21_25.PDF

Lampowy odbiornik bateryjny z detektorem kryształkowym

P R O J E K T Y

Lampowy odbiornik

bateryjny z detektorem

kryształkowym

Nie tak

dawno, bo

w†paüdziernikowym

s³owie wstÍpnym Redaktora

Naczelnego pojawi³a siÍ

zapowiedü opublikowania

w†EP opisu budowy radia

ìkryszta³kowegoî. Proponujemy

wykonanie w³aúnie takiego

odbiornika na zakres fal

d³ugich. Jest tak uroczo

archaiczny, øe wielu

z†CzytelnikÛw moøe nie

uwierzy, øe tak kiedyú by³y

budowane odbiorniki

komercyjne, instalowane

w†salonach co bogatszych

rodzin.

Rekomendacje : jedyna

okazja poznania budowy

odbiornika detektorowego

z†prawdziwym kryszta³kiem.

Czyli coú zarÛwno dla

elektronikÛw ìby³ych,

ìobecnychî, jak

i†ìprzysz³ychî.

W†EP3/2002 pojawi³

siÍ opis lampowego odbiornika

reakcyjnego na fale úrednie, opra-

cowany przez konstruktora wspÛ³-

pracuj¹cego z†Elektorem. Detekcja

sygna³Ûw radiowych odbywa³a siÍ

tam na lampie elektronowej. W†od-

biorniku prezentowanym w†artyku-

le detekcja przebiega inaczej, bo-

wiem detektorem bÍdzie kryszta³.

Nasi dziadkowie pamiÍtaj¹ za-

pewne aparaty kryszta³kowe. W†la-

tach trzydziestych i†czterdziestych

ubieg³ego stulecia by³y one bardzo

popularne. By³y to bardzo tanie

odbiorniki, pracuj¹ce bez baterii -

zasilane tylko energi¹ z†anteny, ktÛ-

re kaødy mÛg³ samodzielnie skleciÊ.

densator antenowy C a . ObwÛd re-

zonansowy LC naleøy dostroiÊ do

ø¹danej d³ugoúci fali. W†przypadku

dostrojenia do ø¹danej stacji, na-

piÍcie na zaciskach obwodu rezo-

nansowego U r jest Q razy wiÍksze

od napiÍcia indukowanego w†ante-

nie (U r =Q*U ind ). Q jest dobroci¹

obwodu rezonansowego. DobroÊ za-

leøy od opornoúci czynnej R†cewki

L†i†strat w†dielektryku kondensato-

ra C, reprezentowanych przez tan-

gens k¹ta stratnoúci kondensatora

. CzÍsto pomija siÍ wp³yw tg

Zasada dzia³ania

Jeden z†najprostszych schema-

tÛw odbiornika kryszta³kowego po-

kazano na rys. 1 . Fale radiowe

docieraj¹ce do anteny indukuj¹

w†niej napiÍcie wielkiej czÍstotli-

woúci. Oznaczmy je przez U ind .

AntenÍ z†odbiornikiem sprzÍga kon-

L/R), ale tym razem

zapiszemy úcis³y wzÛr na dobroÊ:

Elektronika Praktyczna 12/2002

(wtedy Q=

Lampowy odbiornik bateryjny z detektorem kryształkowym

ci regulacji, tzw. perikony, wes-

tectory czy sirutory. W†literaturze

pojawia³y siÍ opisy samodzielne-

go wytwarzania detektorÛw

z†kryszta³ami w³¹cznie, ale nie

by³o to ³atwe. Mia³em moøliwoúÊ

to stwierdziÊ. Lepiej uøyÊ krysz-

ta³u utworzonego przez sam¹ na-

turÍ. Dzia³a o†wiele lepiej, niø

wytwarzany samodzielnie. W†la-

tach 50.-70. ubieg³ego wieku od-

biorniki detektorowe konstruo-

wali m³odzi radioamatorzy, jed-

nak zamiast kryszta³ka stosowa-

no znacznie czulsze diody ger-

manowe.

W†miejscu odbioru istnieje

pewne natÍøenie pola E†wytwa-

rzanego przez radiostacjÍ:

„Kryształek” to półprzewod−

nikowy element detekcyjny

wykonany z kryształów

pirytu, galeny, chalkopirytu

lub cynkitu i igły, za

pomocą której kryształ jest

„nakłuwany”. Został on

wynaleziony w 1905 roku

przez Karla Brauna.

W latach świetności

odbiorników kryształkowych

w sprzedaży były dostępne

kompletne detektory

składające się z obudowane−

go kryształu ze specjalną

igłą przymocowaną do

pokrętła (kilka przykłado−

wych kryształków fabrycz−

nych pokazano na

fotografiach).

Rys. 1. Najprostszy odbiornik

detektorowy

222

Detektor prostuje napiÍcie

w.cz. z†obwodu rezonansowego,

przez co s³uchawkÍ zasila pr¹d

o†wartoúci zmieniaj¹cej siÍ w†takt

sygna³u moduluj¹cego noún¹. Po-

zosta³oúci pr¹du w.cz. zwiera do

masy kondensator C d . S³uchawka

(impedancja jej wynosi³a oko³o

2...4†k

E†w†[mV/m]

P - moc nadajnika w†[kW]

r - odleg³oúÊ od nadajnika w†[km]

WielkoúÊ U ind w†antenie jest

iloczynem E†i†wysokoúci skutecz-

nej anteny. Zwyk³a antena prÍto-

wa (o ile jej d³ugoúÊ jest mniejsza

od 1/8

) obci¹øa silnie obwÛd LC,

przez co dobroÊ spada (i†w†zwi¹z-

ku z†tym selektywnoúÊ odbiorni-

ka). Dlatego detektor w³¹cza³o siÍ

czÍsto przez odczep. To z†kolei

wi¹za³o siÍ z†obniøeniem napiÍcia

dostarczanego na detektor. Po³o-

øenie odczepu by³o nieraz regu-

lowane, aby umoøliwiÊ uzyskanie

optymalnego natÍøenia düwiÍku

lub selektywnoúci. Zreszt¹ selek-

tywnoúÊ czÍsto okazywa³a siÍ

zbyt ma³a (bo przy optimum

g³oúnoúci dobroÊ spada do 0,5

dobroci obwodu nieobci¹øonego)

i†w†szereg z†anten¹ w³¹cza³o siÍ

dodatkowy obwÛd LC (tzw.

eliminator), ktÛrego zada-

niem by³o usuniÍcie ìprze-

bijaniaî silnych stacji, pra-

cuj¹cych na zbliøonej d³u-

goúci fali.

A†sam detektor? Naj-

czÍúciej by³ to kryszta³ ga-

leny (PbS), cynkitu (ZnS),

pirytu (FeS 2 ) czy chalkopi-

rytu (CuFeS 2 ) umieszczony w†spe-

cjalnej oprawce. Do powierzchni

kryszta³u dotyka³a srebrna ig³a,

ktÛrej po³oøenie regulowa³o siÍ

na maksimum czu³oúci detektora.

OprÛcz takich detektorÛw znane

by³y detektory rtÍciowe i†wyko-

nane fabrycznie, bez koniecznoú-

h=0,032 m. NapiÍcie indukowane

w†antenie ma wartoúÊ U ind =1 mV.

Ze wzglÍdÛw konstrukcyjnych

nie uzyskamy dobroci cewki lep-

szej od ok. 150. Tangens k¹ta

stratnoúci kondensatora powiet-

rznego wynosi 1,5*10 -4 , mikowego

1,5*10 -2 . St¹d dobroÊ pocz¹tkowa

obwodu rezonansowego Q=146 dla

kondensatora powietrznego lub 46

dla mikowego.

NapiÍcie U r jest Q-krotnie

wiÍksze od U ind , st¹d: U r =146mV

lub 46 mV. Ale przy w³aúciwie

dobranym obci¹øeniu (s³uchawka

o†duøej impedancji) i†tak

bÍdzie jeszcze o†po³owÍ

mniejsze (dobroÊ pod ob-

ci¹øeniem 73 lub 23).

Wymaga siÍ dla w³aú-

ciwej pracy detektora,

aby napiÍcie w.cz. na

detektorze osi¹ga³o oko³o

600...700 mV. Nawet

z†anten¹ prÍtow¹ przy³¹-

czon¹ do naszego odbiornika mo-

øe to byÊ trudne do osi¹gniÍcia,

a†to z†racji niekorzystnego stosun-

ku sygna³/szum w†miejscu odbio-

ru. Dlatego widzimy, øe korzys-

tanie z†odbiornika detektorowego

wykonanego wed³ug schematu po-

kazanego na rys. 1†w†odleg³oúci

0628

h - wysokoúÊ skuteczna w†m

S - przekrÛj poprzeczny rdzenia

w†[cm 2 ].

- d³ugoúÊ odbieranej fali w†[m].

Za³Ûømy teraz, øe chcemy zbu-

dowaÊ odbiornik detektorowy we-

d³ug rys. 1†znajduj¹cy siÍ w†War-

szawie, odbieraj¹cy pierwszy pro-

gram Polskiego Radia (f=225 kHz,

=1333 m). Program ten nadawa-

Odbiorniki kryształkowe są bardzo proste

w wykonaniu, nie wymagają zasilania, ale

mają małą czułość i selektywność. Odbiornik

taki składał się z długiej, zewnętrznej anteny,

cewki, zmiennego (strojeniowego) kondensato−

ra, detektora w postaci kryształu blendy

cynkowej (stąd ich nazwa) i czułych

słuchawek.

ny jest z†Solca Kujawskiego z†na-

dajnika o†mocy P=1000 kW. Od-

leg³oúÊ od nadajnika wynosi 210

km. NatÍøenie pola w†miejscu

odbioru wynosi E=33 mV/m. Ob-

wÛd rezonansowy sk³ada siÍ z†220

zwojÛw na prÍcie ferrytowym

Elektronika Praktyczna 12/2002

) ma wysokoúÊ skuteczn¹

rÛwn¹ po³owie d³ugoúci. W†przy-

padku anteny ferrytowej jest nie-

co trudniej:

cm (S=3,14 cm 2 ). Wobec tego

Lampowy odbiornik bateryjny z detektorem kryształkowym

Rys. 2. Schemat elektryczny odbiornika kryształkowego

wiÍkszej od kilkudziesiÍciu km

od nadajnika jest niemoøliwe. Sy-

tuacjÍ odmieni zastosowanie do-

datkowego wzmacniacza w.cz.

przed detektorem, co zrealizowano

w†odbiorniku radiowym opisanym

w†dalszej czÍúci artyku³u. Jego

schemat elektryczny pokazano na

rys. 2 .

DziÍki zastosowaniu te-

go wzmacniacza uzyskamy

kilkunastokrotne wzmoc-

nienie sygna³u w.cz. Po-

nadto, obwÛd rezonanso-

wy w†zasadzie nie jest

obci¹øony, przez co dob-

roÊ pod obci¹øeniem jest

rÛwna dobroci nieobci¹øo-

nego obwodu rezonanso-

wego.

Jako lampa wzmacnia-

cza pracuje 1S4T w†uk³a-

dzie triodowym. Jest to

lampa koÒcowa, jednak jej uøycie

w†tym punkcie uk³adu jest uza-

sadnione duøym nachyleniem cha-

rakterystyki, ktÛre wynosi oko³o

1,4 mA/V. Wzmocnienie wzmac-

niacza w.cz. wynosi oko³o 14 V/

V. WidaÊ z†powyøszych danych,

øe poprawn¹ pracÍ uk³adu powin-

niúmy uzyskaÊ przy natÍøeniu

pola rzÍdu 17 mV/m.

W†obwodzie anodowym zasto-

sowano cewkÍ reakcyjn¹ L r .

CzÍúÊ wzmocnionego przez lam-

pÍ napiÍcia w.cz. kierowana jest

z†powrotem do obwodu LC,

dziÍki temu jest on odt³umiany.

RÛwnowaøne jest to zwiÍkszeniu

jego dobroci, przez co czu³oúÊ

jeszcze siÍ zwiÍksza. Mimo to,

jest wskazane, aby kaødy obli-

czy³, na jakie natÍøenie pola

i†napiÍcie na obwodzie LC moøe

liczyÊ w†miejscu odbioru (wska-

zane jest, aby na obwodzie re-

zonansowym powstawa³o napiÍ-

cie chociaø 20...30 mV, inaczej

si³a g³osu bÍdzie juø naprawdÍ

na detektor. SprawnoúÊ detekcji

nie przekracza zazwyczaj

30...40%. Tym samym amplitu-

da uøytecznego napiÍcia m.cz.

na potencjometrze moøe nie

przekroczyÊ 100 mV.

W†tym miejscu ma³a dygresja:

projektuj¹c ten uk³ad, przeliczy-

³em siÍ, przyjmuj¹c zbyt

optymistyczne wartoúci

sygna³u za detektorem.

Pocz¹tkowo uk³ad plano-

wa³em jako 2-lampowy.

Po uruchomieniu okaza³o

siÍ jednak, øe si³a g³osu

jest niewystarczaj¹ca. To

zmusi³o mnie do dodania

wzmacniacza napiÍciowe-

go m.cz. na miniaturowej

lampie DF669 (K u =20). Za-

miast niej moøna zastoso-

waÊ o†wiele ³atwiej do-

stÍpn¹ 1T4T z†coko³em

heptalowym. NadawaÊ siÍ tu bÍ-

dzie w†zasadzie kaøda trioda lub

pentoda bateryjna (napiÍcie øarze-

nia 1,4V) z†nachyleniem charak-

Odkrycie Hertza

Teorię pola elektromagnetycznego zweryfiko−

wał doświadczalnie Heinrich Hertz w 1888

roku. Źródłem drgań elektrycznych był

zbudowany przez niego oscylator, a odbiorni−

kiem − rezonator (też jego konstrukcji).

Ustawiając rezonator w różnych położeniach,

Hertz zmierzył długość fal elektromagnetycz−

nych (wynosiła ona od 10 m do 60 cm).

Wyznaczył także ich prędkość. Okazało się,

że jest ona bliska tej, którą teoretycznie

obliczył Maxwell, i wynosi 300000 km/s.

bardzo nieznaczna). RegulacjÍ

wielkoúci tego dodatniego sprzÍ-

øenia zwrotnego (reakcji) uzys-

kuje siÍ przez przesuwanie cew-

ki L r na prÍcie anteny ferryto-

wej. Detekcja siatkowa na pier-

wszej lampie nie moøe nast¹piÊ,

poniewaø siatka steruj¹ca znaj-

duje siÍ na potencjale wstÍpnym

-0,4†V†i†w†tych warunkach pr¹d

siatki nie moøe p³yn¹Ê. W†razie

potrzeby moøna do³¹czyÊ antenÍ

zewnÍtrzn¹, aby nieco zwiÍkszyÊ

czu³oúÊ. PrÛby w†mieúcie da³y

jednak z³y wynik - si³a g³osu

cokolwiek siÍ zwiÍkszy³a, ale

zak³Ûcenia rÛwnieø.

Wzmocniony sygna³ w.cz. do-

ciera przez kondensator 470 pF

Rys. 3. Widok okna programu

wspomagającego obliczenia

Elektronika Praktyczna 12/2002

Lampowy odbiornik bateryjny z detektorem kryształkowym

Fot. 4. Budowa detektora

kryształkowego zastosowanego

w odbiorniku

na p³ycie CD-EP12/2002B. Zrzut

okna tego programu pokazano na

rys. 3 .

Wszystkie cewki zosta³y nawi-

niÍte jednowarstwowo na prÍcie

anteny ferrytowej. Cewka L†posia-

da 220 zwojÛw drutu w†emalii

0,15 mm. Cewka antenowa ma 55

zwojÛw, a cewka reakcyjna 100

zwojÛw z tego samego drutu.

Cewka reakcyjna musi siÍ prze-

suwaÊ po rdzeniu. RdzeÒ powi-

nien byÊ d³ugi (w modelu aø 20

cm). Transformator g³oúnikowy po-

winien posiadaÊ 3200 zwojÛw

drutem 0,05 mm i†400 zwojÛw

drutem 0,1 mm.

Moøe byÊ nawiniÍty np. na

rdzeniu kubkowym A L =63. Na-

dawaÊ siÍ tu bÍdzie taki trans-

formator, ktÛrego przek³adnia

wynosi 1:6...1:10, przy czym na

uzwojeniu pierwotnym powinno

siÍ znajdowaÊ 2000...3500 zwo-

jÛw. PrzekrÛj rdzenia nie musi

byÊ duøy, wystarczy np. 1...4

cm 2 . Wszak audycje nadawane

na falach d³ugich nie odznacza-

j¹ siÍ wysok¹ jakoúci¹. Wystar-

czy, øe pasmo przenoszenia za-

wieraÊ siÍ bÍdzie w†przedziale

100...6000 Hz.

Historia lamp

elektronowych

W 1884 roku Thomas Alva

Edison zaobserwował

przepływ prądu między

żarnikiem lampy (żarówki)

a dodatkową elektrodą

wtopioną w bańkę lampy.

Właśnie to zjawisko

(nazwane zjawiskiem

Edisona) zostało wykorzysta−

ne w lampach elektrono−

wych. W kilka lat później,

tj. w 1889 roku Julius

Elster i Hans Friedrich

Geitel stwierdzili, że

w bańce próżniowej −

o jednej elektrodzie żarzonej

a drugiej zimnej − prąd

płynie tylko w jedną stronę.

Za datę wynalezienia lampy

elektronowej przyjmuje się

rok 1904, w którym John

Ambrose Fleming skonstruo−

wał dwuelektrodową lampę,

nazywaną wtedy zaworem

elektronowym, a obecnie

diodą. W 1906 roku Lee de

Forest zbudował triodę.

Doskonalsze lampy

wieloelektrodowe zostały

zbudowane w 1927

(tetroda), 1930 (pentoda)

i 1933 (pentagrid nazwany

później heptodą).

terystyki 0,7...1,4 mA/V. Moøe siÍ

jednak okazaÊ, øe naleøy nieco

zmieniÊ ujemne napiÍcie siatki tej

lampy i†opornik anodowy. W†ta-

kich wypadkach chÍtnie s³uøÍ

rad¹.

Wzmacniacz koÒcowy pracu-

je z†lamp¹ 1S4T w†klasie A.

Potencja³ wstÍpny siatki tej lam-

py wynosi -4,8 V. Z†racji tego,

øe obecnie s³uchawki posiadaj¹

opornoúÊ 32

). Potrzebne ujemne poten-

cja³y siatek uzyskano z†dzielni-

ka oporowego.

Zamiast lamp 1S4T moøna za-

stosowaÊ lampy 3S4T. Jedyn¹

zmian¹, jak¹ naleøy zrobiÊ, jest

po³¹czenie ze sob¹ obu po³Ûwek

grzejnika. PobÛr pr¹du z†baterii

anodowej wynosi oko³o 4,5 mA,

z†baterii øarzenia oko³o 140 mA.

Sk¹d wzi¹Ê kryszta³ek?

PoúwiÍÊmy chwilÍ detektoro-

wi. Przede wszystkim postarajmy

siÍ o†ma³y kryszta³ek pirytu, ga-

leny, chalkopirytu lub cynkitu.

Kryszta³y takie moøna nabyÊ na

gie³dach minera³Ûw. Warto moøe

jeszcze zaznaczyÊ, øe niektÛre

z†tych kryszta³Ûw wystÍpuj¹

w†Polsce. W†uk³adzie modelowym

pracuje piryt.

Kryszta³ moøe mieÊ naprawdÍ

ma³e wymiary, np. 3†x†3†x†3†mm,

ale na nieco wiÍkszym krysztale

bÍdzie ³atwiej znaleüÊ najczulszy

punkt detekcji. W†rozwi¹zaniu

prototypowym kryszta³ naklejono

na kawa³ek szklanej p³ytki. P³ytka

stabilnie trzyma siÍ dziÍki blasz-

kom, ktÛre przytrzymuj¹ j¹, po-

dobnie jak szkie³ko podstawowe

w†mikroskopie.

Do kryszta³u dotyka kawa³ek

srebrzanki i†drutu cynowanego

( fot. 4 ). Druty te moøna dowolnie

dotykaÊ do kryszta³u. Warto wy-

ParÍ s³Ûw o†montaøu

uk³adu

Kondensator C†powinien byÊ

powietrzny o†pojemnoúci ca³ko-

witej 450...500 pF. Podejrzewam

jednak, øe wiÍkszoúÊ Czytelni-

kÛw bÍdzie dysponowaÊ konden-

satorami z†odbiornikÛw tranzys-

torowych z†dielektrykiem np. mi-

kowym. To niestety pogorszy

dobroÊ obwodu rezonansowego.

Dlatego jeszcze raz przypominam

o†przeprowadzeniu obliczeÒ! Aby

u³atwiÊ obliczenia, przygotowa-

³em prosty program dla Win-

dows, ktÛry zosta³ zamieszczony

Rys. 5. Wyprowadzenia lamp zastosowanych w odbiorniku

Elektronika Praktyczna 12/2002

, konieczne jest

uøycie transformatora dopaso-

wuj¹cego w†obwodzie anodo-

wym tej lampy (s³uchawki po³¹-

czone s¹ szeregowo, st¹d ich

wypadkowa impedancja wynosi

Lampowy odbiornik bateryjny z detektorem kryształkowym

Radio w Polsce

Początki radiofonii w Polsce przypadają na 1922 rok. Wtedy

to Stefan Manczarski skonstruował pierwszy polski odbiornik

radiowy oraz nowego typu anteny radiowe. W lutym 1925

roku zainstalowano pierwszą stację nadawczą (500 W)

Polskiego Towarzystwa Radiotechnicznego w Warszawie przy

ul. Narbutta 29 na Mokotowie.

WYKAZ ELEMENTÓW

Rezystory

R1, R3: 1M

/0,6W

R2: 20k

/0,6W

R4: 56k

/0,6W

R5: 9,1M

/0,6W

R6: 1k

/0,6W

R7: 100

/0,6W

potencjometr

logarytmiczny

Kondensatory

C: kondensator strojeniowy wg

opisu

C1: 43pF/63V ceramiczny

C2: 68pF/63V ceramiczny

C3: 130pF/63V ceramiczny

C4: 470pF/63V ceramiczny

C5, C6, C8: 1nF/63V

C7: 3,3nF

C9: 10

prÛbowaÊ rÛøne druty, np. mie-

dziany czy stalowy zamiast cyno-

wanego. W†rozwi¹zaniu modelo-

wym druty przylutowane s¹ do

wtyczek chinch, a†dok³adn¹ regu-

lacjÍ detektora moøna uzyskaÊ

przez delikatne obracanie ich

w†gniazdkach.

reakcyjn¹. W†pewnym jej po³oøe-

niu ze s³uchawek powinien byÊ

s³yszalny gwizd lub szum. Jeúli

go nie ma, naleøy zamieniÊ koÒ-

cÛwki cewki L r miejscami. Usta-

wiamy cewkÍ tak, by gwizd

znikn¹³, ale w†okolicy jego po-

wstawania. Teraz prÛba odebra-

nia stacji powinna odbyÊ siÍ

pomyúlnie. Reguluj¹c po³oøenie

kondensatora C i†cewki reakcyj-

nej L r , ustawiamy odbiornik na

maksimum g³oúnoúci i†czystoúci

düwiÍku.

Moøemy teraz od³¹czyÊ diodÍ

(nie rozstrajamy obwodu LC!)

i†w†jej miejsce w³¹czyÊ kryszta³ek.

Dotykaj¹c drutami kryszta³ka, prÛ-

bujemy uzyskaÊ maksymaln¹ si³Í

g³osu.

Zabieg ten wymaga niestety

duøo cierpliwoúci. Nie pozostaje

mi juø nic innego jak øyczyÊ

udanego odbioru.

Aleksander Zawada

aleksander_zawada@poczta.onet.pl

Montaø i†uruchomienie

Odbiornik moøna zmontowaÊ

na podstawie z†blachy ocynkowa-

nej o†wymiarach 250 x 150 x 50

mm. Podczas montaøu pomocny

bÍdzie rys. 5 , na ktÛrym poka-

zano rozmieszczenie koÒcÛwek

lamp zastosowanych w†radiood-

biorniku.

Uruchomienie najlepiej roz-

pocz¹Ê przy pod³¹czonej zamiast

kryszta³ka diodzie germanowej

(jeúli ktoú nie chce budowaÊ

detektora na bazie kryszta³u,

moøe zostawiÊ diodÍ zamiast

kryszta³ka, ale to juø nie to

samo...) i zdjÍtej z prÍta ferry-

towego cewce reakcyjnej. Poten-

cjometr si³y g³osu ustawiamy na

maksimum.

KrÍc¹c kondensatorem C, prÛ-

bujemy ìz³apaÊî stacjÍ. Jeúli siÍ

to nie udaje, zak³adamy cewkÍ

F/63V−elektrolityczny

Lampy

V1, V3: 1S4T

V2: DF669

Różne

D: detektor wg opisu w tekście

W: włącznik dwusekcyjny

Bat1: bateria anodowa

o napięciu 45V, złożona z 5 baterii

6F22

Bat2: bateria żarzenia 1,5V, np.

R6, R14, R20 może też być

akumulator NiCd

Tr: transformator wg opisu

w tekście

Sł: słuchawki 32

2 podstawki pod lampy typu

heptal

pręt ferrytowy, cewki L r , L a , L

wykonane wg opisu w tekście

2 gniazdka chinch

1 gniazdo „jack”

W†artkule wykorzystano mate-

ria³y pochodz¹ce ze strony Mau-

rycego Bryxa (http://www.repub-

lika.pl/jannaj/), poúwiÍconej his-

torii radia w†Polsce.

Elektronika Praktyczna 12/2002

P1: 1M

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: