Uklady_paliwowe1-02.pdf
(
16984 KB
)
Pobierz
1/2
Od Autorów
Celem niniejszego opracowania jest przekazanie najbardziej niezb´dnej wiedzy o budowie i dzia∏aniu, me-
todach weryfikacji podzespo∏ów oraz diagnozowaniu uk∏adu paliwowego silników z zap∏onem iskrowym, spo-
tykanych w warsztatach mechaniki pojazdowej. Ze wzgl´du na ró˝norodnoÊç systemów wtryskowych paliwa
i ich sta∏y rozwój na przestrzeni ostatnich 15 lat (bo pojazdy z tego okresu przyjdzie nam obs∏ugiwaç i remon-
towaç), nie jest ∏atwo podaç kilka prostych recept, na tyle uniwersalnych, by pozwoli∏y nam w sposób ∏atwy
i tani ten problem rozwiàzaç.
Podstawowym warunkiem rozumnego post´powania w celu postawienia trafnej diagnozy w mo˝liwie krót-
kim czasie jest odpowiednio du˝y zasób wiedzy praktycznej, jakà ma personel warsztatowy. Jest to najwa˝niej-
szy warunek skutecznej dzia∏alnoÊci obs∏ugowo-naprawczej. Poziom tej w∏aÊnie wiedzy warunkuje ogólny stan
ÊwiadomoÊci celów, zasad i organizacji pracy wspó∏czesnego warsztatu mechaniki pojazdowej. Ostatnie lata
pokazujà, jak dramatyczna mo˝e by∏ sytuacja warsztatu, który dzisiaj nie uniknie ju˝ obs∏ugi pojazdów z wy-
posa˝eniem elektronicznym, a cz´sto z braku elementarnej wyobraêni - trwa na pozycjach wypracowanych
przez poprzednie, niekiedy, dziesi´ciolecia.
Stan ten pog∏´bia nasze szkolnictwo zawodowe, które „produkuje” absolwentów o poziomie i zakresie wie-
dzy „stykowo-gaênikowej”. Brakuje zewn´trznych warunków zmieniajàcych (poprawiajàcych) ten stan rzeczy,
zw∏aszcza w warsztatach niezale˝nych. Brak tej ogólnej ÊwiadomoÊci, tzw. ÊwiadomoÊci zbiorowej Êrodowiska
warsztatowego, parali˝uje - cz´sto na wiele lat - w∏aÊcicieli warsztatów przed podejmowaniem, jak im si´ prze-
wa˝nie wydaje, radykalnych kroków, w celu przygotowania warsztatu do obs∏ugi wspó∏czesnych pojazdów.
Uk∏ady paliwowe sà dobrym przyk∏adem na wykonanie tych pierwszych kroków we w∏aÊciwym kierunku.
Jak˝e cz´sto w warsztatach mechanicy nie majà poj´cia o tym, jak od poczàtku do koƒca i jakimi narz´-
dziami nale˝y si´ pos∏u˝yç, aby diagnoza by∏a „stuprocentowa” i trwa∏a najwy˝ej godzin´, a nie kilka dni! Naj-
lepsze sukcesy odnoszà te warsztaty, które z ˝elaznà konsekwencjà w okresie 2-3 lat, w sposób zrównowa˝o-
ny, przyswajajà wiedz´, systematycznie wyposa˝ajà warsztat w urz´dzenia, które b´dà wykorzystane dzi´ki
zdobytej wiedzy oraz kompletujà dokumentacj´ warsztatowà zawierajàcà informacj´ technicznà o pojazdach.
Problemy w funkcjonowaniu silnika pochodzàce od usterek w uk∏adzie paliwowym stanowià niema∏y pro-
cent ogólnych awarii pojazdów. Nale˝à te˝ do pracoch∏onnych, a wi´c i kosztownych napraw, zw∏aszcza, gdy
dotyczà wymiany takich podzespo∏ów jak: pompy paliwa, wtryskiwacze, rozdzielacze paliwa lub inne. Pew-
noÊç o prawid∏owym funkcjonowaniu uk∏adu paliwowego i poprawnoÊci jego parametrów, to dobra baza wyj-
Êciowa do dalszej diagnostyki silnika, zw∏aszcza w obszarze elektronicznego systemu sterujàcego dawkà pali-
wa. Jest to nie tylko punkt wyj´cia, lecz wielokrotnie podstawowy warunek skutecznej naprawy pojazdu. Brak
pewnoÊci o poprawnoÊci dzia∏ania uk∏adu paliwowego, przy skromnych mo˝liwoÊciach diagnostyki systemu
elektronicznego, czyni cz´sto nasz wielogodzinny wysi∏ek warsztatowy daremnym z punktu widzenia klienta.
Ma on bowiem bardzo proste kryteria oceny: cena us∏ugi, czas jej wykonania i brak poprawek, bo je˝eli ju˝, to
cz´sto w innym warsztacie. Takà pewnoÊç prawid∏owoÊci dzia∏ania daje nam bezpoÊredni pomiar parametrów
uk∏adu paliwowego i porównanie ich z danymi w dokumentacji warsztatowej. Dlatego w tym Poradniku znaj-
dujà si´ równie˝ opisy narz´dzi warsztatowych, takich jak manometry, wakuometry, zestawy do pomiaru ci-
Ênienia paliwa oraz sposoby korzystania z dokumentacji warsztatowej.
Opracowanie to jest wynikiem wieloletniej praktyki warsztatowej i szkoleniowej autorów oraz praktyki
warsztatowej realizowanej przez rzesze absolwentów kursów organizowanych przez PPHU Autoelektronika
i Centrum Szkolenia Motoryzacji w Poznaniu w latach 1992-2001.
Ryszard K´dzia
Andrzej Okoƒski
Nr 1
luty 2002
Uk∏ady paliwowe
systemów wtryskowych
silników ZI
Wydawnictwo INSTALATOR POLSKI
PREZES
mgr W∏adys∏aw Polesiƒski
REDAKTOR NACZELNY
mgr in˝. Krzysztof Trzeciak
e-mail: k.trzeciak@automotoserwis.com.pl
SEKRETARZ REDAKCJI
mgr in˝. El˝bieta Woêniak
e-mail: e.wozniak@automotoserwis.com.pl
ADRES REDAKCJI
ul. Koniczynowa 11, 03-612 Warszawa
tel. 678-64-90, fax 679-71-01
www.automotoserwis.com.pl
REKLAMA
Dyrektor ds. Marketingu i Reklamy
Gra˝yna Ka∏u˝yƒska
Specjalista ds. Reklamy
Magdalena Dyszy tel. 678-37-33
e-mail: m.dyszy@automotoserwis.com.pl
PRENUMERATA
: tel. 678-38-05
GRAFIKA I ¸AMANIE
: MAT-Andrzej Glanda
DRUK:
Zak∏ady Graficzne TAMKA, Warszawa
4
Poradnik
SERWISOWY
1. Podzia∏
uk∏adów paliwowych
Z
punktu widzenia praktyki warsztatowej, tj.
1.1. SPI - jednopunktowy wtrysk paliwa
oceny parametrów uk∏adu paliwowego, zja-
wisk towarzyszàcych procesowi pompowania
paliwa, stabilizacji i regulacji jego ciÊnienia, procesu
wtrysku paliwa, formowania mieszanki paliwowo-
powietrznej oraz wyposa˝enia warsztatowego umo˝-
liwiajàcego pomiary parametrów; uk∏ady paliwowe
mo˝na podzieliç na 4 zasadnicze typy (tab. 1).
Parametrem szeregujàcym uk∏ady paliwowe
w ich podziale jest ciÊnienie systemowe paliwa ty-
powe dla danego systemu wtryskowego. Decydujà-
cym czynnikiem wyboru ciÊnienia paliwa przez
konstruktorów jest sposób realizacji mieszanki pali-
wowo-powietrznej dostarczanej do komory spalania
silnika z zap∏onem iskrowym.
W Europie w ciàgu ostatnich dziesi´ciu lat kilku-
krotnie by∏y zaostrzane normy na ograniczenie emi-
sji sk∏adników szkodliwych w spalinach. I tak,
w miar´ jak wprowadzano kolejne normy tej do-
puszczalnej emisji, pojawia∏y si´ kolejne nowe sys-
temy wtrysku paliwa. Zanikajà natomiast, w nieco
wolniejszym tempie, te, których cechy konstrukcyj-
ne nie sà w stanie zrealizowaç aktualnych, wyÊru-
bowanych norm obowiàzujàcych w wielu ju˝ kra-
jach europejskich i krajach Ameryki Pó∏nocnej.
Na rys. 1.1. przedstawiono schemat tworzenia
mieszanki paliwowo-powietrznej za pomocà sto-
sunkowo prostego rozwiàzania, wykorzystujàcego
mo˝liwoÊci, jakie daje elektroniczny system stero-
wania czasem otwarcia wtryskiwacza. Jest to tzw.
system SPI (ang. Single Point Injection), który po-
wsta∏ w zwiàzku z koniecznoÊcià stosowania katali-
zatorów w pojazdach modeli klasy popularnej, czy-
li najtaƒszych. System SPI umo˝liwia∏ regulacj´
sk∏adu mieszanki w szerokim zakresie, zw∏aszcza
w obszarze mieszanek oko∏ostechiometrycznych,
koniecznych dla prawid∏owej pracy katalizatora.
Proces tworzenia mieszanki odbywa si´ poprzez
wtrysk paliwa o ciÊnieniu ok. 1 bara (100 kPa) do
obszaru przepustnicy, tj. do krytycznego przekroju
kolektora dolotowego powietrza. Dzi´ki du˝ej szyb-
koÊci przep∏ywu powietrza w tym przekroju oraz
stosunkowo wysokiej temperaturze zespo∏u prze-
pustnicy (cz´sto dodatkowo podgrzewanej nie tyl-
ko ciep∏em promieniowania silnika, lecz strumie-
niem cieczy z uk∏adu ch∏odzenia, bàdê dogrzewa-
nej w fazie nagrzewania silnika grza∏kà elektrycznà
z instalacji pojazdu), istnieje mo˝liwoÊç powstania
Tabela 1. Podzia∏ uk∏adów paliwowych
Typ
Wtrysk paliwa
CiÊnienie paliwa
Typ systemu wtryskowego
uk∏adu
A
Jednopunktowy elektronicznie
MPa
0,08÷0,12
Mono-Jetronic
sterowany SPI
bar
0,8÷1,2
Mono-Motronic
kPa
80÷120
D-Jetronic (Multec)
B
Wielopunktowy elektronicznie
MPa
0,3÷0,4
L-Jetronic
sterowany MPI
bar
3,0÷3,5
D-Jetronic
kPa
300÷350
MP-, ML-Motronic
C
Wielopunktowy ciàg∏y mechaniczny
MPa
0,50÷0,65
K-Jetronic
bar
5,0÷6,5
KE-Jetronic
kPa
500÷650
KE-Motronic
D
BezpoÊredni do cylindra,
MPa
12,0
MED7-Motronic
elektronicznie sterowany GDI
bar
120
GDI-Mitsubishi
kPa
12 000
Poradnik
SERWISOWY
5
Rys. 1.1. Schemat dzia∏ania jednopunktowego wtrysku paliwa SPI:
1 - dop∏yw paliwa, 2 - dolot powietrza, 3 - przepustnica, 4 - kolektor
dolotowy, 5 - wtryskiwacz paliwa, 6 - silnik ZI, U
st
- napi´cie
sterujàce otwarciem wtryskiwaczy
Rys. 1.2. Schemat dzia∏ania wielopunktowego wtrysku paliwa MPI:
1 - dop∏yw paliwa, 2 - dolot powietrza, 3 - przepustnica,4 - kolektor
dolotowy powietrza, 5 - wtryskiwacze paliwa, 6 - silnik ZI,
U
st
- napi´cie sterujàce otwarciem wtryskiwaczy
stosunkowo jednorodnej
mieszanki paliwowo-po-
wietrznej. Zasadniczà wadà tego rozwiàzania jest
ró˝nica w nape∏nianiu poszczególnych cylindrów,
wynikajàca z ró˝nej d∏ugoÊci odcinków kolektora
dolotowego. Ta podstawowa zaleta, ˝e mo˝na by∏o
stosunkowo tanio realizowaç systemy z regulowa-
nym (trójfunkcyjnym) katalizatorem spalin, sta∏a
si´ powodem szerokiego wprowadzania tych syste-
mów przez wielu producentów pojazdów. Niestety
wady wynikajàce z ograniczeƒ konstrukcyjnych,
wobec koniecznoÊci sprostowania nowym nor-
mom, powodujà, ˝e systemy te nie mogà byç ju˝ in-
stalowane w pojazdach sprzedawanych w krajach
o zaostrzonych normach emisji spalin.
Do typowych rozwiàzaƒ nale˝à:
✘
dra silnika. Jest to rozwiàzanie najstarsze, stosowane
ju˝ w pierwszych systemach wtrysku paliwa stero-
wanego elektronicznie, a popularnie nazywane MPI
(ang. Multi Point Injection) - wtrysk wielopunktowy.
Obecnie system MPI jest powszechnie stosowa-
ny, a w∏aÊciwie osta∏ si´ na „placu boju” jako wy-
∏àczny system poÊredniego wtrysku, lecz w wyko-
naniu jako sekwencyjny (synchroniczny).
Proces tworzenia mieszanki paliwowo-po-
wietrznej w tym systemie odbywa si´ poprzez
wtrysk paliwa do obszaru zaworu lub zaworów ssà-
cych danego cylindra. CiÊnienie systemowe w tym
uk∏adzie paliwowym wynosi od ok. 0,3 do 0,4 MPa,
tj. 3-4 bary.
Indywidualnie formowana przez wtryskiwacz,
oddzielny dla ka˝dego cylindra, dawka paliwa gwa-
rantuje niemal identyczne zasilanie mieszankà pali-
wowo-powietrznà wszystkich cylindrów.
W praktyce warsztatowej okazuje si´ jednak, ˝e
d∏u˝ej u˝ytkowane pojazdy mogà mieç wtryskiwa-
cze, których charakterystyki w wyniku eksploata-
cji znacznie si´ ró˝nià, co powoduje znaczàce
zró˝nicowanie dawki paliwa dla poszczególnych
cylindrów. Jest to jednak temat do póêniejszych
rozwa˝aƒ.
Podanie paliwa na zamkni´ty zawór ssàcy przez
pracujàce grupowo wtryskiwacze (tzn. jednocze-
Ênie), zw∏aszcza w warunkach zimnego silnika,
skutkowa∏o znacznie gorszym przygotowaniem
stosowane w pojazdach marki Ford, równie˝
systemy Mono-Jetronic firmy Weber
✘
inne, stosowane w pojazdach marki Renault
oraz bardzo wiele wykonaƒ tych systemów typu
D-Jetronic, jak systemy SPI Multec, systemy Magne-
ti Marelli i wiele innych
1.2. MPI - wielopunktowy wtrysk paliwa
Na rys. 1.2 przedstawiono schemat tworzenia
mieszanki paliwowo-powietrznej za pomocà indy-
widualnych wtryskiwaczy paliwa dla ka˝dego cylin-
6
Poradnik
SERWISOWY
Mono-Jetronic firmy Bosch i ich póêniejsze
wykonania jak Mono-Motronic
✘
Plik z chomika:
moto32
Inne pliki z tego folderu:
Autocom 2013.3.iso
(4423844 KB)
Układy wtryskowe benzyny t1.pdf
(86010 KB)
Układy wtryskowe benzyny t6.pdf
(83184 KB)
Układy wtryskowe benzyny t4.pdf
(107375 KB)
Układy wtryskowe benzyny t5.pdf
(81916 KB)
Inne foldery tego chomika:
Alarmy
Camera
Dokumenty
EasierCAP
Elektronika praktyczna
Zgłoś jeśli
naruszono regulamin