blok - podstawy prawne wykonywania zadań ochrony osób i mienia.doc

              Blok: Podstawy Prawne wykonywania Zadań Ochrony Osób i Mienia              - 22 -

I.  PRZEPISY REGULUJĄCE ZASADY WYKONYWANIA ZADAŃ OCHRONY OSÓB I MIENIA

     Podstawowym  aktem prawnym regulującym zasady wykonywania zadań ochrony osób i mienia
jest ustawa z dnia 22 sierpnia 1997 r. o ochronie osób i mienia z późniejszymi zmianami (Dz.U.97.114.740; Dz.U.99.11.95, Dz.U.00.29. 357, Dz.U.01.27.298, Dz.U.123.1353 oraz Dz.U.02.71.656
i Dz.U.02.74.676). Ustawa ta określa:

a)      obszary, obiekty i urządzenia podlegające obowiązkowej ochronie,

b)      zasady tworzenia i funkcjonowania wewnętrznych służb ochrony,

c)       zasady prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia,

d)      kwalifikacje i uprawnienia pracowników ochrony,

e)      nadzór nad funkcjonowaniem ochrony osób i mienia,

f)        zasady ochrony transportowanej broni, amunicji, materiałów wybuchowych, uzbrojenia, urządzeń
i sprzętu wojskowego,

g)      odpowiedzialność karną za naruszenie ustawy.

Spośród innych aktów regulujących wykonywanie zadań ochrony osób i mienia należy wskazać na:

Rozporządzenia Rady Ministrów określające:

a)      Szczegółowe warunki i sposób postępowania pracowników ochrony przy użyciu broni palnej (Dz.U.98.86.543).

b)      Szczegółowe warunki i sposoby użycia przez pracowników ochrony środków przymusu
bezpośredniego (Dz.U.98. 89.563).

c)       Szczegółowy tryb działań pracowników ochrony, podejmowanych wobec osób znajdujących się
w granicach chronionych obiektów i obszarów (Dz.U.98.144.933).

Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji określające:

a)      Rodzaje dokumentów wymaganych przy składaniu wniosku o udzielenie koncesji na prowadzenie
działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia (Dz.U.98.69.457).

b)      Dokumentację wymaganą przy prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób
i mienia oraz czas jej przechowywania (Dz.U.98.69.458).

c)       Wzór i tryb wydawania licencji pracownika ochrony fizycznej, licencji pracownika zabezpieczenia
technicznego oraz tryb i częstotliwość wydawania przez organy policji opinii o pracownikach
ochrony (Dz.U.98.78.511).

d)      Wysokość i tryb wnoszenia opłaty za wydanie licencji pracownika ochrony (Dz.U.98.98.627).

e)      Zasady uzbrojenia specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych i warunki przechowywania
oraz ewidencjonowania broni i amunicji (Dz.U.98.113.730).

f)        Rodzaje dyplomów i świadectw wydawanych przez szkoły i inne placówki oświatowe, które
potwierdzają uzyskanie specjalistycznych kwalifikacji w zakresie ochrony osób i mienia, minimalny
zakres programów kursów pracowników ochrony fizycznej pierwszego i drugiego stopnia oraz
zakres obowiązujących tematów egzaminów i tryb ich składania, skład komisji egzaminacyjnej
i sposób przeprowadzania egzaminu (Dz.U.98.113.731).

g)      Zakres wiadomości obowiązujących na egzaminie dla pracowników specjalistycznych uzbrojonych
formacji obronnych, którzy uzyskali świadectwa potwierdzające zdanie egzaminu z zakresu
znajomości pełnienia służby strażniczej z bronią (Dz.U.98.113.732).

h)      Szczegółowe zasady wydawania upoważnień do kontroli oraz tryb wykonywania czynności
nadzoru Komendanta Głównego Policji nad działalnością specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych (Dz.U.98.116.752).

i)         Rodzaje obiektów, w których mogą być stosowane paralizatory elektryczne (Dz.U.98.120.780).

j)         Szczegółowe zasady i wymagania, jakim powinna odpowiadać ochrona wartości pieniężnych przechowywanych i transportowanych przez przedsiębiorców i inne jednostki organizacyjne (Dz.U.98.129, Dz.U.98.858, zmiany: Dz.U.00.17.221).

k)       Szczegółowe zasady współpracy specjalistycznych uzbrojonych formacji ochronnych z Policją, jednostkami ochrony przeciwpożarowej, obrony cywilnej i straży gminnej (miejskiej) (Dz.U.98.161.1108).

l)         Zasady funkcjonowania wewnętrznych służb ochrony (Dz.U.99.4.31, zmiany: Dz.U.01.119.1273).
 

Rozporządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej określające:

badania lekarskie i psychologiczne osób ubiegających się o wydanie licencji oraz posiadających licencję pracownika ochrony fizycznej (Dz.U.99.30.299, zmiany: Dz.U.00.81. 917).

II. POJĘCIA PODSTAWOWE

Ustawodawca w art. 213 ustawy o ochronie osób i mienia podaje wykładnię zastosowanych w niej terminów
i pojęć. Należą do nich:

a)      kierownik jednostki – oznacza osobę lub organ przedsiębiorcy lub innej jednostki organizacyjnej, uprawnionych zgodnie z przepisami prawa, statutem, umową do zarządzania nią; za kierownika
jednostki uważa się również likwidatora lub syndyka;

b)      licencja – jest to zezwolenie na wykonywanie zadań związanych z ochroną osób i mienia w zakresie wymaganym ustawą;

c)       obszar podlegający obowiązkowej ochronie – to obszar określony przez ministrów, kierowników urzędów centralnych i wojewodów, wydzielony i odpowiednio oznakowany;

d)      transport podlegający obowiązkowej ochronie – transport broni, amunicji, materiałów wybuchowych, uzbrojenia, urządzeń i sprzętu wojskowego, wysyłany z obszarów i obiektów podlegających  obowiązkowej ochronie;

e)      ochrona osób – oznacza działania mające na celu zapewnienie bezpieczeństwa życia, zdrowia
i nietykalności osobistej;

f)        ochrona mienia – oznacza działania zapobiegające przestępstwom i wykroczeniom, a także
przeciwdziałające powstaniu szkody wynikającej z tych zdarzeń oraz nie dopuszczające do wstępu
osób nieuprawnionych na teren chroniony;

g)      pracownik ochrony – oznacza osobę posiadającą licencję pracownika ochrony fizycznej lub pracownika zabezpieczenia technicznego i wykonującą zadania ochrony w ramach wewnętrznej służby ochrony albo na rzecz przedsiębiorcy, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności w zakresie ochrony osób i mienia, lub osobę wykonującą zadania ochrony w zakresie nie wymagającym licencji;

h)      specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne – to wewnętrzne służby ochrony oraz przedsiębiorcy, którzy uzyskali koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób
i mienia, posiadających pozwolenie na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów;

i)         wewnętrzne służby ochrony – to uzbrojone i umundurowane zespoły pracowników przedsiębiorców lub jednostek organizacyjnych powołane do ich ochrony;

Ochrona osób i mienia realizowana jest w formie:

a)      bezpośredniej ochrony fizycznej stałej lub doraźnej, polegającej na stałym dozorze sygnałów przesyłanych, gromadzonych i przetwarzanych w elektronicznych urządzeniach i systemach alarmowych albo polegającej na konwojowaniu wartości pieniężnych oraz innych przedmiotów wartościowych lub niebezpiecznych,

b)      zabezpieczenia technicznego polegającego na montażu elektronicznych urządzeń i systemów
alarmowych sygnalizujących zagrożenie chronionych osób i mienia oraz eksploatacji, konserwacji
i naprawach w miejscach ich zainstalowania albo na montażu urządzeń i środków mechanicznego
zabezpieczenia oraz ich eksploatacji, konserwacji, naprawach i awaryjnym otwieraniu w miejscach
zainstalowania,

Ustawa stanowi, że specjalistyczne uzbrojone formacje ochronne tworzyć można w dwojaki sposób:

a)      przez przedsiębiorcę lub jednostkę organizacyjną w formie wewnętrznej służby ochrony,

b)      przez przedsiębiorcę, który uzyskał koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz posiada pozwolenie na broń na okaziciela, wydane na podstawie
odrębnych przepisów.

Z powyższego wynika, że ustawodawca używa określenia „przedsiębiorca” w dwóch znaczeniach. Pierwszym – w znaczeniu ogólnym, kiedy mówi o przedsiębiorcy w ogóle (np.: przedsiębiorcy prowadzącym działalność produkcyjną, handlową, usługową i inną) i drugim – szczególnym, kiedy mówi o przedsiębiorcy posiadającym koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług ochrony osób i mienia.

Ustawa nakłada na kierownika jednostki, który bezpośrednio zarządza obszarami, obiektami i urządzeniami podlegającymi obowiązkowej ochronie, prawny obowiązek zapewnienia fizycznej lub technicznej ochrony tych obszarów, obiektów i urządzeń przez specjalistyczną formację ochronną lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne.

Ustawodawca nie wskazuje jednak, który z podmiotów uznanych za specjalistyczną uzbrojoną formację ochronną powinien sprawować ochronę tych obszarów, obiektów i urządzeń. W związku z tym kierownik jednostki może:

a)      utworzyć z pośród podległych mu pracowników uzbrojony i umundurowany zespół pracowników stanowiący wewnętrzną służbę ochrony,

b)      powierzyć ochronę przedsiębiorcy posiadającemu koncesję na prowadzenie działalności gospodarczej
w zakresie usług ochrony osób i mienia oraz pozwolenia na broń na okaziciela, wydane na podstawie odrębnych przepisów.

III. OBSZARY, OBIEKTY, URZĄDZENIA I TRANSPORTY PODLEGAJĄCE OBOWIĄZKOWEJ OCHRONIE

Do obszarów, obiektów, urządzeń i transportów podlegających obowiązkowej ochronie przez specjalistyczne uzbrojone służby ochronne lub odpowiednie zabezpieczenie techniczne należą
w szczególności:

a)      ważne dla obronności państwa:

*         zakłady produkcji specjalnej oraz zakłady, w których prowadzone są prace naukowo badawcze
lub konstruktorskie w zakresie takiej produkcji,

*         zakłady produkujące, remontujące i magazynujące uzbrojenie, urządzenia i sprzęt wojskowy,

*         magazyny rezerw państwowych,

b)              ważne dla interesu gospodarczego państwa:

*         zakłady mające bezpośredni związek z wydobyciem surowców mineralnych o strategicznym znaczeniu dla państwa,

*         porty morskie i lotnicze,

*         banki i przedsiębiorstwa wytwarzające, przechowujące bądź transportujące wartości pieniężne
w znacznych ilościach,

c)              ważne dla bezpieczeństwa publicznego:

*         zakłady, obiekty i urządzenia mające istotne znaczenie dla funkcjonowania aglomeracji miejskich, których zniszczenie lub uszkodzenie może stanowić zagrożenie dla życia i zdrowia oraz środowiska, w szczególności elektrownie i ciepłownie, ujęcia wody, wodociągi i oczyszczalnie ścieków,

*         zakłady stosujące, produkujące lub magazynujące w znacznych ilościach materiały jądrowe, źródła
i odpady promieniotwórcze, materiały toksyczne, odurzające, wybuchowe bądź chemiczne o dużej podatności pożarowej lub wybuchowej,

*         rurociągi paliwowe, linie energetyczne i telekomunikacyjne, zapory wodne i śluzy oraz inne
urządzenia znajdujące się w otwartym terenie, których zniszczenie lub uszkodzenie może
stanowić zagrożenie dla życia lub zdrowia ludzi, środowiska albo spowodować poważne straty
materialne,

d)              ważne dla innych ważnych interesów państwa:

*         zakłady o unikalnej produkcji gospodarczej,

*         obiekty i urządzenia telekomunikacyjne, pocztowe oraz telewizyjne i radiowe,

*         muzea i inne obiekty, w których zgromadzone są dobra kultury narodowej,

*         archiwa państwowe.

Powyższe wyliczeni...