Panstwa.doc

5 kategorii opisu systemu partyjnego:

1.      Format

2.      Podziały socjopolityczne

3.      zachowania wyborcze

4.      relacje systemu partyjnego z systemem politycznym

5.      dominujący model partii

USA – dwupartyjny

2. centrum – peryferia

    miasto – wieś

    konserwatyści – liberałowie

3. dwupartyjność

4. ordynacja większościowa, słaba instytucjonalizacja partii, niedopartyjność

5.      wyborcza

WIELKA BRYTANIA

1.      decentralizacja rządzenia, partie trzecie

2.      model klasowy społeczeństwa podział socjoekonomiczny

regionalność

3.      tradycyjne przydzielanie mandatów – klasowy model głosowania

4.      dwupartyjność dominuje pośrednia partycypacja – związki zawodowe wysoka rola instytucjonalizacji opozycji

5.      nie ma dominującego

       KANADA

1.      niski stopień zideologizowania (liberałowie, konserwatyści, socjaldemokraci)

2.      kryterium etniczne

centrum – peryferia

3.      brak stabilnego elektoratu, pragmatyzm a nie ideologia ( co najwyżej narodowa)

4.      duża instytucjonalizacja

5.      kierwoniczy

WŁOCHY

1.      wielopartyjny, dwublokowy spolaryzowany odśrodkowo system wysoce rywalizacyjny, lewica – prawica (chadecja)

2.      centrum – peryferia

miasto – wieś

państwo – kościół

3.      system spolaryzowany ekstremalnie, 3 po lewej. 3 po prawej  (z przewagą) wysoki stopień na północy, mniejszy na południu, obowiązek głosowania

4.      nadpartyjność silna instytucjonalizacja zwiększono uprawnienia prezydenta przy rozwiązywaniu rządu

5.      kierowniczy

HISPZANIA

1.      wielopartyjny, funkcjonalnie dwupartyjny (postfrankiści – antyfrankiści) socjaliści – partia ludowa

2.      centrum – peryferia

państwo – kościół

3.      stała frekwencja, stałe zachowanie na poziomie regionalnym

4.      dominuje lewica historycznie, nie ma oddzielenia kościoła od państwa

5.      model wyborczy bo regionalne poparcie dla centrum jest małe

FRANCJA

1.      dwublokowy (socjaliści+ komuniści –chadeci)

2.      model etniczny

centrum – peryferia

3.      absencje wyborcze, nierówność w partycypacji

4.      wielopartyjny większościowy, gabinety koalicyjne – formalne reguły zmuszają do współpracy

5.      kierowniczy

NIEMCY

1.wielopartyjny umiarkowanie spolaryzowany ze względu na potencjał koalicyjny. Odejście od partii centrowych.

2. klasowość społeczna

   centrum – peryferia

3. stabilność zachowań

4. silny kanclerz z wyborów bezpośrednich, wysoka stabilność –( zamrożenie)

5 kierowniczy ustawiony wyborczo