TEMAT: Kolorowe liście jesienne
Cele operacyjne:
-poznanie sposobów wzbogacania słownictwa związanego z opisem przyrody-liścia
-poznanie odcieni podstawowych kolorów
- kształcenie umiejętności tworzenia przymiotników od rzeczowników, kształcenie umiejętności rozróżniania kolorów
- dbanie o estetykę pracy
Formy pracy: praca grupowa, zbiorowa, indywidualna
Metody pracy: poszukująca, ćwiczeń praktycznych
Pomoce naukowe: podręcznik M. Nagajowej „Słowa zwykłe i niezwykłe”, okazy liści, karteczki ze zdaniami, magnesy.
TOK LEKCJI
I. Część wstępna (15 minut)
Na lekcję dzieci przyniosły kolorowe liście różnych drzew.
1. Odsłonięcie tablicy z wyrazami oznaczającymi kolory.
Czerwony, purpurowy, bordo, czerwono-zielony, żółtawy, jasnożółty, oliwkowy, ciemnozielony, rdzawy, rdzawo żółty, złocisty, zielono-żółty
2. Podział klasy na trzy grupy.
3. Pytania skierowane do wszystkich uczniów:
N: -Do jakich części mowy zaliczamy wyrazy napisane na tablicy?
U:- do przymiotników
N:- Co oznaczają te przymiotniki?
U:- Przymiotniki napisane na tablicy oznaczają kolory.
N:- Jakie podstawowe kolory wyróżniamy wśród napisanych na tablicy?
U:- Czerwony, żółty, zielony, brązowy.
N:- A jakie kolory oznaczają inne przymiotniki?
U:- Inne przymiotniki oznaczają podane kolory o różnych odcieniach.
4. Wybór kapitana drużyny i podanie zasad zabawy.
Na wskazany przez ucznia przymiotnik inni podnoszą liść w takim kolorze. Potem drużyna przeciwna podaje przymiotnik a uczniowie zgadują i podnoszą liście o odpowiednich kolorach.
(Zabawa trwa około 7-10 minut, a po zakończeniu zwycięska drużyna układa bukiet z kolorowych liści.)
5. Pytania skierowane do uczniów:
N:- Co przynieśliście do klasy?
U:- Liście
N:- Jakie są liście? Określcie je przymiotnikami.
U:- jesienne, piękne, kolorowe, przepiękne
6. Układanie i zapisanie tematu lekcji na tablicy i do zeszytów : Kolorowe liście jesienne.
II. Część zasadnicza
1. Wykonywanie ćwiczenia, które polega na podawaniu odcieni kolorów podstawowych. Praca ze „Słownikiem wyrazów bliskoznacznych”.
Czerwony – malinowy, amarant
Biały – śnieżny, kości słoniowej
Brązowy – rdzawy, bury ( 10 minut)
2. Pisemne wykonanie ćwiczenia.
Utwórz przymiotniki pokrewne do podanych rzeczowników, a potem przymiotniki bliskoznaczne do utworzonych - praca ze „Słownikiem wyrazów bliskoznacznych”.
oliwka – oliwkowy – żółtawozielony
miedź – miedziany – rudy
szmaragd – szmaragdowy – zielony
rubin – rubinowy – czerwony (5 – 8 minut)
3. Wykonanie ćwiczenia z podręcznika
Do każdego przymiotnika dodaj pokrewny rzeczownik nazywający kolor oraz czasownik informujący o kolorze.
biały – biel – bieleć,
szary – szarość – szarzeć,
purpurowy – purpura – purpurowieć,
brązowy – brąz – brązowieć,
czerwony – czerwień – czerwienieć,
żółty – żółtość – żółknąć (10 minut)
4. Przyczepienie na tablicy karteczek ze zdaniami:
Jedna strona jabłka czerwieni się od słońca.
Korona kasztana brązowieje w jesieni.
Liście brzozy już się żółcą.
5. Wykonanie ćwiczenia.
Polecenie: Przekształć zdania, zastępując czasownik pokrewnym przymiotnikiem oznaczającym kolor.
Jedna strona jabłka jest czerwona od słońca.
korona kasztana w jesieni staje się brązowa.
Liście brzozy stały się żółte.
6. Wybieranie liści do opisów.
7. Praca indywidualna.
Uczniowie wypisują przymiotniki, które mogą określać liść: jego kolor, kształt, wielkość, przynależność (na karteczkach), np.: żółty, ciemnożółty, brązowy, rudawy, podłużny, zaokrąglony, wyszarpany, mały, itp.
8. Układanie tytułu do opisu.
np. Liść klonu
Najpiękniejszy liść
Liść do zasuszenia
Znalazłem go pod wysokim drzewem (5 minut)
9. Zapisywanie własnego najciekawszego tytułu do zeszytu.
10. Przypomnienie informacji o opisie – pogadanka:
a) forma graficzna (3 części, akapity)
b) używanie czasowników (statycznych) – nie oznaczających ruchu,
c) umiejętne zastępowanie rzeczowników i przymiotników czasownikami wskazującymi na kolor, np. jest czerwony – czerwieni się, itp.
d) używanie wyrażeń wskazujących na stosunki przestrzenne (pośrodku, z boku, wzdłuż)
11. Indywidualna praca uczniów.
a) Ustne opisywanie wybranego liścia,
b) próby opisu w brudnopisach.
12. Czytanie i wspólne poprawianie prac
Zwrócenie uwagi na poprawność ortograficzną. (5 minut)
III. Część końcowa (10 minut)
1. Zadanie pracy domowej
Wklej do zeszytu liść i przepisz jego opis. Sprawdź opis ze słowniczkiem ortograficznym.
2. Układanie bukietu z kolorowych liści. Ustawienie na biurku i szafach.
3. Zakończenie lekcji.
Przykładowe opisy, które sporządzili uczniowie klasy V po przepracowaniu wyżej przedstawionej propozycji lekcji.
Jesienny liść
Mój liść to liść topoli. Kształtem przypomina serce. Przeważa na nim odcień jasnej, lekko pożółkłej zieleni. Cały liść jest pokryty jasnobrązowymi plamkami, które wyglądają jak rdzawe kropki. Do liścia przymocowany jest długi ciemnobrązowy ogonek. Taki liść ładnie wygląda na tle białej kartki.
(Ania P. kl. V Drop)
Liść osiki
Liść, który przyniosłam do klasy, znalazłam pod osiką. Jest on malutki. Brzegi ma poszarpane. Większość liścia jest koloru pomarańczowego, a tylko niewielką część zajmuje kolor rdzawy. Na dole, przy ogonku liść jest ciemnożółty. Cała blaszka pokryta jest czerwonymi plamkami. Przez środek liścia przechodzi nerw główny barwy purpurowej. Liść ten pięknie czerwieni się na tle jasnej kartki zeszytu. choć jest on mały, lecz bardzo mi się podoba.
(Sylwia W. kl. V Drop)
Listek dębu
Liść mój spadł z dębu. Jest duży i piękny. Ma grubo postrzępione brzegi i wygląda jak dłoń z rozłożonymi palcami. Na całości liścia przeważa kolor czerwony, tylko brzegi maja odcień ciemnego brązu. Przez środek przebiega nerw. Wokół niego przeważa ciemna zieleń. Od głównego nerwu odchodzą mniejsze, przy których można dostrzec rudą żółć. Przy dokładnym przyjrzeniu się można też zauważyć lekka zieleń i mocny brąz. Sądzę, że mój liść jest bardzo ładny.
(Renata Sz. kl. V Drop)
kapulinka