I. LEGENDA:
- PN-N-18002 :2000
- Bezpieczeństwo Maszyn i Urządzeń – Analiza ryzyka – wydawnictwo CIOP 2002 r
- Rozporządzenie MPiPS z 26.09.1997 w sprawie ogólnych przepisów bhp – Dz.U.169 poz.1659 z 2003 r.
- Rozporządzenie MPiPs z 14.03.2000 w sprawie bhp przy ręcznych pracach transportowych – Dz.U.26 poz.313 z 2000 r.
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 28.05.1996 w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów – Dz.U.60 poz.279 z 1996
- Rozporządzenie MziOS z 30.05.1996 w sprawie badań lekarskich pracowników i zakresu profilaktycznej opieki – Dz.U.69 poz.332 z 1996 r. z późniejszymi zmianami.
- Rozporządzenie MG z 17.09.1999 w sprawie bhp przy urządzeniach i instalacjach elektrycznych – Dz.U.80 poz.912 z 1999 r.
- Rozporządzenie MG z 27.04.2000 r. w sprawie bhp przy pracach spawalniczych
- Rozporządzenie MG z 30.10.2002 r. w sprawie minimalnych wymagań dot.bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy – Dz.U. 191 poz.1596 z 2002 r.
- Rozporządzenie MpiPS z 29.11.2002r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy – Dz.U.217 poz.1833 z 2002 r.
- Rozporządzenie MziOS z 11.09.1996 r. w sprawie czynników rakotwórczych w środowisku pracy – Dz.U.121.poz.571 z 1996
- Rozporządzenie Rady Ministrów z 30.07.2002 r. w sprawie wykazu chorób zawodowych, zasad postępowania i zgłaszania – Dz.U.132 poz.1115 z 2002 r.
- Rozporządzenie MPiPS z 28.05.1996 r. w sprawie wykazu prac , które powinny być wykonywane przez co najmniej 2 osoby – Dz.U.62 poz.288 z 1996 r.
- Rozporządzenie MG z dnia 10.05.2002 w sprawie bhp przy użytkowaniu wózków jezdniowych z napędem silnikowym – Dz.U. 70 poz.650 z 2002r. i zmiany zawarte w Dz.U.65 poz603 z 2003 r.
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki z 30.12.1999r. w sprawie bhp w odlewniach metali – Dz.U.3 poz.37 z 2000r.
- Rozporządzenie MG,PiPS z 14.01.2004 r w sprawie bhp przy czyszczeniu powierzchni,malowaniu natryskowym i cieplnym – Dz.U.16.poz.156 z 2004 r.
Dokumenty wewnętrzne odlewni w Pasłęku wykorzystane do oceny ryzyka:
- Rejestr wypaków przy pracy
- Rejestr zdarzeń potencjalnie wypadkowych
- Rejestr wyników badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia na stanowiskach pracy
- Zarządzenie Nr 1/2003 w sprawie przydziału odzieży i obuwia oraz środków ochrony osobistej
- Zarządzenie Nr 2/2003 w sprawie rejestracji nieprawidłowości i metod ich usuwania oraz częstotliwości konserwacji i przeglądów maszyn i urządzeń do produkcji odlewów
- Zarządzenie Nr 3/2003 w sprawie napojów i posiłków profilaktycznych
- Wykazy osób uprawnionych do obsługi urządzeń dźwignicowych , wózków widłowych , urządzeń energetycznych , wentylacyjnych oraz wykonywania prac spawalniczych
- Wykaz prac wykonywanych tylko we 2 osoby
- Dokumentacja pomiarów instalacji elektrycznych i urządzeń ochronnych
- Stanowiskowe instrukcje bhp
- Karty charakteryski stosowanych produktów chemicznych
Zapewnienie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia pracownika wynika z realizacji postanowień Kodeksu Pracy zamieszczonych w Rozdziale X art. 207 i 226.
Zgodnie z art. 207 pracodawca ponosi odpowiedzialność za stan bezpieczeństwa i higieny pracy . Artykuł ten zobowiązuje pracodawcę do ochrony zdrowia i życia pracowników poprzez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki , a w szczególności do :
1. organizowania pracy w sposób zapewniający bezpieczne i higieniczne warunki pracy
2. zapewnienie przestrzegania w zakładzie pracy zasad i przepisów bhp , wydawania poleceń usunięcia uhybień w tym zakresie oraz kontrolowania wykonania tych poleceń
3. zapewnienia wykonania nakazów , wystąpień , decyzji i zarządzeń wydawanych przez organy nadzoru nad warunkami pracy.
Artykuł 226 Kodesu Pracy nakłada na pracodawcę obowiązek informowania pracowników o ryzyku zawodowym , które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
Jednym ze środków realizacji wymienionych postanowień Kodeksu Pracy jest prowadzenie analizy ryzyka i podejmowanie na jej podstawie decyzji o odpowiednich działaniach profilaktycznych.
Warto zauważyć że niewskazane jest zlecanie przeprowadzenie analizy ryzyka ekspertom spoza zakładu pracy . Oznaczałoby to – utratę okazji do zdobycia nowych umiejętności
- uczynienie motody schematyczną i nieskuteczną
- pozbawienie zakładu pracy szansy na rozwijanie metody analizy.
Ocena ryzyka polega na ujawnieniu czynników szkodliwych dla zdrowia i niebezpiecznych oraz ustaleniu ich poziomu w środowisku pracy , a także porównaniu z poziomem uznawanym za akceptowalny. Pracownik musi zostać poinformowany o rodzajach czynników szkodliwych dla zdrowia oraz o uciążliwich i niebezpiecznych , a także o wypadkach przy pracy i chorobach zawodowych jakie miały miejsce na danym lub podobnym stanowisku pracy , o przyczynach i skutkach tych wypadków i chorób.
Pracownik powinien być także poinstruowany o środkach zapobiegających zagrożeniom , w tym w szczególności o sposobach stosowania środków ochrony indywidualnej i zbiorowej.
Istnieje wiele metod stosowanych do oceny ryzyka zawodowego między innymi:
- wstępna analiza zagrożeń PHA
- metoda pięciu kroków
- metoda Graf Ryzyka
- metoda matrycy ryzyka wg PN – N – 18002:2000
- metoda oceny ryzyka dla czynników mierzalnych wg PN – N – 188002:2000.
Przy wyborze metody do oceny ryzyka należy uwzględnić wielkość zakładu , procesy technologiczne , profil produkcji.
W niniejszej pracy przedstawiam ocenę ryzyka zawodowego dla stanowisk pracy występujących w odlewniach.
W ocenie ryzyka posłużyłam się wytycznymi zawartymi w Polskiej Normie PN-N-18002:2000 i przyjęłam do oceny 5-stopniową metodę tzw. 5-kroków oraz metodę oceny dla czynnków mierzalnych.
Metoda pozwala na wnikliwe przeanalizowanie wszystkich zagrożeń oraz na zaproponowanie odpowiednich środków bezpieczeństwa.
Ponieważ przyjęta metoda polega na analizie wykonywanych przez pracownika czynności , może być z powodzeniem wykorzystana w związku z :
- opracowywaniem dokumentacji konserwacji i napraw maszyn i urządzeń
- remontami budynków
- opracowywaniem szczegółowego planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia
- świadczeniem usług porządkowych w obiektach przemysłowych
- opracowywaniem procedur do bezpiecznego wykonywania prac związanych z za- i wyładunkiem.
OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ZAKŁADU:
W zakładzie zatrudnionych jest przeciętnie 50 pracowników .
Większość pracowników związana jest bezpośrednio z produkcją odlewów z żeliwa . Produkcja odlewów żeliwnych miesięcznie wynosi około 200 000 ton.
Przy produkcji odlewów z metali kolorowych zatrudnionych jest 2 pracowników . Z uwagi na małą ilość zamówień produkcja miesięczna wynosi najczęściej ok. 2000 ton.
Odlewnia żeliwa mieści się w jednej hali , druga hala to odlewnia metali nieżelaznych , oczyszczalnia odlewów i rdzeniarnia.
W odrębnej hali zlokalizowany jest wydział mechaniczny. Na terenie zakładu znajduje się wiele hal magazynowych w obecnej spółce w ogóle nie wykorzystywanych.
Współwłaściciele odlewni zapewniają na bieżąco pracownikom wszystkie ochrony osobiste . W przeciągu 3 lat swojej działalności przeprowadzONO wiele inwestycji zmierzających do poprawy warunków pracy .
Wykonano między innymi :
W roku 2004:
- ogrzewanie gazowe hal oczyszczalni i wydziału mechanicznego promiennikami ceramicznymi nad każdym stanowiskiem pracy
- kapitalny remont pomieszczeń socjalnych
- ratunkowy natrysk wodny w odlewni żeliwa
- odnowiono pomieszczenia biurowe , poprzedzając prace malarskie wymianą okien
- zbudowano nawiewne ogrzewanie pomieszczeń socjalnych
- przeprowadzono remont kapitalny dachu pomieszczeń socjalnych
- zbudowano nowy wyciąg pyłów i gazów na stacją zalewania
- w etapie końcowym jest budowa rozbójnicy do kruszenia złomu
W roku 2005:
- budowa instalacji mokrego odpylania żeliwiaków
- remont dachów odlewni żeliwa , oczyszczalni, wydziału mechanicznego i OMN
- Wymiana rynien
- Zburzenie posadzki na stanowiskach formowania ręcznego i stanowisku zalewania oraz położenie nowej , odpornej na wysokie temperatury , posadzki
- Remont posadzki w hali wydziału mechanicznego
- Remont kapitalny wózków widłowych
- Remont kapitalny wstrzeliwarko-zgrzewarek PS do wykonywania rdzeni
- Przeprowadzono konserwację szyn do transportu kadzi z płynnym metalem
- Halę odlewni żeliwa oczyszczono z pyłu i przeprowadzono mycie punktów świetlnych
Pracownicy otrzymują ochrony osobiste wg potrzeb , odzież i obuwie robocze wydawane są wg ustalonej tabeli .
Ponadto każdy pracownik korzysta codziennie z posiłku profilaktycznego i otrzymuje dodatkowo 1 l wody mineralnej.
W ciągu całego dnia pracy dostępna jest dla wszystkich pracowników kawa Inka w termosach ustawianych w pomieszczeniach socjalnych przy każdej hali.
Analiza ryzyka zawodowego podzielona jest na 3 etapy:
1. Opis metody zastosowanej do oceny ryzyka
2. Opis wymagań dla poszczególnych pomieszczeń i stanowisk pracy
3. Nazwa stanowiska pracy , opis stosowanej technologii , wyposażenia w maszyny, urządzenia , stosowane materiały do produkcji oraz wykonywane czynności na stanowisku pracy
Identyfikacja zagrożeń i ocena ryzyka zawodowego
ETAP 1
NAZWA METODY:
METODA OCENY RYZYKA : PIĘCIU KROKÓW - 5-stopniowa
LEGENDA:
S – potencjalne skutki zagrożeń , ciężkość możliwych szkód
P – prawdopodobieństwo wystąpienia skutków zagrożenia
F – czas ekspozycji na zagrożenia
I – ilość narażonych osób
R – wartość ryzyka
ZESTAWIENIE WARTOŚCI ZASTOSOWANYCH DO OSZACOWANIA RYZYKA :
„S”
0,1 – niewielka – zadrapania , siniaki
0,5 – skaleczenia , łagodne obrażenia
2 – proste złamania , lekka choroba
4 – skomplikowane złamania , poważna choroba
6 – utrata kończyny , oka , trwałe uszkodzenie słuchu
10 – utrata obydwu kończyn , oczu
15 – śmierć
„P”
0,033 – prawie niemożliwe
1 – bardzo mało prawdopodobne , ale możliwe
1,5 – mało prawdopodobne , ale może się zdarzyć
2 – możliwe , ale niecodziennie
5 – równa szansa
8 – prawdopodobne
10 – zdarza się
11 – pewne
„F”
6 – ciągle
4 – kilka razy dziennie
2,5 – jeden raz dziennie
1,5 – jeden raz w tygodniu
1 – jeden raz w miesiącu
0,5 – jeden raz w roku
„I”
1 - 1-2 osoby
graab