5
Metody statystyczne
Mgr B. Pilipczuk
Ø Schemat pracy badawczej na przykładzie schematu pracy magisterskiej.
1. Tytuł.
2. Wstęp (nie numerujemy)- podanie celu pracy, znaczenie badanego zagadnienia w teorii i w praktyce( można podać schemat pracy: części, rozdziały).
3. Podstawy teoretyczne badań.
Rozdział ma na celu pokazanie kompetencji piszącego, to, że zna materiał, orientuje się w badanym zagadnieniu i nie popełnia plagiatu. Te same badania można powtarzać:
a) po upływie jakiegoś czasu, aby sprawdzić wpływ zmian cywilizacyjnych;
b) uwzględniając wpływ środowiska – jeżeli badania były robione np. w mieście, to robimy takie same badania na wsi;
c) uwzględniając wpływ różnic kulturowych np. porównując rozwój „aspiracji młodzieży” w Polsce i w USA
4. Metodologia badań.
4.1 Cel badań. Celem badań jest uzyskanie odpowiedzi na pytania zawarte w problemach badawczych.
4.2 Problemy badawcze.
Rodzaje problemów badawczych:
I klasyfikacja:
– problemy ogólne – pytania dopełnienia: Jakie, które...?
– problemy szczegółowe – pytania rozstrzygnięcia: Czy..?
Zawsze zaczynamy od problemów ogólnych, później przechodzimy do szczegółowych.
II klasyfikacja:
– pytania o różnice
– pytania o zależności
– pytania o podobieństwa
4.3 Hipotezy badawcze.
Hipoteza badawcza to odpowiedź na pytanie, które postawiliśmy w problemie. Zakłada się, że hipoteza powinna być najbardziej prawdopodobną odpowiedzią.
Przykład.
Problem badawczy ogólny: Jakie czynniki środowiska domowego wpływają na narkomanię dzieci w wieku 12-13 lat?
Hipoteza ogólna: Na narkomanię dzieci w wieku 12-13 lat mogą wpływać:
struktura rodziny : rodzina pełna, niepełna, rekonstruowana
patologia rodziny: narkomania, agresja, przemoc
status materialny rodziny
Problemy i hipotezy szczegółowe:
- Czy struktura rodziny wpływa na narkomanię? Jeśli tak to dzieci z rodzin niepełnych częściej będą narkomanami.
- Czy patologia w rodzinie wpływa na narkomanię dzieci? Jeśli tak, to dzieci z rodzin patologicznych częściej będą narkomanami.
- Czy status społeczny wpływa na narkomanię? Jeśli tak to dzieci z rodzin o wyższym statusie materialnym częściej będą narkomanami.
4.4 Metody badań. a) obserwacyjne (opisują jak jest):- obserwacja bezpośrednia- obserwacja pośrednia – wywiad, ankieta, testy (psychologiczne, dydaktyczne), socjometria, analiza dokumentu; b) eksperymentalne – dają odpowiedź na pytanie o zmiany powstałe na skutek celowych oddziaływań.
5. Metody opracowania wyników:
a) opis wyjaśniający – synteza wielu danych obserwacyjnych, będąca uogólnieniem faktów szczegółowych obserwacji,
b) opis statystyczny – dotyczy wyników badanej próby,
c) wnioskowanie statystyczne – umożliwia uogólnienie wyników uzyskanych w badaniu próby na badaną populację
6. Charakterystyka badanej próby
7. Wyniki badań.
Opracowanie wyników powinno być zgodne z kolejnością problemów badawczych
- analiza wyników badań (na podstawie opisu wyników próby)
- weryfikacja hipotez badawczych (na podstawie wnioskowania statystycznego)
- podsumowanie - pokazujemy, które hipotezy badawcze zostały potwierdzone
8. Wnioski .
Konkluzja dotycząca tego, co badania wnoszą do praktyki i teorii pedagogicznej.
Statystyka – nauka poświęcona badaniu rozmaitych własności całych zbiorów na podstawie znajomości pewnej ich części. Opiera się na rachunku prawdopodobieństwa.
Lp.
Wiek
Płeć
Rodzaj
Struktura rodziny
Status materialny
Wyniki badań własnych
Ø Rodzaje cech:
1. Niewymierne – jakościowe – takie cechy, których nie da się zmierzyć – można je conajwyżej sklasyfikować (np. płeć, stan cywilny, rasa, narodowość, przynależność do partii…).
2. Porządkowe – te cechy, które dają się uporządkować na „oko” (np. kto jest bardziej odpowiedzialny, najwyższy, najbardziej nerwowy, jaki ma stosunek do szkoły…).
3. Wymierne - ilościowe– cechy, które można zmierzyć ponieważ mają stałą jednostkę miary (np. szybkość, waga, wzrost, odległość…).
CECHY
SKALE POMIAROWE
Jakościowe
Nominalna
Porządkowe
Porządkowa< uporządkowanie zupełne (nie ma miejsca ex equo)
£ uporządkowanie słabe (są miejsca ex equo)
Ilościowe
Przedziałowa
0
ilorazowa
Cechy wymierne możemy przedstawić w postaci cech niewymiernych np.:
Jakościowa średni
wyższy od
niższy od
163
Ilościowa Wzrost
Ø Rodzaje wskaźników statystycznych.
1. Wskaźniki położenia (tendencje miary centralnej) – są to miary, które pozwalają na porównanie dwóch zbiorów wyników pod względem wyróżnionej cechy, określają także typowe, przeciętne właściwości w próbie.
2. Wskaźniki rozproszenia – miary stopnia zróżnicowania (jednorodności) – rozpatrywanego zbioru wyników.
3. Wskaźniki współzależności (współczynniki korelacji) – umożliwiają stwierdzenie stopnia współzależności w parze cech.
WSKAŹNIKI OPISU STATYSTYCZNEGO
Cechy
Rodzaj wskaźnika
Miary położenia
Miary rozproszenia
Miary współzależności
Modalna - mo
Dyspersja względna klasyfikacji - h
Współczynnik siły związku - rc
Mediana - me
Kwartyle - q
Współczynnik korelacji rang - rs
Średnia - X
Odchylenie standardowe S
Wariancja - S2
Współczynnik korelacji liniowej - rp
1. ...
kamuska878