ANNALES

   UNIVERSITATIS  MARIAE  CURIE-SKŁODOWSKA

LUBLIN - POLONIA

VOL.LVIII, suppl. XIII, 156                                                 SECTIO D                                                                                                                                      2003

Katedra i Klinika Psychiatrii Akademii Medycznej w Lublinie

Forensic Psychiatry Ward of AM Department and Clinic of Psychiatry in Lublin

Marta Makara-Studzińska

Young suicides’attitudes towards parents

Postawy młodocianych samobójców wobec rodziców

Wstęp

Jednym z istotnych czynników mających zasadniczą rolę w kształtowaniu osobowości człowieka jest rodzina. Powszechnie wiadomo, że różnego rodzaju problemy, jakie pojawiają się w funkcjonowaniu systemu rodzinnego, powodują podejmowanie przez młodocianych decyzji o odebraniu sobie życia [1, 3, 4]. Stąd też w podjętych badaniach przeprowadzono szczegółową analizę środowiska rodzinnego oraz postaw względem rodziców.

Celem badań była analiza postaw wobec rodziców młodocianych suicydentów.

Metoda

Suicydenci zostali przebadani  metodą własnej konstrukcji – ankieta psychologiczna, służąca do diagnostyki psychologicznej. Wśród respondentów została przeprowadzona ankieta psychologiczna składająca się z trzech części. W pierwszej części uzyskiwano dane biograficzne, takie jak - wiek, płeć, wykształcenie, stan cywilny, szkoła, praca; druga część dotyczyła sytuacji rodzinnej badanego — wykształcenie rodziców, czym się zajmują, ilość rodzeństwa, wzajemne relacje między członkami rodziny, postawa wobec rodziców, ogólna atmosfera w domu; trzecia część dotyczyła szeroko rozumianych okoliczności próby samobójczej - co było bezpośrednim powodem. Po rozmowie przeprowadzano badania psychometryczne. Pacjenci byli badani po odzyskaniu świadomości i możliwości nawiązania kontaktu, było to najczęściej od l - 3 dni po próbie samobójczej. Wszystkie badania były prowadzone w szpitalu, najczęściej przy łóżku pacjenta, w godzinach popołudniowych lub wieczornych. Podczas badania przyjęto dowolną kolejność zadawania pytań. Najczęściej rozmowę rozpoczynano od aktualnego samopoczucia, okoliczności i motywu próby samobójczej-co wynikało z zasad interwencji kryzysowej polegających na poruszaniu najistotniejszego dla pacjenta zagadnienia. Następnie zbierano dane biograficzne i dotyczące rodziny, w ostatniej fazie przeprowadzano badania testowe. W zależności od potrzeby kontakt z badanym trwał od l do 3 spotkań.

Grupa badana

Ogółem przebadano 290 suicydentów, kobiety i mężczyzn, w wieku 15-21 lat. Badania zostały przeprowadzone w dwóch ośrodkach, w których były hospitalizowane osoby po próbie samobójczej w Regionalnym Ośrodku Toksykologii Klinicznej Szpitala Wojewódzkiego im. Jana Bożego w Lublinie oraz w Klinice Psychiatrii Akademii Medycznej w Lublinie w latach 2000 - 2002.

Przyjęto następujące kryteria doboru do grupy badanej: podjęcie próby samobójczej nie z pobudek psychotycznych (brak objawów psychotycznych - konsultacja psychiatryczna), brak objawów poważniejszych schorzeń somatycznych i objawów organicznego uszkodzenia O.U.N, wiek 15-22 lat, brak oznak upośledzenia umysłowego, zgoda badanego na udział w badaniu, rak cech uzależnienia od środków psychoaktywnych (narkotyki, leki, alkohol). Badane osoby reprezentowały następujące poziomy wykształcenia: 30% w trakcie nauki w szkole zasadniczej zawodowej, 47%w trakcie nauki w technikum, 7% w gimnazjum i 10% w liceum, 6% studenci. Miejsce zamieszkania badanych osób: 83% - miasto wojewódzkie, 10% - miasto powiatowe, 7 % wieś.

Wyniki

Tab. 1. Struktura wieku ankietowanych

Najliczniejszą grupę stanowiły osoby w wieku 15-19 lat. W grupie 290 osób 53%  stanowili mężczyźni, zaś 47% kobiety.

W tabeli 2 zaprezentowano wykształcenie rodziców

Tab. 2. Wykształcenie rodziców

Z uzyskanych danych wynika, że aż 40 % ojców i 30% matek młodych suicydentów miało wykształcenie zawodowe.

Tab. 3. Stan rodziny badanych suicydentów