Jak zmiksować utwór V.pdf

TECHNOLOGIA

Jezar, jezar@dreampoint.co.uk

Prze³o¿y³: Jerrvix

W ostatnim odcinku

naszego cyklu poœwiêconego

miksowaniu nagrañ pop

zajmiemy siê koñcowym

etapem produkcji utworu.

Zak³adam zatem, ¿e

wszystkie elementy miksu

maj¹ odpowiednie

proporcje i korekcjê, pog³os

jest dobrany w³aœciwie,

a poszczególne elementy

utworu uk³adaj¹ siê

w logiczn¹ i ciekawie

brzmi¹c¹ ca³oœæ.

Jak zmiksowaæ utwór pop?

Czêœæ pi¹ta – koñcowe szlify

Rekapitulacja

a tym etapie pracy jesteœcie zazwyczaj wy-

czerpani i z pewnoœci¹ chcielibyœcie ca³-

kowicie odpocz¹æ od s³uchania czegokolwiek.

Ja jednak sugerowa³bym zrobienie sobie fili-

¿anki mocnej kawy i skupienie siê nad prac¹.

Jeœli pójdziecie spaæ, to rankiem wszystko

w waszych uszach zabrzmi inaczej i skoñczy siê

na tym, ¿e spêdzicie jutrzejszy dzieñ na prze-

rabianiu wszystkiego od pocz¹tku, a ca³y dzi-

siejszy wysi³ek pójdzie na marne. Najlepiej wiêc

walczyæ dalej i skoñczyæ to dzisiaj.

Po wypiciu kawy przez chwilê pos³uchajcie

po cichu kilku innych nagrañ. To odœwie¿y wa-

sze uszy i przypomni wam, jak brzmi¹ rzeczy

nagrane gdzieœ poza waszym studiem. Porów-

najcie ró¿ne piosenki ró¿nych wykonawców.

Pos³uchajcie poziomów poszczególnych instru-

mentów, a zw³aszcza poziomu wokalu.

Teraz wys³uchajcie waszego miksu raz z nor-

maln¹ domow¹ g³oœnoœci¹, a drugi raz g³oœno

(na g³ównych monitorach ods³uchowych, je¿e-

li je macie) i porównajcie to ze sob¹. Jest ma³o

prawdopodobne, by w tym miejscu jakaœ du¿a

rzecz wymaga³a zmiany; mo¿ecie natomiast

zauwa¿yæ, ¿e niektóre instrumenty ca³oœciowo

s¹ nieco zbyt g³oœne lub zbyt ciche. Powinno to

byæ bardzo „ogólne“ odczucie, poniewa¿ po-

ziomy zosta³y ju¿ wyg³adzone i w trakcie pio-

senki nie powinno byæ niczego, co wymaga³oby

znacz¹cych zmian.

S¹ dwa sposoby na to, by zmieniæ ca³oœcio-

we poziomy tych dwóch czy trzech instrumen-

tów wymagaj¹cych ustawienia. Mo¿ecie albo

wprowadziæ do automatyki ca³oœciow¹ zmianê

w poziomach poszczególnych instrumentów,

albo – co preferujê – po prostu delikatnie po-

krêciæ potencjometrami czu³oœci na wejœciach

miksera (lub ich programowymi odpowiedni-

kami). Czêsto jest to du¿o szybsze ni¿ bawienie

siê z automatyk¹, zw³aszcza teraz, gdy jeste-

œcie zmêczeni i mo¿ecie zrobiæ coœ g³upiego

(jak np. wykasowanie pliku zawieraj¹cego miks

– a to siê naprawdê zdarza).

Gdy ustawiliœcie ju¿ wszystko tak jak chcieli-

œcie, przyszed³ czas by zastanowiæ siê nad kom-

presj¹ ca³ego miksu. Zanim wiêc zaczniecie za-

pinaæ Alesisa za 200 dolarów na owoc dwóch

tygodni waszego znoju, potu i ³ez wylanych

w czasie doprowadzania piosenki do obecnego

stanu, zastanówcie siê, czy w ogóle potrzebna

jest jakaœ kompresja. Z drugiej strony nie zak³a-

dajcie, ¿e skoro skompresowaliœcie ka¿dy instru-

ment oddzielnie, to kompresja ca³oœci nie jest

potrzebna – te dwie rzeczy s¹ zupe³nie ró¿ne

i kompresor za³o¿ony na miksie bêdzie reago-

wa³ na mieszankê instrumentów w sposób,

w jaki kompresory na pojedynczych instrumen-

tach nigdy nie zareaguj¹. Mo¿e warto zrobiæ

kompresjê miksu w tym samym dniu co miks

– bo w tym akurat momencie znacie piosenkê

roces miksowania mo¿na podzieliæ na kilka

podstawowych etapów. Przypomnijmy je sobie:

• Poznajcie dok³adnie zarówno piosenkê, jak

i materia³ nagrany na taœmie.

• Ustawcie zgrubny miks ca³oœci.

• Zbudujcie dobry podk³ad ze œcie¿ek perkusji,

basu i padu.

• PrzejdŸcie do nastêpnego etapu – dok³adania

w poprawnej kolejnoœci wszystkich instrumen-

tów solowych.

• Dodajcie g³ówny wokal i chórki.

• Dopracujcie miks, ¿eby dobrze brzmia³ przez

ca³¹ d³ugoœæ piosenki.

• Dokonajcie ostatecznego, generalnego spraw-

dzenia poziomów i (byæ mo¿e) kompresji miksu.

• Zgrajcie miks do postaci œladu stereo.

• Zrelaksujcie siê.

• Przeœpijcie siê z tym.

W trakcie jak miks nabiera kszta³tu, bêdziecie

zmieniaæ i rewidowaæ wszystko, co do tej pory

zrobiliœcie. Jednak im wiêcej razy to robicie, tym

mniej radykalne powinny byæ zmiany. Wraz

z up³ywem dnia powinniœcie stopniowo „domy-

kaæ“ miks. Pod koniec pracy nad miksem powinni-

œcie byæ przekonani, ¿e jest to bliska doskona³oœci

reprezentacja tego, co spodziewaliœcie siê osi¹g-

n¹æ. Nie powinniœcie mieæ wra¿enia, ¿e coœ jesz-

cze mo¿na poprawiæ. W³aœnie dlatego sesje mik-

sowania przeci¹gaj¹ siê zwykle d³ugo w noc.

Staracie siê nie myœleæ o tym kiedy skoñczycie,

a zamiast tego po prostu pracujecie, pracujecie

i pracujecie nad miksem a¿ poczujecie, ¿e jest ab-

solutnie doskona³y. Wtedy po krótkim okresie re-

laksu idziecie do ³ó¿ka.

Estrada i Studio • listopad 2003

888

– przyp. red.), lecz –

streszczaj¹c go – jest kilka powodów, dla któ-

rych moglibyœcie w tej chwili chcieæ poddaæ

kompresji ca³y miks:

•miks nie jest odpowiednio g³oœny,

•miks nie jest wystarczaj¹co dynamiczny po-

mimo najlepszych wysi³ków podczas mikso-

wania. Pracowaliœcie ciê¿ko i ca³y miks prawie

siê klei, ale nie do koñca.

U¿ycie kompresora na drogocennym mik-

sie koñcowym to ciê¿ka praca, wymagaj¹ca

krytycznego s³uchania i du¿ego skupienia.

Bêdziecie musieli stale porównywaæ materia³

przed i po obróbce ¿eby zobaczyæ, czy fak-

tycznie jest jakaœ ró¿nica. W niektórych przy-

padkach mo¿ecie wrêcz „dzieliæ w³os na

czworo“, co jednak nadal mo¿e nie dawaæ na

tyle znacz¹cej ró¿nicy, ¿eby zastosowanie

kompresji by³o warte zachodu. Je¿eli nie s³y-

chaæ du¿ej ró¿nicy, to przypuszczalnie na

obecnym etapie nie warto siê tym zajmowaæ.

Gdy nie jesteœcie pewni (a to przychodzi tylko

z doœwiadczeniem), powinniœcie daæ temu

spokój. Zawsze przecie¿ mo¿ecie skompreso-

waæ ca³y miks kiedy indziej.

> Na ostatnim etapie miksu, tu¿ przed wy³¹czeniem

sprzêtu i udaniem siê na spoczynek, nigdy nie

zapominajcie o archiwizacji œcie¿ek i zapisaniu efektów

waszej pracy na CD-R lub DAT.

Po tym, jak ustawiliœcie kompresor, ¿eby miks

brzmia³ najlepiej jak tylko mo¿na, nadal mo¿ecie

zastanawiaæ siê nad jedn¹ ostateczn¹ seri¹ mi-

nimalnych zmian poziomów instrumentów. Mo-

¿e kompresor zgubi³ trochê basu w miksie? (Ca³-

kiem mo¿liwe – subiektywnym efektem

kompresji jest czêsto zauwa¿alna utrata nad-

miernego basu). A mo¿e te¿ niektóre fragmen-

ty brzmi¹ odrobinê zbyt g³oœno po kompresji ca-

³ego miksu? Je¿eli uwa¿acie, ¿e potrzebne s¹

radykalne zmiany, to pewnie nie ustawiliœcie po-

prawnie kompresora, tak wiêc zmieñcie te usta-

wienia albo zupe³nie go od³¹czcie i pozostaw-

cie kompresowanie miksu na inny dzieñ.

Koñcowe szlify nie powinny wam zaj¹æ wiêcej

ni¿ pó³ godziny. I tak ju¿ prawie umieracie...

W ka¿dym razie koniecznie nagrajcie wasz miks

na DAT lub CD. Nawet gdy jutro rano zamierza-

cie zrobiony w komputerze miks sprawdziæ

przed podjêciem decyzji co do niego, tak czy

owak nagrajcie go na DAT lub CD. Powtarzam

siê, ale to nies³ychanie wa¿ne – pomiêdzy chwi-

l¹ obecn¹ a jutrzejszym rankiem mo¿e siê po-

zmieniaæ mnóstwo rzeczy. Stare zewnêtrzne pro-

cesory efektów i inny sprzêt ostygn¹ przez noc,

i nastêpnego dnia w nieuchwytny sposób mog¹

zabrzmieæ trochê inaczej. Inne osoby – lub

w moim przypadku, moje zwierz¹tka – mog¹ nie

zdawaæ sobie sprawy z wa¿noœci waszego bez-

cennego dzie³a i nieumyœlnie mog¹ pozmieniaæ

ustawienia. Nawet gdy miks jest „bezpieczny“

wewn¹trz komputera, nastêpnego dnia mo¿e

nie zadzia³aæ oprogramowanie. Mo¿e siê zawie-

siæ system i zniszczyæ wasz miks. Mo¿e paœæ kom-

puter, gdy bêdziecie go dziœ wieczorem wy³¹czaæ

przed pójœciem spaæ. Nawet gdy zostawicie kom-

puter w³¹czony na noc, mo¿e siê zapaliæ. W tej

chwili komputer dzia³a, wiêc zapiszcie miks na

dysku, a kopiê bezpieczeñstwa zachowajcie po-

za systemem. A co jeszcze wa¿niejsze – przecho-

wujcie wszystkie pliki miksu w bezpiecznym

miejscu i obowi¹zkowo dobrze opisane.

Tak wiêc, gdy studio zepsuje siê przez noc lub

gdy zdarzy siê jakaœ inna katastrofa, poczujecie

siê zadowoleni z siebie, wiedz¹c ¿e macie ko-

piê miksu schowan¹ w bezpiecznym miejscu.

dok³adniej ni¿ znaliœcie kiedykolwiek przedtem

i lepiej ni¿ bêdziecie j¹ znaæ nastêpnego dnia.

WeŸcie tak¿e pod uwagê fakt, i¿ przez wasze

zmêczenie mo¿ecie j¹ kompletnie zepsuæ.

Na temat kompresji napisa³em odrêbny ar-

tyku³ (patrz

EiS 10/2003

TECHNOLOGIA

Jak zmiksowaæ utwór pop?

Wa¿ne przygotowania na jutro.

Nie idŸcie jeszcze do ³ó¿ka. Jeszcze nie. Nie

zmieniaj¹c niczego zwi¹zanego z ustawieniami

miksu, przez parê minut poróbcie kilka zwyk³ych

domowych prac, jak np. opró¿nienie popielni-

czek czy zaniesienie kubków do kuchni. Ca³kiem

mo¿liwe, ¿e macie w tej chwili ochotê (nie do

wiary) na pos³uchanie jakiejœ lekkiej muzyczki.

W porz¹dku – lecz s³uchajcie jej po cichu. Pow-

strzymajcie siê od ponownego wys³uchania wa-

szego miksu. Na dzisiaj z nim skoñczyliœcie. Ja lu-

biê sobie przez jakieœ pó³ godziny delikatnie

pograæ w pó³mroku na cudownym fortepianie

Yamaha Grand Piano w g³ównym studiu.

Po co to wszystko robicie? Poniewa¿ jeœli te-

raz bez ¿adnej przerwy pójdziecie do ³ó¿ka, nie

bêdziecie zrelaksowani i w konsekwencji, kiedy

znajdziecie siê w ³ó¿ku, dalej bêdziecie myœleæ

o waszym miksie. Bêdziecie faktycznie œniæ o wa-

szym miksie – poruszaj¹c we œnie t³umikami. Je-

¿eli naprawdê przed pójœciem do ³ó¿ka odpo-

wiednio siê nie zrelaksujecie, mo¿ecie mieæ

dziwne i mêcz¹ce sny.

Kiedyœ w po³owie nocy obudzi³em siê do-

s³ownie zlany zimnym potem, krzycz¹c „Skaso-

wa³em nagranie! Usun¹³em wszystko! O mój

Bo¿e, co ja teraz zrobiê! “ i wtedy uœwiadomi-

³em sobie, ¿e w³aœnie mia³em koszmar z mik-

sem w roli g³ównej! Okropne prze¿ycie. Je¿eli

w ten sposób zarwiecie nockê, nastêpnego

dnia bêdziecie w stanie nie nadaj¹cym siê do

zrobienia czegokolwiek. Musicie wiêc zrelakso-

waæ siê po sesji z miksem, tak ¿ebyœcie mogli

siê zdrowo i bez zmartwieñ wyspaæ!

> Nauczcie siê ufaæ temu, co zrobiliœcie wczoraj, a jedynymi

rzeczami, które powinniœcie poprawiaæ – je¿eli w ogóle – s¹

tylko powa¿ne b³êdy.

chyba ¿e coœ jest bardzo nie w porz¹dku. Nawet

gdy osoba, z któr¹ ods³uchujecie miks, sugeruje

jakieœ zmiany, nie ulegajcie œlepo i bez pytania –

bo mo¿e siê ona myliæ w swoich opiniach.

Je¿eli pracujecie przy pisaniu oprogramowa-

nia, zauwa¿ycie, ¿e ten proces „jutrzejszego ran-

ka“ jest bardzo podobny do poprawiania ostat-

nich b³êdów przed wydaniem wiêkszego

programu – to jest robicie tylko niezbêdne mi-

nimum, by b³¹d naprawiæ – i to przy za³o¿eniu,

¿e w ogóle zdecydujecie siê go naprawiaæ. Je¿e-

li nie jest to b³¹d krytyczny, nie ruszajcie go. Bo

ostatnia rzecz jak¹ chcielibyœcie teraz rozpocz¹æ,

to demonta¿ wszystkiego. A przede wszystkim

musicie unikn¹æ „reakcji ³añcuchowej“.

„Reakcja ³añcuchowa“ jest wtedy, kiedy za-

czynacie robiæ zmiany maj¹ce wp³yw na inne

rzeczy, co poci¹ga za sob¹ koniecznoœæ ich

zmiany maj¹cej wp³yw na dalsze rzeczy itd. Z re-

gu³y rozmowa przebiega mniej wiêcej tak:

– Ooo, powinniœmy troszeczkê pog³oœniæ

przeszkadzajki.

– Dobrze, zróbmy to.

– Aaa... werbel brzmi teraz zbyt ³agodnie.

Czy mo¿esz go rozjaœniæ?

– Tak. Ju¿ jest jaœniejszy. Teraz wokal jest te-

raz zbyt cichy...

– Masz racjê. Podci¹gnij go trochê.

– Gitary straci³y charakter.

– Tak. Powinniœmy zastanowiæ siê

nad u¿yciem do nich innego

efektu.

Zanim siê spostrze¿ecie, ka¿-

dy ci¹gnie miks w swoj¹ stro-

nê i wszystko przerabia.

A wszystko dlatego, ¿e uwa¿aliœcie prze-

szkadzajki za zbyt ciche. Czy by³o warto? Jest du-

¿e prawdopodobieñstwo, ¿e jeœli na to pozwoli-

cie, pozostaniecie jeszcze w studiu a¿ do

wczesnych godzin nastêpnego ranka bez gwa-

rancji uzyskania lepszego rezultatu.

Historyjka z dreszczykiem

studiach nagraniowych na koñcach szpul czê-

sto pozostaj¹ niewykorzystane kilkuminutowe

kawa³ki pustej taœmy. Puste szpule s¹ drogie, wiêc

je¿eli w studiu pilnie jednej potrzebujecie i gdy wi-

dzicie le¿¹c¹ gdzieœ szpulê ze znajduj¹c¹ siê na niej

koñcówk¹ taœmy, ³apiecie po prostu no¿yk, wk³ada-

cie go w otwór w bocznej œciance szpuli i tniecie

prosto przez warstwy taœmy a¿ do osi szpuli. Ca³a

niewykorzystana koñcówka taœmy spada w ma³ych

kawa³kach na pod³ogê lub do kosza, a wy momen-

talnie wchodzicie w posiadanie ³adnej, pustej, meta-

lowej szpuli.

Pewnego ranka, z przekrwionymi oczami po wczo-

rajszym miksowaniu do póŸna w nocy, do London

Recording Studio chwiejnym krokiem weszli Pano-

wie Producent i Realizator tylko po to, ¿eby dowie-

dzieæ siê, ¿e facet od taœm poci¹³ ca³y wczorajszy

miks Marvina

Gaye’a na 15-

centymetrowe ka-

wa³ki, pomy³ko-

wo bior¹c go za

niewykorzystan¹

koñcówkê ta-

œmy...

Poranny przegl¹d. Pomówmy te-

raz o tym, czego powinniœcie spodziewaæ siê

po sesji „przegl¹du miksu“ nastêpnego ranka.

Po pierwsze, spróbujcie to zrobiæ w obecno-

œci jeszcze jednej osoby. Obecnoœæ doœwiadczo-

nej osoby, której nie by³o z wami poprzednie-

go wieczora, mo¿e byæ pomocna – mo¿e

doœwiadczony w miksowaniu kolega?

Celem porannego przegl¹du jest po prostu

potwierdzenie, czy wieczorny miks jest doœæ do-

bry. Celem nie jest dokonywanie ¿adnych zmian,

Sposobem na unikniêcie tego jest przede

wszystkim zastanowienie siê, czy zmiana taka

jest naprawdê nieodzowna. Czy jesteœcie w sta-

nie zaakceptowaæ stan obecny? Mo¿na byæ per-

fekcjonist¹, ale zabawa z miksem po skoñczeniu

go mo¿e wywo³aæ mnóstwo subtelnych efek-

tów ubocznych, o czym zapominacie w zimnym

œwietle dnia. Mo¿e (w tym przyk³adzie) prze-

szkadzajki by³y celowo ciut za ciche, poniewa¿

wieczorem stwierdziliœcie, ¿e gryz¹ siê z czymœ

innym? Nastêpnego ranka jest bardzo ³atwo za-

pomnieæ powody, dla których pewne rzeczy zo-

sta³y zrobione. Zostawcie to w spokoju, jeœli mo-

¿ecie. A je¿eli musicie coœ zmieniæ, to

w momencie, kiedy widzicie, ¿e zmiana ta za-

czyna kolidowaæ z czymœ innym, powinniœcie

siê z niej wycofaæ do stanu pocz¹tkowego. Nie

zaczynajcie niweczyæ ca³ej ciê¿kiej pracy, jak¹

wczoraj wykonaliœcie.

Wiele razy widzia³em jak coœ takiego siê zda-

rza. Znam te¿ kilka przypadków, kiedy miks pod

koniec „przegl¹du miksu“ (po wielu godzinach

poprawek) brzmia³ du¿o gorzej od pierwotne-

go miksu zrobionego poprzedniego wieczoru!

Nauczcie siê ufaæ temu, co zrobiliœcie wczo-

raj, a jedynymi rzeczami, które powinniœcie

poprawiaæ – je¿eli w ogóle – s¹ tylko powa¿-

ne b³êdy. O to w³aœnie chodzi w pozostawie-

niu miksu na noc – ¿eby go sprawdziæ na wy-

padek, gdybyœcie wczoraj wieczorem ze

zmêczenia stracili g³owê. Je¿eli miks brzmi ca³-

kiem dobrze, zostawcie go. Nie zaczynajcie

od nowa ruszaæ t³umikami.

Z tego powodu starajcie siê unikaæ zaprasza-

nia wa¿nych osób na poranne przes³uchanie

miksu. Mog¹ oni pos³uchaæ go póŸniej. Poranna

sesja jest tylko dla was (no i mo¿e dla zaufane-

go przyjaciela lub kolegi). Zwalenie siê do studia

po³owy kapeli ze wszystkimi przedstawicielami

firmy p³ytowej jest ostatni¹ rzecz¹ jakiej potrze-

bujecie. Zanim siê spostrze¿ecie, bêdziecie mieæ

na g³owie stado g³upców bawi¹cych siê t³umi-

kami i próbuj¹cych pozostawiæ w miksie swoje

œlady. W tej chwili miks jest

Je¿eli czujecie, ¿e trzeba dokonaæ zmian

w miksie, to zanim to zrobicie, obowi¹zkowo

porównajcie miks zrobiony wczoraj z tym, jak

on brzmi dziœ rano. Te dwa miksy powinny – na-

turalnie – byæ identyczne. Zanim zaczniecie coœ

zmieniaæ, puœæcie je równoczeœnie i prze³¹czaj-

cie pomiêdzy nimi sprawdzaj¹c, czy s¹ identycz-

ne w ka¿dym aspekcie. Dysponuj¹c systemem

cyfrowym mo¿ecie to zrobiæ nastêpuj¹co – zmie-

szajcie wczorajszy miks w przeciwfazie z miksem,

który macie teraz. Powinny znieœæ siê wzajemnie,

a wy powinniœcie s³yszeæ zupe³n¹ ciszê (z wyj¹t-

kiem efektów lub pog³osu, które maj¹ znaczny

stopieñ przypadkowoœci w swoim zachowaniu).

Kilka razy prawie wys³a³em miks z „tylko jed-

n¹ ma³¹ zmian¹“ do studia masteringowego,

a potem odkry³em (w ostatniej chwili – kiedy

czeka³em na taksówkê, któr¹ mia³em zawieŸæ

taœmê), ¿e w miksie brakuje wa¿nego instru-

mentu, poniewa¿ pomiêdzy wczorajszym wie-

czorem a chwil¹ obecn¹ przypadkowo zosta³

wciœniêty przycisk MUTE , albo ¿e brakuje wa¿-

nego efektu z powodu uszkodzonego kabla.

Mo¿ecie wiêc zrozumieæ, dlaczego k³adê taki

nacisk na to, ¿ebyœcie najlepiej zostawili miks

w spokoju.

Je¿eli – parê dni póŸniej – autentycznie czuje-

cie, ¿e naprawdê s¹ konieczne jakieœ bardzo

drobne poprawki, po prostu wspomnijcie o nich

realizatorowi masteringu, a on, w celu uzyska-

nia po¿¹danego przez was rezultatu, stereofo-

niczne nagranie z koñcowym miksem podda ko-

rekcji, kompresji lub innemu procesowi, ¿eby

wydobyæ z niego (lub st³umiæ) wskazane rzeczy.

Na tym koñcowym etapie daje to zwykle lepsze

rezultaty ni¿ robienie zmian w samych ustawie-

niach miksu, a poniewa¿ procesowi poddawany

jest miks jako ca³oœæ, prowadzi to do zminimali-

zowania efektu „reakcji ³añcuchowej“, która

w przeciwnym razie mog³aby siê zdarzyæ jako

wynik zmiany pierwotnego ustawienia t³umi-

ków. Jest to równie¿ korzystne w tym sensie, ¿e

realizator masteringu bêdzie s³ucha³ miksu zu-

pe³nie œwie¿¹ par¹ uszu i je¿eli bêdzie uwa¿a³,

¿e proporcje s¹ wystarczaj¹co dobre bez ko-

niecznoœci dalszego przetwarzania, mo¿e on na-

wet namawiaæ was, ¿eby w ogóle nie ruszaæ na-

grania.

Pod pewnymi wzglêdami realizatorzy maste-

ringu s¹ „lekarzami“ w œwiecie miksu:

– Doktorze, myœlê, ¿e mój miks nie czuje siê

najlepiej!

– Naprawdê? Niech no spojrzê... Tak... To nic

powa¿nego, wiêc proszê siê nie martwiæ. Zajmê

siê tylko tymi dwiema czêstotliwoœciami i do zo-

baczenia jutro rano...

Mastering mo¿e byæ bardzo uspokajaj¹cym

doznaniem.

Na koniec powinienem oœwiadczyæ, ¿e ar-

tyku³ ten przedstawia moje w³asne praktyczne do-

œwiadczenia z sesji miksowania z wielu lat – które

niekoniecznie musz¹ odzwierciedlaæ doœwiadcze-

nia wielu innych osób na œwiecie zajmuj¹cych siê

miksowaniem – i st¹d nie twierdzê, ¿e jest to je-

dyny s³uszny sposób na wszystkie okolicznoœci.

Niemniej jednak s¹ to bezwzglêdnie moje w³asne

doœwiadczenia z dotychczasowych sesji, gdzie to

co mia³o miejsce w 99% przypadków odpowiada

prawie dok³adnie temu, co napisa³em.

Jedynymi znacz¹cymi wyj¹tkami od powy¿-

szego opisu s¹ sytuacje, kiedy pomagam mniej

doœwiadczonym osobom, które w trakcie trwa-

nia sesji czêsto i niespodziewanie zmieniaj¹ zu-

pe³nie sposób postêpowania – i nieomal znowu

zaczynaj¹ miksowanie od zera. W takich mo-

mentach nie mogê siê zwykle doczekaæ, ¿eby

szybko wyjœæ ze studia, bo istnieje prawdziwe

niebezpieczeñstwo, ¿e miksy w ogóle siê nie

skoñcz¹. Rozs¹dnie dysponujcie swoim czasem

i patrzcie czêsto na zegarek. Zazwyczaj niezbyt

przyjemnie pracuje siê w sesjach, które trwaj¹

ponad jeden dzieñ.

Mam nadziejê, ¿e artyku³ ten da³ wam wgl¹d

w sztukê miksowania i ¿e pomo¿e w uzyskiwa-

niu œwietnych miksów. Powodzenia!

i powi-

nien byæ uwa¿any za ŒWIÊTY , chyba ¿e zdarzy

siê coœ strasznego.

Zagl¹dajcie czasami na stronê autora artyku³u, znajdu-

j¹c¹ siê pod adresem www.dreampoint.co.uk . Jeœli

strona w dalszym ci¹gu nie dzia³a, to znak, ¿e Jezar

wci¹¿ zajêty jest praktycznym sprawdzaniem opisanych

w naszym cyklu zagadnieñ...

E i S

SKOÑCZONY

Plik z chomika:

Inne pliki z tego folderu:

Inne foldery tego chomika: