LOTO czyli Wylacz i Oznacz.pdf

b ezpieczeństwo

LOTO, czyli

Wyłącz i Oznacz

LOTO (LOCKOUT-

TAGOUT) to system blokad,

zamknięć i oznakowań

uniemożliwiających

przypadkowe uruchomienie

urządzenia lub jego elementów.

System LOTO zapobiega wielu

wypadkom przy pracy, które

mogłyby być spowodowane

błędami ludzkimi.

Janusz Sołtysik

Idaga

systemu, która odpowiada

za izyczne zabezpieczenie

elementów mających wpływ na

wystąpienie zagrożenia. Nazwa

bierze się od angielskiego słowa

LOCK oznaczającego zamknięcie czy

blokadę i trafnie odzwierciedla naturę

elementów systemu.

TAGOUT to z kolei część

odpowiedzialna za odpowiednie

oznakowanie zabezpieczeń. Nazwa

bierze się od angielskiego słowa TAG

– zawieszka, etykieta.

Zastosowanie systemu

System LOTO powinien być

stosowany wszędzie tam, gdzie istnieje

niebezpieczeństwo przypadkowego

doprowadzenia energii, celowo

wcześniej odłączonej od urządzenia.

Jest to bardzo ogólne określenie, ale

odpowiada rzeczywistemu celowi

dla którego przeznaczony jest system

LOTO. Jednymi z najczęstszych

zastosowań systemu są sytuacje, kiedy

zaistnieje potrzeba serwisu urządzenia.

Aby personel mógł przeprowadzić

odpowiedniepracenależyzabezpieczyć

urządzenie tak, by podczas robót

serwisowych było ono całkowicie

odłączone od jakichkolwiek źródeł

energii i nie było izycznej możliwości

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

strona 1 2 3 4 5

L OCKOUT to ta część

b ezpieczeństwo

przypadkowego włączenia tego

urządzenia. W przeciwnym wypadku

przypadkowe włączenie zasilania

może spowodować zagrożenie dla

zdrowia i życia członków ekipy,

a także, w przypadku niektórych

instalacji, spowodować powstanie

zagrożenia katastrofą.

Warto w tym miejscu zauważyć, iż

podpojęciemźródełenergiimieszczą

się wszystkie możliwe rodzaje

energii (elektryczna, termiczna,

kinetyczna, chemiczna, potencjalna,

promieniowanie). Ludzie ulegają

wypadkom przy pracy serwisowej

nie tylko w wyniku porażenia prądem

czy uruchomienia urządzenia, ale

także w wyniku przygniecenia

przez niezabezpieczony ciężar,

zatrucia gazami toksycznymi czy

poparzenia. Przystępując do pracy

należy maszyny zabezpieczyć tak,

aby nie było żadnej możliwości

przypadkowego uwolnienia energii,

co mogłoby zagrażać pracującym

tam ludziom.

Stworzony przez firmę

Hawk komiks zwraca

uwagę na zagrożenia

występujące podczas

pracy z maszynami

Zalety LOTO

Przepisy dotyczące BHP nieustannie

są uaktualniane i dostosowywane

do coraz wyższych wymagań

dotyczących ochrony zdrowia

i życia pracowników. System LOTO

odpowiada na te potrzeby. Przede

wszystkim rozbudowany zestaw

blokad pozwala założyć zamknięcie

na niemal każdy rodzaj zaworu,

wyłącznika, dźwigni, niezależnie od

konstrukcji urządzenia. Następnie

rozbudowany system zamknięć

(kłódek) pozwala na stworzenie

procedur zapewniających

niezawodne zamknięcie wszystkich

źródeł energii i nadzór nad nimi.

Dopełnieniem programu jest

system zawieszek odpowiednio

przystosowanych do umieszczania

ich wraz z blokadami i zamknięciami.

Zawieszki te zawierają wszelkie

strona 1 2 3 4 5

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

b ezpieczeństwo

dostępne informacje potrzebne do identyikacji

zamknięcia, czasu trwania prac, osoby odpowiedzialnej

i inne wymagane procedurą.

W Polsce nie ma szczegółowych

uwarunkowań prawnych dotyczących

stosowania takich systemów jak LOTO.

Występują co prawda fragmentaryczne

wytyczne dotyczące przykładowo instalacji

z materiałami toksycznymi, ale w praktyce

np. zawartość zawieszki zależy od osoby

piszącej procedurę.

Jak to wdrożyć?

Wdrożenie systemu LOTO w zakładzie wymaga

podjęcia wielu działań, aby w pełni osiągnąć wysoki

stopień bezpieczeństwa.

Pierwszą czynnością, którą należy wykonać

jest analiza zastanej sytuacji i zlokalizowanie

występowania potencjalnych zagrożeń. Należy

dokładnie przeanalizować każdą sytuację, w

której niespodziewane uwolnienie jakiejkolwiek

energii może spowodować powstanie zagrożenia.

Takiej analizy oraz opisania odpowiednich

procedur może dokonać zarówno pracownik

firmy, który dobrze ją zna i ma wiedzę

o występujących zagrożeniach, jak i reprezentant

wynajętej firmy zewnętrznej, specjalizującej się

w zabezpieczeniach LOTO. W sytuacji, gdy dokonano

błędnej analizy i zdarzy się wypadek, zazwyczaj

zaczyna się szukanie winnego. Jeżeli pracę wykonała

firma zewnętrzna, można domagać się od niej

„Pod pojęciem źródeł energii

mieszczą się wszystkie możliwe

rodzaje energii (elektryczna,

termiczna, kinetyczna,

chemiczna, potencjalna,

promieniowanie).

Ludzie ulegają wypadkom przy

pracy serwisowej nie tylko

w wyniku porażenia prądem czy

uruchomienia urządzenia, ale

także w wyniku przygniecenia

przez niezabezpieczony ciężar,

zatrucia gazami toksycznymi

czy poparzenia.

np. odszkodowania. Gdy błąd popełnił pracownik

firmy, odpowiedzialność spada kierownictwo firmy .

Dla każdego rodzaju urządzenia i procesu produkcyjnego

jest potrzebne oddzielne postępowanie odpowiednie

dla tego konkretnego miejsca pracy.

Następnym krokiem jest określenie procedur, które

będą obowiązywały przy zakładaniu i zdejmowaniu

blokad.

W procedurach należy dokładnie określić:

- kto odpowiada za użycie blokady,

- gdzie są zlokalizowane miejsca przechowywania

blokad,

- jak należy postępować w określonych przypadkach.

Procedury określają bardzo szczegółowo sposób

postępowania.

Trzecim etapem jest dobranie odpowiednich blokad,

zamknięć i zawieszek pasujących do występujących

w danej maszynie wyłączników, zaworów i innych

urządzeń odpowiedzialnych za odłączenie dopływu

energii. Specjalista jest w stanie dobrać właściwe

rozwiązane dla każdego rodzaju urządzenia.

Ostatnim elementem w prowadzenia systemu

LOTO jest szkolenie personelu. Każdy pracownik

korzystając y z blokad pow inien znać i rozumieć

zasady postępowania z systemem LOTO - jak,

kiedy i dlaczego stosować blokady. Inne osoby,

przebywające w obrębie przeprowadzanych prac

ser w isowych okazjonalnie, podlegają takim

samym r ygorom jak w każdym innym przy padku,

czyli muszą zachować należytą ostrożność, nie

wolno im też w żadnym wy padku ingerować

w założone blokady.

Po zakończeniu szkolenia potrzebny jest trening

sprawdzający wiedzę pracowników. Bardzo ważnym

elementem jest uświadomienie zależności pomiędzy

właściwym

systemu

LOTO

a bezpieczeństwem personelu.

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

strona 1 2 3 4 5

zastosowaniem

b ezpieczeństwo

Podstawowe zasady

Są pewne stałe zasady stosowania systemu LOTO

niezależnie od charakteru irmy i rodzajów występującej

energii.

1. Zamknięcia indywidualne. Każdy serwisant

czy konserwator powinien mieć osobiste blokady,

które zakłada zawsze gdy przystępuje do pracy.

Blokadę może zdjąć tylko on sam lub jego

przełożony. Blokada może zostać zdjęta tylko

w przypadku zakończenia prac. Jeśli zdarzy się

sytuacja, że poszczególne elementy urządzenia są

serwisowane jednocześnie przez kilku pracowników,

każdy z nich obowiązkowo zakłada swoją osobistą

blokadę i zdejmuje ją dopiero wtedy, gdy on zakończy

swoją pracę. Ostatni ściągający blokadę sprawdza

dodatkowo czy maszyna może byś bezpiecznie

włączona do pracy.

2. Nie stosuje się zamknięć na szyfr , lecz wyłącznie

na klucz, który posiada tylko odpowiedzialny pracownik

i jego szef. Ne może zaistnieć sytuacja w której zamknięcie

może zdjąć osoba trzecia znająca szyfr

3. Blokady grupowe . Jest to sposób zakładania

blokad na urządzeniach czy instalacjach,

gdzie jednocześnie musi być zablokowanych

wiele punktów oraz musi pracować wiele

osób. Aby uniknąć zakładania blokad

w każdym punkcie przez każdego pracownika,

procedura blokad grupowych przewiduje założenie

blokad na wszystkich punktach jedynie przez dwóch

pracowników, a następnie umieszczeniu ich kluczy

w specjalnym pojemniku (system przechowywania

kluczy), który jest zamykany przez zamknięcia

pozostałych pracowników. Pozwala to uprościć całą

procedurę, a jednocześnie zapewnia taki sam poziom

bezpieczeństwa.

4. Podstawowe kroki przy zakładaniu blokad:

a. Ustalenie miejsc, gdzie muszą być zakładane

blokady.

b. Wyłączenie urządzenia. Należy upewnić się, że

wyłączenie nie spowoduje zagrożenia dla innych

osób.

c. Odłączenie dopływu wszystkich rodzajów energii.

d. Założenie blokad na odłączniki energii.

e. Sprawdzenie skuteczności założonych blokad.

5. Blokowanie urządzenia na kilka zmian. Należy

w takim przypadku stosować szczegółowe procedury

przekazywania blokady między zmianami tak, aby

uniemożliwić rozpoczęcie prac na urządzeniu przez

następną zmianę bez założonych blokad. Możliwe są różne

rozwiązania, których wybór jest uzależniony od osoby

ustalającej procedury. Przykładowo osoba kończąca pracę

na swojej zmianie ściąga blokady i w jego obecności nowe

zakłada pracownik rozpoczynający pracę.

6. Przechowywanie elementów

systemu LOTO . Mimo że system LOTO

ma zastosowanie przy codziennej pracy a nie

w sytuacjach awaryjnych, to jednak miejsca

przechowywania elementów systemu powinny być

specjalnie oznakowane i widoczne, a procedury

stosowania łatwo dostępne w danych miejscach pracy.

Wpływa to na rzetelne stosowanie systemu i efektywne

zredukowanie potencjalnego zagrożenia.

Przykład Dobrych Praktyk: różne kolory kłódki

wykorzystywane w LOTO, dzięki czemu od razu

wiadomo, kto w danym momencie zatrzymał

maszynę (pracownik, podwykonawca, mechanik,

elektryk)

strona 1 2 3 4 5

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

b ezpieczeństwo

Przykłady zastosowań blokad

Odpowiedzialność za założenie blokad rozkłada się

pomiędzy pracodawcą a pracownikiem.

Pracodawca odpowiada za:

1. Stworzenie systemu LOTO dla danego zakładu

pracy.

2. Sporządzenie na piśmie procedur zakładania

blokad.

3. Wyposażenie pracowników wystarczająca ilość

zamknięć osobistych.

4. Przeprowadzenie szkoleń w zakresie stosowania

blokad.

Pracownik odpowiada za:

1. Zakładanie blokad z osobistymi zamknięciami.

2. Usuwanie blokad z osobistymi zamknięciami.

3. Sprawowanie pieczy nad kluczami w trakcie

wykonywania pracy.

System LOTO jest systemem mającym zastosowanie

w każdym zakładzie pracy. W nowoczesnych

maszynach nie ma potrzeby stosowania specjalnych

blokad, gdyż urządzenia odłączające dopływ energii

są fabrycznie przystosowane do zakładania zamknięć

osobistych wraz z opisem. W łaśnie przystosowanie

nowych urządzeń do zakładania zamknięć LOTO

świadczy o zrozumieniu wagi i znaczenia dla

bezpieczeństwa możliwości stosowania procedur

LOTO.

Aby nie występowało zjawisko „obchodzenia”

blokad przez pracowników należy wdrażać

procedur y, któr ych przestrzeganie uniemożliw ia

występowanie tego rodzaje zjaw iska. Zamknięcia

najczęściej dokonują pracownic y, którzy sami

będą pracowali na zamkniętym obiekcie, wobec

czego to oni są najbardziej zainteresowani tym, aby

wszystkie czynności zostały wykonane starannie –

od tego zależy ich życie. Ponadto przeprowadzenie

właściwego szkolenia pracowników, które m.in.

pozwoli im zrozumieć cel i potrzebę stosowania

zabezpieczeń LOTO, eliminuje powstawanie

zachowań

„omijania”

tych

zabezpieczeń.

Janusz Sołtysik

Idaga

źródło: www.kulturabezpieczenstwa.pl

strona 1 2 3 4 5

dążąc ych

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: