MOTYWACJA DO NAUKI
MOTYWACJA- DEFINICJE
l stan gotowości człowieka do podjęcia określonego działania, w tym przypadku chęć dziecka do uczenia się;
l dążenie do rozwoju, do zaspokajania potrzeb;
l celowość w działaniu.
l „Motywacja do uczenia się definiowana jest jako znaczenie i wartość nauki dla danego człowieka, jaką ów człowiek jej przypisuje, i charakteryzowana przez długoterminowe zaangażowanie się w proces uczenia się.”
Na trudne zachowanie ucznia – także na brak motywacji do nauki - wpływają czynniki:
· związane z uczniem
· związane z domem
· związane ze szkołą
Motywacja jest rzeczą nabywaną w trakcie rozwoju człowieka. Według badań zamiłowanie do nauki u dzieci obniża się stale od trzeciej klasy szkoły podstawowej. Początkowo dziecko postrzega naukę jako coś ekscytującego, pobudzającego do działania. Niestety z czasem staje się mozolna pracą.
Rodzaje motywacji
l zewnętrzna jest potrzebą zdobywania wiedzy, cechą wrodzoną, mają ją wszystkie dzieci, które samorzutnie chcą wszystko poznać i zbadać;
jest to ambicja, czyli chęć zdobycia uznania własnej osoby ze strony innych za wiedzę i umiejętności;
jest to wewnętrzne przekonanie o praktycznej przydatności nauki szkolnej.
l Wewnętrzna sterowana jest zewnętrznie przez oceny, kary i nagrody, wpływ rówieśników, otoczenie rodzinne;
skuteczniejsza jest przewaga nagród;
zła atmosfera w domu, słaby kontakt z dzieckiem, kłótnie, konflikty hamują motywację.
H. Gardner (2002) w swojej teorii wielorakiej inteligencji odwołuje się do pojęcia
uskrzydlenia jako najlepszej metody uczenia dzieci, uruchamiającej motywację wewnętrzną. Jest to forma wykorzystania emocji w dążeniu do osiągnięć. Pozytywne emocje są skierowane na wykonywane w danej chwili zadanie. Stanu uskrzydlenia doświadczył każdy z nas. Czuje się go zwłaszcza wtedy, gdy osiąga się szczyty swoich możliwości albo wykracza poza wszystko, czego dotychczas się dokonało.
Motywy uczenia się
• uczenie się dla uczenia,
• uczenie się w celach korzyści osobistych,
• uczenie się ze względu na utożsamianie się z grupą,
• pragnienie osiągnięcia powodzenia i uniknięcia niepowodzenia,
• uczenie się ze względu na nacisk i przymus,
• poczucie obowiązku,
• praktyczne cele życiowe,
• uczenie się ze względu na potrzebę społeczną.
Cechy motywacji:
l wzbudzanie energii;
l ukierunkowanie wysiłku na cel;
l koncentracja uwagi i selekcja bodźców;
l wypracowanie odpowiednich działań;
l koncentracja i wytrwałość podejmowanych czynności.
Motywacja jest w dużej mierze wyuczona i podlega wychowaniu.
Czynniki wzmacniające motywację dzieci do nauki
l zainteresowanie rodziców nauką szkolną (rozmowy o szkole, dobry kontakt z nauczycielem, dbałość o przybory);
l wzmacnianie poczucia wartości dziecka, wiara, że poradzi sobie z nauką, mimo, iż niekiedy odnosi porażki;
l oferowanie pomocy w przypadku trudności;
l atmosfera szacunku do nauki i szkoły w domu rodzinnym;
l rozwijanie nawyku czytelnictwa – rodzic musi modelować takie zachowania (sam czytać, aby to było skuteczne), pokazywanie wartości nauki i wiedzy;
l dostosowywanie zadań do możliwości dziecka, zbyt wygórowane ambicje rodzica hamują motywację;
l zorganizowanie dziecku kącika do nauki, ustalenie stałego harmonogramu dnia (stałe pory odrabiania lekcji, odpoczynku, snu);
l konsekwencja i wytrwałość w kontrolowaniu zadań domowych, sprawdzaniu dzienniczka i oferowaniu pomocy w lekcjach, mimo przemęczenia i zapracowania rodziców;
l wzmacnianie autorytetu nauczyciela, trzymanie jednego „frontu”;
l chwalenie dziecka natychmiastowo za zaangażowanie w pracę, pozytywny stosunek do nauki oraz włożony wysiłek, aby utrwalać takie zachowania;
l właściwe stosunki między dziećmi, pozytywny wpływ grup rówieśniczych.
Zachowania rodziców wpływające pozytywnie na motywację i stosunek dzieci do nauki
1. Służenie przykładem.
2. Dostrzeganie sukcesów, pochwały.
3. Stawianie racjonalnych wymagań.
4. Właściwa organizacja czasu.
5. Pomoc w nauce.
6. Interesowanie się problemami dziecka.
7. Pozytywne emocje.
8. Mądre karanie.
9. Nagradzanie.
10. Zapewnienie dobrych warunków do nauki.
11. Traktowanie rodzeństwa na równi.
12. Obowiązki domowe.
Interesuj się postępami dziecka
l Kontakt z wychowawcą dziecka.
l Obecność rodziców na zebraniach w szkole.
l Kontakt z dzieckiem i wspólna analiza problemów szkolnych.
Wspieraj, ale nie wyręczaj
l Wspierająca rola rodziców.
l Wdrażanie dziecka do samodzielności.
l Samokontrola wykonanej pracy.
l Dziecko samo powinno dostrzegać swoje błędy i móc je poprawić.
l Każde dziecko wymaga innej formy wsparcia.
Mądrze motywuj
l Mądre nagradzanie jest lepsze niż kara.
l Uznanie rodziców to też nagroda.
l Pochwała opisowa i jej wpływ na proces myślowy dziecka.
Doceniaj osiągnięcia dziecka
l Osiągnięcia a stopnie
l Dziecko mniej i bardziej zdolne
l Sukces jest efektem wielu drobnych osiągnięć
Nie pozwól dziecku, by źle mówiło o sobie
l Poszukaj sposobu zaprezentowania dziecku innego obrazu jego osoby.
l Stwórz sytuacje, w której dziecko może zobaczyć siebie w innym świetle.
l Pozwól dziecku usłyszeć, jak mówimy o nim coś pozytywnego.
l Określ wzór zachowania, jakiego oczekujesz.
l Przypomnij dziecku jego poprzednie osiągnięcia.
l Powiedz, jakie są wasze odczucia i oczekiwania.
Buduj w dziecku poczucie własnej wartości
l Poczucie własnej wartości to pozytywne myślenie o sobie.
l Wykorzystywanie silnych stron dziecka.
l Kształtowanie w dziecku energii i inicjatywy.
l Rozwijaj naturalną ciekawość dziecka, wzbudzaj jego motywację do poznawania nowych rzeczy, do nauki poprzez:
l Organizowanie wycieczek do muzeów, na wystawy, oglądanie z dzieckiem ciekawych programów w TV i rozmawiaj o nich
l Rozwiązywanie krzyżówek, zagadek, zabaw logicznych itp..
l Wykorzystywanie codziennych czynności i zdarzeń do ćwiczenia różnych umiejętności
l Dawanie przykładu własnym zachowaniem
l Dawaj dziecku do zrozumienia, że nauka jest ważna
l Wykazuj zainteresowanie karierą szkolną dziecka i wspieraj je w niej:
l Interesuj się tym, co wydarzyło się w szkole, rozmawiaj o tym, czego dziecko się nauczyło,
l Wdrażaj dziecko do systematyczności,
l Pomagaj dziecku w odrabianiu lekcji i pokonywaniu trudności,
l Szukaj mocnych stron swojego dziecka i udzielaj mu wsparcia,
l Nie porównuj dziecka do rodzeństwa, kolegów, lecz do poprzedniego jego poziomu i umiejętności,
l Pomagaj dziecku nazwać jego uczucia i poszukiwać nowych rozwiązań.
Brak motywacji do nauki wynika najczęściej z niewykształcenia u dziecka nawyków do uczenia się, bądź też jest skutkiem doznanych przez dziecko niepowodzeń. Dziecko potrzebuje Twojego zrozumienia, wsparcia i wiary, że sobie poradzi!
henio89