Pietkiewicz R., „Biblia Tysiąclecia” w tradycji polskiego edytorstwa biblijnego.pdf

PAPIESKI WYDZIAŁ TEOLOGICZNY

WE WROCŁAWIU

Ks. dr Rajmund Pietkiewicz

Biblia Tysiąclecia

w tradycji polskiego edytorstwa biblijnego

Praca doktorska

napisana pod kierunkiem

Księdza prof. dra hab. TOMASZA

HERGESELA

WROCŁAW 2004

— III —

SPIS TREŚCI

SPIS TREŚCI.............................................................................................................III

WYKAZ SKRÓTÓW ............................................................................................. VII

BIBLIOGRAFIA ........................................................................................................ X

WSTĘP ......................................................................................................................... 1

ROZDZIAŁ I

NAUCZANIE KOŚCIOŁA O TŁUMACZENIU, WYDAWANIU

I CZYTANIU PISMA ŚWIĘTEGO ........................................................................ 13

A. P RZED S OBOREM T RYDENCKIM ...............................................................................................13

B. P OSTANOWIENIA S OBORU T RYDENCKIEGO (1545-1563) ........................................................14

1. Kanon Ksiąg świętych............................................................................................................15

2. Autorytet i konieczność poprawienia Wulgaty ......................................................................15

3. Biblie w językach narodowych ..............................................................................................17

4. Postanowienia dotyczące druku Biblii i innych dzieł religijnych ..........................................18

C. P O SOBORZE TRYDENCKIM DO PONTYFIKATU P IUSA IX ( DO 1878 R .) ....................................19

D. O D L EONA XIII DO P IUSA XII ( LATA 1878-1958) ...................................................................20

E. O KRES S OBORU W ATYKAŃSKIEGO II (1959-1965) .................................................................27

F. P O S OBORZE W ATYKAŃSKIM II ...............................................................................................29

1. Teksty biblijne do użytku liturgicznego.................................................................................29

2. Ekumeniczne przekłady Pisma Świętego...............................................................................32

3. Edytorstwo biblijne w posoborowych normach prawnych ....................................................34

ROZDZIAŁ II

POLSKA TRADYCJA EDYTORSTWA BIBLIJNEGO ..................................... 36

A. H ISTORIA I BIBLIOGRAFIA POLSKICH TŁUMACZEŃ P ISMA Ś WIĘTEGO ..................................36

1. Przekłady rękopiśmienne (średniowiecze i renesans) ............................................................36

2. Pismo Święte drukowane w okresie renesansu (1518-1638) .................................................39

3. Lata 1639-1800 ......................................................................................................................44

4. Wiek XIX ...............................................................................................................................46

5. Wiek XX ................................................................................................................................48

a. Edycje i modernizacja przekładów renesansowych ........................................................................................49

b. Nowe przekłady ..............................................................................................................................................50

— IV —

B. W YBRANE ASPEKTY ROZWOJU POLSKIEGO EDYTORSTWA BIBLIJNEGO ................................. 56

1. Próba periodyzacji historii Pisma Świętego w języku polskim............................................. 56

2. Wielkość produkcji wydawniczej i jej forma ........................................................................ 57

3. Podstawa przekładów i tradycje tekstowe ............................................................................. 58

4. Koncepcja i język przekładu.................................................................................................. 60

5. Aspekt personalno-organizacyjny prac przekładowych ........................................................ 64

ROZDZIAŁ III

GENEZA I HISTORIA BIBLII TYSIĄCLECIA .................................................... 66

A. W YDANIE PIERWSZE ................................................................................................................. 66

1. Potrzeba nowego tłumaczenia Biblii ..................................................................................... 66

2. Jak zrodził się projekt BT? .................................................................................................... 67

3. Zjazd Biblistów w Lublinie (1958). Publiczne ogłoszenie projektu.

Wstępne rozmowy z Wydawnictwem Pallottinum................................................................ 69

4. Organizacja zespołów roboczych i prac przekładowo-redakcyjnych.

Początki sporu z E. Dąbrowskim ........................................................................................... 70

5. Podstawa przekładu ............................................................................................................... 79

6. Autorska i redakcyjna faza realizacji projektu ...................................................................... 80

7. Wkład w prace nad BT 1 K. Dynarskiego ............................................................................. 83

8. Nazwa i milenijny charakter BT. Zaangażowanie Prymasa S. Wyszyńskiego ..................... 85

9. Ingerencje kościelnej i państwowej cenzury w tekst BT 1.................................................... 88

a. Cenzura kościelna .......................................................................................................................................... 88

b. Cenzura państwowa ....................................................................................................................................... 90

10. Łamanie, ostatnie korekty i druk BT 1 ................................................................................ 91

11. Typograficzna realizacja projektu ....................................................................................... 93

a. Format ............................................................................................................................................................ 93

b. Szata graficzna edycji .................................................................................................................................... 95

c. Pisma i podział tekstu..................................................................................................................................... 96

d. Zawartość i wyposażenie ............................................................................................................................... 97

e. Znaczenie BJ dla powstania i ostatecznej formy BT 1................................................................................. 101

12. Nakład i cena BT 1 ............................................................................................................ 101

13. Zapotrzebowanie na BT 1 i rozpowszechnianie nakładu .................................................. 102

14. BT 1 w ogniu krytyki. Recepcja nowego przekładu Pisma Świętego............................... 103

B. W YDANIE DRUGIE ................................................................................................................... 115

1. Potrzeba drugiego wydania BT ........................................................................................... 115

2. Prawa autorskie do BT......................................................................................................... 115

3. Reorganizacja Zespołów roboczych. Autorska i redakcyjna faza realizacji projektu ......... 118

a. Zespół Rewizyjny, Zespół Korekty Literackiej i Redakcji Naukowej ......................................................... 118

b. Zmiany w Zespole Tłumaczy....................................................................................................................... 120

4. Skład i druk NT 2 (1969), NT 2 (1971) i BT 2. Przedruki NT z BT 2................................ 123

5. Typograficzna realizacja projektu ....................................................................................... 125

a. Format .......................................................................................................................................................... 125

b. Szata graficzna edycji .................................................................................................................................. 126

c. Pisma i podział tekstu................................................................................................................................... 126

d. Zawartość i wyposażenie ............................................................................................................................. 127

6. Nakłady i ceny ..................................................................................................................... 129

7. Zapotrzebowanie na BT 2 i rozpowszechnianie nakładu .................................................... 130

8. Różnice między BT 1 a BT 2 .............................................................................................. 131

9. BT 2 w ogniu krytyki........................................................................................................... 132

— V —

C. W YDANIA TRZECIE I CZWARTE ..............................................................................................141

1. Potrzeba trzeciego wydania BT............................................................................................141

2. Projekt prac rewizyjnych. Początkowa faza realizacji projektu...........................................141

3. Imię Boże „Jahwe w BT.....................................................................................................142

4. Dalsza realizacja projektu BT 3. Skład, korekty i druk .......................................................146

5. Przedruki BT 3 i BT 4. Inne typy wydań BT 3 i BT 4.........................................................149

6. Ustalenia związane z dalszymi losami BT...........................................................................150

7. Typograficzna realizacja BT 3/4 ..........................................................................................151

8. Nakłady i zapotrzebowanie ..................................................................................................152

9. BT 3/4 w ogniu krytyki ........................................................................................................152

D. W YDANIE PIĄTE ......................................................................................................................154

1. Potrzeba piątego wydania BT ..............................................................................................154

2. Poszerzenie RN i organizacja prac rewizyjnych ..................................................................155

3. Rewizyjna i redakcyjna faza realizacji projektu. Skład, korekty i druk NT 9 i BT 5 ..........156

4. Przedruki NT 9 i BT 5. Nakłady ..........................................................................................160

5. Imię Boga „Jahwe w BT 5..................................................................................................160

6. Typograficzna realizacja projektu ........................................................................................161

a. Format ...........................................................................................................................................................161

b. Szata graficzna..............................................................................................................................................161

c. Pisma i podział tekstu ...................................................................................................................................162

d. Zawartość i wyposażenie ..............................................................................................................................162

7. Różnice między BT 3/4 a BT 5............................................................................................163

8. BT 5 w ogniu krytyki ...........................................................................................................164

ROZDZIAŁ IV

PRZEDRUKI I WYKORZYSTANIE TEKSTU BIBLII TYSIĄCLECIA ......... 169

A. W YKORZYSTANIE TEKSTU BT................................................................................................169

1. Wykorzystanie tekstu BT w innych projektach przekładowych

i edytorskich Pisma Świętego...............................................................................................169

a. Przekład NT W. Prokulskiego.......................................................................................................................169

b. Polska wersja Biblii jerozolimskiej ..............................................................................................................170

c. Księgi deuterokanoniczne ST z BT 3/4 w Biblii warszawskiej ....................................................................173

d. BT a polska Biblia ekumeniczna ..................................................................................................................175

e. BT a „Biblia dla każdego ............................................................................................................................176

f. BT a projekt Biblii paulistów ........................................................................................................................177

g. BT a Biblia qumrańska .................................................................................................................................179

2. Komputerowe wersje BT 3/4 ...............................................................................................179

3. Tekst BT w księgach liturgicznych i innych związanych z liturgią.....................................184

a. Lekcjonarze i Ewangeliarz............................................................................................................................184

b. Liturgia godzin..............................................................................................................................................187

c. Inne księgi liturgiczne ...................................................................................................................................188

d. Mszaliki i inne edycje wyborów tekstów z Mszału rzymskiego...................................................................188

4. Tekst BT jako podstawa przekładu na dialekty i inne języki...............................................189

5. Konkordancje .......................................................................................................................190

6. Wydania BT dla osób niewidzących i słabo widzących. Wydania audio............................192

7. Tekst BT w komentarzach biblijnych ..................................................................................194

8. Wydania dla dzieci i młodzieży ...........................................................................................195

9. Wykorzystanie tekstu BT w utworach muzycznych i sztukach teatralnych ........................195

B. P RZEDRUKI TEKSTU BT ..........................................................................................................196

1. Reprinty znanego pochodzenia wydawane poza Pallottinum ..............................................196

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: