staw biodrowy.doc

Staw biodrowy

Dysfunkcje stawu biodrowego

Zmiany zwyrodnieniowe

Stany po urazach w obrębie stawu             ( zwichnięcie centralne, złamanie szyjki kości udowej, złamania przez i podkrętarzowe, zlamania trzonu kości udowej)

Jałowe martwice głowy kości udowej

Dysplazja stawu biodrowego

Dysfunkcje stawu biodrowego cd.

Złuszczenia głowy kości udowej

Coxalgie

Stany po endoprotezoplastyce stawu

Stany po korekcji osi kończyny dolnej ( osteotomie )

Badanie stawu biodrowego

Wywiad

Badanie przedmiotowe

Testy

Urazy okolicy stawu biodrowego

Złamania panewki i zwichnięcie centralne stawu biodrowego

Złamania krętarzowe

Złamania trzony kości udowej w części bliższej

Stany po zapaleniach stawu biodrowego

Leczenie

Unieruchomienie zewnętrzne

Stabilizacja śródoperacyjna

Stabilizacja wyciągiem

· Leczenie fizoterapeutyczne

W unieruchomieniu

Po unieruchomieniu

Leczenie po zdjęciu unieruchomienia

Ruchomość

Siła mięśniowa

Ból

Wydolność ogólna

Sposób poruszania się

Dysplazja stawu biodrowego

Wada powstająca w okresie płodowym, okołoporodowym lub noworodkowym

Wiotka torebka i nie w pełni wykształcona panewka prowadza do powikłań

Podział

Dysplazja bez przemieszczenia

Dysplazja z przemieszczeniem

1. Podwichnięcie
2. Zwichnięcie

Leczenie

Zachowawcze

· Szerokie pieluchowanie ( 6 tygodni )

· Po 3 m-cach – poduszka Frejki, szyna Koszli, szelki Pawlika

· 6 – 7 szyny Denisa-Browna

· Leczenie

· Operacyjne

Brak skutecznego leczenia prowadzi do szybkich zmian zwyrodnieniowych.

· Coxarthrosis

· Zmiany zwyrodnieniowe stawu biodrowego

Z danych Amerykańskiego Towarzystwa Chirurgów Ortopedów ( AAOS) wynika, że w USA:

· zmiany zwyrodnieniowe biodra dotyczą 19% populacji,

· odsetek osób kwalifikujących się do zabiegu chirurgicznego to 1,25 populacji

Okresy choroby

· I – pełna ruchomość czynna w warunkach obciążenia, bez zmian rtg, ból, bez przykurczów

· II – pełna ruchomość w warunkach częściowego odciążenia ( ruch czynny), zmiany w rtg, przykurcze w testowaniu, ból

· III – pełna ruchomość tylko w warunkach pełnego odciążenia, zmiany rtg duże, widoczne przykurcze, ból

· IV – ruch w niepełnym zakresie w pełnym odciążeniu, zniszczona chrząstka, ankyloza, ból lub jego brak, skrót kończyny

Przyczyny

· Wiek

· Predyspozycje genetyczne

· Otyłość lub nadwaga

· Niestabilność stawu

· Wady wrodzone

· Urazy i mikrourazy

· Rodzaj wykonywanej pracy

· Brak aktywności fizycznej

Z wywiadu

· Bóle okolicy pachwiny, przedniej części uda, czasami przednia lub boczna powierzchnia podudzia.

· Bolesna okolica krętarza, pośladka w okolicy m. pośladkowego średniego

· Bolesna okolica dolnej gałęzi kości łonowej

· Izolowany ból stawu kolanowego

Z wywiadu

· Dolegliwości nasilają się w miarę chodzenia i coraz dłuższego stania

· Nasilają się podczas chodzenia po schodach

· Łagodzenie dolegliwości po odpoczynku (siedzenie, leżenie)

· Mniejsze będą rano po wstaniu

Badanie przedmiotowe

· Zmniejszenie się zakresów ruchomości

· Osłabienie siły mięśniowej i zaniki mięśniowe

· Dysfunkcja chodu

· Badanie palpacyjne

Ograniczenia ruchomości

· Ograniczenie rotacji

· Ograniczenie wyprostu

· Ograniczenie odwiedzenia

· Test Thomasa

· Test Patricka

Siła mięśniowa

· Objaw Trendelenburga

· Objaw Duchenea

· Osłabienie mięśni przykurczonych

· Ból nie pozwala na pełne napięcie mięśni

Dysfunkcja chodu

· Skrót kończyny

· Chód utykający

· Niemożność chodu

· Chód o dwóch kulach łokciowych

Ocena RTG

Testy

· Test Thomasa ( mięsień biodrowo – lędźwiowy )

· Test Patricka ( rotatory wewnętrzne, przywodziciele krótkie )

· Test kompresji stawu

· Test Trendelenburga

· Objaw Duchene’a

· Test dystrakcji

Testy

· Palpacja okolicy krętarza

· Palpacja dolnej gałęzi kości łonowej

· Test przywodzicieli stawu biodrowego

· Test rotatorów zewnętrznych stawu biodrowego

Coksartroza i coxalgia

· Stosujemy wszystkie powyższe dla różnicowania dolegliwości bólowych ze strony kończyny dolnej i obręczy miednicy.

· Ocena rtg jeśli nie jesteśmy pewni

Leczenie zmian zwyrodnieniowych

· Okres leczenia zachowawczego

· Okres po leczeniu operacyjnym wczesny

· Okres po leczeniu operacyjnym późny

Okres leczenia zachowawczego

· Od diagnozy do zabiegu operacyjnego

· W warunkach ambulatoryjnych

· W warunkach domowych

· Spowolnienie zmian a nie ich wyleczenie

· Kilka miesięcy do kilku lat

Leczenie zachowawcze

· Odbudowanie lub utrzymanie ruchomości

· Poprawa stabilizacji mięśniowej okolicy stawu biodrowego

· Działanie przeciwbólowe

· Nauka chodzenia z odciążaniem dysfunkcyjnego stawu

· Zaopatrzenie ortopedyczne

Leczenia zachowawcze – odbudowanie ruchomości

· PIR dysfunkcyjnych mięśni

· Mobilizacje stawu biodrowego

· Ćwiczenia w odciążeniu stawu biodrowego

· Wyciąg pośredni stawu biodrowego

· Ćwiczenia w wodzie

· Ćwiczenia czynne wolne

· Autoterapia

Fizykoterapia

· Terapuls

· Interdyn 90-100 Hz

· Magnetoterapia w dawkach na zmiany zwyrodnieniowe

· Masaż podwodny lub ręczny

· Sollux, krio, fango przed ćwiczeniami lub wyciągiem

Poprawa stabilności

· Ćwiczenia sensomotoryczne ( SET )

· Ćwiczenia na cykloergometrze

· Ćwiczenia ogólnokondycyjne w łańcuchach zamkniętych ( unikanie długich dźwigni )

Działanie przeciwbólowe

· Fizykoterapia

· Odbudowanie ruchomości

Chód i zaopatrzenie ortopedyczne

· Wyrównanie ewentualnego skrótu kończyny ( wkładka wyrównująca )

· Kule łokciowe lub pachowe

· Wózek inwalidzki ?

Endoprotezoplastyka stawu biodrowego

              Statystyki skandynawskie podają, że :

   odsetek chorych ze zmianami stawów  

   biodrowych wymagających leczenia   

   operacyjnego w Szwecji wynosi około 3%.

   Swedish National Hip Atrhroplastics Register podaje, że w 2003 roku takie zabiegi w Skandynawii przeszło 12.093 pacjentów.

O sukcesie endoprotezoplastyki decydują:

· zabieg operacyjny zapewniający prawidłową mechanikę stawu oraz jego zborność w fizjologicznym zakresie ruchu.

· Odpowiednio prowadzona rehabilitacja, która usuwa szereg wtórnych zmian, będących konsekwencją wieloletniego schorzenia ( przykórcze tkanek miękkich, osłabienie mięśni, wadliwa postawa ciała, nieprawidłowy stereotyp chodu).

· Stosowanie się pacjenta w późniejszym okresie do zaleceń lekarza oraz fizjoterapeuty.

Okres około operacyjny

· Ćwiczenia przeciwzakrzepowe

· Ćwiczenia izometryczne mięśni podudzia

· Ćwiczenia oddechowe

· Pozycje ułożeniowe

Wczesny okres pooperacyjny

              Obejmuje pierwsze dwa tygodnie po zabiegu, a prawidłowe postępowanie w tym okresie ma decydujący wpływ na końcowy wynik leczenia.

              Na jego przebieg mają także wpływ wczesne powikłania sródoperacyjne i pooperacyjne.

Nauka chodzenia

· balkonik z podpaszkami

· podpórka dwukołowa

· kule pachowe

· kule łokciowe

Nauka chodzenia cd.

· chód trójtaktowy z markowanym obciążaniem

· chód trójtaktowy z częściowym obciążaniem

· chodzenie po schodach

              Po okresie 7 - 10 dni pacjent jest wypisywany z Oddziału Chirurgi Ortpedycznej z zaleceniami:

· kontynuacji wyuczonych ćwiczeń

· chodzenia z pełnym lub częściowym obciążaniem kończyny operowanej

· zgłoszenia się do leczenia w Oddziale Rehabilitacji Narządu Ruchu

· „Zalecenia domowe”

· nie przekraczać kąta zgięcia 90 st.

· nie krzyżować KKD

· nie kucać

· zawsze dwie kule

...