Językoznawstwo ogólne
Kierunek studiów
Filologia polska
Wydział
Filologiczny
Katedra/ Zakład
Zakład Językoznawstwa Stosowanego
Typ studiów
dzienny
Semestr studiów
VIII
Rok akademicki
2009/2010
Nazwa przedmiotu
Rodzaj zajęć
Wykład monograficzny
Specjalizacja
Prowadzący
Prof. Anna Dąbrowska
Punkty ECTS
4
Forma zaliczenia
Egzamin pisemny
Status przedmiotu wg programu studiów (obowiązkowy / do wyboru)
Obowiązkowy
Cel i zadania przedmiotu:
Celem wykładów jest zapoznanie studentów polonistyki w podstawowymi zagadnieniami współczesnych teorii językowych oraz z wybranymi problemami ogólnojęzykoznawczymi.
Treści programowe
1. Językoznawstwo ogólne - definicja; zadania językoznawstwa ogólnego.
2. Czym jest język? Przykładowe definicje z różnych szkół i teorii. Cechy definicyjne języka.
3. Zróżnicowanie językowe świata. Języki najczęściej używane i zagrożone. Liczba języków świata. Moc języka.
4. Hierarchiczna struktura języka (podsystem fonologiczny, morfologiczny, syntaktyczny, semantyczny).
5. Słownictwo jako swoisty system (systematoid).
6. Stosunki syntagmatyczne i paradygmatyczne w języku.
7. Problemy analogii i anomalii.
8. Funkcje języka i tekstu.
9. Różne koncepcje znaku. Język jako system znaków. Język a inne systemy znaków.
10. Typologie języków (geograficzne, genealogiczne, według podsystemów języka).
11. Uniwersalia językowe.
12. Związki języka i kultury – lingwistyka kulturowa (etnolingwistyka); relatywizm językowy.
13. Socjolingwistyka, jej zadania i osiągnięcia.
14. Psycholingwistyka jako dziedzina badań, jej zadania i osiągnięcia.
15. Pragmatyka językowa (pragmalingwistyka).
Wykaz literatury
Bibliografia podstawowa (pozycje książkowe):
1. Jean Aitchison, Ssak, który mówi. Wstęp do psycholingwistyki, tłum. Maria Czarnecka, Warszawa 1991.
2. Jean Aitchison, Ziarna mowy. Początki i rozwój języka, przeł. Magdalena Sykurska-Derwojed, Warszawa 2002.
3. Atlas języków. Pochodzenie i rozwój języków świata, pod red. B. Comriego, S. Mathewsa, M. Polinsky, przekład P. Gąsiorowski, Poznań 1998.
4. Irena Bajerowa, Zarys historii języka polskiego 1939 – 2000, Warszawa 2003.
5. Ireneusz Bobrowski, Zaproszenie do językoznawstwa, Kraków 1998.
6. Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, pod red. Kazimierza Polańskiego, Wrocław–Warszawa-Kraków 1999.
7. Język i społeczeństwo. Wybrał i wstępem opatrzył Michał Słowiński, przeł. Joanna Arnold, Krzysztof Biskupski i in., Warszawa 1980.
8. Kognitywne podstawy języka i językoznawstwa, pod red. Elżbiety Tabakowskiej, Kraków 2001.
9. Czesław Lachur, Zarys językoznawstwa ogólnego, Opole 2004.
10. Edward Łuczyński, Jolanta Maćkiewicz, Językoznawstwo ogólne. Wybrane zagadnienia, Gdańsk 1999; wyd. 2 rozszerzone i uzupełnione, Gdańsk 2002.
11. Alfred Majewicz, Języki świata i ich klasyfikowanie, Warszawa 1989.
12. Marie-Anne Paveau, Georges-Elia Sarfati, Wielkie teorie językoznawcze. Od językoznawstwa historyczno-porównawczego do pragmatyki, przekład Iwona Piechnik, Kraków 2009.
13. Jacek Perlin, Metodologia językoznawstwa diachronicznego, wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa 2004.
14. Psycholingwistyka, red. Jean Berko Gleason, Nan Bernstein Ratler, przeł. Jerzy Bobry, Natalia Bobry-Deryło i in., Gdańsk 2005 – wybrane zagadnienia.
15. Seria wydawnicza Język a Kultura (wybrane tomy).
16. Witold Stefański, Wprowadzenie do językoznawstwa historyczno-porównawczego, Toruń 2001.
17. Wielka encyklopedia geografii świata, t. XIV, Witold Maciejewski, Świat języków, Poznań 1999.
18. Współczesny język polski pod red. Jerzego Bartmińskiego, Wrocław 1993 (Encyklopedia kultury polskiej XX wieku, t. 2); wyd. 2. Lublin 2001.
Oświadczam, że treści programowe zawarte w powyższym konspekcie są moją indywidualną pracą twórczą stworzoną w ramach stosunku pracy zawartego z Uniwersytetem Wrocławskim, oraz że z tego tytułu osobom trzecim nie przysługują autorskie prawa majątkowe.
………………………………….
Podpis pracownika.
Gucioooooo