7_Sygnalizacja_i_sterowanie.pdf

Urządzenia sygnalizacyjne

i sterownicze

Sygnały odbierane przez człowieka

z Elementy sygnalizacyjne - części maszyny lub

stanowiska pracy, które służą do prezentowania

informacji

naturalne , płynące bezpośrednio z otoczenia:

- odgłos pracy silnika

odgłos pracy silnika,

-wibracja podłoża będąca efektem pracy maszyny,

- wizualne znaki dawane przez innych pracowników

sztuczne , wysyłane przez specjalnie w tym celu

skonstruowane urządzenia:

-sygnał dzwonka do drzwi,

- zapalenie się lampki alarmowej,

-zmieniający się stan prędkościomierza

Rola urządzeń sygnalizacyjnych

Sygnalizacja wzrokowa

z dostarczają informacji o otoczeniu

z pozwalają podejmować decyzje adekwatne

do tego stanu oraz zamierzeń operatora

z wiadomość jest złożona

z informacja będzie wykorzystana później

z sytuacja nie wymaga natychmiastowego

działania

z informują o nieprawidłowościach

z ostrzegają przed zagrożeniem

z stanowią część interfejsu w układzie

człowiek-obiekt techniczny

działania

z narządsłuchu jest przeciążony

z hałas w otoczeniu

z praca nie wymaga ciągłego przemieszczania

się operatora

Sygnalizacja wizualna

Podstawowe rodzaje urządzeń

sygnalizacyjnych

z Cyfrowa - informacje przekazywane kodem

numerycznym

z Alfanumeryczna - informacje w postaci

ki i lit i f

z wskaźniki wychyłowe

z wskaźniki cyfrowe

z sygnalizatory świetlne

kombinacji liter i cyfr

z Analogowa - informacje w postaci funkcji

długości, kąta lub innego wymiaru, np.

wychylenie wskazówki na tle skali.

z monitory ekranowe

Podstawowe rodzaje urządzeń

Typy i cechy wskaźników

Wpływ rodzaju tarczy na precyzję odczytu

ruchoma

wskazówka

ruchoma skala

licznik

(wskaźnik cyfrowy)

łatwość odczytu

wystarczająca

bardzo dobra

wykrywanie

zmian

bardzo dobre

wystarczające

słabe

regulacja

podstawie

odczytu

bardzo dobra

wystarczająca

odsetek błędnych odczytów przy prezentacji wskaźnika w czasie 0.12 sek.

Konstrukcja wskaźników cyfrowych

Konstrukcja wskaźników okienkowych

prawidłowo

nieprawidłowo

prawidłowo

nieprawidłowo

wysokość cyfr

wielkość okienka

przerwy między cyframi

cyfry najmniej znaczące

cyfry wiodące

orientacja cyfr

układ cyfr

Wpływ układu grupy wskaźników

na szybkość ich odczytu

Znaki alfanumeryczne

na szybkość ich odczytu

Odległość od oczu

obserwatora [cm]

Wysokość znaków

[cm]

50-90

90-180

0.50

0.90

liczba wskaźników sprawdzonych w czasie 0.5 sek.

180-360

360-600

1.80

3.00

Wpływ układu grupy wskaźników

do 50

50 90

0.25

050

Znaki alfanumeryczne

Sygnalizacja dźwiękowa

h = 0.005 × L

gdzie:

h –wysokość znaków [mm]

L – odległość od oczu [mm]

z wiadomość jest prosta

z informacja nie będzie wykorzystana później

z sytuacja wymaga natychmiastowego działania

z narząd wzroku jest przeciążony

L odległość od oczu [mm]

z narząd wzroku jest przeciążony

z otoczenie nie sprzyja odbiorowi sygnałów

wzrokowych

z praca wymaga ciągłego przemieszczania się

operatora

szerokość znaku 2/3 h

grubość linii 1/6 h

odległość między znakami

1/4 h

wysokość dużych liter

3/2 h

Sygnał dźwiękowy

Czułość narządu słuchu

z Częstotliwość sygnałów od 300 do 3000 Hz,

zalecana od 300 do 1000 Hz

z Charakterystyka widmowa sygnału powinna

być różna od hałasu tła np. krótki

dwutonowy, powtarzający się sygnał

częstotliwość dźwięku (Hz)

Sygnalizacja dźwiękowa

Sygnalizacja dotykowa

z sygnał nie krótszy niż 100 ms

z częstotliwość impulsów dźwiękowych

dostosowana do ważności informacji

z Zwykle nie jest podstawowym źródłem

informacji

z W sytuacjach:

z szybkie impulsy – wysoki priorytet

z wolne impulsy – niski priorytet

z liczba różnych sygnałów dźwiękowych nie

większa od 7

z niedostatecznego oświetlenia

z niemożliwej

kontroli

wzrokowej

z Pierwszoplanowe dla operatorów

niewidomych lub słabo widzących

z Łatwo rozróżnialny na tle hałasu otoczenia.

z min. o 15 dB głośniejszy od hałasu tła

z min. poziom dźwięku 65 dB

z Częstotliwość sygnałów od 300 do 3000 Hz,

bądź utrudnionej

Elementy rozróżnialne dotykiem

Urządzenia sterownicze

Zasady projektowania urządzeń

sterowniczych

z Element

sterowniczy -

część urządzenia

sterującego, na

z łatwość iwygodaobsługiwania

z łatwość identyfikacji - elementy łatwe do

rozpoznania i zrozumienia

którą

bezpośrednio

oddziałuje

operator

z zgodność z oczekiwaniami użytkownika

(stereotypami)

z minimalizowanie błędów operatora

z indywidualizacja i łatwość nauki

Rola urządzeń sterowniczych

Warunki stosowania urządzeń

sterowniczych

z palce i dłonie

z szybkie ruchy

z precyzyjne ruchy

z ramiona oraz kończyny dolne

z ruchów wymagających siły

(pozycja dźwigni,przełącznika)

z wzządzeniami sygnalizacyjnymi

stanowią interfejs w układzie człowiek-

obiekt techniczny

z ruchów wymagających siły

z ruchy trwających długo

z odległości między urządzeniami:

z przy operowaniu palcem min. 20 mm

z przy operowaniu dłonią lub stopą min. 50 mm

z przy operowaniu dwiema rękami min. 75 mm

Warunki stosowania urządzeń

z pozwalają reagować na zmieniające się

stany otoczenia

z informują ostanie,wjakimsę znajdują

(

j dź ii ł ik )

Warunki stosowania urządzeń

sterowniczych

Rodzaje urządzeń sterowniczych

sterowniczych

z urządzenia powinny być rozróżnialne, najlepiej bez

pomocy wzroku

z używanie urządzeń nie powinno powodować

uczucia niewygody

z przyciski

z przełączniki obrotowe

z wyłączniki uchylne

z gałki obrotowe

yg y

z przy poruszaniu elementami sterowniczymi nie

powinny występować nadmierne opory, jednak nie

powinny być to równocześnie opory niezauważalne

dla operatora (informacja zwrotna)

z suwaki

z dźwignie (drążki)

z korby

z kierownice (kołasterowe)

z pedały

Rozmieszczenie elementów

sygnalizacyjnych

Rozmieszczenie elementów

sygnalizacyjnych – pole widzenia

z Właściwości fizjologiczne i biomechaniczne

z Pole widzenia

z Zasięgi

A-strefazalecana

B- strefa dopuszczalna

C - strefa nieodpowiednia

Pole widzenia

Warunki stosowania urządzeń

z Zakresy ruchomości

z Wyzwalane siły i momenty sił

h ś i

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: