1.redniowiecze (XV - XVI wiek) Za jej datę poczštkowo uznaje się upadek starożytnego Rzymu(476), a koniec epoki podawana sš daty: --> upadek Konstantynopola(1453), --> druk Gutenberga(1440), --> odkrycie ameryki przez Krzysztofa Kolumba(1492) 2.Inaczej nazywane "Wieki rednie". Nazwę dla tego okresu wymylili pisarze XV i XVI stulecia, którzy uważali, że po upadku cywilizacji starożytnej nastšpił mroczny okres głębokiego kryzysu, z którego Europa podniosła się dopiero w ich epoce. 3. teocentryzm - to termin okrelajšcy ówczesnš myl o wiecie. "Bóg w centrum", uniwersalizm - wieloaspektowa wspólnota kultury redniowiecza w Europie, Alegoria - redniowieczna sztuka i literatura z upodobaniem posługiwały się symbolicznymi motywami, Asceta człowiek uporczywie odmawiajšcy sobie rzeczy, których pragnie. Utwory hagiograficzne - kreowały postaci wyposażone w cechy, które należało naladować groteska - kategoria estetyczna, charakteryzujšca się połšczeniem w jednym dziele jednoczenie występujšcych pierwiastków przeciwstawnych, dance macabre - korowód ludzi wszystkich stanów z kociotrupem na czele, wyrażajšcy równoć wszystkich ludzi w obliczu mierci. Literatura parenetyczna - utwory pimiennicze kształtujšce i propagujšce wzory postępowania zwišzane z odgrywaniem okrelonych ról społecznych Scholastyka - okres w rozwoju filozofii chrzecijańskiej, który rozpoczšł się około XII wieku, obejmował wiele nurtów filozoficznych, 4. Kronika Polska --> Gal anonim Bogurodzica --> anonim Pień o Rolandzie --> anonim Legenda o w. Franku --> anonim Big Testament --> Franciszek Villon Rozmowa Polikarpa... --> anonim Opowieć Mał... w. Alka --> Kazimiera Iłłakowiczów 5. Asceta (na przykładzie Legendy o więtym Aleksym) - dla powięcenia się Bogu, odrzuca wszelkie dobrodziejstwo i luksusy, aby żyć w nędzy i ubóstwie. Rycerz (czerpišc ze wzorca w Pieni o Rolandzie) - doskonała postawa wojownika to taka, dla której najważniejsze sš miłoć do ojczyzny, wiara chrzecijańska i przede wszystkim posłuszeństwo w stosunku do swego seniora. Władca (Kronika Polska Galla Anonima) - według autora, Bolesław Chrobry i Bolesław Krzywousty byli polskimi przykładami takich władców, 6. w. Franciszek zapoczštkował wielki ruch filozoficzno-religijny tzw. franciszkanizm. Był to ruch odnowy moralnej. Jego podstawš była radosna, prosta wiara, płynšca z miłoci do Boga i całego stworzenia. Franciszkanizm przepełniony był ewangelicznš zasadš ubóstwa oraz miłosierdzia, braterstwa i pomocy potrzebujšcym.
kicaniec