Początki rządów parlamentarnych w Anglii
1. Kształtowanie się rządów parlamentarnych w Anglii– 1688 r. – z tronu angielskiego usunięty zostaje Jakub II z dynastii Stuartów (tzw. Chwalebna Rewolucja), dzięki czemu kończy się spór między królem a parlamentem; – 1689 r. – zostaje przyjęta Deklaracja Praw (Bill of Rights) – ogranicza władzę króla na rzecz parlamentu (tylko parlament może nakładać podatki, królowi nie wolno zmieniać ani zawieszać ustaw parlamentu itp.); – 1701 r. – wchodzi w życie Akt o następstwie tronu:• ustala zasady następstwa tronu,• wprowadza odpowiedzialność ministrów za decyzje panującego,• odbiera królowi prawo do usuwania sędziów (niezawisłość sądów),• ustala, iż monarcha podlega prawu (władza nie pochodzi od Boga).2. System parlamentarno-gabinetowy w AngliiSystem parlamentarno-gabinetowy rządów – to układ stosunków między parlamentem a władzą wykonawczą, w którym rząd (gabinet) jest powoływany przez głowę państwa, odpowiada przed parlamentem, musi uzyskać votum zaufania od parlamentu i dlatego jest powoływany z partii, które zdobywają większość w parlamencie.– 1714 r. – na tron wstępuje Jerzy I z dynastii hanowerskiej (po śmierci Anny Stuart), ugruntowuje się system parlamentarno-gabinetowy (król panuje, ale nie rządzi):• każdy akt królewski wymaga kontrasygnaty ministra,• rząd odpowiedzialny jest przed parlamentem,• premierem zostaje przywódca partii, która wygrywa wybory;– kształtuje się system dwupartyjny: Wigowie – partia liberalna, Torysi – partia konserwatywna związana z arystokracją;– parlament angielski:• Izba Lordów – dożywotnia, miejsca otrzymuje się z nominacji króla,• Izba Gmin – wybory raz na 7 lat – majątkowy cenzus wyborczy, w połowie XVIII w. prawa polityczne posiada ok. 150 tys. ludzi.
brzoskwinka81