C++ Builder 5.pdf

Wprowadzenie do

C++Buildera

Rozdziaþ ten stanowi wprowadzenie do C++Buildera, jednego z najczħĻciej uŇywanych narzħdzi

do tworzenia aplikacji internetowych, bazodanowych typu i klient-serwer, programowania

rozproszonego itp. C++Builder þĢczy w sobie charakterystyczne cechy Ļrodowiska typu RAD

(ang. Î bþyskawiczne tworzenie aplikacji) z funkcjonalnoĻciĢ

ANSI C++. Jest narzħdziem na wskroĻ uniwersalnym, przydatnym zarwno dla amatorw

programowania, jak i profesjonalnych zespoþw projektowych.

Podstawowe informacje na temat zalet C++Buildera i korzyĻci wynikajĢcych z jego

zastosowania znajdziesz na stronie http://www.borland.com/bcppbuilder/ w

punktach áFeatures & BenefitsÑ i áNew C++Builder UsersÑ.

Zaawansowani programiĻci mogĢ rozdziaþ ten pominĢę; pozostali znajdĢ w nim informacje o

podstawowych elementach C++Buildera, a takŇe porwnanie jego istotnych cech z innymi

Ļrodowiskami projektowymi i wskazwki dotyczĢce przenoszenia na jego grunt aplikacji z tychŇe

Ļrodowisk.

Zainteresowani Czytelnicy znajdĢ tu rwnieŇ wprowadzenie do Kyliksa Î jednego z

najciekawszych produktw ostatnich lat, bħdĢcego w istocie adaptacjĢ Delphi i C++Buildera na

gruncie Linuksa. Kylix pozwala tworzyę zaawansowane aplikacje w Ļrodowisku tego

zdobywajĢcego coraz wiħkszĢ popularnoĻę systemu z rwnĢ þatwoĻciĢ, jak w Ļrodowisku

Windows. WiħkszoĻę zagadnieı dotyczĢcych C++Buildera, omawianych w tej ksiĢŇce, odnosi siħ

takŇe do Kyliksa.

Podstawowe elementy C++Buildera

W podrozdziale tym przedstawimy podstawowe elementy C++Buildera i zilustrujemy ich

zastosowanie na przykþadzie prostej aplikacji.

JeŇeli juŇ zainstalowaþeĻ C++Buildera na swoim komputerze i chciaþbyĻ szybko wykonaę za jego

pomocĢ coĻ poŇytecznego Î nie ma na co czekaę; juŇ za chwilħ stanĢ siħ dla Ciebie jasne takie

pojħcia, jak: projekt, komponenty VCL, inspektor obiektw i ich rola w Ļrodowisku IDE.

Pierwotnie programiĻci posþugiwali siħ narzħdziami dla DOS-a, uruchamianymi z wiersza poleceı.

Kiedy MS Windows zdominowaþy rynek systemw operacyjnych, w naturalny sposb rwnieŇ i

rynek kompilatorw zwrciþ siħ w stronħ tego Ļrodowiska; jednym z najbardziej znanych

kompilatorw C dla Windows byþ kompilator C++ w wersji 3.1. Nie uproĻciþo to bynajmniej

samego procesu programowania, a wrħcz przeciwnie: na programiĻcie spoczywaþa

odpowiedzialnoĻę za caþoksztaþt komunikacji z systemem operacyjnym Î obsþuga komunikatw,

utrzymywanie odpowiedniego wyglĢdu okienek itp. Nawet prosty program powodujĢcy tylko

wyĻwietlanie pustego okienka miaþ rozmiar kilkustronicowy.

Sytuacja zmieniþa siħ nieco (na korzyĻę programistw) po opracowaniu przez Borland narzħdzia o

nazwie ObjectWindows Library (OWL). OWL, zgodne ze standardami kompilatora wersji 3.1,

przejmowaþo na siebie wiħkszoĻę nuŇĢcych szczegþw systemowych, pozwalajĢc programiĻcie

skupię siħ na istocie rozwiĢzywanego problemu. Zostaþo ono rozbudowane wraz z

wprowadzeniem na rynek nowego kompilatora C++ w wersji 5.0.

Prawdziwym przeþomem okazaþo siħ pojawienie Delphi, narzħdzia z kategorii RAD, bħdĢcego

czymĻ na ksztaþt áwizualnego PascalaÑ Î jeŇeli trzymaę siħ analogii do Visual Basica czy teŇ

Visual C. Niedþugo pŅniej Borland opracowaþ analogiczne narzħdzie oparte na C++, nadajĢc mu

nazwħ C++Builder. Korzysta ono z tych samych bibliotek co Delphi, ponadto posiada niemal

identyczny interfejs uŇytkownika. 1 W porwnaniu z innym popularnym kompilatorem Î Visual

C++ Î charakteryzuje siħ wiħkszĢ þatwoĻciĢ tworzenia aplikacji i wiħkszĢ przenoĻnoĻciĢ tych

ostatnich pomiħdzy rŇnymi platformami.

NiewĢtpliwie dobre opanowanie jħzyka programowania (rwnieŇ C++) wymaga kilku lat praktyki.

Narzħdzia kategorii RAD Î np. C++Builder Î mogĢ jednakŇe uczynię tħ naukħ bardziej efektywnĢ,

ponadto umoŇliwiajĢ tworzenie nietrywialnych aplikacji juŇ na wczesnym etapie tej drogi, a to za

sprawĢ obiektowych komponentw VCL, skrywajĢcych w sobie wiele skomplikowanych

moŇliwoĻci i uwalniajĢcych uŇytkownika od Ňmudnego programowania.

PrzystĢpmy wiħc do konkretw; pominiemy przy tym wiele szczegþw dotyczĢcych instalacji i

obsþugi C++Buildera, ktre znaleŅę moŇna w dokumentacji, a ktrych wyczerpujĢcy opis

wymagaþby odrħbnej ksiĢŇki. Skoncentrujemy siħ za to na metodologii tworzenia konkretnej

aplikacji.

Po prawidþowym zainstalowaniu C++Buildera i jego uruchomieniu ukaŇe siħ zintegrowane

Ļrodowisko projektowe (IDE Î ) przedstawione na rysunku

1.1. Skþada siħ ono z trzech zasadniczych okien, za poĻrednictwem ktrych moŇliwe jest

1 OczywiĻcie w ramach odpowiadajĢcych sobie wersji C++ i Delphi; porwnanie drogi rozwojowej Delphi i

C++Buildera (okreĻlane niekiedy mianem áŇabiego skokuÑ) znajduje siħ w rozdziale 21. ksiĢŇki

(Helion, Gliwice 1999) Î przyp. tþum.

manipulowanie kontrolkami i komponentami, ustawianie ich wþaĻciwoĻci oraz wpisywanie kodu

programu.

Pasek

narzħdziowy

Menu gþwne

Paleta

komponentw

Inspektor

obiektw

Formularz

Edytor kodu

Biblioteka komponentw (ang. VCL Î ) stanowi magazyn

komponentw wykorzystywanych do tworzenia aplikacji. Poszczeglne komponenty biblioteki

odpowiadajĢ poszczeglnym komponentom gotowego programu Î menu, przyciskom, listom

wyboru, obrazkom itp. Komponenty te skrywajĢ w sobie znacznĢ czħĻę kodu, przez co

programista zwolniony jest w duŇej czħĻci z kodowania podstawowych funkcji programu.

Poszczeglne aspekty zachowania siħ komponentw mogĢ byę regulowane za pomocĢ ich

wþaĻciwo Ļci (ang. ) dostħpnych za poĻrednictwem inspektora obiektw (patrz rys.

1.1), bĢdŅ bezpoĻrednio w kodzie programu. Oprcz wykorzystywania gotowych komponentw

zaawansowany programista ma moŇliwoĻę tworzenia nowych komponentw, stosownie do swych

potrzeb.

Poszczeglne formularze aplikacji odpowiadajĢ poszczeglnym oknom dziaþajĢcego programu;

gdy rozpoczynasz tworzenie nowej aplikacji, wyĻwietlony zostaje automatycznie pusty formularz,

zwany fo r mularzem gþ wnym Î w dziaþajĢcym programie stanie siħ on jego oknem gþwnym.

UmieszczajĢc na formularzu komponenty VCL oraz ustalajĢc ich poþoŇenie i rozmiary, budujemy

ŇĢdany interfejs uŇytkownika. Oprcz komponentw wizualnych istniejĢ rwnieŇ tzw.

komponenty nie wido czne Î na etapie projektowania sĢ one reprezentowane przez odpowiednie

ikony, natomiast w dziaþajĢcym programie nie sĢ bezpoĻrednio widoczne w interfejsie

uŇytkownika, jakkolwiek speþniajĢ zadania nie mniej waŇne od komponentw wizualnych.

Przykþadami komponentw niewidocznych sĢ zegary (ang. ), sþuŇĢce do odmierzania

ustalonych odcinkw czasu.

Paski przyciskw (ang. ) umoŇliwiajĢ szybki dostħp do najczħĻciej wykorzystywanych

opcji menu, jak: Run (uruchomienie aplikacji), Step Through (praca krokowa), View Form

(oglĢdanie formularza) itp. UŇytkownik ma moŇliwoĻę przystosowywania zawartoĻci paskw

narzħdziowych do swoich potrzeb.

JednĢ z niezaprzeczalnych zalet Ļrodowiska IDE jest jego konfigurowalnoĻę. ZawartoĻę

dowolnego paska narzħdziowego moŇe byę þatwo zmieniana poprzez dodawanie i usuwanie

przyciskw Î wyjĢtkiem w tym wzglħdzie jest paleta komponentw, nie zawierajĢca przyciskw,

lecz (zgodnie z nazwĢ) komponenty VCL.

C++Builder zawiera nastħpujĢce paski narzħdziowe:

Standard ;

View ;

Debug ;

Custom ;

Component Palette (paleta komponentw) .

Aby zmienię zawartoĻę dowolnego paska narzħdziowego, wykonaj kolejno nastħpujĢce czynnoĻci:

1. Kliknij prawym przyciskiem myszy gdziekolwiek w wolnym obszarze paska (poza

przyciskami).

2. Z wyĻwietlonego menu kontekstowego wybierz opcjħ Customize .

3. WyĻwietlone zostanie okno dialogowe konfiguracji (rys. 1.2); przejdŅ na jego stronħ

Commands .

4. PrzeciĢgnij ŇĢdane polecenia z okna dialogowego na pasek.

5. JeŇeli chcesz usunĢę ktryĻ z przyciskw, przeciĢgnij go po prostu poza obszar paska.

Paleta komponentw, znajdujĢca siħ bezpoĻrednio pod menu gþwnym, stanowi zasobnik

komponentw VCL. Komponenty te zorganizowane sĢ w strony, odpowiadajĢce poszczeglnym

kategoriom. Aby przenieĻę komponent na formularz, naleŇy kliknĢę jego ikonħ w palecie

komponentw, a nastħpnie kliknĢę w miejscu, w ktrym ma siħ on docelowo znaleŅę. Jak juŇ

wczeĻniej wspomniano, wyglĢd i szczegþy funkcjonowania komponentw mogĢ byę regulowane

za pomocĢ wþaĻciwoĻci, dostħpnych za poĻrednictwem inspektora obiektw lub bezpoĻrednio w

kodzie programu.

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: