Blok: Podstawy Prawne wykonywania Zadań Ochrony Osób i Mienia - 22 -
I. PRZEPISY REGULUJĄCE ZASADY WYKONYWANIA ZADAŃ OCHRONY OSÓB I MIENIA
Podstawowym aktem prawnym regulującym zasady wykonywania zadań ochrony osób i mienia jest ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia z późniejszymi zmianami (Dz.U.97.114.740; Dz.U.99.11.95, Dz.U.00.29. 357, Dz.U.01.27.298, Dz.U.123.1353 oraz Dz.U.02.71.656 i Dz.U.02.74.676). Ustawa ta określa:
a) obszary, obiekty i urządzenia podlegające obowiązkowej ochronie,
b) zasady tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych służb ochrony,
c) zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia,
d) kwalifikacje i uprawnienia pracowników ochrony,
e) nadzór nad funkcjonowaniem ochrony osób i mienia,
f) zasady ochrony transportowanej broni, amunicji, materiałów wybuchowych, uzbrojenia, urządzeń i sprzętu wojskowego,
g) odpowiedzialność karną za naruszenie ustawy.
Spośród innych aktów regulujących wykonywanie zadań ochrony osób i mienia należy wskazać na:
Rozporządzenia Rady Ministrów określające:
a) Szczegółowe warunki i sposób postępowania pracowników ochrony przy użyciu broni palnej (Dz.U.98.86.543).
b) Szczegółowe warunki i sposoby użycia przez pracowników ochrony środków przymusu bezpośredniego (Dz.U.98. 89.563).
c) Szczegółowy tryb działań pracowników ochrony, podejmowanych wobec osób znajdujących się w granicach chronionych obiektów i obszarów (Dz.U.98.144.933).
Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji określające:
a) Rodzaje dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o udzielenie koncesji na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia (Dz.U.98.69.457).
b) Dokumentację wymaganą przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz czas jej przechowywania (Dz.U.98.69.458).
c) Wzór i tryb wydawania licencji pracownika ochrony fizycznej, licencji pracownika zabezpieczenia technicznego oraz tryb i częstotliwość wydawania przez organy policji opinii o pracownikach ochrony (Dz.U.98.78.511).
d) Wysokość i tryb wnoszenia opłaty za wydanie licencji pracownika ochrony (Dz.U.98.98.627).
e) Zasady uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych i warunki przechowywania oraz ewidencjonowania broni i amunicji (Dz.U.98.113.730).
f) Rodzaje dyplomów i świadectw wydawanych przez szkoły i inne placówki oświatowe, które potwierdzają uzyskanie specjalistycznych kwalifikacji w zakresie ochrony osób i mienia, minimalny zakres programów kursów pracowników ochrony fizycznej pierwszego i drugiego stopnia oraz zakres obowiązujących tematów egzaminów i tryb ich składania, skład komisji egzaminacyjnej i sposób przeprowadzania egzaminu (Dz.U.98.113.731).
g) Zakres wiadomości obowiązujących na egzaminie dla pracowników specjalistycznych uzbrojonych formacji obronnych, którzy uzyskali świadectwa potwierdzające zdanie egzaminu z zakresu znajomości pełnienia służby strażniczej z bronią (Dz.U.98.113.732).
h) Szczegółowe zasady wydawania upoważnień do kontroli oraz tryb wykonywania czynności nadzoru Komendanta Głównego Policji nad działalnością specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (Dz.U.98.116.752).
i) Rodzaje obiektów, w których mogą być stosowane paralizatory elektryczne (Dz.U.98.120.780).
j) Szczegółowe zasady i wymagania, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz.U.98.129, Dz.U.98.858, zmiany: Dz.U.00.17.221).
k) Szczegółowe zasady współpracy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obrony cywilnej i straży gminnej (miejskiej) (Dz.U.98.161.1108).
l) Zasady funkcjonowania wewnętrznych służb ochrony (Dz.U.99.4.31, zmiany: Dz.U.01.119.1273).
Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej określające:
badania lekarskie i psychologiczne osób ubiegających się o wydanie licencji oraz posiadających licencję pracownika ochrony fizycznej (Dz.U.99.30.299, zmiany: Dz.U.00.81. 917).
II. POJĘCIA PODSTAWOWE
Ustawodawca w art. 213 ustawy o ochronie osób i mienia podaje wykładnię zastosowanych w niej terminów i pojęć. Należą do nich:
a) kierownik jednostki – oznacza osobę lub organ przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej, uprawnionych zgodnie z przepisami prawa, statutem, umową do zarządzania nią; za kierownika jednostki uważa się również likwidatora lub syndyka;
b) licencja – jest to zezwolenie na wykonywanie zadań związanych z ochroną osób i mienia w zakresie wymaganym ustawą;
c) obszar podlegający obowiązkowej ochronie – to obszar określony przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów, wydzielony i odpowiednio oznakowany;
d) transport podlegający obowiązkowej ochronie – transport broni, amunicji, materiałów wybuchowych, uzbrojenia, urządzeń i sprzętu wojskowego, wysyłany z obszarów i obiektów podlegających obowiązkowej ochronie;
e) ochrona osób – oznacza działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa życia, zdrowia i nietykalności osobistej;
f) ochrona mienia – oznacza działania zapobiegające przestępstwom i wykroczeniom, a także przeciwdziałające powstaniu szkody wynikającej z tych zdarzeń oraz nie dopuszczające do wstępu osób nieuprawnionych na teren chroniony;
g) pracownik ochrony – oznacza osobę posiadającą licencję pracownika ochrony fizycznej lub pracownika zabezpieczenia technicznego i wykonującą zadania ochrony w ramach wewnętrznej służby ochrony albo na rzecz przedsiębiorcy, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności w zakresie ochrony osób i mienia, lub osobę wykonującą zadania ochrony w zakresie nie wymagającym licencji;
h) specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne – to wewnętrzne służby ochrony oraz przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia, posiadających pozwolenie na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów;
i) wewnętrzne służby ochrony – to uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych powołane do ich ochrony;
Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie:
a) bezpośredniej ochrony fizycznej stałej lub doraźnej, polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych albo polegającej na konwojowaniu wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych,
b) zabezpieczenia technicznego polegającego na montażu elektronicznych urządzeń i systemów alarmowych sygnalizujących zagrożenie chronionych osób i mienia oraz eksploatacji, konserwacji i naprawach w miejscach ich zainstalowania albo na montażu urządzeń i środków mechanicznego zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach zainstalowania,
Ustawa stanowi, że specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne tworzyć można w dwojaki sposób:
a) przez przedsiębiorcę lub jednostkę organizacyjną w formie wewnętrznej służby ochrony,
b) przez przedsiębiorcę, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz posiada pozwolenie na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów.
Z powyższego wynika, że ustawodawca używa określenia „przedsiębiorca” w dwóch znaczeniach. Pierwszym – w znaczeniu ogólnym, kiedy mówi o przedsiębiorcy w ogóle (np.: przedsiębiorcy prowadzącym działalność produkcyjną, handlową, usługową i inną) i drugim – szczególnym, kiedy mówi o przedsiębiorcy posiadającym koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.
Ustawa nakłada na kierownika jednostki, który bezpośrednio zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami podlegającymi obowiązkowej ochronie, prawny obowiązek zapewnienia fizycznej lub technicznej ochrony tych obszarów, obiektów i urządzeń przez specjalistyczną formację ochronną lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.
Ustawodawca nie wskazuje jednak, który z podmiotów uznanych za specjalistyczną uzbrojoną formację ochronną powinien sprawować ochronę tych obszarów, obiektów i urządzeń. W związku z tym kierownik jednostki może:
a) utworzyć z pośród podległych mu pracowników uzbrojony i umundurowany zespół pracowników stanowiący wewnętrzną służbę ochrony,
b) powierzyć ochronę przedsiębiorcy posiadającemu koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz pozwolenia na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów.
III. OBSZARY, OBIEKTY, URZĄDZENIA I TRANSPORTY PODLEGAJĄCE OBOWIĄZKOWEJ OCHRONIE
Do obszarów, obiektów, urządzeń i transportów podlegających obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone służby ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne należą w szczególności:
a) ważne dla obronności państwa:
* zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace naukowo badawcze lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji,
* zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,
* magazyny rezerw państwowych,
b) ważne dla interesu gospodarczego państwa:
* zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa,
* porty morskie i lotnicze,
* banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące wartości pieniężne w znacznych ilościach,
c) ważne dla bezpieczeństwa publicznego:
* zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków,
* zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach materiały jądrowe, źródła i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o dużej podatności pożarowej lub wybuchowej,
* rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne i śluzy oraz inne urządzenia znajdujące się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty materialne,
d) ważne dla innych ważnych interesów państwa:
* zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej,
* obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne i radiowe,
* muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej,
* archiwa państwowe.
Powyższe wyliczeni...
waldi1405