Ustawa o Państwowej Inspekcji Pracy.pdf

©Kancelaria Sejmu

s. 1/1

Dz.U. 1981 Nr 6 poz. 23

USTAWA

z dnia 6 marca 1981 r.

o Państwowej Inspekcji Pracy

Opracowano na pod-

stawie: tj. Dz. U. z

2001 r. Nr 124, poz.

1362, Nr 128, poz.

1405, Nr 154, poz.

1800, z 2002 r. Nr

166, poz. 1360, z 2003

r. Nr 170, poz. 1652,

Nr 213, poz. 2081, z

2004 r. Nr 173, poz.

1808, z 2005 r. Nr 64,

poz. 564, Nr 110, poz.

926, Nr 167, poz.

1399.

Rozdział 1

Organizacja i zadania Państwowej Inspekcji Pracy

Art. 1.

Tworzy się Państwową Inspekcję Pracy jako organ powołany do nadzoru i kontroli

przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i

higieny pracy.

Art. 2.

Państwowa Inspekcja Pracy podlega Sejmowi. Nadzór nad Państwową Inspekcją

Pracy w zakresie ustalonym ustawą sprawuje Rada Ochrony Pracy.

Art. 3.

1. Państwową Inspekcję Pracy tworzy: Główny Inspektorat Pracy i okręgowe in-

spektoraty pracy oraz działający w ramach terytorialnej właściwości okręgo-

wych inspektoratów pracy – inspektorzy pracy.

2. Państwową Inspekcją Pracy kieruje Główny Inspektor Pracy przy pomocy za-

stępców.

Art. 4.

1. Okręgowy inspektorat pracy obejmuje zakresem swojej właściwości terytorialnej

obszar jednego lub więcej województw.

2. Okręgowym inspektoratem pracy kieruje okręgowy inspektor pracy przy pomocy

zastępców.

3. Okręgowy inspektor pracy nadzoruje i koordynuje pracę działających na terenie

jego właściwości inspektorów pracy; okręgowy inspektor pracy dokonuje po-

działu zadań między poszczególnych inspektorów pracy.

2005-10-11

Art. 5.

1. Marszałek Sejmu na wniosek Głównego Inspektora Pracy ustala:

1) siedziby i zakres właściwości terytorialnej okręgowych inspektoratów pra-

s. 2/2

cy;

2) statut Państwowej Inspekcji Pracy.

2. Zarządzenia Marszałka Sejmu w sprawach, o których mowa w ust. 1, podlegają

ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Pol-

ski”.

Art. 6.

1. Tworzy się Radę Ochrony Pracy jako organ nadzoru nad warunkami pracy i

działalnością Państwowej Inspekcji Pracy.

2. Rada składa się z przewodniczącego, zastępców przewodniczącego, sekretarza i

członków, których powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu; kadencja Rady trwa

cztery lata.

3. Członków Rady powołuje się spośród posłów, senatorów i kandydatów zgłoszo-

nych przez Prezesa Rady Ministrów oraz kandydatów zgłoszonych przez orga-

nizacje związkowe i organizacje pracodawców reprezentatywne w rozumieniu

ustawy z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-

Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego (Dz.U. Nr 100,

poz. 1080 i Nr 154, poz. 1793), a także przez inne organizacje społeczne zajmu-

jące się problematyką ochrony pracy. Do Rady powołuje się także ekspertów i

przedstawicieli nauki.

3 1 . W skład Rady nie można powołać pracownika Państwowej Inspekcji Pracy, chy-

ba że korzysta on z urlopu bezpłatnego udzielonego w celu wykonywania funk-

cji z wyboru.

4. Zasady reprezentacji w Radzie oraz wysokość diety członków Rady za udział w

jej pracach określa Marszałek Sejmu w drodze zarządzenia.

5. Do zadań Rady należy wyrażanie stanowiska w sprawach objętych zakresem

działania Państwowej Inspekcji Pracy, a w szczególności dotyczących:

1) programów działalności i zadań Państwowej Inspekcji Pracy;

2) okresowych ocen działalności Państwowej Inspekcji Pracy oraz wniosków

wynikających z tych ocen;

3) problemów ochrony pracy o zasięgu ogólnokrajowym.

6. Rada wyraża opinię o kandydatach na stanowiska Głównego Inspektora Pracy i

jego zastępców oraz okręgowych inspektorów pracy.

7. Rada działa na podstawie uchwalonego przez siebie regulaminu, zatwierdzonego

przez Marszałka Sejmu.

8. (uchylony).

Art. 7.

1. Główny Inspektor Pracy przedstawia Sejmowi oraz Radzie Ministrów informacje

z działalności Państwowej Inspekcji Pracy oraz coroczne sprawozdanie z dzia-

łalności tej Inspekcji wraz z wynikającymi z tej działalności wnioskami co do

2005-10-11

©Kancelaria Sejmu

s. 3/3

przestrzegania prawa pracy przez podmioty kontrolowane i organy sprawujące

nadzór nad przedsiębiorstwami lub innymi jednostkami organizacyjnymi pań-

stwowymi albo samorządowymi.

2. Sprawozdania roczne, o których mowa w ust. 1, Główny Inspektor Pracy przed-

stawia Radzie Ochrony Pracy oraz podaje do wiadomości publicznej.

3. (uchylony).

Art. 8.

1. Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Pracy należą w szczególności:

1) nadzór i kontrola przestrzegania przez pracodawców prawa pracy, w szcze-

gólności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, przepisów doty-

czących stosunku pracy, wynagrodzenia za pracę i innych świadczeń wyni-

kających ze stosunku pracy, czasu pracy, urlopów, uprawnień pracowników

związanych z rodzicielstwem, zatrudniania młodocianych i osób niepełno-

sprawnych, oraz inicjowanie przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w

rolnictwie indywidualnym;

2) kontrola przestrzegania przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy przy pro-

jektowaniu budowy, przebudowy i modernizacji zakładów pracy oraz sta-

nowiących ich wyposażenie maszyn i innych urządzeń technicznych oraz

technologii;

3) uczestniczenie w przejmowaniu do eksploatacji wybudowanych lub przebu-

dowanych zakładów pracy albo ich części w zakresie ustalonym w przepi-

sach prawa pracy;

4) nadzór i kontrola przestrzegania przez pracodawców wymagań bezpieczeń-

stwa i higieny pracy przy konstruowaniu i produkcji maszyn, urządzeń oraz

narzędzi pracy;

5) nadzór i kontrola przestrzegania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy

przy produkcji wyrobów i opakowań, których użytkowanie mogłoby spo-

wodować zagrożenie dla zdrowia i życia;

5a) kontrola nad wyrobami wprowadzonymi do obrotu podlegającymi ocenie

zgodności, w zakresie spełniania przez nie zasadniczych wymagań dotyczą-

cych bezpieczeństwa i higieny pracy, określonych w odrębnych przepisach;

6) analizowanie przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych, kon-

trola stosowania środków zapobiegających tym wypadkom i chorobom oraz

udział w badaniu okoliczności wypadków przy pracy, na zasadach określo-

nych w przepisach prawa pracy;

7) współdziałanie z organami ochrony środowiska w kontroli przestrzegania

przez pracodawców przepisów o przeciwdziałaniu zagrożeniom dla środo-

wiska;

7a) kontrola przestrzegania wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy, o których

mowa w ustawie z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie

zmodyfikowanych (Dz.U. Nr 76, poz. 811);

8) ściganie wykroczeń przeciwko prawom pracownika określonych w Kodek-

sie pracy, a także innych wykroczeń związanych z wykonywaniem pracy

zarobkowej, gdy ustawa tak stanowi, oraz udział w postępowaniu w tych

2005-10-11

©Kancelaria Sejmu

s. 4/4

sprawach przed kolegium do spraw wykroczeń 1 ) w charakterze oskarżyciela

publicznego;

9) opiniowanie projektów aktów prawnych z zakresu prawa pracy oraz inicjo-

wanie prac legislacyjnych w tej dziedzinie;

10) inicjowanie przedsięwzięć oraz prac badawczych w dziedzinie przestrzega-

nia prawa pracy, a w szczególności bezpieczeństwa i higieny pracy;

11) udzielanie porad i informacji technicznych w zakresie eliminowania zagro-

żeń dla życia i zdrowia pracowników oraz porad i informacji w zakresie

przestrzegania prawa pracy;

11a) wnoszenie powództw, a za zgodą zainteresowanej osoby – uczestniczenie

w postępowaniu przed sądem pracy, o ustalenie istnienia stosunku pracy,

jeżeli łączący strony stosunek prawny, wbrew zawartej między nimi umo-

wie, ma cechy stosunku pracy;

11b) wydanie zezwolenia i cofnięcie wydanego zezwolenia w przypadkach, o

których mowa w art. 304 5 Kodeksu pracy;

11c) realizowanie zadań instytucji właściwej do informowania, na pisemny

wniosek, o minimalnych warunkach zatrudnienia pracowników, w zakresie

wynikającym z przepisów działu drugiego rozdziału IIa Kodeksu pracy;

11d) współpraca z urzędami państw członkowskich Unii Europejskiej odpowie-

dzialnymi za nadzorowanie warunków pracy i zatrudnienia pracowników

skierowanych do wykonywania pracy na ich terytorium na określony czas

przez pracodawcę mającego siedzibę w państwie będącym członkiem Unii

Europejskiej polegająca na:

a) udzielaniu informacji w zakresie warunków zatrudnienia pracowników

skierowanych do wykonywania pracy na terytorium państwa członkow-

skiego Unii Europejskiej na określony czas przez pracodawcę mającego

siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,

b) informowaniu o stwierdzonych wykroczeniach przeciwko prawom pra-

cowników skierowanych do wykonywania pracy na terytorium Rze-

czypospolitej Polskiej na określony czas przez pracodawcę mającego

siedzibę w państwie będącym członkiem Unii Europejskiej,

c) wskazywaniu organu nadzoru nad rynkiem pracy właściwego do udzie-

lania żądanej informacji ze względu na zakres jego działania;

12) wykonywanie innych zadań określonych w ustawie i przepisach szczegól-

nych.

1 1 . Do zakresu działania Państwowej Inspekcji Pracy należy ponadto:

1) nadzór i kontrola zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicz-

nych warunków pracy osobom fizycznym wykonującym pracę na innej

podstawie niż stosunek pracy w zakładzie pracy lub w miejscu wyznaczo-

nym przez pracodawcę;

1) Ustawa z dnia 20 maja 1971 r. o ustroju kolegiów do spraw wykroczeń utraciła moc zgodnie z art.

2 § 2 pkt 3 ustawy z dnia 24 sierpnia 2001 r. - Przepisy wprowadzające Kodeks postępowania w

sprawach o wykroczenia (Dz.U. Nr 106, poz. 1149), która weszła w życie z dniem 17 października

2001 r.

2005-10-11

s. 5/5

2) nadzór i kontrola zapewnienia przez pracodawcę bezpiecznych i higienicz-

nych warunków zajęć odbywanych na jego terenie przez studentów i

uczniów nie będących pracownikami;

3) nadzór i kontrola zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pra-

cy przez jednostki organizujące pracę wykonywaną przez osoby fizyczne na

innej podstawie niż stosunek pracy, w ramach prac społecznie użytecznych;

4) nadzór i kontrola zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pra-

cy przez pracodawcę przy wykonywaniu pracy na terenie zakładu pracy lub

w miejscu wyznaczonym przez pracodawcę przez osoby przebywające w

zakładach karnych i w zakładach poprawczych oraz zadań i prac wykony-

wanych przez żołnierzy w czynnej służbie.

1 2 . Pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy wykonujący lub nadzorujący czynności

kontrolne mają prawo przeprowadzania czynności kontrolnych wobec podmio-

tów, na rzecz których jest wykonywana praca przez osoby fizyczne, bez względu

na podstawę świadczenia tej pracy.

2. Pracownicy, o których mowa w ust. 1 2 , uprawnieni są do przeprowadzania bez

uprzedzenia kontroli przestrzegania przepisów prawa pracy, w szczególności

stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, o każdej porze dnia i nocy.

3. Kontrolę przeprowadza się po okazaniu legitymacji służbowej, z zastrzeżeniem

ust. 3 1 .

3 1 . Kontrolę przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie

działalności gospodarczej (Dz.U. Nr 173, poz. 1807) przeprowadza się po oka-

zaniu legitymacji służbowej i upoważnienia do przeprowadzenia kontroli.

3 2 . Jeżeli okoliczności faktyczne uzasadniają niezwłoczne podjęcie kontroli przed-

siębiorcy, kontrola może być podjęta po okazaniu legitymacji służbowej. Kon-

trolowanemu należy niezwłocznie, nie później jednak niż w terminie 3 dni od

dnia podjęcia kontroli, okazać upoważnienie do przeprowadzenia kontroli.

3 3 . Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli wydają: Główny Inspektor Pracy i

jego zastępcy oraz okręgowi inspektorzy pracy i ich zastępcy.

3 4 . Upoważnienie do przeprowadzenia kontroli powinno zawierać następujące dane:

1) wskazanie podstawy prawnej przeprowadzenia kontroli,

2) oznaczenie organu kontroli,

3) imię i nazwisko, stanowisko służbowe osoby upoważnionej do przeprowa-

dzenia kontroli oraz numer jej legitymacji służbowej,

4) określenie zakresu przedmiotowego kontroli,

5) oznaczenie przedsiębiorcy objętego kontrolą,

6) wskazanie daty rozpoczęcia i przewidywanego terminu zakończenia kontro-

li,

7) podpis osoby udzielającej upoważnienia, z podaniem zajmowanego stanowi-

ska lub funkcji,

8) pouczenie o prawach i obowiązkach kontrolowanego przedsiębiorcy,

9) datę i miejsce wystawienia upoważnienia.

4. Marszałek Sejmu, na wniosek Głównego Inspektora Pracy, ustala w drodze za-

rządzenia wzór legitymacji służbowej, o której mowa w ust. 3. Zarządzenie

2005-10-11

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: