To się lubi co się ma....pdf

Listy od Piotra

W trzeciej części listu dotyczącego

moźliwości zamiany typów

elementów omówimy kolejne

podzespoły.

o się lubi,

co się ma!

o się lubi,

co się ma część 3

Diody

W wielu układach cyfrowych i analo−

gowych występują diody małej mocy.

W wykazie elementów podaje się jakiś

konkretny typ, na przykład 1N4148, bo

jest to obecnie najpopularniejsza na

świecie dioda małej mocy. Tymczasem

w większości przypadków można tam

zastosować dowolne diody krzemowe.

Ty z rozbiórki starych urządzeń masz za−

pewne jakieś małe diody, w szklanej czy

plastikowej obudowie. Praktycznie we

wszystkich diodach w szklanej i plastiko−

wej obudowie (zwykłych i Zenera), pas−

kiem oznaczono katodę (wyjątkiem są

diody produkcji b. ZSRR). Spotkasz więc

diody BAY, BAYP, BAP, BAV, BACP, itd.

Niektóre oznaczone są literami i cyframi,

ale niestety wiele takich diod ma ozna−

czenie w postaci kolorowych pasków

lub kropek. Wcale nie musisz ich para−

metrów szukać w katalogach. Niektóre

z nich mają prąd pracy rzędu kilkudzie−

sięciu mA, inne nawet 200mA. Mam na−

dzieję, że na podstawie schematu budo−

wanego urządzenia potrafisz z grubsza

określić, przy jakim prądzie będzie praco−

wać w Twoim układzie dana dioda. Jeśli

na przykład napięcie zasilania układu wy−

nosi 12V, a rezystancje współpracujące

z diodą są rzędu 10k W , to prąd diody bę−

dzie rzędu miliampera. W takim miejscu

można bez obawy zastosować dowolną

diodę krzemową.

Nieco inaczej wygląda sprawa z dio−

dami prostowniczymi do zasilaczy. Ge−

neralnie, nawet przy małych prądach

prostowanych, zalecam Ci stosowanie

w tym miejscu plastikowych diod o prą−

dzie pracy przynajmniej 1A, a nie malut−

kich “szklaczków”. Najpopularniejsze

obecnie diody 1A mają oznaczenie

1N4001... 1N4007, ale możesz je zastą−

pić wieloma innymi, na przykład krajowy−

mi BYP401, czy innymi BY. Łatwo je poz−

nasz: diody prostownicze mają zdecydo−

wanie grubsze wyprowadzenia (o średni−

cy 0,7... 1mm). Zapamiętaj więc kolejną

praktyczną radę: w obwodach zasilania

stosuj wyłącznie diody prostownicze

o średnicy wyprowadzeń powyżej

0,7mm.

Na rynku występuje też wiele goto−

wych mostków prostowniczych, o prą−

dzie pracy minimum 0,8A − możesz je

równie śmiało stosować w swych ukła−

dach. Pamiętaj także, że mostek złożony

z czterech diod 1−amperowych może

prostować prąd o natężeniu nie 1A, tylko

2A. Do prostowania większych prądów

użyj odpowiednio większych diod lub

mostków − nigdy nie próbuj łączyć rów−

nolegle kilku diod. Przy większych napię−

ciach także nie warto łączyć szeregowo

kilku diod niskonapięciowych − lepiej ku−

pić jedną o wyższym napięciu pracy.

Pamiętaj też, że w obwodach impul−

sowych (zasilaczach impulsowych, prze−

twornicach) w żadnym wypadku nie po−

winno się stosować zwykłych diod pros−

towniczych rodziny 1N400X − tam muszą

pracować diody szybkie. Ale to już temat

z innej bajki.

Być może masz jakieś diody zagra−

niczne, o oznaczeniu, którego nie potra−

fisz rozszyfrować. Nie martw się! Naj−

pierw po grubości wyprowadzeń określ

w przybliżeniu, przy jakim prądzie mogą

pracować. Jeśli średnica wyprowadzeń

wynosi 0,7...0,9mm, to ich prąd jest nie

mniejszy niż 0,8A.

Może się też zdarzyć, że wśród takich

nieznanych diod trafią się diody Zenera.

Pamiętaj, że diody Zenera zawsze można

łączyć szeregowo (nigdy równolegle)

i trzeba pamiętać o maksymalnej dopu−

szczalnej mocy strat, która jest iloczy−

nem napięcia Zenera i prądu pracy (małe

szklaczki − do 400mW, starsze z metalo−

wym kapturkiem − tylko 250mW, a więk−

sze od 1...5W). Zawsze diodę Zenera du−

żej mocy możesz wykonać z użyciem

tranzystora o odpowiedniej obciążalności

(z radiatorem) według rysunku 11

rysunku 11

113. Najlepiej byłoby

w roli woltomierza wykorzystać cyfrowy

miernik uniwersalny (na zakresie 200V),

ale można wykorzystać woltomierz

wskazówkowy. W układzie tym możesz

rozróżnić anodę i katodę, czyli określić

biegunowość diody, a także sprawdzić,

czy jest to zwykła dioda, czy dioda Zene−

ra. Jeśli po dołączeniu badanej diody

w kierunku zaporowym (rys. 12) napięcie

wskazywane przez woltomierz zmniej−

szy się − dołączyłeś diodę Zenera, a na−

pięcie wskazywane przez woltomierz

113

Rys. 11. Sposób

wykonania diody

Zenera większej

mocy.

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96

Listy od Piotr

Gdy się nie ma, co się lubi,

t o się lubi,

co się ma!

rysunku 11.

Diody możesz łatwo rozróżnić

i wstępnie sprawdzić w prostym ukła−

dzie z rysunków 12

rysunków 12

rysunków 12 i 13

Listy od Piotra

Rys. 12. Sprawdzanie diod w kierunku

zaporowym.

itp.). Jeśli dany element przy pomiarach

zachowuje się inaczej, niż opisałem, nie

zawsze jest to zepsuta dioda − nie wyrzu−

caj go − być może przyda Ci się, gdy zo−

rientujesz się, co to za wynalazek.

W każdym razie na podstawie propo−

nowanych pomiarów możesz posegre−

gować posiadane diody na kilka grup

i umieścić w oddzielnych pudełkach. Ja

na przykład mam w swojej pracowni

dwa spore pudełka, opisane Diody 0,1A

warkę lub konstruował prostownik aku−

mulatorowy umożliwiający rozruch silni−

ków samochodowych.

Jeśli gdzieś w starym sprzęcie spo−

tkasz stare krajowe tyrystory BTP − 6 lub

10−amperowe (metalowe ze śrubą), mo−

żesz je spokojnie wyrzucić, chyba że pla−

nujesz budowę jakiegoś układu prostow−

nika do akumulatorów z tyrystorową re−

gulacją prądu. Także jeśli trafisz na czes−

kie triaki czy tyrystory (np. KT206 czy

KT207), radzę Ci je wyrzucić, żeby Cię

nie kusiło gdzieś je zastosować. Te

szczytowe osiągnięcia dawnego prze−

mysłu RWPG mają bardzo dużą awaryj−

ność i żeby zaoszczędzić sobie kłopotów

związanych z naprawą, lepiej wydać pa−

rę złotych i od razu zastosować nowo−

czesny triak czy tyrystor dobrej firmy.

Zresztą ogólnie rzecz biorąc, awaryj−

ność starych przyrządów półprzewodni−

kowych jest nieporównanie większa niż

współczesnych. A czeska Tesla u wielu

konstruktorów zyskała sobie szczególnie

złą sławę właśnie ze względu na awaryj−

ność wielu swoich wyrobów.

Mikrofony

Stare mikrofony od pierwszych krajo−

wych magnetofonów są dziś niewątpli−

wym zabytkiem. Proponuję Ci rozebrać

taki mikrofon, sprawdzić jak jest zbudo−

wany, ewentualnie odzyskać transforma−

torek mikrofonowy (jeśli był wbudowa−

ny), a resztę spokojnie wyrzucić na

śmietnik. Dziś masz do dyspozycji dobre

mikrofony elektretowe w cenie poniżej

1zł. I tylko takie mikrofony stosuje się

obecnie w prostych układach elektro−

nicznych.

Mierniki wskazówkowe

Zbieraj starannie wszelkie mierniki

wskazówkowe, także wskaźniki od mag−

netofonów − ”staroświecki” odczyt ana−

logowy jest w wielu przypadkach dużo

bardziej czytelny od cyfrowego; na pew−

no znajdziesz zastosowanie dla takich

wskaźników.

Przełączniki i złącza

Starych, dużych przełączników i złącz

nie warto przechowywać (chyba, że mają

złocone styki − wtedy możesz je z zys−

Diody 0,1A

przechowuję wszystkie małe diody krze−

mowe dowolnego typu i oznaczenia,

a w drugim − diody prostownicze o grub−

szych wyprowadzeniach, o prądzie pracy

mniej więcej 1A.

Jeśli nie masz odpowiedniego zapasu

tych dwóch rodzajów diod, radzę Ci ku−

pić na giełdzie hurtem po 100 lub więcej

sztuk diod 1N4148 i 1N4005...7. Nawet

przy takiej ilości nie będzie to duży wyda−

tek, bowiem cena jednostkowa w hurcie

wyniesie kilka groszy.

Jeszcze słowo na temat diod LED.

Obecnie na rynku występuje bardzo

dużo typów nowoczesnych, wysoko−

sprawnych diod LED. Generalnie diody

takie mogą pracować z prądem maksy−

malnym 20...50mA, zależnie od typu.

Dzięki dużej jasności świecenia, w prak−

tyce pracują one zazwyczaj przy prądach

rzędu 2...10mA. Nie warto natomiast

przechowywać bardzo starych krajo−

wych diod LED, zwłaszcza produkcji Za−

kładów im. Róży Luksemburg, ponieważ

mają one zazwyczaj małą jasność, duży

rozrzut jasności między egzemplarzami

i dużą awaryjność.

Proponuję Ci natomiast zakupienie

gdzieś w hurtowni trzech paczek diod

(czerwone, zielone i żółte). Najbardziej

uniwersalne są okrągłe diody z barwioną

mleczną soczewką − ja zawsze mam pod

ręką zapas takich diod (o średnicy 3mm).

Obecnie (lato 96) przy 100 sztukach przy−

zwoite diody Telefunkena możesz kupić

na giełdzie w cenie poniżej 10 groszy.

Tyrystory

Gdy napotkasz gdzieś w starym

sprzęcie wielkie tyrystory o prądach pra−

cy powyżej 100A, zachowaj je. Przyda−

dzą się, gdy będziesz udoskonalał spa−

Diody 0,1A

Rys. 13. Sprawdzanie diod w kierunku

przewodzenia.

jest napięciem stabilizacji takiej diody.

Jeśli wskazanie woltomierza nie zmieni

się − dołączyłeś zwykłą diodę w kierunku

zaporowym (wyjątkiem mogą być tzw.

diody Schottky’ego o niskim napięciu

przebicia wstecznego i diody germano−

we, które przy napięciach powyżej 40V

mogą już “puszczać” trochę prądu

w kierunku zaporowym, oraz bardzo

rzadko spotykane diody Zenera o wyso−

kim napięciu stabilizacji np. 160V, które

z kolei przy podanym napięciu jeszcze

nie zaczną przewodzić prąd w kierunku

wstecznym).

Jeśli dołączysz diodę w kierunku prze−

wodzenia (rysunek 13), woltomierz poka−

że jej napięcie przewodzenia. Dla typo−

wych diod krzemowych (także diod Ze−

nera), napięcie to wynosi około 0,6...

0,8V. Gdy jest ono mniejsze, masz do

czynienia z krzemową diodą Schott−

ky’ego lub diodą germanową. Możesz

wtedy jeszcze raz włączyć taką diodę

w kierunku zaporowym (rys. 12), a na−

stępnie obniżając lub podwyższając na−

pięcie zasilające sprawdzić, przy jakim

napięciu wstecznym może pracować da−

na dioda.

Diody germanowe poznasz też po ar−

chaicznej obudowie − szklanej (DOG,

AAP...) lub metalowej (np. DZG).

Małe szklane diody germanowe mogą

Ci się jeszcze przydać, natomiast więk−

sze, prostownicze wyrzuć bez zastano−

wienia − chyba, że urządzasz muzeum

elektroniki. Natomiast wykryte diody

Schottky’ego są cennym znaleziskiem −

są to nowoczesne, bardzo szybkie diody

o małym napięciu przewodzenia, czyli

małych stratach przy prostowaniu.

Przy takim testowaniu dwukońcówko−

wych elementów pochodzących z odzys−

ku, a wyglądających na diody, możesz

spotkać inne egzotyczne elementy (diaki,

elementy zabezpieczające Trisil, Transil,

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96

Listy od Piotr

Diody 0,1A

oraz Diody 1A

Diody 1A

Diody 1A. W pudełku Diody 0,1A

Listy od Piotra

kiem sprzedać). Jedynym wyjątkiem są

tu przełączniki obrotowe, które mogą się

jeszcze przydać, zwłaszcza jeśli będą to

przełączniki w.cz.

Problematyczna jest sprawa popular−

nych niegdyś przełączników typu Isostat.

Ja ich nigdzie nie stosuję, ale wiem, że

wielu amatorów jeszcze używa ich

w swoich konstrukcjach.

Dyskusyjna jest także sprawa złącz.

Osobiście radzę Ci stosować typowe

gniazda i wtyki, powszechnie dostępne

na rynku. Zastosowanie egzotycznych,

niepowtarzalnych złączy czy przełączni−

ków z demobilu wiąże się z ryzykiem kło−

potów w przypadku ich uszkodzenia.

Dlatego stosuj raczej typowe złącza sto−

sowane dziś w sprzęcie audio i kompu−

terowym.

Stanowczo odradzam Ci też samo−

dzielne wykonywanie złącz i przełączni−

ków (kiedyś na przykład proponowano

przeróbkę potencjometru suwakowego

na przełącznik wielopozycyjny). Takie sa−

moróbki są zwykle bardzo zawodne.

Mam nadzieję, że jesteś zbyt leniwy, że−

by własnoręcznie wykonywać takie wy−

nalazki.

Przekaźniki i styczniki

Używane przekaźniki i styczniki mają

zazwyczaj wypalone styki. Jeśli potrafisz

to sprawdzić (i ewentualnie poprawić

styki), mogą się przydać. Ale nie stosuj

ich w urządzeniu, które ma dłuższy czas

bezawaryjnie pracować. Lepiej kup no−

woczesny element. Wiem, że przekaźni−

ki są dość drogie, ale lepiej od razu wy−

dać parę złotych, niż potem przerabiać

płytkę, aby zastąpić dinozaura nowym

elementem.

Zbieraj natomiast przekaźniki kontakt−

ronowe − często są potrzebne tylko ich

rurkowe styki.

W Twojej pracowni przyda się praw−

dopodobnie kilka przekaźników “telefo−

nicznych”. Szczególnie cenne są stare,

duże przekaźniki B2, czy C11 z uzwoje−

niami 2x400...2x500 W . Są znakomitą po−

mocą przy testowaniu urządzeń telefo−

nicznych. Przekaźniki takie mogą też po

drobnej przeróbce, pełnić rolę elektro−

magnesów. Natomiast popularne daw−

niej przekaźniki Mt−6 i Mt−12 straciły na

znaczeniu. Ze względu na konstrukcję

nie powinno się ich stosować do obwo−

dów sieci 220V (choć dawniej amatorzy

powszechnie je tam stosowali). Dziś do

obwodów sieci energetycznej stosuje

się krajowe przekaźniki RM81 o obciążal−

ności 16A, a coraz częściej także znacz−

nie mniejsze RM96 i ich zagraniczne

pierwowzory o prądzie do 10A.

Głośniki i słuchawki

Każdy hobbysta powinien mieć

w swych zbiorach kilka głośników. Choć

stare głośniki mają małą moc przy du−

żych wymiarach, zawsze się przydadzą

w jakichś eksperymentalnych układach.

Cenne są miniaturowe głośniczki

o średnicy 4...6cm, zwłaszcza te o impe−

dancji większej niż 8 W , niezastąpione

w urządzeniach zasilanych z baterii. Sto−

sunkowo dobrym głośniczkiem są słu−

chawki telefoniczne W66 o rezystancji

około 300 W odzyskiwane ze starszych

aparatów.

Transformatory

Ja obecnie nie zbieram transformato−

rów sieciowych z demontażu, bowiem

opracowując nowy układ muszę Ci za−

wsze zaproponować jakiś typ dostępny

w handlu. Ale mam jeszcze sporo róż−

nych transformatorów sieciowych

z dawnych czasów. Czasem okazują się

przydatne − nawet te od odbiorników

lampowych są potrzebne, gdy trzeba

zrobić zasilacz o napięciu ponad 100V.

Poza transformatorami sieciowymi,

cenną zdobyczą są transformatory mik−

rofonowe, a nawet miniaturowe trans−

formatorki przeznaczone do starych prze−

ciwsobnych wzmacniaczy mocy − na

przykład najpopularniejszy Td48. Z po−

mocą takich transformatorków uzyskasz

w prosty sposób pełne oddzielenie galwa−

niczne obwodów sygnałowych w sprzęcie

audio. Jest to często potrzebne w więk−

szych instalacjach nagłośnieniowych,

aby uniknąć kłopotów z przydźwiękiem.

Elementy w.cz.

Ja w swej praktyce wykonałem tylko

kilka prostych urządzeń w.cz. Nie znam

tej dziedziny, ale mam w swych zapa−

sach, w oddzielnych pudełkach, sporo

podzespołów do urządzeń w.cz. Czasem

się przydają. A jeśli Ty planujesz zagłębić

się w tę piękną dziedzinę, takie elementy

z odzysku będą wręcz niezastąpione. Do−

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96

Listy od Piotr

Listy od Piotra

tyczy to zwłaszcza cewek i rdzeni ferry−

towych oraz wszelkich kondensatorów

zmiennych. Na pewno warto też mieć

w swych zbiorach kilka rdzeni ferryto−

wych, zwłaszcza gdy są to rdzenie wal−

cowe przydatne do wykonania anteny

ferrytowej.

Elementy mechaniczne

Może tu Cię zaskoczę: dla mnie naj−

cenniejszym towarem z demobilu są

właśnie elementy mechaniczne: śruby,

podkładki, wsporniki, tulejki, nakrętki, ra−

diatory. Często właśnie te mechaniczne

drobiazgi, a właściwie ich brak, psuje ra−

dość z elektronicznej twórczości − gdy

jest kłopot z umocowaniem płytki w obu−

dowie. Zwróć więc uwagę na te drobne,

a przydatne elementy.

Natomiast problem obudów stracił

swoją ostrość − dziś można w każdym

sklepie elektronicznym dostać wiele es−

tetycznych obudów z tworzywa.

Nieznane elementy

elektroniczne

Przy rozbiórce starego sprzętu zapew−

ne napotkasz elementy, których nijak nie

potrafisz zidentyfikować. Jeśli pochodzą

one na przykład ze sprzętu pomiarowe−

go, medycznego, telekomunikacyjnego

a nie z urządzeń powszechnego użytku,

być może są to bardzo cenne egzotyczne

podzespoły. Na pewno zachowasz je

w swych zbiorach.

Gdy nie wiesz, co to za element,

a urządzenie nie jest zanadto skompliko−

wane, nie wypruwaj od razu wszystkich

elementów, najpierw spróbuj rozryso−

wać schemat układu na podstawie płytki

drukowanej i sprawdź jaką wartość mają

współpracujące elementy. To często po−

maga odróżnić na przykład zwykły bipo−

larny tranzystor od MOSFETa, czy tran−

zystor od tyrystora. Oczywiście do tego

potrzebna jest pewna wiedza o tych ele−

mentach.

Na koniec jeszcze raz zachęcam Cię

do zachowania równowagi: w opracowy−

wanych przez siebie konstrukcjach wy−

korzystuj elementy nowoczesne, nawet

gdy trochę kosztują, a starsze elementy

zastępcze stosuj rozumnie tylko w razie

konieczności.

Piotr Górecki

Cd. ze str. 15

Nie wiemy, czy obecnie prowadzone są

jakiekolwiek praktyczne kursy szkoleniowe

w zakresie serwisu urządzeń RTV. Trzeba

mieć świadomość, że dobrzy fachowcy

mają dużo pracy, a ponadto mało który

chciałby zdradzać przyszłej konkurencji

ciężko zdobyte doświadczenia. Dlatego

jeśli nawet gdzieś są takie kursy, to mała

szansa, że będą prowadzone przez do−

świadczonych praktyków. Podobnie jest

z dostępnymi książkami − praktycznie nie

ma publikacji uczących naprawy współ−

czesnego sprzętu. Niestety, doświadcze−

nia trzeba pomału nabierać samodziel−

nie.

Przy okazji zwracamy się z apelem do ser−

wisowców, którzy gotowi byliby uchylić

rąbka zawodowej tajemnicy, aby po−

dzielili się doświadczeniem. Gotowi jesteś−

my otworzyć stosowny dział − “Serwis”.

Sprawa wbudowania zdalnego sterowa−

nia do starszego sprzętu jest ciekawa, ale

kontrowersyjna. Czy warto to robić? Opi−

nie są podzielone.

Szerokie możliwości daje układ SAA3049,

odbiornik kodu RC−5, przedstawiony

w EdW 9/96. Jeśli Czytelnicy są zaintere−

sowani cyfrowymi potencjometrami czy

wykorzystaniem procesorów dźwięku (np.

TDA1524A), prosimy o listy.

cji. Jest jeszcze coś, co bardzo mi się po−

doba w obu miesięcznikach. Chodzi mi

o ten szczególny, ciepły kontakt z czytel−

nikami, zwłaszcza w EdW. (...)

Dalej Ireneusz dzieli się doświadczeniami

nt. wykonywania płytek.

Dziękujemy za list! Rozważymy też kwestie

dotyczące projektu rozbudowanego mo−

nitora napięcia sieci. Jednak według na−

szej wiedzy, skutecznym i niezawodnym

zabezpieczeniem przed nadmiernym wzros−

tem napięcia sieci byłoby użycie tzw. prze−

kaźników nadnapięciowych, używanych

w niektórych działach energetyki.

Zbigniew Wojciechowski z Lubaczowa

postawił kilka pytań. Odpowiadamy:

Kostki CMOS 4066, czyli zestawu czterech

kluczy analogowych, nie można wyko−

rzystywać przy częstotliwościach rzędu

100MHz. Przyczyną jest występowanie

pewnej pojemności między wejściem,

a wyjściem wtedy, gdy klucz jest za−

mknięty (rzędu 0,5pF). Sygnały o tak wiel−

kich częstotliwościach przenikają przez tę

pojemność.

Natomiast kostka ta, i pokrewne, np.

4051, 4052, 4053, jest bardzo często z po−

wodzeniem wykorzystywana do przełą−

czania sygnałów audio i wideo m.cz, czy−

li mniej więcej do częstotliwości 5...6MHz.

W zasadzie kostek tego typu można uży−

wać do przełączania zakresów w mierni−

kach, ale należy wziąć pod uwagę, że

włączony klucz ma rezystancję rzędu

50...500 W , zależnie od wartości napięcia

zasilającego kostkę, i choć to może wy−

dać się dziwne − ta rezystancja może

wprowadzać zniekształcenia nieliniowe.

Trzeba też mieć świadomość, że przełą−

czane sygnały muszą mieścić się w zakre−

sie napięć zasilania kostki, czyli maksy−

malnie 0...+18V, albo ±9V przy zasilaniu

symetrycznym.

Ze starego czarno−białego telewizora

teoretycznie można zrobić bardzo kiepski

oscyloskop. Znamy kilka propozycji ukła−

dowych, prezentowanych swego czasu

w literaturze amatorskiej. Jednak w prak−

tyce gra nie jest warta świeczki. Nie zna−

my nikogo, kto wykonałby taki oscyloskop

i go używał. Wykonanie dobrego oscylo−

skopu wykorzystującego telewizor koszto−

wałoby znacznie więcej, niż... dobry kolo−

rowy telewizor 21'. Dlatego naprawdę

nie warto zawracać sobie głowy tym te−

matem.

Godnym uwagi jest natomiast temat “Os−

cyloskop na PC−cie”, czyli układ wykorzys−

tujący szybki przetwornik analogowo−cyf−

rowy, komputer i odpowiednie oprogra−

mowanie. Przykład realizacji prostego

układu tego typu zaprezentujemy w jed−

nym z następnych numerów EdW.

Swoją metodę wykonywania płytek opi−

sał również M. Adamczyk , nasz Czytelnik

z Niedzicy. Nie potrafiliśmy odcyfrować

z nagłówka listu jego imienia, ale zacytu−

jemy fragmenty listu:

Chwała wam za to oraz podziękowanie,

że to już 8 numer o tej samej cenie 3,90zł.

(...) Kochani, czyńcie tak dalej, bo my

hobbyści, tak długoletni, jak i początkują−

cy, cenimy was i będziemy cenić za to,

że całe pismo jest na temat, który nas in−

teresuje. Za wstawienie wkładki z rysunka−

mi ścieżek w skali 1:1 stokrotne dzięki −

wasze rozumienie potrzeb czytelników tyl−

ko zasługuje na uznanie. Profesjonalnie

wykonane płytki oferowane przez was to

jest coś, jednak ich cena + VAT + wysyłka

to nieraz cena całego urządzenia i wyko−

nanie samemu płytki daje obniżenie kosz−

tów i satysfakcję, że się samemu wszystko

wykonało. (...)

Odnośnie odpowiedników układów cyf−

rowych wyjaśniamy, że ogromną więk−

szość układów wykonujemy i będziemy

wykonywać z użyciem kostek z rodziny

CMOS 4000. Mają one inny układ wypro−

wadzeń, niż układy TTL o analogicznych

funkcjach. Klasyczne kostki TTL z rodziny

7400, 74H00 czy 74S00 to dziś już absolut−

ny przeżytek − w układach komputero−

wych i mikroprocesorowych używa się

wersji 74HCT00, 74HC00, 74LS00 i jeszcze

nowszych. Gruntowna prezentacja do−

stępnych dziś układów cyfrowych pojawi

się na łamach EdW prawdopodobnie już

za miesiąc lub dwa.

A oto fragmenty listu Ireneusza Ziółkows−

kiego z Piły:

Serdecznie Was witam i dziękuję za to, co

robicie. Nie będę się rozwodził z pochwa−

łami, bo nie jestem ani pierwszy, ani

ostatni. Wystarczy, że zmobilizowaliście

mnie, abym po raz pierwszy w życiu (a

mam już 38 lat − niestety) napisał list poza

rodzinę, czy przyjaciół. Czytam Elektroni−

kę Praktyczną i Elektronikę dla Wszystkich

od pierwszych numerów i prawie zawsze

znajduję coś dla siebie. Oczywiście zdaję

sobie sprawę, że każdy elektronik (ja jes−

tem technikiem elektrykiem) posiada

własne preferencje i trudno każdego

uszczęśliwić. Dlatego nie domagam się

tematu dla siebie (chociaż lubię elektro−

akustykę, PC−ty i różne proste układy do

zastosowania w domu i pracy), ale muszę

prosić o zachowanie rozsądnych propor−

Listy od Piotr

E LEKTRONIKA DLA WSZYSTKICH 11/96

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: