Cygańska muzyka – muzyka koczowniczego ludu Cyganów. Przeniknęła do folkloru ludów autochtonicznych, m.in. węgierskiej (orkiestry smyczkowe), rosyjskiej (chóry, solowy romans z towarzyszeniem gitary) czy hiszpańskiej (canto flamenco). Cyganie to wielcy improwizatorzy ze wspaniałym słuchem i wielką fantazją muzyczną.
Improwizowane pieśni cygańskie są prawdziwym dziełem sztuki nieprofesjonalnej. Odnalezienie ich oraz twórców nie jest proste, bowiem świat pieśni cygańskich, podobnie jak świat tańców, można podzielić na dwa obszary: sceniczny i przy-rodzinny. Świat pieśni scenicznych bogaty jest w rytmy, instrumenty i szkolone głosy. To realizacja stereotypowej wizji Cyganów, stworzona na potrzeby najczęściej nie-cygańskiego odbiorcy przez często nie-cygańskiego twórcę. Tymczasem świat przy-rodzinny to bogactwo niesamowitej wrażliwości słów, interpretacji, nie szkolonych głosów, a mimo to prawdziwych i niezwykle przejmujących swoją siłą.
Respondenci twierdzili, że cygańska muzyka ma swoje źródło w ich duszach. Jeden z Romów powiedział, że jak próbuje grać tak, żeby „zgubić cygańską nutę”, aby zagrać czysto coś innego, to niezależnie od tego, jak się stara zawsze słychać w jego grze „cygańskie nuty”. Jest to istotna cecha muzyki cygańskiej, zdaniem respondentów wykluczająca oderwanie się twórczości Cygana od wartości właściwych dla jego kultury. Przedstawicielami m.in. są
-Don Vasyl
-Bogdan Trojanek & Terne Roma
Cygańskie czary
Cyganie lubią szczególnie ostre potrawy. Niedozwolonym pożywieniem jest mięso końskie i psie. Natomiast najczęstszą potrawą mięsną jest w wędrownych taborach gotowana kura i rosół. Również swoiście cygańskim przysmakiem, uważanym za jedną z najsmaczniejszych potraw, był jeż. Poza jeżem typowo cygańskimi potrawami były także; zupa z pokrzyw, kwaśny barszcz z wiśni gotowany na mięsie oraz barszcz zaprawiany kwasem mrówkowym. Dzikie wiśnie i mrowiska, a także chwasty nie szczędzą surowca do przyrządzania pożywienia. Chętnie jadali Cyganie grzyby. Ulubionymi napojami Cyganów są piwo, wódka i wino.
Taniec cygański narodził z niezwykłej energii i radości życia, jaki prezentują wędrowne ludy cyganów i Romów. Tradycyjnie przekazywany z pokolenia na pokolenie dziś jest nie tylko wizytówką i ozdobą wielu festiwali cygańskich, ale nadal dumą i rozpoznawalnym elementem kultury tej grupy .Taniec Cygański powstał bardzo spontanicznie pod wpływem tanecznych inspiracji różnych kultur, ale także improwizacji i radości życia, którą pielęgnują przez pokolenia Cyganie. Tańce rosyjskie lub hiszpańskie np. flamenco, odgrywają ważną rolę w tańcu cygańskim.
Cyganie celebrują każdą ważną uroczystość poprzez swój radosny taniec. Nie tylko podczas ważnych, regionalnych czy międzynarodowych uroczystości można podpatrzeć kolorowe stroje tancerek i posłuchać skocznej muzyki cygańskiej. Taniec towarzyszy Romom i Cyganom, każdego dnia, podczas zwyczajnych spotkań rodzinnch.
Wśród mieszanki stylów w tańcu cygańskim można wyróżnić dwie zasadnicze kategorie: taniec cygański nowoczesny -estradowy (prezentowany podczas imprez wizerunkowych, tańczony w obuwiu) oraz taniec taborowy, związany z koczowniczym i wędrownym stylem życia, tańczony najczęściej bez obuwia, przekazywany kolejnym pokoleniom, jako element tradycji).
Kolorowe, warstwowe, zwiewne suknie kobiet, gitara i odświętny stój mężczyzn tańczących, to najbardziej rozpoznawalne elementy stroju różnych zespołów cygańskich.
Najbardziej znaną przedstawicielką wschodno-europejskiego tańca cygańskiego jest Marzena Żivković (Mahavisnupriya), która wywodzi się z Sinti Rom (Cyganów niemieckich).
W Polsce kultura i tradycja poprzez taniec i śpiew cygański jest mocno popularyzowania dzięki takim imprezom jak Międzynarodowy Festiwal Piosenki i Kultury Romów organizowany pod patronatem cygańskiej gwiazdy Don Vasyla i jego zespołu. W Gorzowie Wielkopolskich zaś istnieje Cygański Teatrze Muzyczny TERNO.
kupatrupa