fundusze inwestycyjne.pdf

(456 KB) Pobierz
Inwestowanie poprzez fundusze inwestycyjne.
Czym jest fundusz inwestycyjny?
Fundusz inwestycyjny (dawniej fundusz powierniczy) to podmiot finansowy zajmujący się lokowaniem środków
powierzonych mu przez inwestorów. Fundusze inwestycyjne są tworzone przez towarzystwa funduszy
inwestycyjnych, które będąc ich organami zarządzają nimi i reprezentują w stosunkach z osobami trzecimi.
W zamian za wpłaty do funduszu inwestorzy otrzymują w zależności od rodzaju funduszu jednostki uczestnictwa
lub certyfikaty inwestycyjne. Zmiany wartości jednostek lub certyfikatów, które można na bieżąco obserwować
w gazetach lub na internetowych stronach finansowych pokazują, jak zmienia się wartość zainwestowanych
środków. Zakończenie inwestycji odbywa się poprzez zbycie jednostek uczestnictwa funduszowi lub sprzedaż
certyfikatów inwestycyjnych na giełdzie. Tak jest w przypadku funduszy tezauryzujących, czyli reinwestujących
na bieżąco wszystkie dochody funduszu. Istnieją również fundusze dywidendowe, które mogą wypłacać swoim
uczestnikom dochody bez odkupywania jednostek uczestnictwa lub wykupywania certyfikatów inwestycyjnych.
Podstawową kwestią w przypadku funduszy inwestycyjnych jest fakt, iż ich działalność jest ściśle określona
przez przepisy prawne – ustawę o funduszach inwestycyjnych wraz z odpowiednimi rozporządzeniami. Ma to
duże znaczenie dla bezpieczeństwa powierzonych środków. Po pierwsze, fundusz stanowi odrębną masę
majątkową w stosunku do towarzystwa, które go utworzyło. W przypadku ewentualnych kłopotów finansowych
towarzystwa środki inwestorów nie są zagrożone, gdyż nie wchodzą w skład jego majątku. Po drugie,
działalność inwestycyjna funduszu jest poddana wielu ograniczeniom ustawowym, co m.in. zapobiega
podejmowaniu nadmiernego ryzyka przez zarządzających. Po trzecie, nad działalnością funduszy
inwestycyjnych stały nadzór sprawuje Komisja Papierów Wartościowych i Giełd. Ma on postać obowiązku
przekazywania Komisji okresowych sprawozdań i bieżących informacji, dotyczących działalności i sytuacji
finansowej funduszy oraz możliwości dokonywania przez Komisję kontroli w siedzibie funduszu.
W krajach o rozwiniętych rynkach finansowych fundusze inwestycyjne stanowią bardzo ważną część systemu
finansowego. Przykładowo w Stanach Zjednoczonych jest ponad 5 tysięcy różnego rodzaju funduszy, których
łączne aktywa liczone są w bilionach dolarów. W Polsce obecnie jest ich obecnie 100, a łączne aktywa wynoszą
około 11,9 mld złotych na koniec 2001 roku.
Plusy i minusy inwestowania w fundusze
Do podstawowych zalet inwestowania w fundusze inwestycyjne należą:
Bezpieczeństwo,
Ograniczenie ryzyka poprzez dywersyfikację lokat,
Szybki dostęp do własnych środków,
Profesjonalne zarządzanie,
Możliwość inwestowania stosunkowo niewielkich kwot,
Reprezentowanie inwestorów na rynku finansowym,
Wysokie dochody w stosunku do innych lokat,
Korzyści podatkowe.
Transakcje on-line: www.gtfi.pl e-mail: info@gtfi.com.pl
Telefoniczne Centrum Obsługi Inwestora: (0-prefiks-22) 541 75 75
GTFI S.A., ul. Sokolska 8, 40 - 086 Katowice
Copyrights 2001 by
Łukasz Gluza & Bartłomiej Michalski
2
Wszelkie prawa zastrzeżone.
10441003.003.png
Bezpieczeństwo
Rygory prawne, jakim podlegają fundusze inwestycyjne powodują, że bankructwo funduszu jest praktycznie
niemożliwe. Co więcej bankructwo towarzystwa funduszy inwestycyjnych, które zarządza funduszem lub banku
depozytariusza, w którym przechowywane są aktywa funduszu nie stanowi zagrożenia dla uczestników
funduszu, gdyż (inaczej niż np. w bankach) majątek funduszu nie wchodzi w skład tzw. masy upadłościowej,
czyli nie może być użyty do zaspokojenia długów wobec wierzycieli banku lub towarzystwa. Dodatkowo bankiem
depozytariuszem może zostać wyłącznie renomowany bank, dysponujący odpowiednio wysokim kapitałem
własnym, a towarzystwo funduszy inwestycyjnych podlega surowemu nadzorowi ze strony Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd, która dba o interes uczestników funduszu, między innymi poprzez monitorowanie
sytuacji finansowej towarzystwa. W drastycznych przypadkach komisja może nawet cofnąć towarzystwu
zezwolenie na prowadzenie działalności.
Wyeliminowanie ryzyka bankructwa nie chroni oczywiście uczestnika przed wszelkim ryzykiem. Przepisy prawne
nie zabezpieczają przed błędami popełnionymi przez zarządzających funduszem oraz ryzykiem charaktery-
stycznym dla lokat funduszu (tzw. ryzykiem inwestycyjnym).
Czynniki ryzyka są szczegółowo opisane w statucie każdego funduszu.
Ograniczenie ryzyka poprzez dywersyfikację lokat
Fundusz inwestycyjny gromadzi oszczędności bardzo wielu uczestników, dzięki czemu może łatwo (i tanio)
inwestować posiadane środki w wiele różnych instrumentów finansowych. Dzięki temu fundusz dokonuje
rozproszenia ryzyka znacznie lepiej niż inwestor indywidualny. Pojedynczy inwestor może z reguły nabyć
zaledwie kilka lub najwyżej kilkanaście instrumentów finansowych, a im mniej nabył tym gorsza jest
dywersyfikacja jego lokat. Natomiast inwestor, który zdecyduje się zainwestować w fundusz inwestycyjny nawet
niewielkie oszczędności może ograniczyć swoje ryzyko inwestycyjne w takim samym stopniu, co duży inwestor
instytucjonalny.
Szybki dostęp do własnych środków
Fundusze inwestycyjne charakteryzują się bardzo dużą płynnością. W przypadku funduszy inwestycyjnych
otwartych (które stanowią obecnie zdecydowaną większość wśród wszystkich funduszy) uczestnik może zażądać
odkupienia jego jednostek praktycznie w każdej chwili, po aktualnej cenie (w nielicznych funduszach może się
to wiązać z potrąceniem opłaty manipulacyjnej), czyli bez utraty bieżących zysków. Jest to więc kolejna
charakterystyczna cecha, która odróżnia fundusze inwestycyjne od lokat bankowych, gdzie zerwanie lokaty
przed terminem zwykle powoduje utratę całości lub przynajmniej lwiej części odsetek.
W przypadku funduszy inwestycyjnych zamkniętych, które emitują certyfikaty inwestycyjne, istnieje możliwość
sprzedaży posiadanych certyfikatów na giełdzie. Jednakże uzyskana cena wynika z aktualnych notowań
giełdowych, które mogą odbiegać od podawanej przez fundusz wartości aktywów netto przypadających na
jeden certyfikat. Ponadto większość funduszy zamkniętych posiada określony termin likwidacji, w którym
wszystkie inwestycje funduszu są zamieniane na gotówkę i wypłacane proporcjonalnie wszystkim posiadaczom
certyfikatów.
Profesjonalne zarządzanie
Powierzone funduszom oszczędności lokowane są przez specjalistów, dysponujących rozległą wiedzą
i doświadczeniem. W Polsce zarządzający funduszem muszą posiadać stosowną licencję Komisji Papierów
Wartościowych i Giełd. Dane o osobach zarządzających funduszem muszą być ujawnione w prospekcie
informacyjnym funduszu.
Inwestycje funduszu poprzedzane są dogłębną analizą warunków ekonomicznych, sytuacji poszczególnych
spółek (może to być np. analiza fundamentalna) oraz indywidualnej charakterystyki rozpatrywanych papierów
wartościowych. W efekcie fundusz realizuje strategię inwestycyjną tak, aby osiągnąć swój cel inwestycyjny.
Dzięki powierzeniu swoich oszczędności profesjonalnym zarządzającym inwestor nie musi poświęcać swojego
czasu na bieżące śledzenie notowań giełdowych, czy sprawdzanie oprocentowania lokat w bankach.
Transakcje on-line: www.gtfi.pl e-mail: info@gtfi.com.pl
Telefoniczne Centrum Obsługi Inwestora: (0-prefiks-22) 541 75 75
GTFI S.A., ul. Sokolska 8, 40 - 086 Katowice
Copyrights 2001 by
Łukasz Gluza & Bartłomiej Michalski
3
Wszelkie prawa zastrzeżone.
10441003.004.png
Możliwość inwestowania stosunkowo niewielkich kwot
Minimalna pierwsza wpłata w wielu funduszach inwestycyjnych otwartych wynosi zaledwie 100 zł. Powoduje to
szeroką dostępność dla wielu inwestorów indywidualnych i sprawia, że fundusze są wygodnym sposobem na
gromadzenie swoich oszczędności.
Reprezentowanie drobnych inwestorów na rynku finansowym
Fundusze inwestycyjne gromadzą środki finansowe od bardzo wielu osób, mogą więc w sposób jednolity oraz
bardziej skuteczny reprezentować swoich uczestników wobec osób trzecich. Ma to pierwszorzędne znaczenie
przy negocjowaniu niższych opłat czy prowizji maklerskich oraz podczas walnych zgromadzeń spółek
publicznych.
Wysokie dochody w stosunku do innych lokat
Głównym celem funduszu jest pomnożenie powierzonych oszczędności przy założonym poziomie ryzyka
inwestycyjnego. Najmniejszym ryzykiem inwestycyjnym charakteryzują się fundusze rynku pieniężnego, nieco
większym ryzykiem fundusze obligacji, znacznie większym fundusze zrównoważone, a największym fundusze
akcji. Fundusze umożliwiają więc uczestnikom uzyskiwanie dochodów właściwych dla poszczególnych
segmentów rynku finansowego przy umiarkowanym poziomie kosztów, co sprawia, że fundusze są atrakcyjną
alternatywą w stosunku do innych rodzajów lokat. Przykładowo, fundusze rynku pieniężnego częstokroć oferują
wyższą o 2-5 punktów procentowych rentowność w stosunku rocznym niż krótkoterminowe lokaty bankowe,
dzięki temu, że fundusze pobierają swoje wynagrodzenie w formie stałej opłaty od aktywów, podczas gdy banki
dążąc do maksymalizacji swojego zysku starają się ograniczać swoje koszty, czyli między innymi
oprocentowanie oferowanych lokat.
Transakcje on-line: www.gtfi.pl e-mail: info@gtfi.com.pl
Telefoniczne Centrum Obsługi Inwestora: (0-prefiks-22) 541 75 75
GTFI S.A., ul. Sokolska 8, 40 - 086 Katowice
Copyrights 2001 by
Łukasz Gluza & Bartłomiej Michalski
4
Wszelkie prawa zastrzeżone.
10441003.005.png
Korzyści podatkowe
Od 1 marca 2002 będzie naliczany 20% podatek od zysków z oszczędności. W przypadku funduszy
inwestycyjnych podatek ten zostanie naliczony dopiero w momencie umorzenia jednostek. Jest to korzystne dla
inwestorów rozwiązanie, gdyż środki finansowe cały czas „pracują” na końcowy wynik, bez zbędnych potrąceń
podatkowych w międzyczasie.
Porównajmy dwie formy oszczędności: odnawialną lokatę bankową trzymiesięczną o oprocentowaniu 12%
i inwestycję w fundusz rynku pieniężnego, który generuje dokładnie takie same dochody (przed
opodatkowaniem) jak opisana wcześniej lokata. W obu przypadkach początkowa kwota oszczędności wynosi
10 000 zł. W naszym przykładzie te dwie formy oszczędzania różnią się praktycznie tylko sposobem naliczania
podatku.
Na wykresie przedstawiono wartość „netto” obu form oszczędzania po upływie czasu (od roku do 15 lat). Jak
widać fundusz ma przewagę nad lokatą bankową pod względem podatkowym!
Natomiast główne wady inwestowania w fundusze to:
Pobieranie opłaty dystrybucyjnej,
Brak gwarancji osiąganej stopy zwrotu w przyszłości,
Brak bezpośredniego wpływu na swoją własność.
Transakcje on-line: www.gtfi.pl e-mail: info@gtfi.com.pl
Telefoniczne Centrum Obsługi Inwestora: (0-prefiks-22) 541 75 75
GTFI S.A., ul. Sokolska 8, 40 - 086 Katowice
Copyrights 2001 by
Łukasz Gluza & Bartłomiej Michalski
5
Wszelkie prawa zastrzeżone.
10441003.001.png
Zgłoś jeśli naruszono regulamin