodziców.

Z pewnością jednak takie doświadcze-

nia mogą uczynić rodzicielstwo dużo trud-

niejszym.

Niektórzy rodzice mogą traktować swoje dzieci w określony sposób nie

dlatego, że uważają takie zachowanie za ważne, lecz po prostu dlatego,

że w dzieciństwie sami byli traktowani

w taki sposób.

„Złapałam się na mówieniu rzeczy w rodzaju:

«Jeśli nie zjesz warzyw, odeślę cię do twojego

pokoju». Tak naprawdę było mi wszystko jed-

no, czy mój synek zje warzywa! Powtarzałam

tylko słowa, które w dzieciństwie słyszałam

od matki”.

Superkobieta i nowy mężczyzna

Wiele osób odczuwa stres związany z poczuciem, że powinni brać

na siebie odpowiedzialność za wszystko, co się dzieje w życiu ich

dzieci – i że muszą to robić naprawdę dobrze. Często trudno im

zaakceptować fakt, że niektóre zadania mogą być wykonane przez innych,

a część spraw może pozostać niedokończona. Media kreują wizerunek

eleganckiej kobiety, której udaje się łączyć dynamiczną karierę zawodową

z wychowywaniem ślicznych dzieci i gotowaniem smakowitych posiłków –

oczywiście wszystko to bez najmniejszego śladu stresu.

Inni obiecują sobie, że w niczym nie

będą przypominali swoich rodziców,

i postanawiają wychowywać swoje dzieci

zupełnie inaczej.

„Mój ojciec zawsze porównywał mnie

z moim starszym bratem, który we

wszystkim był ode mnie dużo lepszy.

Poprzysiągłem sobie, że kiedy będę miał

własne dzieci, nigdy nie będę tego robił”.

Wydaje się, że wytworem mediów jest także „nowy mężczyzna”

z jego zaangażowaniem w prowadzenie domu i opiekę nad dziećmi

oraz z umiejętnością doskonałego rozumienia partnerki.

Te wizerunki nie tylko wzbudzają w nas nierealistyczne oczekiwania wobec

samych siebie, ale także mogą nas skłaniać do stawiania niemożliwych do

spełnienia wymagań naszym partnerom życiowym i dzieciom. Nieuchronnie

prowadzi to do kon ﬂ iktów i wzmaga stres.

Niektórzy ludzie wchodzą w dorosłe

życie z frustracjami, jakie odczuwali

w relacjach ze swoimi rodzicami. Mogą nawet

odreagowywać te nieprzyjemne uczucia na

swoich dzieciach, często nie zdając sobie

Pomyśl o wizerunkach rodziców i rodzin w telewizji oraz w czasopismach. Jak

sądzisz, czy ulegasz ich wpływowi?

ZROZUMIEĆ STRES

Dla niektórych z nas najtrudniejsze są codzienne

„katastrofy” – rajstopy, w których tuż po założeniu leci

oczko, kolejka na poczcie czy samochód, który nie

chce zapalić.

Czym jest stres?

Kiedy jakieś zdarzenie bądź sytuacja sprawia, że odczuwamy silny niepokój, albo

zakłóca bieg naszego codziennego życia, mówi się, że doświadczamy stresu.

I Twoje dziecko

Niektóre dzieci są z natury spokojne, podczas gdy inne

stawiają swoim rodzicom większe wymagania, co bywa

źródłem stresu.

Jakie są przyczyny stresu?

Stres zależy od kilku czynników. Niżej przedstawiamy niektóre z nich.

I To, jaką jesteś osobą

Niektórzy ludzie wydają się z natury spokojni i pewni siebie. Inni przez

większość czasu odczuwają napięcie i niepokój, bądź też brakuje im pew-

ności siebie.

I Twoje obowiązki

Każdy z nas potrzebuje pewnego poziomu odpo-

wiedzialności, aby mieć poczucie, że jego życie ma sens.

Jednak kiedy czujesz, że masz zbyt wiele obowiązków,

możesz być zestresowany.

I To, co Cię spotyka

Pewne zdarzenia są trudne niemal dla wszystkich ludzi – zarówno

doświadczenia radosne, takie jak narodziny dziecka czy małżeństwo, jak

i smutne, na przykład rozpad związku, bezrobocie czy bezdomność. Jed-

nak, ogólnie rzecz biorąc, przyczyny stresu różnią się w zależności od oso-

by. Coś, co jeden człowiek spostrzega jako wyzwanie, dla innego może być

zagrożeniem.

I Ludzie wokół Ciebie

Cokolwiek Cię spotyka, zawsze łatwiej jest radzić so-

bie z trudnościami, mając wspierającego partnera,

rodzinę i przyjaciół. Poczucie braku wsparcia może

powodować stres.

I Poczucie kontroli nad własnym życiem

To, czy podejmujesz pewne działania, aby złagodzić

stres i ułatwić sobie życie, zależy od kilku czynników, ale przede wszystkim

od Ciebie. Nie możesz zmienić wszystkiego, ale niemal w każdej sytuacji

jest coś, co możesz zrobić.

W jaki sposób stres wpływa na nasze życie?

Stres wywiera na nas wieloraki wpływ. Może sprawić, że będziemy się czuli

zmęczeni, nieszczęśliwi, rozdrażnieni albo skorzy do płaczu. W najgorszym

razie może prowadzić do ataków paniki, bezsenności i poważnej depresji.

Stres bywa także przyczyną dolegliwości ﬁ zycznych, takich jak bóle głowy,

migrena, czy astma. Niektórzy specjaliści uważają, że poprzez niszcze-

nie naszego układu odpornościowego stres może odgrywać pewną rolę

w powstawaniu innych schorzeń, takich jak choroby układu krążenia i niek-

tóre rodzaje nowotworów.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: